Transcript kształcenie ustawiczne lekarzy i lekarzy dentystów w polsce

KSZTAŁCENIE USTAWICZNE
LEKARZY I LEKARZY
DENTYSTÓW
W POLSCE*
Warszawa, marzec 2012 r.
dr n. med. Krzysztof Dziubiński
* materiał opracowany w oparciu
o 7 letnie doświadczenie
Ośrodka Doskonalenia Zawodowego Lekarzy
i Lekarzy Dentystów OIL w Warszawie
1
Wprowadzenie
Każdy lekarz od momentu uzyskania prawa
wykonywania zawodu zobowiązany jest do stałego
aktualizowania swojej wiedzy zawodowej.
Stanowią o tym przede wszystkim:
 Kodeks etyki lekarskiej,
 Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty,
 Naturalne uwarunkowania merytoryczne,
społeczne, etyczne i moralne.
W oparciu o szeroki wachlarz przesłanek możemy
stwierdzić, że 80-90% lekarzy czynnie uprawiających
zawód systematycznie uzupełnia swoją wiedzę.
2
Historia
Śladem licznych krajów zachodnich
około 10 lat temu pojawiły się w Polsce tendencje do
„inwentaryzacji” kształcenia ustawicznego lekarzy .
Proces ten sformalizowała jako pierwsza
Naczelna Rada Lekarska uchwałą nr 38-03-IV
z dnia 24.01.2003r. Pierwszym aktem prawnym rangi
państwowej sankcjonującym kwestie kształcenia
ustawicznego była ustawa o zawodach lekarza
i lekarza dentysty z dnia 5 grudnia 1996r. z późn. zm.
a następnie akt wykonawczy w postaci rozporządzenia
Ministra Zdrowia z dnia 6 października 2004r.
w sprawie sposobów dopełnienia obowiązku
doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów.
3
Reakcja naszego środowiska
Sformalizowanie obowiązku kształcenia wywołało
naturalny odruch protestów. Potraktowane zostało
między innymi jako naruszenie godności lekarza,
który nie potrzebuje ingerencji administracji w swój
własny proces aktualizacji wiedzy medycznej.
Ostrej krytyce poddane zostały ponadto:
1. Wysokie koszty uczestnictwa w konferencjach,
sympozjach itp.
2. Brak finansowania szkoleń ze środków publicznych
lub ulg podatkowych z tym związanych.
3. Brak płatnego ustawowego urlopu szkoleniowego.
4. Nałożenie limitów na liczbę możliwych do uzyskania
punktów edukacyjnych w niektórych formach
4
kształcenia.
Ewolucja w obrazie „rynku szkoleń”
Na przestrzeni kilku ostatnich lat doszło w sposób
naturalny do wielu zmian w tej dziedzinie, są to:
1. Dynamiczny wzrost podaży szkoleń wielokrotnie
przewyższający popyt na nie.
2. Pojawienie się a następnie szybki wzrost odsetka
szkoleń bezpłatnych, które w chwili obecnej
stanowią około 50-60%.
Nie dotyczy to szkoleń dla lekarzy dentystów.
3. Zmienia się udział poszczególnych form szkoleń na
korzyść programów edukacyjnych.
5
Obowiązek kształcenia ustawicznego
- fakty i statystyka
Liczba zarejestrowanych lekarzy w OIL
w Warszawie wynosi 29.000 z czego około 24.000
czynnie wykonuje swój zawód.
Wśród nich jedynie 3.551 złożyło do oceny
dokumentację szkoleniową.
W tej grupie 2.430 uzyskało 200 i więcej punktów
edukacyjnych.
Wśród 1121 lekarzy, którzy nie dopełnili
obowiązku kształcenia 582 lekarzy posiadało liczbę
punktów przekraczającą dopuszczalne limity
w poszczególnych formach kształcenia.
6
Stan faktyczny
W rzeczywistości lekarzy tych jest o wiele więcej.
Należy bowiem uwzględnić tych wszystkich, którzy
szkolili się i nadal szkolą motywowani własną potrzebą
i poczuciem odpowiedzialności zawodowej, a nie
ustawowym wymogiem.
Są wśród nich lekarze specjalizujący się (50 pkt.
za każdy rok specjalizacji), naukowcy, nauczyciele
akademiccy, zdobywający stopnie naukowe, piszący
publikacje rozwiązujący testy w programach
edukacyjnych, którzy nie dostarczyli swoich
dokumentów do oceny w Ośrodku.
7
Stan faktyczny (c.d.)
Ilu ich jest?
Oceny szacunkowe pozwalają sądzić, że ponad 50 %
ogółu lekarzy. Zwracają się do Ośrodka dopiero wtedy,
gdy pracodawca lub ubezpieczyciel zażąda od nich
stosownego wpisu do prawa wykonywania zawodu.
Okazuje się wówczas, że uzyskali stosowną liczbę
punktów.
8
Wnioski i perspektywy
Doskonalenie zawodowe lekarzy powinno uzyskać status
jednej z form wykonywania zawodu i z tego tytułu
powinno odbywać się w przeznaczonym na ten cel
wymiarze czasu pracy tak, jak ma to miejsce
w korporacjach gospodarczych a nawet niektórych
niepublicznych ZOZ-ach.
2. Określony roczny limit udokumentowanych kosztów
związanych ze szkoleniem powinien być odliczony od
podatku dochodowego.
3. Należy znowelizować rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 6 października 2004r. uwzględniając racjonalne
wnioski środowiska lekarskiego oraz siedmioletnie
doświadczenie Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie
i innych okręgowych izb lekarskich.
1.
9
Wnioski i perspektywy (c.d.)
4. Wprowadzony w Polsce system kształcenia
ustawicznego (punkty edukacyjne) powinien zostać
ujednolicony z rozwiązaniami przyjętymi w innych
krajach Unii Europejskiej (UEMS).
5. Nadzór nad procesem doskonalenia zawodowego
sprawowany przez samorząd lekarski jest
atrybutem suwerenności zawodowej i gwarantem
jakości opieki lekarskiej. Jako taki powinien zostać
utrzymany i wzmocniony.
10
Wnioski i perspektywy (c.d.)
 Przedstawione powyżej wnioski stanowią
odzwierciedlenie indywidualnych, fragmentarycznych
uwag licznych kolegów odwiedzających Ośrodek
Doskonalenia Zawodowego Lekarzy OIL w Warszawie.
 Mimo wielu inicjatyw, próśb i zachęt Koledzy bardzo
niechętnie zgłaszają swoje uwagi w jakiejkolwiek
formie pisemnej (e-mail, fax, ankieta).
 Dlatego też przy każdej okazji, zwracamy się do
Kolegów z sugestią czynnego udziału w
przekształcaniu naszej rzeczywistości edukacyjnej.
11
Powrót do zawodu
 Art. 10.pkt 3. Ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty
z dnia 5 grudnia z 1996 r. Dz. U. Nr 28 poz. 152, z późn. zm.
stanowi: „Lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu,
który nie wykonuje go przez okres dłuższy niż 5 lat,
a zamierza podjąć jego wykonywanie, ma obowiązek
zawiadomienia o tym właściwą okręgową radę lekarską
i odbycia przeszkolenia”
 Od roku 2006 zgłosiło się do Ośrodka ogółem około 150
lekarzy skierowanych przez Komisję ds. Rejestracji i Prawa
Wykonywania Zawodu. Część z nich (około połowa) po
ukończeniu stażu podyplomowego w ogóle nie podjęła
czynnego wykonywania zawodu.
12
Powrót do zawodu (c.d.)
B.
13
Powrót do zawodu (c.d.)
 Okres przerwy w wykonywaniu zawodu lekarza /lekarza
dentysty wynosi od 6 do 20 lat, średnio około 10 lat.
Do zawodu powracają głównie lekarze bez specjalizacji, rzadziej
posiadający specjalizację, sporadycznie dentyści. Do chwili
obecnej decyzją Prezydium ORL skierowano na przeszkolenie
131 lekarzy.
 Każdego roku liczba lekarzy powracających do zawodu wzrasta.
 Przeszkolenie odbywa się dzięki wypracowanemu modelowi
dobrej współpracy naszej izby z kilkoma szpitalami.
 Koledzy szkolą się nieodpłatnie w oparciu o umowę cywilnoprawną z danym szpitalem. Wielu z nich po zakończonym
szkoleniu uzyskuje propozycję pracy w tym samym szpitalu.
14
Szpitale i ZOZ-y przyjazne lekarzom
powracającym do zawodu:
 Szpital Wolski im. dr A. Gostyńskiej SPZOZ,
 Szpital Dziecięcy im. prof. dr med. Jana Bogdanowicza






SPZOZ,
Szpital Ginekologiczno-Położniczy im. Świętej Rodziny,
Szpital Czerniakowski SPZOZ,
Międzyleski Szpital Specjalistyczny,
Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus Centrum Leczenia
Obrażeń,
Szpital Ginekologiczno-Położniczy ”Inflancka” im. Krysi
Niżyńskiej „Zakurzonej”,
SPSK im. prof. Witolda Orłowskiego,
15
Szpitale i ZOZ-y przyjazne lekarzom
powracającym do zawodu (c.d.):
 SPCSK przy ul. Banacha,
 NZOZ ”Orlik” – Ośrodek Kształcenia Lekarzy





Rodzinnych CMKP,
Szpital Kolejowy im. Włodzimierza Roeflera SP ZOZ,
Wojewódzki Samodzielny, Psychiatryczny Zespół
Publicznych ZOZ,
Samodzielny Publiczny Dziecięcy Szpital Kliniczny,
Szpital Zachodni im. Jana Pawła II SZPZOZ,
Wojewódzki Samodzielny Psychiatryczny Zespół
Publicznych ZOZ
16