Transcript dosyayı indir - Prof.Dr.Ercan BALDEMİR

Doç.Dr.Ercan BALDEMİR
Öğr.Gör.İsmail METİN
Arş.Gör.Hakan BAKAN
Konu Başlıkları
 Genel İşletmecilik Bilgisi
 Su Ürünleri Üreten İşletmelerin Genel Yapısı
 Dünyada Su Ürünleri Üretiminin Yeri ve Önemi
 Türkiye’de Su Ürünleri Üretiminin Yeri ve Önemi
 Türkiye’de Su Ürünleri Yetiştiriciliği Potansiyeli
 SWOT Analizi
Konu Başlıkları
 Dış Piyasada Talep ve Kişi Başı Tüketim Miktarları
 İç Piyasada Talep ve Kişi Başı Tüketim Miktarları
 Tarım Bakanlığının Destekleme Politikaları
 Dış Ticarette Rekabet
 Kültür Balığı İhracat ve İthalatı
 Kültür Balığı İhracat ve İthalatında Yaşanan Sorunlar
Konu Başlıkları
 Dış Ticaret, İhracat ve İthalata Ait Esaslar
 İhracat, İthalat Çeşitleri
 Dış Ticarette Teslim Şekilleri ve Örnek Uygulama
 Dış Ticarette Ödeme Şekilleri ve Fiyatlandırma
Politikaları
 Gümrük Mevzuatı, Gümrük Rejimleri ve Örnek
Uygulama
Konu Başlıkları
 Dış Ticarette Pazarlama Politikaları
 Dış Ticarette Sözleşmeler ve Dış Ticarette Anlaşmazlıkların Tahkim
Yoluyla Çözümü
 İhracata Yönelik Devlet Yardımları
 Dış Ticarette Kullanılan Belgeler ve Orijinal Belgeler Üzerinde
Uygulamalı Kesin İhracat Örneği
Konu Başlıkları
 Örnek Üzerinde Siparişlerin Alınmasından KDV İstisnası ve İade
Esasları da Dahil Tüm Süreç
 Eğitimin Değerlendirilmesi
 Kapanış
Genel işletmecilik Bilgisi
 İşletme: Mal ve hizmet üreten teknik ve ekonomik bir
birimdir.
 Fonksiyonları: Yönetim, üretim, muhasebe-finans,
pazarlama,
EKONOMİ
 Ekonomi kökeni Yunanca’daki «oikia» (ev) ve «nomos» (kural)
kelimelerine dayanır., «ev yönetimi» demektir. Ekonomi yerine
Türkçe’de Arapçadan geçme İktisat kelimesi de kullanılmaktadır.
 Ekonominin tanımı konusunda görüş birliği yoktur. Bu nedenle
birçok tanım yapılabilir. Bazılarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
EKONOMİ
1) Ekonomi parayla ilgili olsun yada olmasın kişiler
arasındaki değişim işlemlerinin incelenmesidir.
2) Ekonomi servetin incelenmesidir.
3) Ekonomi halkın günlük faaliyetlerini, gelir
kazanmasını ve yaşamını sürdürmesini inceleyen bir
bilimdir.
4) Ekonomi toplumların nasıl geliştiğini ve medeniyetin
nasıl oluştuğunu inceleyen bir bilimdir
EKONOMİNİN SINIFLANDIRILMASI
Ekonomiyi iki temel başlık altında sınıflandırabiliriz.
Kayıt dışı ekonomi ve Kayıt içi ekonomi
KAYIT DIŞI EKONOMİ
Ekonomik faaliyetlerin fiilen gerçekleşmiş olmasına
rağmen bu faaliyetlerle ilgili kayıtların tutulmaması olarak
nitelendirilen kayıt dışı ekonomi, kamu idarelerinin
denetimi dışında kalan her türlü ekonomik işlem ve
faaliyetlerdir.
KAYIT İÇİ EKONOMİ
Kayıt içi ekonomi resmi kayıtlara giren,
kanuni belgelerle belgelendirilen yetkili kamu
organlarınca normal kurallar çerçevesinde kontrol
edilen milli gelir hesaplamalarından dikkate alınan
ekonomik işlem ve faaliyetlerin tamamıdır.
SU ÜRÜNLERİNİN ÖNEMİ
Su Ürünleri yetiştiriciliği, insanların sağlıklı
beslenmesi sanayi sektörüne hammadde temini
istihdam oluşturması, kırsal kalkınmaya katkı
sağlaması yüksek ihracat imkanı ve doğal kaynakların
daha etkin yönetimi ile biyolojik çeşitliliği muhafazası
konularında önemli fırsatlar yaratmaktadır.
Su Ürünleri yetiştiriciliği açısından zengin su
kaynaklarına
sahip
olan
ülkemizin
bu
potansiyelinin, yeni teknolojiler kullanılarak
verimli bir şekilde değerlendirilmesi, ekonomik ve
sosyal açıdan önem arz etmektedir.
SU ÜRÜNLERİ HEDEF VE STRATEJİLERİ
 Su
ürünleri yetiştiriciliği veya aquakültür, su
canlılarının en azından hayatlarının belirli bir
safhasında stoklama, besleme, büyütme, ıslah ve
muhafaza amacıyla kontrollü şartlar altında
yetiştirilmesi olarak tanımlanmaktadır. Yetiştiriciliği
avcılık veya balıkçılıktan ayıran en önemli
özelliklerinden birisi yetiştiricilikte özel veya
kooperatif mülkiyetinin söz konusu olmasıdır.
SU ÜRÜNLERİ HEDEF VE STRATEJİLERİ
 Zengin su ürünleri potansiyelimiz ve değişik türlerin
üretilmesine imkan veren ekolojik avantajlarımızın
daha verimli kullanılması ve sektörün ekonomik sosyal
ve çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması amacıyla
‘Ülkesel Su Ürünleri Strateji Planı’ hedefler ve
öncelikleri belirlenmiştir.
 2030 yılına kadar, dünyada yetiştiricilikten elde edilen
miktarın iki kat daha artarak 80 milyon tonu aşacağı
tahmin edilmektedir.
SU ÜRÜNLERİ HEDEF VE STRATEJİLERİ
 Su ürünleri yetiştiriciliği dünyada en hızlı büyüyen
gıda üretim sektörüdür. Su ürünleri insan
beslenmesinden,
hayvan
beslenmesine,
ilaç
sanayisinden, kozmetik sanayisine kadar kullanım
alanına sahip olma özeliğinden dolayı tarım sektörü
içerisinde en önemli yerlerden birine sahip bir alt
sektördür ve bu nedenlerden dolayı il ve ülke
ekonomisi açısından değerlendirilmesi ve korunması
gerekmektedir. Halen çeşitli baraj göllerimizde doğal
popilasyon içinde pullu sazan, bıyıklı balık ve alabalık
doğal ortamda bulunmaktadır.
 Su ürünleri yetiştiriciliği, FAO (Gıda ve Tarım Örgütü)
tarafından dünyada en hızlı büyüyen gıda sektörü
olarak belirlenmiştir.
 Su ürünleri yetiştiriciliği, Dünya balıkçılık üretiminin
yaklaşık %30’unu karşılamakta ve yılda %10’dan fazla
artarak büyümektedir.
 Türkiye üretim miktarı açısından AB ülkeleri arasında
7. sırada iken, kişi başına su ürünleri tüketimi
açısından son sıralarda yer almaktadır.
 Dünya su ürünleri tüketiminin ortalama kişi başına 15
kg., AB ülkelerinde ise 22kg. Olduğu dikkate
alındığında Türkiye’de kişi başına su ürünleri
tüketiminin en az 2-3 kat arttırılması gerekmektedir.
3.Üretim Stratejileri
İşletme dilinde strateji, bir amaca ulaşmak için
belirlenen yol veya yöntemdir.Bir firmada stratejik
planlama ,çeşitli düzeylerde yapılır. Önemli olan nokta
ise bu stratejilerin birbirleri ile ilgili ve uyumlu
olmasını sağlamaktır.
 Strateji geliştirmede ilk iş amaçların tespitidir. Tepe
yöneticileri arasında yapılan bir araştırmada en çok izlenen
amaçlar şunlardır.
 Firmanın sürekli büyümesini sağlamak
 Topluma hizmet etmek (sosyal sorumluluk)
 Kaliteli mal üretmek
 İleri teknoloji kullanmak
 İşletme ortaklarına daha fazla kar payı dağıtmak
 Çalışanların yaşam standartlarını yükseltmek
 Firmanın prestijini arttırmak
 Kar etmek
 Prodüktiviteyi arttırmak
 Tüketiciyi memnun etmek
 Firma stratejisi eldeki mevcut kaynaklar ve çevre
(hükümet,yasalar,ekonomik durum,rekabet vb.) koşulları
göz önüne alınarak belirlenir. Stratejilerin herhangi bir
işletme planından ayrılan bazı özellikleri vardır:
 Stratejiler genellikle 5-10 yıl gibi uzun vadeli olurlar
 Spesifik olmakla beraber ayrıntılara girmezler
 Aynı strateji işletmenin değişik alanlardaki yöneticileri
tarafından kullanılabilir.
 İşletmenin iç ve dış çevresinde yaşanan değişiklikler
nedeniyle stratejiler üzerinde değişiklik veya düzenleme
yapılabilir.
 İşletmenin strateji oluştururken izleyebileceği adımlar şu
şekilde olabilir:
 Organizasyonun amaçları ve verilecek öncelikler tespit
edilir.
 Rekabet ortamında problemler ve fırsatlar değerlendirilir.
Ekonomik,politik, sosyal, kültürel ve teknolojik özellikler
göz önüne alınır.
 Organizasyonun mevcut kaynakları, güçlü ve zayıf yanları
tespit edilir (SWOT Analizi)
 Bir sistem olarak işletmenin ekonomik ortamdaki uygun
yeri saptanır.
 Mevcut fırsatların en iyi şekilde değerlendirilebileceği
stratejiler belirlenir
3.1 SWOT ANALİZİ
 İngilizcedeki strengths (üstünlükler), weaknesses
(zayıflıklar), opportunities (fırsatlar), threats (tehditler)
kelimelerinin baş harflerinden türetilmiştir.
 SWOT Analizi’nde işletmelerin dış çevresindeki unsurların
incelenmesi sonucunda işletme için fırsat ve tehditler,
işletme içi analiz sonucunda ise işletmenin üstünlükleri ve
zayıflıkları belirlenir.
 SWOT analiziyle kaynakların doğru kullanımı mümkün
olmaktadır. Böylece üretim stratejisi kararı verilirken daha
etkin uygulamalar benimsenebilir.
Genel ANALİZ
İÇ
ÇEVRE
DIŞ
ÇEVRE
MÜŞTE
Rİ
ÇEVRES
İ
SWOT ANALİZİ
GÜÇLÜ
(+)
FIRSATLAR
(+)
ZAYIF
(-)
TEHDİTLER
(-)
MİSYON
AMAÇ
ÜRETİM STRATEJİSİ
HEDEFLE
R
Su Ürünlerinin Türkiye’deki Durumu
 Su Ürünleri, ülkemiz ekonomisine belirli bir yatırım, bilimsel ve
teknik çaba karşılığında sürekli girdi sağlayan önemli doğal canlı
kaynaklardandır.
 Türkiye 8.333 km deniz kıyısı ve su ürünleri üretim alanı olarak
kullanılabilecek 178.000 km uzunluğunda akarsu yüzey
alanları 200 bin hektarın üzerinde olan yaklaşık 200 adet
doğal göl ve 3.442 km2 genişliğinde baraj gölüne sahiptir.
Toplam
üretimin
yaklaşık
%74’ü
Karadeniz’den
sağlanmaktadır.
 Üretim bakımından yıllara göre 25-30 sıralarda bulunan
ülkemizin ilk 20 ülke içerisinde yer almasını sağlayacak
potansiyeli bulunmaktadır. Fakat çeşitli nedenlerden dolayı bu
yeterince değerlendirilmemektedir. Denizlerimizin ve iç
sularımızın soğuk ve sıcak su balığı çeşitlerinin avlanması
bakımından zengin kaynaklardır.
 Son
yıllarda ihracatta Türkiye ortalamasının üzerinde artış
göstererek ihracatın yıldız sektörleri arasına giren Su ürünleri ve
hayvansal mamuller sektörü, şu anda 900 milyon dolar seviyesinde
olan yıllık ihracatını Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100.
Yıldönümü olan 2023 yılında 2.5 milyar dolara çıkarmayı
hedeflemektedir.
 Sektörün birtakım sorunları mevcuttur. Kaçak kurulan balık
çiftlikleri, kanatlı eti ve yumurta alt sektöründe hammadde
maliyetlerinin yüksek olması gibi sorunlara çözüm önerileri
getirilmeye çalışılmaktadır.
Sektörün Başlıca Zorlukları
Yem
Mısır ihtiyacı 4.5 Milyon ton olup, Türkiye’de üretim bu yıl bu miktarı
karşılayabilmiş; ancak, Dahili İşlem’de ithal de edilmektedir. CIF girişi 160-180
$ olan mısırı TMO 580 TL’ye satmaktadır.
Soya fasülyesi ve küspesi ihtiyacı 2.5 Milyon olup Türkiye’de üretimi 34,000
ton’dur ve ithal edilmektedir. Söz konusu üretim için 8 milyon dönüm tarım
arazisine ihtiyaç vardır.
AB ve ABD’nin kullandığı GDO’lu ürünlerin kullanılmaması durumunda
maliyetler ciddi oranda artacaktır.
Nakliyat
Yunanistan’ın transit geçişe engel olması AB pazarındaki rekabetçiliğimizi
örselemektedir.
Mevzuat
Kıyı planlaması ve işlenmiş su ürünlerinin teşvik kapsamı dışında olması.
Küresel Pazarlarda Rekabet Gücümüzü
Artırma Unsurları
Balık Üretimi Öngörüler 2020
Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri İhracatı ve Toplam Dünya
İhracatı İçindeki Payı 1990-2008 (Milyar Dolar)
Türkiye’nin Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri İhracatı
(Milyon $) ve Dünya Sektör İhracatı içindeki Payı (%) 1990-2008
Türkiye’nin Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri İhracatı (Milyon
$) ve Türkiye Toplam İhracatı içindeki Payı (%) 1990-2008
Dünya’da Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri İhracatı
 Dünya’da sektör ihracatı 8 yılda 2,2 kat büyümüş ve
2023’te 1,2 katına çıkarak 350 Milyar $ mertebesinde bir
büyüklüğe ulaşacağı öngörülmektedir.
Dünya’da Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri İhracatı
 Sektörün 8 yılda dünya pazarından aldığı pay %8 azalmış, ve
2023’te % 50 azalacağı öngörülmektedir.
Türkiye’nin Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri İhracatı
Alt Sektörler İtibari İle İhracat Öngörüleri 2023 – Dünya
Sektörel ihracat içinde alt-sektör dağılımındaki değişim
Büyük ve Zengin Pazarlar - 2023
(milli geliri büyük, kişi başı geliri yüksek, ithalatı geniş, nüfusu
durağan gelişmiş ülkeler ve enerji zengini ülkeler)
Hızlı Büyüme Potansiyeli olan Pazarlar
(milli geliri ve KBDMG hızlı artacak, nüfusu, kentli nüfusu, çalışma çağ
nüfusu genişleyecek, ithalatı hızlı büyüyecek gelişen ülkeler)
Yakın ve Komşu Ülke Pazarları - 2023
(milli geliri hızlı artacak, kişi başı geliri daha yüksek, ithalatı göreceli daha
hızlı büyüyecek yakın ve komşu ülkeler)
Seçili 45 ülkede Hayvansal Ürünler 2013 – 2018 – 2023
İthalat Öngörüleri (Milyon $)
Dünya’da Alt-sektörler İhracatları Milyon Dolar (1990-2008)
Türkiye’nin Alt-sektörleri İhracatları Milyon Dolar (1990-2008)
Dünya’da Alt-sektörlerin Toplam Sektör içindeki Payları %
(1990-2008)
Türkiye Alt-sektörlerinin Türkiye Toplam Sektör içindeki
Payları % (1990-2008)
Türkiye Alt-sektörlerinin Dünya Alt-sektörleri içindeki
Payları % (1990-2008)
SITC 03 Balık, Yumuşakça, Kabuklu, Omurgasız 2008
Balık, Yumuşakça, Kabuklu, Omurgasız 2008
EYLÜL 2011 / SEKTÖREL BAZDA İHRACAT RAKAMLARI-1000 $ TÜRKİYE GENELİ KARŞILAŞTIRMALI
EYLÜL - TÜRKİYE GENELİ
2010
2011
Değişim
('11/'10)
1.311.582
1.485.816
13,28
1.008.110
1.089.066
8,03
Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mam.
310.508
456.053
Yaş Meyve ve Sebze
126.881
Meyve Sebze Mamulleri
SEKTÖRLER
EYLÜL-AKİB
Pay(11) (%)
(OCAK-EYLÜL)-TÜRKİYE GENELİ
Değişim
('11/'10)
TG Pay(11)
(%)
2010
(OCAK-EYLÜL)-AKİB
2011
Değişim
('11/'10)
Pay(11) (%)
Değişim
('11/'10)
2011
2.032.343
8,24
1.582.608
0,51
TG Pay(11)
(%)
13,86
2010
194.169
2011
214.258
10,35
14,42
10.417.130
12.557.243
20,54
12,63
2010
1.877.593
10,16
157.466
163.872
4,07
15,05
7.674.952
9.065.810
18,12
9,12
1.574.623
46,87
4,25
71.290
93.802
31,58
20,57
2.951.298
3.926.142
33,03
3,95
833.593
707.777
-15,09
7,60
119.827
-5,56
1,12
52.634
49.786
-5,41
41,55
1.440.506
1.516.716
5,29
1,53
518.577
664.004
28,04
7,13
101.699
116.351
14,41
1,09
12.990
6.611
-49,10
5,68
783.629
824.048
5,16
0,83
97.342
81.688
-16,08
0,88
Kuru Meyve ve Mamulleri
148.741
154.497
3,87
1,44
8.190
7.401
-9,64
4,79
793.276
930.552
17,30
0,94
60.035
71.046
18,34
0,76
Fındık ve Mamulleri
214.029
166.092
-22,40
1,55
4.747
3.865
-18,58
2,33
985.994
1.151.070
16,74
1,16
22.037
27.934
26,76
0,30
Zeytin ve Zeytinyağı
11.963
13.790
15,27
0,13
369
747
102,76
5,42
145.839
135.252
-7,26
0,14
9.228
9.535
3,33
0,10
Tütün ve Mamulleri
90.101
54.636
-39,36
0,51
7.161
1.598
-77,69
2,92
530.664
519.957
-2,02
0,52
33.003
19.759
-40,13
0,21
Süs Bitkileri
4.187
7.819
86,76
0,07
84
61
-27,72
0,78
43.745
62.073
41,90
0,06
809
865
6,86
0,01
72.571
124.676
71,80
1,16
9.348
17.471
86,89
14,01
664.104
1.012.690
52,49
1,02
74.666
135.156
81,01
1,45
72.571
124.676
71,80
1,16
9.348
17.471
86,89
14,01
664.104
1.012.690
52,49
1,02
74.666
135.156
81,01
1,45
230.900
272.074
17,83
2,54
27.355
32.915
20,33
12,10
2.078.074
2.478.744
19,28
2,49
228.303
314.579
37,79
3,38
230.900
272.074
17,83
2,54
27.355
32.915
20,33
12,10
2.078.074
2.478.744
19,28
2,49
228.303
314.579
37,79
3,38
7.610.452
8.914.172
17,13
83,13
453.423
687.135
51,54
7,71
67.301.662
83.447.916
23,99
83,91
3.820.242
7.166.832
87,60
77,00
I. TARIM
A. BİTKİSEL ÜRÜNLER
B. HAYVANSAL ÜRÜNLER
Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller
C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ
Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri
II. SANAYİ
21,84
17,00
768.801
876.439
14,00
8,17
48.820
51.309
5,10
5,85
6.437.221
8.193.624
27,29
8,24
434.565
538.998
24,03
5,79
Tekstil ve Hammaddeleri
552.456
631.247
14,26
5,89
46.013
48.543
5,50
7,69
4.675.687
5.971.530
27,71
6,00
407.263
512.567
25,86
5,51
Deri ve Deri Mamulleri
113.068
108.447
-4,09
1,01
604
763
26,34
0,70
889.710
1.077.598
21,12
1,08
6.596
6.017
-8,77
0,06
Halı
103.277
136.746
32,41
1,28
2.202
2.003
-9,04
1,46
871.823
1.144.496
31,28
1,15
20.705
20.413
-1,41
0,22
964.447
1.308.090
35,63
12,20
202.837
387.292
90,94
29,61
8.982.393
12.393.464
37,98
12,46
1.655.947
4.132.999
149,59
44,40
A. TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER
B. KİMYEVİ MADDELER VE MAM.
964.447
1.308.090
35,63
12,20
202.837
387.292
90,94
29,61
8.982.393
12.393.464
37,98
12,46
1.655.947
4.132.999
149,59
44,40
5.877.203
6.729.642
14,50
62,76
201.767
248.534
23,18
3,69
51.882.048
62.860.828
21,16
63,21
1.729.730
2.494.835
44,23
26,80
Hazırgiyim ve Konfeksiyon
1.132.852
1.112.185
-1,82
10,37
13.688
16.869
23,24
1,52
10.620.896
12.398.229
16,73
12,47
141.790
168.434
18,79
1,81
Otomotiv Endüstrisi
1.482.839
1.665.309
12,31
15,53
25.047
37.911
51,36
2,28
12.644.211
15.223.889
20,40
15,31
159.559
299.790
87,89
3,22
Gemi ve Yat
35.170
83.431
137,22
0,78
152
168
10,60
0,20
941.423
1.133.803
20,44
1,14
319
5.078
1490,30
0,05
Elektrik - Elektronik Mak. Bilişim
812.245
949.752
16,93
8,86
9.980
18.916
89,53
1,99
6.799.492
7.666.533
12,75
7,71
123.179
166.434
35,12
1,79
Makine ve Aksamları
500.040
653.086
30,61
6,09
12.188
11.710
-3,92
1,79
4.547.184
6.113.632
34,45
6,15
114.403
176.173
53,99
1,89
Demir ve Demir Dışı Metaller
482.270
587.593
21,84
5,48
19.916
33.165
66,52
5,64
4.176.749
5.272.123
26,23
5,30
183.326
262.845
43,38
2,82
1.080.728
1.276.597
18,12
11,91
108.890
119.391
9,64
9,35
8.890.756
11.496.984
29,31
11,56
892.751
1.318.276
47,66
14,16
Çimento ve Toprak Ürünleri
254.096
278.817
9,73
2,60
11.862
10.323
-12,98
3,70
2.388.555
2.458.210
2,92
2,47
113.779
96.830
-14,90
1,04
Değerli Maden ve Mücevherat
94.389
118.794
25,86
1,11
0
9
1772,38
0,01
825.125
1.038.958
25,92
1,04
83
71
-14,56
0,00
Diğer Sanayi Ürünleri
2.575
4.077
58,33
0,04
43
72
70,19
1,78
47.657
58.467
22,68
0,06
542
905
67,10
0,01
289.419
323.095
11,64
3,01
10.193
14.443
41,69
4,47
2.694.961
2.872.179
6,58
2,89
88.933
108.342
21,82
1,16
289.419
323.095
11,64
3,01
10.193
14.443
41,69
4,47
2.694.961
2.872.179
6,58
2,89
88.933
108.342
21,82
1,16
9.211.452
10.723.083
16,41
100,00
657.785
915.836
39,23
8,54
81.714.711
99.453.038
21,71
100,00
5.786.768
9.307.517
60,84
100,00
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri
C. SANAYİ MAMULLERİ
Çelik
III. MADENCİLİK
Madencilik Ürünleri
T O P L A M (*)
EYLÜL 2011 DÖNEMİ SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANSAL
MAMULLER SEKTÖRÜ İHRACATINDA İLK 10 İL (1000.-$)
EYLÜL 2011 DÖNEMİ SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANSAL MAMULLERİ SEKTÖRÜ İHRACATI (1000.-$)
İLLER
2010 EYLÜL
DEĞER
İSTANBULToplam İl İhracatı
Su Ürünleri ve Hayvansal
İZMIR
Toplam İl İhracatı
Su Ürünleri ve Hayvansal
MUĞLA
Toplam İl İhracatı
Su Ürünleri ve Hayvansal
BALIKESIR
Toplam İl İhracatı
Su Ürünleri ve Hayvansal
MANISA Toplam İl İhracatı
Su Ürünleri ve Hayvansal
AFYON
Toplam İl İhracatı
Su Ürünleri ve Hayvansal
KONYA
Toplam İl İhracatı
Su Ürünleri ve Hayvansal
ADANA
Toplam İl İhracatı
Su Ürünleri ve Hayvansal
BOLU
Toplam İl İhracatı
Su Ürünleri ve Hayvansal
KAYSERI Toplam İl İhracatı
Su Ürünleri ve Hayvansal
2011 EYLÜL
DEĞER
4.179.819
4.748.094
Mamulleri
11.719
20.345
601.201
657.595
Mamulleri
10.538
15.710
14.654
19.391
Mamulleri
10.074
13.927
30.568
33.109
Mamulleri
6.534
12.193
322.999
415.920
Mamulleri
2.404
8.898
20.779
26.566
Mamulleri
2.384
8.188
76.210
89.324
Mamulleri
4.925
7.165
115.953
124.876
Mamulleri
1.897
6.317
5.530
9.542
Mamulleri
2.194
5.632
88.132
125.049
Mamulleri
1.160
3.572
Değişim İldeki
(%)
Payı
74
0,43
49
2
38
72
87
37
270
2
243
31
45
8
233
5
157
59
208
3
SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANSAL MAMULLERİ İHRACATÇILARI
BİRLİĞİ – İL BAZLI İHRACAT DEĞERLENDİRMESİ
 Türkiye su ürünleri ve hayvansal mamulleri 2011 yılı
eylül ayı sektörel ihracatı iller bazında incelendiğinde;
İstanbul’un 20 milyon dolar ile ilk sırada yer aldığı
görülmektedir. İstanbul ilinin sektördeki ihracatı %74
artarken en büyük artışı %270 ile Manisa
gerçekleştirmiştir. Muğla, sektörün toplam il
ihracatındaki payının %72 olması ile bu kulvarda
birinciliği göğüslemiştir.
AKDENİZ SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANSAL MAMULLERİ
İHRACATÇILARI BİRLİĞİ –ÜLKE BAZLI İHRACAT DEĞERLENDİRMESİ
 Akdeniz Su Ürünleri Ve Hayvansal Mamulleri İhracatçıları
Birliğinin 2011 yılı eylül ayı değer bazında ihracatı ülkelere göre
incelendiğinde; Irak’ın %204 artışla ilk sırada olduğu ve bu ülkeyi
%5 düşüş yaşamasına rağmen Lübnan’ın takip ettiği görülmektedir.
En büyük artış ise, 7. sıradaki Hong-Kong’da yaşanmıştır.
ÜLKELER
2010
2011
Ağırlık
(KG)
Değer
($)
Ağırlık
(KG)
Değer
($)
IRAK
2.959.166
3.748.288,67
6.352.725
11.378.183,99
LÜBNAN
499.301
1.941.749,72
455.294
1.837.087,40
ALMANYA
26.810
494.069,92
98.746
1.319.635,54
SURİYE
66.624
232.652,50
218.400
592.115,82
POLONYA
70.257
395.285,56
142.855
551.552,82
KKTC
213.042
327.943,52
265.745
523.913,12
HONG KONG
56.000
45.320,00
220.376
231.604,78
TACİKİSTAN
177.395
107.345,00
321.225
190.558,83
SUUDİ
ARABİSTAN
92.722
340.952,19
55.000
188.507,00
KUVEYT
25.610
97.206,40
35.200
163.422,80
DİĞER
774.572
1.617.591
330.612
494.427
TOPLAM
4.961.500
9.348.404,63
8.496.178
17.471.008,75
DEĞİŞİM
Ağırlık
Değer
(KG)
($)
PAY (2010)
Ağırlık
Değer
(KG)
($)
115
204
74,8
65,1
-9
-5
5,4
10,5
268
167
1,2
7,6
228
155
2,6
3,4
103
40
1,7
3,2
25
60
3,1
3,0
294
411
2,6
1,3
0
0
3,8
1,1
-41
-45
0,6
1,1
37
68
0,4
0,9
-57
-69
3,9
2,8
71
87
100,0
100,0
SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANSAL MAMULLERİ
İHRACATÇILARI BİRLİĞİ –ÜRÜN BAZLI İHRACAT
DEĞERLENDİRMESİ
 Akdeniz Su Ürünleri Ve Hayvansal Mamulleri İhracatçıları Birliğinin
2011 yılı eylül ayı değer bazında ihracatı gtip bazında incelendiğinde;
tavuk yumurtaları %148 pay ile ilk sırada, horoz-tavuk
(dondurulmuş) %143 ile ikinci sırada, taze-soğutulmuş horoztavuklar ise listede yeni yer almakla birlikte üçüncü sırada
görülmektedir. Çipura ve eritme peynirleri ise ilk on ürün arasında
yerini almakla birlikte düşüş yaşayan ürünlerimizdendir.
ÜRÜNLER
2010 EYLÜL
2011 EYLÜL
DEĞİŞİM ($)
PAY($)
AĞIRLIK
DEĞER
AĞIRLIK
DEĞER
AĞIRLIK (kg)DEĞER($) AĞIRLIK (kg)DEĞER($)
TAVUK YUMURTALARI - KULUÇKALIK
1.021.083
OLMAYAN1.467.136,80 2.454.174 3.631.581,90
140
148 1.003 1.443
HOROZ. TAVUK - İÇİ BOŞALTILMIŞ.599.282
BAŞSIZ. AYAKSIZ.
1.185.853,27
% 65'LİK. DONDURULMUŞ
1.304.657 2.884.616,45
118
143
533 1.146
HOROZ. TAVUK - İÇİ BOŞALTILMIŞ. BAŞSIZ.AYAKSIZ.
0
% 65'LİK.
0 TAZE734.107
/ SOĞUTULMUŞ
1.642.870,72
0
0
300
653
TAVUK YUMURTALARI -(DAMIZLIK)969.606
KULUÇKALIK481.399,20
770.095 1.187.733,20
-21
147
315
472
ÇİPURA
227.550 1.093.005,00
154.510 871.455,00
-32
-20
63
346
HAYVAN BAĞIRSAKLARI
19.245 597.962,70
10.911 638.308,88
-43
7
4
254
DİĞERLERİ
42.565 142.745,40
162.115 619.116,03
281
334
66
246
ALABALIKLAR - TÜTSÜLENMİŞ 27.692 252.540,16
56.638 578.814,93
105
129
23
230
DİĞER DENİZ BALIKLARI - TAZE/SOĞUTULMUŞ
200.940 454.531,11
239.052 541.751,30
19
19
98
215
DİĞER ERİTME PEYNİRLER - (KATI YAĞ
155.332
KURU MADDE
598.951,44
ORANI > % 48)121.812 475.780,67
-22
-21
50
189
DİĞER
1.698.205 3.074.280 2.488.108 4.398.980
47
43 1.017 1.748
TOPLAM
4.961.500 9.348.404,63 8.496.178 17.471.008,75
71
87 3.473 6.943
 Ege İhracatçılar Birliği Su Ürünleri İhracat Raporu
Su ürünleri üretiminde % 4,83 artış
2010 yılı su ürünleri üretimi bir önceki yıla göre %4,83
artarak yaklaşık 653 bin ton olarak gerçekleşti. Üretimin
yaklaşık % 61,20’si deniz balıklarından, %7,05’i diğer
deniz ürünlerinden, % 6,16’ı içsu ürünlerinden ve
%25,59’u yetiştiricilikten elde edildi.
Avcılıkta %4,68 ve yetiştiricilikte %5,30 artış
 Avcılıkla yapılan üretim 485 939 ton, yetiştiricilik
üretimi ise 167 141 ton olarak gerçekleşti. Yetiştiricilik
üretiminin %47’i içsularda, %53’ü ise denizlerde
gerçekleşti. Yetiştirilen en önemli türler içsularda
%46,77 ile alabalık, denizlerde %30,39 ile levrek,
%16,85 ile çipura oldu.
Deniz ürünleri avcılığında %4,85 artış
Avcılığı yapılan deniz ürünleri üretim miktarı bir
önceki yıla göre %4,85 oranında artarak yaklaşık 446 bin
ton olarak gerçekleşti. Deniz ürünleri üretiminde ilk
sırayı %58,75’lik oran ile Doğu Karadeniz Bölgesi aldı.
Bunu %17,28 ile Batı Karadeniz, %8,89 ile Ege, %8,86 ile
Marmara ve %6,22 ile Akdeniz Bölgeleri izledi.
İçsu ürünleri avcılığında %2,74 artış
 İçsu ürünleri üretim miktarı bir önceki yıla göre %2,74
oranında artarak yaklaşık 40 bin ton olarak gerçekleşti.
Önemli içsu ürünlerinden sazan balığı %9,98 ve inci
kefali %6,52 oranında artış gösterdi.
Dünya Balık ve Su Ürünleri Üretimi
Deniz ve İçsu Kültür Balıkçılığı- İlk 10 Ülke
Su Ürünleri Yetiştiriciliğinde Başlıca Ülkeler
Kültür Balıkçılığında İlk 15 Ülke
Su Ürünleri İhracatında İlk 10 Ülke
Su Ürünleri İthalatında İlk 10 Ülke
ÖRNEK BİR FİRMA: KILIÇ HOLDİNG
25.000 TON ÇİPURA, LEVREK VE ALABALIK YETİŞTİRME
KAPASİTESİ
Kılıç Holding'e bağlı Bafa, Ören ve Güvercinlik'te faaliyet gösteren
kuluçkahanelerden, kafes işletmelerindeki yavru tesislerine yaklaşık 3-5
gr arasında gelen çipura ve levrek yavruları; 20 - 30 m çaplı HDPE
kafeslere yerleştirilmekte ve su sıcaklığına bağlı olarak günde 5-8 öğün
yemlenmektedir.
Büyük bir dikkat ve özenle bakılarak, yaklaşık 30-40 gr aralığına getirilen
yavrulardan çipuralar, ilerde oluşabilecek boy farkının kapatılabilmesi ve
sağlıklı büyümenin sağlanabilmesi için boylanarak tek tek sayılmakta ve
30-50 m çapında, çipuralar için özel olarak üretilen ağların takılı olduğu
HDPE kafeslere aktarılmakta, ardından büyütme tesislerine
gönderilmektedir.
ÖRNEK BİR FİRMA: KILIÇ HOLDİNG
 Levrekler, çipuraya göre hastalıklara karşı daha hassas olduklarından,
30-50 gr ağırlığında iken enjeksiyon yöntemi ile teker teker
aşılanmakta ve bu uygulama sonrası boylanıp sayılarak, 30-50 m
çaplı HDPE kafeslere aktarılmakta ve yine büyütme tesislerine
çekilmektedir.
Büyütme tesislerinin % 100'ü açık deniz-off shore sistemleri olup;
otomatik yemleme sistemleri ve su altı-su üstü kameraların
kullanıldığı son teknolojiye sahip ünitelerdir.
 Levrek balıkları 16-22 ay; çipura balıkları 13-14 ay sonunda
porsiyonluk boya ulaşmakta ve pazara sunulmak üzere, yine Holding
bünyesindeki Paketleme Tesisi'ne gönderilmektedir.
ÖRNEK BİR FİRMA: KILIÇ HOLDİNG
İÇ SULARI BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİ
Alabalık yetiştirme tesisleri 2007 yılı sonunda, Kahramanmaraş Sır
Barajı göletinde faaliyete geçmiştir. Yıllık üretim kapasitesi diğer baraj
göletlerinin de faaliyete geçmesi ile 13.500 ton kapasiteye ulaşılması
hedeflenmektedir. 2008 yılı birinci yarısında, ilk ürünler pazara
sunulmaya başlanmıştır.
ÖRNEK BİR FİRMA: KILIÇ HOLDİNG
 1997 yılında 4 milyon adet/yıl kapasiteyle Ören Kuluçkahane
Tesisi'nde çipura ve levrek yavrusu deneme üretimine başlayan Kılıç
Holding, alanında DÜNYANIN EN BÜYÜK ÇİPURA VE LEVREK
YAVRU ÜRETİM KAPASİTESİNE SAHİP lider kuruluşudur. Ayrıca
Türkiye'nin en büyük kapasiteli alabalık kuluçkahane tesisine
sahiptir.
Kılıç Holding, 2008 yılında tam kapasite üretime sokmayı planladığı
yeni bir kuluçkahane / adaptasyon tesisinin de yatırımına
başlamıştır. Bu tesisin tamamlanması sonucu yavru balık üretim
kapasitesi 306 milyon adet/yıl olacaktır.
ÖRNEK BİR FİRMA: KILIÇ HOLDİNG
 2010 yılı itibariyle tesislere göre değişen yavru balık üretim kapasiteleri
aşağıdaki gibidir
.ÖREN TESİSİ: 20 MİLYON ÇİPURA,20 MİLYON LEVREK, 6 MİLYON YENİ TÜR
.BAFA KULUÇKAHANE: 42.5 MİLYON ÇİPURA, 42.5 MİLYON LEVREK, 5 MİLYON YENİ TÜR
.GÜVERCİNLİK: MİLYON ÇİPURA, 5 MİLYON LEVREK, 10 MİLYON YENİ TÜR
.AKARCA: 37 MİLYON LEVREK, 1 MİLYON KALKAN, 1 MİLYON DİL BALIĞI
.BAFA VE AKARCA ADAPTASYON TESİSLERİ: 195 MİLYON ADET DENİZ YAVRU BALIĞI
Toplam 256 milyonluk kapasite ile üretilecek yavru deniz kültür balıklarının
adaptasyonu için Bafa ve Akarca Tesisleri kullanılacaktır.
ÖRNEK BİR FİRMA: KILIÇ HOLDİNG
 Kılıç Holding, son üç yıldır ürettiği yavru balıkların bir kısmını, yıldan yıla
artan miktarlarla ihraç etmektedir. 2007 yılında % 25 olan ihracatın,
2008'de %40 olması hedeflenmektedir.
İhracat yapılan ve çalışmaları sürdürülen ülkeler sırasıyla; Yunanistan,
Cezayir, Arnavutluk, İspanya, İtalya, Ukrayna, Mısır ve Birleşik Arap
Emirlikleri'dir.
Gerek yurt içi, gerek yurt dışı canlı yavru balık nakliyesi amacıyla
kullanılan geniş bir araç filosunun yanı sıra sahip olunan 28 m ve 42 m'lik 2
adet özel yavru balık nakliye gemisi de bu alanda hizmet vermektedir.
SEKTÖRDEN BAZI FİRMALAR
 BAYIRALAN SU ÜRÜNLERİ LTD. ŞTİ. – BURDUR – 1000 TON
 BALDIRAN ALABALIK ÇİFTLİĞİ- ILGAZ – 10 TON
 KEBAN ALABALIK – ELAZIĞ – 1150 TON
 ÇAĞLAYAN ALABALIK – SİVAS – 2,5 MİLYON YAVRU ÜRETİMİ