ADENOTONSİLLEKTOMİ SONRASI KARDİYAK FONKSİYONLARDAKİ DEĞİŞİMİN MİYOKARDİYAL PERFORMANS İNDEKSİ VE TRİKÜSPİT ANÜLER DÜZLEM SİSTOLİK HAREKET İLE DEĞERLENDİRİLMESİ Acar OÇ a , Üner A a , Garca MF b , Ece İ a , Epçaçan S a

a Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Kardiyoloji Bilim Dalı b Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı

Giriş

 Şiddetli üst solunum yolu tıkanıklığı pulmoner hipertansiyon ve sağ bozukluğuna yol açmaktadır.

ventrikül fonksiyon  Bu çalışmada adenotonsiller hipertrofisi olan çocuklarda adenotonsillektomi öncesi ve sonrasındaki kardiyak fonksiyonlardaki değişimin miyokardiyal performans indeksi anüler düzlem sistolik (MPİ) ve triküspid hareket (TAPSE) ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntemler

 Bu çalışma Van YYÜ Tıp Fakültesi Çocuk Kardiyoloji ve Kulak Burun tarihleri Boğaz kliniklerinde Şubat-Kasım 2011 arasında adenoid ve tonsiller hipertrofi nedeniyle üst hava yollarında darlığa sahip 2-13 yaş aralığında 53 çocuk hastada yapıldı.

 Bunların dışında üst hava yollarını daraltan hastalığı olan ve/veya sistemik hastalığı olan hastalar çalışmaya alınmadı.

 Hastalarda tonsil hipertrofisini değerlendirmede Broadsky sınıflaması kullanıldı.

 Adenoid hipertrofisi lateral nazofarenks grafisi ve anterior rinoskobi ile değerlendirildi.

Broadsky sınıflaması Grade 1 Grade 2 Tonsiller; tonsiller fossanın içinde anterior pillaların arkasında zar zor görülür Tonsiller; anterior pillaların arkasında görülür Grade 3 Grade 4 Tonsiller; orta hattın 3/4 üne yayılmış Tonsiller; tümüyle havayolunu tıkamış

Ekokardiyografik değerlendirme

  Ekokardiyografik inceleme, ameliyattan üç ay sonra yapıldı.

önce ve ameliyattan Tüm hastaların kardiyak fonksiyonlarının değerlendirilmesinde iki boyutlu, M-mod ve Doppler ekokardiyografi kullanıldı.

   Ekokardiyografi sessiz bir ortamda, sol yan yatar pozisyonda ve hasta sakin, rahat solunum yapar durumda yapıldı.

Ölçümler, parasternal pencereden uzun aks, kısa aks, apikal pencereden 4 ve 5 boşluk görüntülerinden elde edildi.

Üç ardışık kardiyak döngüdeki değerlerin ortalaması alındı.

İstatistiksel analiz

    Çalışmada elde edilen bulgular değerlendirilirken, istatistiksel analizler için SPSS paket programı kullanıldı.

Değişkenler ortalama (+) standart sapma (sd) olarak verildi.

Tanımlayıcı istatistik ve eşleşmiş örneklerde Student t testi yapıldı.

Tüm istatistikler için p<0.05 olması anlamlı olarak kabul edildi.

Sonuçlar

 Çalışma grubunun demografik özellikleri Yaş (yıl) ort ± sd Ağırlık (kg) ort ± sd Boy (cm) ort ± sd Cinsiyet (E/K) 6.4+3.0

23.13+11.92

116.17+19.23

34/19 (%65/35) ort ± sd, ortalama±standart sapma

Sol ventrikül ekokardiyografi bulguları EF (%) FS(%) Mitral E (cm/sn) Mitral A (cm/sn) Mitral E/A Mitral DZ (msn) Mitral İVGZ (msn) Mitral MPİ

Ameliyat öncesi

74.5

± 3.59

35.7

± 3.14

88.5±11.0

71.6

± 11.1

1.28

± 0.20

195 ± 22.0

80.7

± 12.3

0.37

± 0.07

Ameliyat sonrası

76.1

± 3.44

37.8

± 3.01

85 ± 20.7

73.7

± 15.7

1.14

± 0.33

193 ± 15.7

79.6

± 8.08

0.35

± 0.07

p değeri

0.716

0.659

0.476

0.599

0.077

0.759

0.726

0.182

EF, Ejeksiyon fraksiyonu; FS, Kısalma Fraksiyonu; DZ, Deselerasyon zamanı; İVGZ, İzovolümetrik gevşeme zamanı; MPİ, Miyokardiyal performans indeksi; E, erken diyastolik akım hızı; A, geç diyastolik akım hızı

Sağ ventrikül ekokardiyografi bulguları

Ameliyat öncesi

PAB TAPSE Triküspid E (cm/sn) Triküspid A (cm/sn) Triküspid E/A Triküspid DZ (msn) Triküspid İVGZ(msn) Triküspid MPİ 30.2

± 5.02

15.9

± 1.78

62.9

± 15.1

58.1

± 14.0

1.08

± 0.30

212 ± 18.1

96.8

± 9.69

0.39

± 0.07

Ameliyat sonrası

26.4

± 2.17

20.7

± 3.07

74.1

± 17.7

61.0

± 15.6

1.21

± 0.32

196 ± 13.5

77.8

± 5.53

0.32

± 0.06

PAB, Pulmoner arter basıncı; TAPSE, Triküspit anüler düzlem sistolik hareket

p değeri

0.003

0.001

0.041

0.718

0.038

0.001

0.001

0.002

Sağ ventrikül MPİ’de ameliyat öncesi ve sonrasındaki değişim 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 İLK EKO

MPİ, Miyokardiyal performans indeksi

İKİNCİ EKO

Triküspit kapak TAPSE’de ameliyat öncesi ve sonrasındaki değişim 25 22,5 20 17,5 15

23

12,5 ILK EKO IKINCI EKO

TAPSE, Triküspit anüler düzlem sistolik hareket

 Çalışmada hastaların 4’ünde (%7.5) pulmoner hipertansiyon saptandı.

 Bu 4 hastada ameliyat olan pulmoner arter öncesinde normalin üstünde basınç değerleri ameliyattan sonra normal düzeye geriledi.

Özet

 Adenotonsiller hipertrofisi olan hastalarda     Sağ ventrikülde diyastolik fonksiyon bozukluğu (E akım hızı, E/A oranı, DZ, İVRZ sonuçları ile) Sağ ventrikülde sistolik fonksiyon bozukluğu  (TAPSE değerleri ile) Sağ ventrikül global fonksiyonlarında bozulma tespit edildi.

 (MPİ değerleri ile)

 Sağ ventrikül sistolik ve diyastolik fonksiyonlarının ve pulmoner arter basıncının ameliyattan 3 ay sonra normal düzeye geldiği saptandı.

Sonuç

 Yapılan çocuklarda çalışmada, kalp adenotonsiller yetersizliği klinik hipertrofisi bulguları olan ortaya çıkmadan sağ ventrikül sistolik ve diyastolik fonksiyonlarındaki bozulmanın erkenden MPİ, TAPSE gibi noninvaziv, tekrarlanabilir ekokardiyografik ölçümlerle değerlendirilebileceği ve adenotonsillektomiden sonra sağ ventrikül sistolik ve diyastolik fonksiyon bozukluğunun hızlıca normale döndüğü saptandı.

 Bu çalışma ile çocuklarda adenotonsiller hipertrofinin erkenden ameliyatıyla hastalığa bağlı olarak ileri dönemlerde gelişebilecek klinik kardiyak bozuklukların önüne geçilebileceği sonucuna varıldı.