Transcript 6 vwo h2 par 6 - Marnix College

Hoofdstuk 2
Aarde: Middellandse Zeegebied
Paragraaf 6
inhoud
• Landdegradatie rond de Middellandse Zee (par. 6)
De draagkracht van het Middellandse Zeegebied
‘De kerk is drie jaar geleden naar
beneden gestort. Het had drie dagen
achtereen geregend. Als het regent dan
begint de grond te schuiven en dan
vallen de huizen om. Er glijden er elk jaar
wel een paar naar beneden. Over een
paar jaar bestaat dit dorp niet meer.’
Carlo Levi over een Zuid-Italiaans dorp in 1935
Er wordt tegenwoordig vanuit gegaan dat de moderne
ontwikkelingen de landdegradatie enorm hebben versterkt.
Volgens sommigen is er zelfs sprake van verwoestijning.
Toch zal er in het verleden ook sprake zijn geweest van landdegradatie door een combinatie van zeer hoge regenintensiteiten,
reliëf en een instabiele ondergrond. Vooral tegen ‘zondvloed’achtige regenbuien met een episodisch karakter is immers niets
bestand.
De draagkracht van het Middellandse Zeegebied
Door een combinatie van natuurlijke en menselijke factoren is
de draagkracht van het landschap in het Middellandse
Zeegebied beperkt. Omdat veel moderne ontwikkelingen vaak
grootschalig van aard zijn, raakt het landschap van het
Middellandse Zeegebied sneller uit balans.
Het probleem is alleen dat er vaak een grote
periode zit tussen de schadelijke ingreep
en het moment dat het probleem
zichtbaar wordt. Veel ingrepen
die op de korte termijn
voordelen opleveren
zijn pas op de lange
termijn desastreus.
Bodemerosie, erosie en aardverschuivingen
Wanneer het hier in de winter regent
heeft het regenwater vrij spel,
tenminste als het regenwater niet
infiltreert.
infiltratie
grootschalige druiventeelt
Bodemerosie, erosie en aardverschuivingen
Wanneer de grond hier na de oogst
lange tijd braak ligt en het hier in de
winter regent, raakt de grond
verzadigd met water, er zijn geen
plantenwortels die de grond dan nog
bij elkaar houden: het gevolg is een
modderstroom.
infiltratie
lange braakperiode
in het najaar
Bodemerosie, erosie en aardverschuivingen
Deze modderstroom is het gevolg van
ontbossing en illegale huizenbouw in
de heuvelachtige omgeving van het
Italiaanse stadje Sarno.
Realiseer je dat er lange tijd zit tussen
de ingrepen en het rampzalige gevolg!
• ontbossing
• huizenbouw op hellingen
• wegenaanleg
• bodemerosie
• modderstromen
Verdroging, verzilting en bosbranden
Grote hoeveelheden (fossiel)
grondwater worden opgepompt, veel
meer dan er jaarlijks infiltreert!
grondwaterontrekking
infiltratie
Verdroging, verzilting en bosbranden
Bosbranden horen bij het Middellandse Zeeklimaat!
Gedurende een hete en droge zomer zijn bomen licht ontvlambaar
Door ontvolking en de aanplant
van Eucalyptus bomen wordt de
kans op en de schaal van de
bosbranden alleen maar groter
Landdegradatie in het Middellandse Zeegebied
Landdegradatie
Bodemerosie
Erosie
Aardverschuivingen
Verdroging
Verzilting
Bosbranden
Landdegradatie is vaak het gevolg
van een ‘kettingreactie’. Een
combinatie van natuurlijke en
menselijke factoren vormen een
opeenvolging van oorzaken en
gevolgen.
Landdegradatie in het Middellandse Zeegebied
Landdegradatie
Beïnvloedende factoren
Bodemerosie
Culturele
Erosie
Economische
Aardverschuivingen Sociale
Verdroging
Politieke
Verzilting
Technisch
Bosbranden
Landdegradatie is vaak het gevolg
van een ‘kettingreactie’. Een
combinatie van natuurlijke en
menselijke factoren vormen een
opeenvolging van oorzaken en
gevolgen.
Landdegradatie in het Middellandse Zeegebied
Landdegradatie
Beïnvloedende factoren Voorbeelden
Bodemerosie
Culturele
Erosie
Economische
Aardverschuivingen Sociale
Verdroging
Politieke
Verzilting
Technisch
Bosbranden
Landdegradatie is vaak het gevolg
van een ‘kettingreactie’. Een
combinatie van natuurlijke en
menselijke factoren vormen een
opeenvolging van oorzaken en
gevolgen.
Landdegradatie in het Middellandse Zeegebied
Landdegradatie
Beïnvloedende factoren Voorbeelden
Bodemerosie
Culturele
Maffia
Erosie
Economische
Marktwerking/schaalvergroting
Aardverschuivingen Sociale
Ontvolking
Verdroging
Politieke
EU
Verzilting
Technisch
Landbouwtechnieken
Bosbranden
Landdegradatie is vaak het gevolg
van een ‘kettingreactie’. Een
combinatie van natuurlijke en
menselijke factoren vormen een
opeenvolging van oorzaken en
gevolgen.