Transcript Dərman bitkiləri hansı formada bitir?
Ünvan:Neftçala şəhər, Köhnə qəsəbə.
(Tel: 021 26 3 26 21)
(Mob: 051-919-04-18)
* Təhsil millətin gələcəyidir.
* Mən dünyada müəllimdən yüksək ad tanımıram.
* Bizim hər birimiz elmi dərəcəmizdən, biliyimizdən, təhsil səviyyəmizdən asılı olmayaraq, bütün nailiyyətlərimizə görə məktəbə, müəllimə borcluyuq.
* Həyatını müəllimliyə həsr edən insanlar, həqiqətən, fədakar, xalqına, millətinə sədaqətli və eyni zamanda qəhrəmanlıq göstərən insanlardır.
2
Alt standart Təlim məqsədi
İnteqrassiya İş forması İş üsulu Resurslar
2.1.2. Maddələr mübadiləsinin pozulma hallarını izah edir.
3.2.1. Bitki və heyvanların insan sağlamlığında rolunu izah edir.
3.2.2. Dərman bitkilərini fərqləndirir.
Azərbaycanda rast gəlinən dərman bitkilərini fərqləndirir.
Dərman bitkilərinin müalicəvi əhəmiyyətini izah edir.
Dərman bitkilərinin oxşar və fərqli cəhətlərini izah edir
Həyat bilgisi (VI sinif) 4.1.1. Sağlam həyat tərzinin əsas şərtlərini fərqləndirir.
İnformatika. (VI sinif) 3.3.1. İnternetd ə sad ə axtarışları icra edir.
Qruplarla iş, kollektiv, fərdi Beyin həmləsi, BİBÖ, təqdimat Dərslik, qurudulmuş bitki növləri, müxtəlif mədəni və yabanı dərman bitkilərin tabloları və sxem, videomateriallar, elektron təqdimat (kompyuter, prayektor, flaşkard)
4
5
MOTİVASİYA
Müəllim lövhədə bitki şəkillərini nümayiş etdirir və şagirdlərə suallarla müraciət edir.
-Hansı dərman bitkiləri tanıyırsız? -Azərbaycanda dərman bitkiləri bitirmi, bitirsə hansılardır?
-Dərman bitkiləri harada bitir və neçə qrupa bölmək olar? - Azərbaycanda becərilən dərman bitkiləri hansılardır?
Bilirəm
Bilmək istəyirəm
Öyrəndim
1.
Moruq, itburnu, nanə, bağayarpağı, dərman bitkiləridir.
2.
Azərbaycanda bitkiləri bitir.
da kəklikotu, zəfəran dərman 3. Dərman bitkiləri yabanı və mədəni olaraq iki qrupa bölünür.
4. Abşeronda uzun illərdir zəfəran yetişdirilir.
5. Nanə ot formasında, palıd ağac formasında, moruq kol formasında bitən dərman bitkiləridir.
6. Qarğıdalının saçaqları dərman kimi istifadə olunur.
1.
hansı Dərman dərman olunur?
kimi bitkilərinin orqanlarından istifadə 2. Azərbaycanda bilmə diyiniz hansı dərman bitkiləri var?
3.
Hansı dərman xəstəliklərdə bitkilərindən istifadə etmək olar?
4.Zəhərli dərman bitkiləri hansı bitkilərdir?
6
Tədqiqat sualı: Müalic
ə
m
ə
qs
ə
di il
ə
bitkil
ə
rin hansı orqanlarından istifad
ə
olunur?
Tədqiqatın aparılması: Müəllim şagirdlərə qurudulmuş bitkiləri göstərib onların adlarını və müalicəvi əhəmiyyətlərindən danışır.
Müəllim şagirdləri 4 qrupa bölür. Hər qrupa iş vərəqləri paylayır. İş vərəqlərində verilmiş I- tapşırığı yerinə yetirmək üçün internetdən (Vikipedia) verilmiş bitki haqqında məlumat əldə etməklə, tapşırığı yerinə yetirmələrini tapşırır.
7
I-qrup: “Nanə” qrupunun iş vərəyi.
1. Cədvəli tamamlayın.
Bitkinin adı Xanımotu Zəhərlənmə zamanı hansı hallar baş verir.
2. İ tburnu bitkisinin hansı hissəsi müalicəvidir?
____________________________________________________________________ 3. Şifrələnmiş dərman bitkilərinin adlarını tapın.
vəsür, arobnı, bədınavəda, şeyamin, daqarlı, ənan, rəuotbi, otulikkək, lıdpa bığıqa,
8
II-qrup: “Kəklikotu” qrupunun iş vərəyi.
1. Cədvəli tamamlayın.
Bitkinin adı Müalicəvi əhəmiyyəti haqqında nə bilirsiz.
Zəfəran
2 . Nanə bitkisinin hansı hissəsi müalicəvidir?
_____________________________________________________________________ 3 . Şifrələnmiş dərman bitkilərinin adlarını tapın.
ranzəfə, arobnı, avhey, şeyamin, daqarlığı, ənan, rəuotbi, otulikkək, baqbalqa,
9
III-qrup: “Süvrə” qrupunun iş vərəqi.
Bitkinin adı
Moruq
1. Cədvəli tamamlayın.
Müalicəvi əhəmiyyəti haqqında nə bilirsiz.
2 . Palıd ağacının hansı hissəsi müalicəvidir?
____________________________________________________________________ 3 . Şifrələnmiş dərman bitkilərinin adlarını tapın.
harbalümgü, arobnı, bədınavəda, dızan, daqarğılı, ənan, rəuotbi, otulikkək,lıdpa,
10
IV-qrup: “Çobanyastığı” qrupunun iş vərəyi.
1.
Cədvəli tamamlayın.
Bitkinin adı Müalicəvi əhəmiyyəti haqqında nə bilirsiz.
Qarğıdalı 2.
Hansı bitkilər dərman bitkiləri adlanır?
____________________________________________________________________ 3. Şifrələnmiş dərman bitkilərinin adlarını tapın.
Buritnu, çamurdar, avhey, şeyamin, saynıtoçabığ, rəuotbi, otulikkək, baqbalqa,
______________________________________________________ 11
MƏLUMAT MÜBADİLƏSİ
Qrup işlərin in təqdimatı aparılır. Q arşılıqlı olaraq qruplar digər qrup işinin yoxla n masını aparıb öz fikirlərini bildirirlər.
Məlumatın müzakirəsi. Müəllim şagirdlərə sual verir: -Dərman bitkilərini harada toplamaq olar?
-Xalq məlumatınız var?
bişirilir?
( təbabətində istifadə
moruq, zoğal, qarağat)
olunan
(Yalnız onların çox bitdiyi yerdə) (nanə, balqabaq, heyva toxumu, qarğıdalı sağçaqları)
Dərman bitkilərini nə vaxt toplamaq olar?
Dərman bitkiləri hansı formada bitir?
(quru havada)
M üəllim şagirdlərə özünüqiymətləndirmə vərəqləri paylayır.
12
ÖZÜNÜQİYMƏTLƏNDİRMƏ VƏRƏYİ Şagirdin adı, soyadı_________________
1. Zəhərli dərman bitkiləri hansılardır?
a) nanə, boranı, kəklikotu c) moruq, yemişan, andız b) yarpız, nanə, itburnu d) murdarça, xanımotu, dəmirovotu 2. Birəotu, kəklikotu,qaraqınıq otu, yemişan və itburnu dərman bitkiləri hansı ölkədə bitirlər?
a) Azərbaycan b) Hindistan c)Rusiya d) İtaliya 3. Zəfəran, nanə, boranı – niyə mədəni dərman bitki adlanır?
a) Apteklərdə, bazarda satıldığı üçün b) dərman bitkisi kimi istifadə olunduğu üçün d) İnsan tərəfindən becərildiyi üçün c) çöllərdə meşələrdə bitdiyi üçün 4. Xanımotu ilə zəhərlənmə zamanı baş verən hallar hansılardır?
a) əllərin səpməsi, b) qarın nahiyəsində qaşınmalar c) ürəkbulanma, qusma, gözbəbəklərinin böyüməsi d) Heç biri 5. Andız, yemişan, süvrə, çöl qatırquyruğu – niyə yabanı dərman bitki adlanır?
a) Apteklərdə, bazarda satıldığı üçün b) dərman bitkisi kimi istifadə olunduğu üçün d) İnsan tərəfindən becərildiyi üçün c) çöllərdə meşələrdə bitdiyi üçün 6. Hansı bitkilərin toxumları müalicə məqsədilə istifadə olunur?
a) boranı, heyva b) qarğıdalı, zəfəran c) Nanə, yarpız d) moruq, sürvə
Nəticə və ümumiləşdirmə
Şagirdlərin dərman bitkiləri haqqında bildikləri müzakirə edildikdən sonra birgə o nəticəyə gəlinir ki, Azərbaycanda nanə, moruq, kəklikotu və s dərman bitkiləri var.
Təbabətdə qurudulmuş moruq meyvəsindən çay kimi dəmləyib, soyuqdəymə zamanı tərlədici dərman kimi istifadə edirlər.
Kəklikotunun nazik və yaşıl zoğları və toxumları qarqara şəklində ağız boşluğunun və udlağın iltihabi xəstəliklərində tətbiq edilir və s.
Bilirəm 1.
Moruq, itburnu, nanə, bağayarpağı, dərman bitkiləridir.
kəklikotu, zəfəran 2.
Azərbaycanda da dərman bitkiləri bitir.
3. Dərman bitkiləri yabanı və mədəni olaraq iki qrupa bölünür.
4. Abşeronda uzun illərdir zəfəran yetişdirilir.
5. Nanə ot formasında, palıd ağac formasında, moruq kol formasında bitən dərman bitkiləridir.
6. Qarğıdalının saçaqları dərman kimi istifadə olunur.
Bilmək istəyirəm 1. Dərman bitkilərinin orqanlarından dərman hansı kimi istifadə olunur?
2. Azərbaycanda bilmediyiniz hansı dərman bitkiləri var?
3. Hansı xəstəliklərdə dərman bitkilərindən istifadə etmək olar?
4.Zəhərli dərman hansı bitkilərdir?
bitkiləri Öyrəndim 1. Palıd ağacının qabığından, nanənin yaşıl və yumşağ zoğ və yarpaqlarından, istifadə olunur.
moruğun meyvəsindən və s. dəman kimi 2.
3.
Azərbaycanda meyvələri, birəotu, kəklikotu, qaraqınıq, boymadərən və s.
dərman bitkiləri bitir.
Sidikqovucu, etmək olar.
itburnu tərqovucu, soyuq dəymə zamanı istifadə 4. Dəlibəng, murdarça, xanım otu, dəmirov otu, quşüzümü zəhərli dərman bitkiləridir.
Sinifdə müəllim A4 albom formatinda aşağıdakı cədvəl verilmiş iş vərəqlərini paylayır və tamamlamalarını şagirdlərə tapşırır.
Dərman bitkisinin adı Hansı formada bitir(ağac, kol, ot) Bitkinin hansı hissəsi müalicəvidir?
Müalicəvi əhəmiyyəti
Ev tapşırığı
1.Müxtəlif bitkiləri qurudub, A3 vərəyinə adlarını yazıb və qurumuş bitkiləri yapışdırmaq.
2.
Azərbaycanda emal etmək.
olan dərman bitkiləri haqqında internetdən məlumat toplamaq və
15
Qruplar Meyarlar Azərbaycanda rast gəlinən dərman bitkilərini fərqləndirir Dərman bitkilərinin əhəmiyyətini izah edir.
Əməkdaşlıq Nəticə
Nanə Kəklikotu Süvrə Çobanyastığı
16