Transcript finansowanie

Finansowanie zadań oświatowych jednostek
samorządu terytorialnego
Warszawa, marzec 2012 r.
1
Najważniejsze kompetencje poszczególnych podmiotów w zakresie
finansowania zadań oświatowych jednostek samorządu terytorialnego
(JST)
PARLAMENT
MINISTER EDUKACJI
NARODOWEJ
ustawa budżetowa, ustawa o dochodach jednostek samorządu
terytorialnego, ustawa - Karta Nauczyciela, ustawa o systemie
oświaty
- rozporządzenie MEN w sprawie sposobu podziału części
oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu
terytorialnego,
- rozporządzenie MEN w sprawie wysokości minimalnych stawek
wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków
przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz
wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy,
- rozporządzenie MENiS w sprawie terminów przekazywania dotacji
celowej gminom na dofinansowanie świadczeń pomocy materialnej
o charakterze socjalnym oraz sposobu ustalania wysokości tej
dotacji,
-rozporządzenie MEN w sprawie ramowych planów nauczania
w szkołach publicznych.
JST (ORGAN
PROWADZĄCY
SZKOŁĘ)
DYREKTOR SZKOŁY
plan sieci publicznych przedszkoli, oddziałów przedszkolnych
w szkołach podstawowych, szkół, regulamin wynagradzania,
regulamin udzielania pomocy materialnej o charakterze
socjalnym, tryb udzielania i rozliczania dotacji dla szkół i placówek
publicznych oraz niepublicznych, oraz tryb i zakres kontroli
prawidłowości ich wykorzystywania.
arkusz organizacyjny szkoły, regulaminy wewnętrzne
wynagradzania
2
Źródła finansowania
zadań oświatowych JST
Szkoły i placówki publiczne
prowadzone przez JST
a) część oświatowa subwencji ogólnej,
b) dotacje celowe,
c) pozostałe dochody JST, w tym
dochody własne i pozostałe części
subwencji ogólnej.
Szkoły i placówki
niepubliczne oraz publiczne
prowadzone przez inne
podmioty niż JST
a) dotacje z budżetów JST,
b) czesne (dotyczy szkół i placówek
niepublicznych),
c) inne źródła dochodów.
3
Proces planowania łącznej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej
Kwota części
oświatowej subwencji
ogólnej przyjęta w
ustawie budżetowej w
roku poprzedzającym
rok budżetowy
Planowana kwota
części oświatowej
subwencji ogólnej
na dany rok
budżetowy
Kwota innych
wydatków z
tytułu zmiany
realizowanych
zadań
oświatowych
4
Część oświatowa subwencji ogólnej dla jednostek samorządu
terytorialnego w latach 2000-2012 (w mld zł)
5
Finansowy standard A podziału części oświatowej subwencji ogólnej
w latach 2000-2012 (w zł)
6
Średnia liczba uczniów w oddziale w szkołach podstawowych i gimnazjach
w latach szkolnych 2003/2004 - 2011/2012
7
Godziny ponadwymiarowe jako % etatów nauczycieli pełnozatrudnionych
(JST) z wyłączeniem niespełniających obowiązków
8
Liczba uczniów szkół uwzględniona przy podziale części oświatowej
subwencji ogólnej pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego
w latach 2000-2012 (w tys.)
9
Liczba etatów nauczycieli zatrudnionych na podstawie ustawy - Karta
Nauczyciela uwzględniona przy podziale części oświatowej
subwencji ogólnej pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego
w latach 2000-2012
10
Udział wydatków bieżących w działach 801 Oświata i Wychowanie oraz 854
Edukacyjna opieka wychowawcza w dochodach JST w latach 2004-2010
50%
45%
40%
37%
35%
35%
33%
30%
31%
31%
31%
31%
25%
20%
15%
10%
05%
00%
2004
2005
2006
2007
2008
2009
gminy wiejskie
gminy miejskie i miejsko -wiejskie
powiaty
miasta na prawach powiatu
województwa
ogółem JST
2010
11
Wzrost części oświatowej subwencji ogólnej oraz
wynagrodzenia średniego w porównaniu do roku 2005
180%
170%
160%
150%
140%
130%
120%
110%
100%
2005
2006
2007
2008
2009
cz. oś. subwencji ogólnej
nauczyciel stażysta
nauczyciel mianowany
nauczyciel dyplomowany
2010
2011
2012
nauczyciel kontraktowy
12
Dotacje udzielone z budżetów samorządów terytorialnych dla szkół i placówek
publicznych oraz niepublicznych (z wyłączeniem przedszkoli) prowadzonych przez
osoby fizyczne lub osoby prawne (inne niż JST) w latach 2005-2010 (w mln zł)
13
Porównanie dwóch gmin wiejskich
Wyszczególnienie
Gmina A
Gmina B
Liczba uczniów (subwencja oświatowa na rok 2010)
372
388
Liczba szkół/liczba oddziałów/ liczba etatów nauczycieli
7/ 41/ 59,7
3/ 19/ 37,4
Średnia liczba uczn. przypadająca na szkołę/na oddział/etat
nauczyciela
53,1/9,1/6,2
129,3/20,4/10,4
Dochody z tytułu subwencji oświatowej i dotacji
w 2010 r. /w tys. zł/
2 754
2 802
Wydatki bieżące na zadania oświatowe za rok 2010 (bez
przedszkoli i dowożenia uczniów) /w tys. zł/
4 475
2 819
Różnica pomiędzy wydatkami a dochodami z tytułu subwencji
oświatowej i dotacji /w tys. zł/
1 721
17
Udział wydatków bieżących w relacji do dochodów z tytułu
subwencji i dotacji na zadania bieżące /w %/
162,5%
100,6%
Jednorazowy dodatek uzupełniający za rok 2010 ( w tys. zł)
205
75
Kwoty wypłacone nauczycielom ponad średnie
wynagrodzenia (w tys. zł)
0
2
14
Porównanie dwóch gmin wiejskich
Wyszczególnienie
Gmina C
Gmina D
Liczba uczniów (subwencja oświatowa na rok 2010)
535
563
Liczba szkół/liczba oddziałów/ liczba etatów nauczycieli
2/ 22/ 45,8
8/ 41/ 76,1
Średnia liczba uczn. przypadająca na szkołę/na oddział/etat
nauczyciela
267,5/ 24,3/11,7
70,4/ 13,7/7,4
Dochody z tytułu subwencji oświatowej i dotacji
w 2010 r. /w tys. zł/
3 695
3 946
Wydatki bieżące na zadania oświatowe za rok 2010 (bez
przedszkoli i dowożenia uczniów) /w tys. zł/
3 457
5 609
Różnica pomiędzy wydatkami a dochodami z tytułu subwencji
oświatowej i dotacji /w tys. zł/
-238
1 663
Udział wydatków bieżących w relacji do dochodów z tytułu
subwencji i dotacji na zadania bieżące /w %/
93,6%
142,1%
Jednorazowy dodatek uzupełniający za rok 2010 ( w tys. zł)
17
384
Kwoty wypłacone nauczycielom ponad średnie
wynagrodzenia (w tys. zł)
106
0
15
Porównanie dwóch gmin miejsko - wiejskich
Wyszczególnienie
Gmina A
Gmina B
Liczba uczniów (subwencja oświatowa na rok 2010)
1 180
1 192
Liczba szkół/liczba oddziałów/ liczba etatów nauczycieli
7/ 55/ 106,0
7/ 68/ 129,5
Średnia liczba uczn. przypadająca na szkołę/na oddział/etat
nauczyciela
168,6/ 21,5/ 11,1
170,3/ 17,5/ 9,2
Dochody z tytułu subwencji oświatowej i dotacji
w 2010 r. /w tys. zł/
7 987
8 297
Wydatki bieżące na zadania oświatowe za rok 2010 (bez
przedszkoli i dowożenia uczniów) /w tys. zł/
8 290
12 076
Różnica pomiędzy wydatkami a dochodami z tytułu subwencji
oświatowej i dotacji /w tys. zł/
303
3 779
Udział wydatków bieżących w relacji do dochodów z tytułu
subwencji i dotacji na zadania bieżące /w %/
103,8%
145,5%
Jednorazowy dodatek uzupełniający za rok 2010 ( w tys. zł)
0
101
Kwoty wypłacone nauczycielom ponad średnie
wynagrodzenia (w tys. zł)
145
53
16
Porównanie dwóch gmin miejskich
Wyszczególnienie
Gmina A
Gmina B
Liczba uczniów (subwencja oświatowa na rok 2010)
2 511
2 458
Liczba szkół/liczba oddziałów/ liczba etatów nauczycieli
8/ 106/ 235,5
4/ 100/ 178,2
Średnia liczba uczn. przypadająca na szkołę/na oddział/etat
nauczyciela
313,9/ 23,7/ 10,7
614,5/ 24,6/ 13,8
Dochody z tytułu subwencji oświatowej i dotacji
w 2010 r. /w tys. zł/
12 536
13 050
Wydatki bieżące na zadania oświatowe za rok 2010 (bez
przedszkoli i dowożenia uczniów) /w tys. zł/
18 997
13 400
Różnica pomiędzy wydatkami a dochodami z tytułu subwencji
oświatowej i dotacji /w tys. zł/
6 461
350
Udział wydatków bieżących w relacji do dochodów z tytułu
subwencji i dotacji na zadania bieżące /w %/
151,5%
102,7%
Jednorazowy dodatek uzupełniający za rok 2010 ( w tys. zł)
32
73
Kwoty wypłacone nauczycielom ponad średnie
wynagrodzenia (w tys. zł)
69
128
17
Porównanie dwóch powiatów
Wyszczególnienie
Powiat A
Powiat B
Liczba uczniów (subwencja oświatowa na rok 2010)
2 024
2 137
Liczba szkół/liczba oddziałów/ liczba etatów nauczycieli
26/ 88/ 198,6
9/ 80/ 164,9
Średnia liczba uczn. przypadająca na szkołę/na oddział/etat
nauczyciela
77,8/ 23,0/ 9,6*
237,4/ 26,7/ 13,0
Dochody z tytułu subwencji oświatowej i dotacji
w 2010 r. /w tys. zł/
15 044
14 896
Wydatki bieżące na zadania oświatowe za rok 2010 (bez
przedszkoli i dowożenia uczniów) /w tys. zł/
16 054
13 946
Różnica pomiędzy wydatkami a dochodami z tytułu subwencji
oświatowej i dotacji /w tys. zł/
1 010
-950
Udział wydatków bieżących w relacji do dochodów z tytułu
subwencji i dotacji na zadania bieżące /w %/
106,7%
93,6%
Jednorazowy dodatek uzupełniający za rok 2010 ( w tys. zł)
0
141
Kwoty wypłacone nauczycielom ponad średnie
wynagrodzenia (w tys. zł)
607
22
* dotyczy średniej liczby uczniów szkół publicznych przypadającej na 1 etat nauczyciela
18
Porównanie dwóch miast na prawach powiatu
Wyszczególnienie
Miasto A
Miasto B
Liczba uczniów (subwencja oświatowa na rok 2010)
40 163
42 002
Liczba szkół/liczba oddziałów/ liczba etatów nauczycieli
200/ 1614/ 2 828,7
243/ 1 830/ 3 516,6
Średnia liczba uczn. przypadająca na szkołę/na oddział/etat
nauczyciela
200,8/ 24,9/ 10,4*
172,8/ 23,0/ 9,8*
Dochody z tytułu subwencji oświatowej i dotacji
w 2010 r. /w tys. zł/
220 901
239 098
Wydatki bieżące na zadania oświatowe za rok 2010 (bez
przedszkoli i dowożenia uczniów) /w tys. zł/
253 170
336 925
Różnica pomiędzy wydatkami a dochodami z tytułu subwencji
oświatowej i dotacji /w tys. zł/
32 269
97 827
Udział wydatków bieżących w relacji do dochodów z tytułu
subwencji i dotacji na zadania bieżące /w %/
114,6%
140,9%
Jednorazowy dodatek uzupełniający za rok 2010 ( w tys. zł)
0
23
Kwoty wypłacone nauczycielom ponad średnie
wynagrodzenia (w tys. zł)
2 785
3 099
* dotyczy średniej liczby uczniów szkół publicznych przypadającej na 1 etat nauczyciela
19
Porównanie niektórych wskaźników gmin
Średnia kwota
bazowa
Udział wydatków w
par. 401 i 404 w
wydatkach bieżących
objętych subwencją
161%
82%
4 966
58
544
12
159%
78%
4 837
45
576
16
Gmina wiejska C
(Mniejsze wydatki)
144%
76%
5 533
41
609
18
Gmina wiejska D
158%
77%
6 372
58
483
19
Gmina miejskowiejska A
(Mniejsze wydatki)
Gmina miejskowiejska B
153%
77%
10 702
94
1 304
35
155%
72%
9 895
90
3 088
20
158%
81%
22 965
1 658
1 323
166%
78%
25 005
1 402
1 000
Gmina wiejska A
Gmina wiejska B
(Mniejsze wydatki)
Gmina miejska A
Gmina miejska B
(Mniejsze wydatki)
Wskaźnik
Zagęszczenie
dochodowości
Populacja
ludności
Liczba sołectw
(zł na
(osoby/km2)
mieszkańca)
20
21
Kwota nadpłaty dla nauczycieli na poszczególnych stopniach
awansu zawodowego ponad wymagane średnie minimalne wynagrodzenie
określone w Karcie Nauczyciela
(łącznie dla wszystkich JST – saldo nadpłat i niedopłat)
w zł
Stopień
2009
2010
2011
stażysta
769 948
11 841 356
10 263 195
kontraktowy
217 707 515
240 476 416
230 785 769
mianowany
211 523 842
178 995 508
151 630 301
dyplomowany
287 410 825
268 361 857
257 771 507
Razem
717 412 131
699 675 136
650 450 772
22
Postulaty samorządu terytorialnego
I. dotyczące ustawy – Karta Nauczyciela
 likwidacja Karty Nauczyciela lub jej gruntowna nowelizacja;
 zmiana zakresu podmiotowego Karty Nauczyciela (stosowanie
wyłącznie do nauczycieli realizujących podstawy programowe
w szkołach);
 zmiany w systemie wynagradzania nauczycieli: uproszczenie
systemu
poprzez
likwidację
niektórych
składników
wynagrodzenia, ustalanie wysokości wynagrodzenia przez organ
prowadzący, uchylenie lub zmiana przepisów dot. średnich
wynagrodzeń, w tym art. 30a dot. dodatku uzupełniającego,
finansowanie pełnych wynagrodzeń nauczycieli z budżetu
państwa, zmiana terminu wypłaty wynagrodzenia;
23
 ograniczenie przywilejów nauczycieli: likwidacja dodatku
wiejskiego i mieszkaniowego, zasiłku na zagospodarowanie
oraz pomocy zdrowotnej, zmniejszenie wysokości odpisu na
ZFŚS oraz środków na doskonalenie nauczycieli, likwidacja
urlopu dla poratowania zdrowia lub zmiany w zasadach jego
udzielania i finansowania, zmniejszenie wymiaru urlopu
wypoczynkowego;
 wprowadzenie obligatoryjnego 40-godzinnego tygodnia pracy
w całości ewidencjonowanego oraz podwyższenie pensum;
 modyfikacja systemu awansu zawodowego: wydłużenie ścieżki
awansu, powiązanie awansów z jakością nauczania
i przyznawanie ich na czas określony, zmiany w zakresie
przyznawania stopni awansu;
24
II. dotyczące finansowania zadań oświatowych
 zwiększenie nakładów w budżecie państwa na edukację,
w szczególności zwiększenie części oświatowej subwencji
ogólnej;
 przejęcie przez Rząd obowiązku finansowania wynagrodzeń
i innych świadczeń dla nauczycieli;
 objęcie subwencją oświatową edukacji przedszkolnej;
 zmiana naliczania subwencji zamiast na ucznia na ;
 zmiana finansowania świadczeń pomocy materialnej
o charakterze socjalnym dla uczniów;
 uwzględnienie w subwencji kosztów amortyzacji infrastruktury
oświatowej;
25
III. dotyczące organizacji oświaty
 zastąpienie dotychczasowego prawa oświatowego zestawem
państwowych standardów edukacyjnych o charakterze
jakościowym i ilościowym;
 określenie
standardów
zatrudnienia
nauczycieli
i pracowników niepedagogicznych oraz standardów;
liczebności dzieci w oddziałach w zależności od typu szkoły;
 zmiana przepisów dotyczących dowożenia uczniów;
 zmiany prawne dot. statusu dyrektora szkoły;
 zmiany przepisów dot. likwidacji i przekształcania szkół;
26
Najważniejsze projektowane zmiany
1. Objęcie dotacją z budżetu państwa wychowania przedszkolnego
Założenia projektowanych zmian w ustawie o systemie oświaty:
- zmniejszenie obciążeń dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego w
procesie obejmowania wychowaniem przedszkolnym coraz większej części
populacji dzieci – poprzez wprowadzenie mechanizmu dotacji,
- zmniejszenie obciążeń dla budżetów rodzinnych w tytułu korzystania przez
dziecko z wychowania przedszkolnego – poprzez ograniczenie opłat za czas
nauczania, wychowania i opieki,
- uspójnienie sieci wychowania przedszkolnego – poprzez przekształcenie
oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych w przedszkola lub punkty
przedszkolne,
- uregulowanie zasad rekrutacji do placówek wychowania przedszkolnego, m.in.
określających i chroniących zakres danych osobowych, jakie mogą być
gromadzone przez organy prowadzące.
27
2. Nowelizacja ustawy o systemie informacji oświatowej (SIO)
- celem nowelizacji jest zwiększenie poziomu anonimowości danych,
gromadzonych w systemie, które dotyczą pomocy psychologicznopedagogicznej, oferowanej przez przedszkola, szkoły, placówki
oświatowe i poradnie psychologiczno-pedagogiczne;
- poradnie psychologiczno-pedagogiczne nie będą przekazywały do bazy
danych SIO szczegółowych informacji wrażliwych o uczniach np. takich
jak rodzaj diagnozy sporządzonej przez poradnie, wydanie orzeczenia
o potrzebie kształcenia specjalnego z określeniem rodzaju
niepełnosprawności, ze względu na który orzeczenie to zostało wydane;
- do systemu informacji oświatowej będą przekazywane jedynie te dane,
które są niezbędne do właściwego podziału środków oraz zapewnienia
właściwych warunków edukacji dzieci objętych kształceniem
specjalnym. O zorganizowanie takiego kształcenia występują rodzice,
przedstawiając dyrektorowi szkoły opinię lub orzeczenie wydane przez
poradnię.
28