Transcript LAKRİMAL SİSTEM ANATOMİSİ

LAKRİMAL SİSTEM ANATOMİ
ve FİZYOLOJİSİ
Asistan Dr . Zehra Dönmez
Doç Dr. Özgür Yiğit
LAKRİMAL DRENAJ KANALININ
EMBRİYOLOJİ VE HİSTOLOJİSİ
Nazolakrimal sistemin gelişimi karmaşık
,
 Embriyonun tüm gelişim evreleri
boyunca devam eder.


Lakrimal plak ektodermden gelişirken
çevre dokular mezodermden
kaynaklanır.

Lakrimal plak gelişimi başlangıç : 6
haftalık embriyo

12. haftadan itibaren kanalizasyon başlar
ve gestasyon süresince devam
LAKRİMAL DRENAJ KANALININ
EMBRİYOLOJİ VE HİSTOLOJİSİ

Epitelial kordun kanalizasyonu
tüm kord boyunca eş zamanlı
olarak 4. ayda başlar.

Kord içindeki epitel artıkları
devamlılık göstermeyerek valvül
benzeri kıvrımlar oluşturur.
LAKRİMAL DRENAJ KANALININ
EMBRİYOLOJİ VE HİSTOLOJİSİ

Punktal membranlar fulltermde
tamamen açıktır.

Fakat yenidoğanların % 70’inde
Hasner Valvi henüz perfore olmamıştır.

Çoğunluğu ilk bir ayda perfore olur
fakat bazılarında epifora ve
mukopürülan akıntıya neden olacak
şekilde uzun bir süre impore olarak
kalabilir.
LAKRİMAL DRENAJ KANALININ
EMBRİYOLOJİ VE HİSTOLOJİSİ

Maksiller kemiğin frontal
kemiğe göre daha hızlı
büyümesi inferior kanalikül ve
takiben inferior punktumun
daha lateralde yerleşmesi ile
sonuçlanır.

Gelecekteki lakrimal kanalı
oluşturacak olan epitel
başlangıçta daha kalındır ve bu
bölgedeki kanalizasyon daha
belirgindir.
LAKRİMAL DRENAJ KANALININ
EMBRİYOLOJİ VE HİSTOLOJİSİ

Lakrimal punktum ve kanaliküller :
Nonkeratinize yassı epitel

Lakrimal kese ve nazolakrimal kanal :
Çift katlı kolumnar epitel ile döşelidir.

Epitel hücrelerinin apikal bölümü :
Yoğun vokuoller ve yağ tanecikleri (+)

Lakrimal kesede epitel içindeki goblet hücreleri
müköz bezleri oluştururlar.

Lakrimal epitel nazal kaviteye yaklaştıkça
nazal mukozanın özelliklerini taşımaya başlar.
LAKRİMAL DRENAJ KANALININ
EMBRİYOLOJİ VE HİSTOLOJİSİ

Nazolakrimal kanaldaki lamina propria
normalde düzenli lenfoid yapılardan
yoksundur.

Lenfoid dokunun antijenik uyarımla
kazanıldığı düşünülmektedir.

Fakat etken henüz saptanamamıştır.

Ayrıca lakrimal kanal epitelinde yüksek
miktarda IG A olduğu gösterilmiştir.
GÖZ YAŞI FİLMİ

Göz yaşı filmi lipid, aköz ve
müsin katmanlardan oluşur .

Göz yaşının üç temel işlevi :
1 ) Islak ve kaygan bir oküler yüzey
sağlamak
2) Oküler kırıcılığa ve oküler yüzey
bağışıklığına katkıda bulunmak
3) Oküler yüzeyi sürekli yıkamak
LAKRİMAL SİSTEM ANATOMİSİ

Göz yaşının büyük bir kısmını
oluşturan aköz tabakası ana
lakrimal bez ve yardımcı göz yaşı
bezlerinden salgılanır.

Lakrimal bez orbitanın ön
kısmında üst temporalde frontal
kemiğin lakrimal fossası içinde
yer alır.
LAKRİMAL SİSTEM ANATOMİSİ

Yardımcı Göz Yaşı Bezleri
( Krause ve Wolfring Bezleri)

Meibomius bezleri ( göz yaşı
lipit katmanı )

Goblet Hücreleri (Müsin
katmanı )
LAKRİMAL SİSTEM ANATOMİ ve
FİZYOLOJİSİ

Lakrimal drenaj sistemi :
Mukoza döşeli bir boşaltım
kanalı ve bir pompa
mekanizması

Alt ve üst punktumla temas
eden göz yaşı punktumlardan
lakrimal drenaj sistemine girer.
LAKRİMAL BOŞALTIM KANALI

Göz yaşı boşaltım kanalı
proksimalden distale doğru ;
1) Lakrimal Gölcük
2) Lakrimal Pukntumlar
3) Üst ve Alt Kanalikül
4 ) Ortak Kanalikül
5) Gözyaşı Kesesi
6)Nazolakrimal Kanaldan oluşur .
Nazolakrimal Kanal alt meatusa
açılır.
LAKRİMAL GÖLCÜK

İç kantusta üst ve alt kapakla çevrili üçgen alan
.
LAKRİMAL PUNKTUMLAR

Göz yaşı boşaltım kanalının
başlangıcı (lakrimal papillada)

Çapları 0.3-0.4 mm kadardır.

Punktumlar hafifçe arkaya
doğru dönmüştür ve göz
kapaklarının açık ve ya kapalı
olmasından bağımsız olarak
lakrimal gölcükle temas içinde
SFİNKTERSİZDİRLER.
LAKRİMAL KANALİKÜLLER

Punktumlarla göz yaşı
kesesi arasında bağlantı

Kanaliküllerin dikey seyirli
ilk bölümü 2mm kadardır ve
ampulla denilen Horner Kası
ile çevrili sakküler bir
genişleme ile sonlanır.
LAKRİMAL KANALİKÜLLER
Yatay planda 8-12 mm
 Bireylerin %90’ından
fazlasında Ortak
Kanalikül

LAKRİMAL DRENAJ SİSTEMİNDE
ORTAK KANALİKÜL VALV VE
SİNÜSLER
LAKRİMAL KESE
Orbita medial duvarının ön
kısmında lakrimal fossa
içinde ,
 İç kantal tendonun ön ve
arka demetleri arasında
bulunur.
 Göz yaşı kesesi 12- 15 mm
uzunluğunda ve 4-8 mm
genişliğindedir.

DİPNOT !!!

Dakriyosistorinostomi
ameliyatında osteotomi işlemi
sırasında lakrimal fossayı
oluşturan kemiklerin alınması
gerekir.

Bireylerin yaklaşık % 20’sinde ,
kribriform kemik ve ön kafa
tabanı medial kantal tendona
3mm ve ya daha yakın
uzaklıktadır.

Osteotomi sırasında bu
anatomik ilişkiyi göz önünde
tutmak gerekir.
NAZOLAKRİMAL KANAL
Göz yaşı kesesini alt meatusla
birleştirir.
 Yaklaşık 12 mm uzunluğundadır.
 Aşağı hafif dışa ve arkaya doğru
 Nazolakrimal kanal alt nazal
konka altına açılır.
 Kanal ağzında ‘ Hasner Valvi ‘

LAKRİMAL DRENAJ SİSTEMİ
DAMARLARI

Eksternal ve İnternal
Karotid Arter

İnternal Karotis kaynaklı oftalmik
arterin dalları
(alt ve üst iç palpebral arterler
ve supraorbital arter dalları )

Eksternel karotis kaynaklı fasial
arterin dalı olan angüler arter

Eksternal karotis kaynaklı
infraorbital arter
LAKRİMAL DRENAJ SİSTEMİNİN
DAMARLARI

Lakrimal boşaltım sisteminin venöz
drenajı angüler ven yoluyla
eksternal juguler vene

Angüler ven medial kantal açının 711 mm medialinde

Dakriyosistorinostomi operasyonu
sırasında bu anatomik ilişkiyi göz
önünde tutmak ve angüler veni
zedelememek gerekir.
LENF DRENAJI

-
-
Lakrimal boşaltım
kanalının lenf bezleri
submaksiller,
retrofaringeal ve
derin servikal lenf
nodları
LAKRİMAL DRENAJ SİSTEMİ
SİNİRLERİ

Duyusal
iletiyi
infraorbital
ve
infratrohlear
sinirler taşır.
LAKRİMAL DRENAJ SİSTEMİ
SİNİRLERİ
İnfratrohlear sinir :
Kanaliküler segment , kese
ve nazolakrimal kanalın üst
kısmı ;
 infraorbital sinir :
Nazolakrimal kanalın alt
kısmından gelen uyarılar
 Dakriyosistorinostomiden
önce her iki sinirin de bloke
edilmesi gerekir.

GÖZYAŞI POMPA MEKANİZMASI

Göz yaşı drenajı nazolakrimal
kanalın özgün anatomik şekline ,
kas işlevine, fiziksel dış
etkenlere kapillariteye,
yerçekimine, solunuma , geri
emilime ve buharlaşmaya
bağlıdır.

Gözyaşının uzaklaştırılması
3 yolla olur :
1) Konjonktival yüzeyden
buharlaşma
2) Konjonktiva, kanalikül ve
keseden geri emilim
3) Göz yaşı kanalından atılım
GÖZYAŞI POMPA MEKANİZMASI





Lakrimal pompa mekanizması
hipotezi Jones tarafından ortaya
atılmış , Rosengren – Doane
tarafından geliştirilmiştir.
Hipoteze göre :
Orbikülaris Oküli kasının kasılması
lakrimal pompa mekanizmasının itici
gücüdür.
Orbiküler kas kasılıp göz kapağı
kapanınca kesede pozitif bir basınç
oluşur ve kese içindeki göz yaşını
distale doğru iter.
Kapaklar açılınca kese içinde negatif
basınç oluşur.Bu basınç göz yaşını
ampulla ve kanaliküllere doğru
çeker.