Transcript Problem zdrowotny na tle sytuacji epidemiologicznej związanej z

PROBLEM ZDROWOTNY NA TLE
SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ
ZWIĄZANEJ Z PALENIEM TYTONIU.
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna
Radom, 2013r.
SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA
PALENIA TYTONIU W POLSCE
Łączna liczba osób palących to około 9 mln, co plasuje
Polskę powyżej średniej Unii Europejskiej.
 Według badań przeprowadzonych w 2009r. codziennymi
palaczami jest 29%, a okazjonalnie po papierosy sięga 2%
Polaków.
 Najwięcej palących jest wśród mieszkańców dużych miast
( 37% w miastach powyżej 500 tys.) – M-38%, K-26%
 Najczęściej palą osoby o niższym statusie społecznym,
z wykształceniem zasadniczym zawodowym (M-34%,
K-30%).
 Najrzadziej nałogowo palą kobiety z wykształceniem
„licencjat” i „wyższe” -17%
 Najmniejszy odsetek palących mężczyzn (22%) jest wśród
posiadaczy wykształcenia podstawowego i gimnazjalnego.

SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA
PALENIA TYTONIU W POLSCE

Najrzadziej do regularnego palenia przyznają
uczniowie i studenci, zarówno wśród kobiet (8%),
i mężczyzn (14%)
się
jak

Z powodu palenia tytoniu Polacy w średnim wieku tracą
około 22 lat życia

Straty ekonomiczne państwa polskiego w ciągu
najbliższych 20 lat ( tyle średnio trwa ekspozycja na
dym tytoniowy) są obecnie szacowane na ok. 157 mld zł.
Wynikają z przedwczesnych zgonów na choroby
spowodowane biernym paleniem i leczeniem tych chorób.
EPIDEMIOLOGIA

W większości przypadków mężczyźni i kobiety
zaczynali palić w wieku 11-17 lat oraz 18-24
przy czym 39,6% mężczyzn zaczęło palić w wieku 11-17
lat, a 53,9% w wieku 18-24 lat.

Wśród kobiet, 28,6% zaczęło palić wieku 11-17 lat,
a 56,5% w wieku 18-24 lat.

W porównaniu z mężczyznami, duża liczba ankietowanych
kobiet zaczęła palić w wieku 25 i więcej lat (14,9% kobiet
wobec 5,0% mężczyzn).
EPIDEMIOLOGIA

Bierne palenie jest równie niebezpieczne jak samo
palenie.

Boczny strumień dymu tytoniowego zawiera 35 razy więcej
tlenku węgla i 4 razy więcej nikotyny niż dym wdychany
przez aktywnego palacza.

Z badań wynika, że w Polsce ponad 4 mln dzieci w wieku
od 0- 14 lat wzrasta w „atmosferze biernego palenia”.
EPIDEMIOLOGIA

Dzieci te ponad trzykrotnie zapadają na choroby układu
oddechowego.

Bierne palenie w dzieciństwie może wpływać na
występowanie chorób układu krążenia w wieku
dorosłym.

Bierne palenie niesie za sobą identyczne skutki
zdrowotne, co aktywne palenie papierosów.
ILOŚĆ WYPALANYCH PAPIEROSÓW

Regularny palacz w Polsce wypala przeciętnie
17 papierosów dziennie; 88% regularnych palaczy
wypala na dzień przynajmniej pół paczki dziennie
a ponad 50% - całą paczkę lub więcej.

Średnia dla regularnych palaczy wynosi ponad
15 papierosów dziennie zarówno dla kobiet jak i dla
mężczyzn. Mężczyźni palą średnio 18,3 papierosa
dziennie, a kobiety 15,5.
KONSUMPCJA TYTONIU WŚRÓD
MŁODZIEŻY
18,6% młodzieży w wieku 13 – 15 lat
( 19,6% chłopców i 17,1% dziewcząt)
badanych w Polsce pali obecnie papierosy.


Uczniowie, studenci M – 14%, K – 8%
TNS Polska dla GIS, 2013r.
TYTOŃ


stanowi główną przyczynę
zagrożenia zdrowia
jeden z najbardziej rozpowszechnionych
antyzdrowotnych elementów
stylu życia człowieka
Z CZEGO SKŁADA SIĘ DYM TYTONIOWY?
To około 4.000 związków chemicznych. z tego ponad
40 to substancje rakotwórcze.
Ich działanie nie jest ograniczone jedynie do palaczy tytoniu,
ale także dotyczy wszystkich tych osób, które przebywają
w pomieszczeniach, gdzie występuje dym tytoniowy
(tzw. „palenie bierne„ )
Z CZEGO SKŁADA SIĘ DYM TYTONIOWY?

arsen - stosowany także jako popularna trutka na
szczury i inne gryzonie

aceton – rozpuszczalnik

chlorek winylu - związek używany także np. do produkcji
plastiku

ciała smołowate - są odpowiedzialne za powstawanie
nowotworów złośliwych u człowieka.

cyjanowodór
-
gaz
używany
przez
hitlerowców
w komorach gazowych do masowego ludobójstwa
DLACZEGO PALIMY TYTOŃ?
Istnieje dwie zasadnicze grupy przyczyn:
Psychosocjologiczne
Farmakologiczne
palenie tytoniu jest
tytoń bowiem, w zależności
postrzegane jako rodzaj czynności
od okoliczności i predyspozycji
ułatwiającej nawiązywanie kontaktu
osobniczych może oddziaływać
z innymi osobami i pomagającej
na nasz układ nerwowy w sposób
w przezwyciężeniu dystansu oraz
uznawane jako wspólna towarzyska
rozrywka.
stymulujący bądź uspokajający
( chwilowo).
JAK DZIAŁA NIKOTYNA?

Nikotyna dociera do mózgu palacza już po 10 sek.
od chwili zaciągnięcia się przez niego dymem.

Pobudza się wydzielanie dopaminy

Powoduje ona wydzielanie noradrenaliny

W godzinę po zgaszeniu papierosa poziom dopaminy
i noradrenaliny obniża się

Aby złagodzić nieprzyjemne objawy palacz ponownie
zaciąga się dymem.
CO MOŻE SIĘ STAĆ GDY PALISZ?

Wypalenie każdego papierosa wiąże się ze wzrostem
ciśnienia i przyspieszeniem akcji serca.

Palenie nawet 5 papierosów dziennie wiąże się ze
wzrostem ryzyka wystąpienia powikłań nadciśnienia
tętniczego.

Paląc papierosy zwiększamy ryzyko wystąpienia zawału
serca i udaru mózgowego.

U kobiety palącej w czasie ciąży, mogą wystąpić
zaburzenia w rozwoju płodu.
CO MOŻE SIĘ STAĆ GDY PALISZ?

Nie daj się nabrać na papierosy „light …”

Szacuje się, że średnia różnica wieku życia między
osobami niepalącymi a palaczami wynosi 15 lat.

Czy warto dla przyjemności zaciągania się dymem
papierosowym poświęcić 15 lat życia?
TROCHĘ SMUTNEJ STASTYSTYKI

Tytoń jest drugą główną przyczyną śmierci na świecie.

Zgon jednego z dziesięciu dorosłych to około 5 mln
zgonów każdego roku.

Dziesiątki tysięcy badań naukowych pokazały, że użycie
tytoniu
w
różnej
formie
podwyższa
z powodu:
- o 25 – 40% chorób układu krążenia
- o 30 – 40% nowotworów złośliwych
- 70 % chorób układu oddechowego
ryzyko
zgonu
PODSUMOWANIE
PALENIE:

jest przyczyną słabego rozwoju fizycznego i psychicznego,

powoduje częste infekcje układu oddechowego,

powoduje większą zachorowalność na choroby układu
krążenia i układu pokarmowego,

jest przyczyną wielu nowotworów np. płuc, wątroby, krtani,

skraca życie,

naraża na straty finansowe,

niszczy zdrowie innych,

zanieczyszcza środowisko.
GDZIE SZUKAĆ POMOCY?
Telefoniczna Poradnia Pomocy Palącym
0 801 108 108
Fundacja „Promocja Zdrowia”
(22) 646 52 12
(22) 851 75 14
[email protected]
GDZIE OBOWIĄZUJE ZAKAZ PALENIA?
o
zakładach pracy,
o
szpitalach i przychodniach,
o
przedszkolach, szkołach i na terenie uczelni wyższych,
o
w miejscach przeznaczonych do zabawy dzieci,
o
lokalach gastronomiczno-rozrywkowych,
o
kinach, teatrach, domach kultury,
o
obiektach sportowych,
o
środkach komunikacji publicznej, na przystankach, dworcach ,
lotniskach.
Lokale gastronomiczno-rozrywkowe
W lokalach z co najmniej
dwoma pomieszczeniami
przeznaczonymi do konsumpcji,
można wyłączyć spod zakazu
palenia zamknięte pomieszczenie
konsumpcyjne, wyposażone
w wentylację zapewniającą,
aby dym tytoniowy nie przenikał
do pomieszczeń (art. 5a ust. 4).
Szkoły i podmioty lecznicze
Zakaz tworzenia palarni!
Placówki edukacyjne – etyczny obowiązek promowania
zdrowego stylu życia pośród dzieci i młodzieży, wzmocnienie
w nich szacunku do prawa.
Podmioty lecznicze – promocja zdrowego stylu życia wśród
personelu medycznego i pacjentów.
Każde miejsce może być wolne od
dymu tytoniowego!
Zgodnie z art. 5 ust. 4, rada gminy może ustalić,
w drodze uchwały, inne niż wymienione miejsca użytku
publicznego jako strefy wolne od dymu tytoniowego.
Obowiązki właściciela lub zarządzającego
obiektem
Umieszczenie w widocznym miejscu
informacji o zakazie palenia tytoniu
na danym terenie.
Informacja słowna i graficzna
(art. 5 ust. 1a)
Kary za nieprzestrzeganie ustawy



do 500 zł za palenie w miejscach objętych zakazem
(art. 13 ust. 2) – odpowiada osoba paląca,
do 2 000 zł za nieumieszczenie znaku zakazu palenia
tytoniu (art.13 ust. 1 pkt.2) – odpowiada zarządzający lub
właściciel
do 2 000 zł – za sprzedaż wyrobów tytoniowych:
- osobom do lat 18
- na terenie podmiotów leczniczych, szkół i placówek oświatowo
wychowawczych oraz obiektów sportowo-rekreacyjnych
- w postaci papierosów w opakowaniach zawierających mniej niż
dwadzieścia sztuk oraz luzem bez opakowania; w sprzedaży
detalicznej w systemie samoobsługowym
- nieumieszczenie informacji o zakazie sprzedaży wyrobów
tytoniowych osobom do lat 18 ( art.13 ust.1)
Kary za nieprzestrzeganie ustawy
200 000 zł – za reklamę, promocję, sponsorowanie
wyrobów tytoniowych, rekwizytów tytoniowych
i produktów imitujących wyroby lub rekwizyty tytoniowe
oraz symbole związanie z używaniem tytoniu
w miejscach publicznych, eksponowanie w punktach
sprzedaży przedmiotów imitujących opakowania
wyrobów tytoniowych (art. 12).
do
Sekcja Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia
tel/fax: 48 330-90-47
e-mail: [email protected]
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ