Transcript usprawnianie po zab. kardiochir

KLINIKA REHABILITACJI DZIECIĘCEJ UM W BIAŁYMSTOKU
MGR KATARZYNA RACIBORSKA
 trwa
od dziesięciu do czternastu dni
 rehabilitacja do pierwszej - drugiej doby po
zabiegu jest prowadzona na oddziale
intensywnej opieki medycznej i stanowi I okres
rehabilitacji wewnątrzszpitalnej
Rehabilitacja wewnątrzszpitalna w I okresie


•
kinezyterapia prowadzona w systemie całodobowym
ćwiczenia oddechowe – uzależnione od stopnia
kontaktu z chorym
U dzieci powyżej trzeciego roku życia
utrudniony kontakt- czynności wspomagające
oddychanie za pomocą stymulacji słownej i
czuciowej ( dłonie terapeuty układane po obu
stronach klatki piersiowej – uwaga na przebieg rany
pooperacyjnej- wzdłuż przebiegu żeber)
wykorzystuje się ćwiczenia oporujące wydech
(butelka z wodą, dmuchanie w ligninę, w aparaty
kulkowe)
 ćwiczenia oddechowe z okresu rehabilitacji
przedoperacyjnej - wspomagane pracą kończyn
górnych i oddychanie torem piersiowym lub
brzusznym, do trzydziestu minut
 w celu rozrzedzenia wydzieliny i rozszerzenia dróg
oddechowych stosuje się inhalacje
 techniki oklepywania i wibracji ręcznej ułatwiają
skuteczność kaszlu prowadzonego na
przedłużonym , bądź przerywanym wydechu

jak najwcześniej stopniowo przeprowadzać
pacjenta z pozycji poziomej do pionowej
 po operacji wskazana jest pozycja półsiedząca lub
siedząca z podparciem pod plecy;
powoduje to obniżenie przepony, zwiększenie
powierzchni oddechowej, poprawia jakość kaszlu
 zapobieganie odleżynom- częste zmiany pozycji
ułożeniowych
 kontrola parametrów życiowych pacjenta: zapis
pracy serca, pomiar ciśnienia tętniczego krwi,
tętna, częstości oddechów, dostosowanie terapii
do otrzymanych wyników

U dzieci poniżej trzeciego roku życia
gdy kontakt utrudniony wspomagamy
oddychanie tylko za pomocą stymulacji
czuciowej,
 techniką pobudzającą jest zastosowanie
masażu kostkami lodu okolicy pleców (wzdłuż
kręgosłupa i przestrzeni międzyżebrowych) –
głębokie wdechy na zasadzie odruchów
 ćwiczenia oddechowe oraz bierne kończyn
górnych i dolnych sprzed operacji
•
U noworodków
drogi oddechowe są krótsze i węższe niż u dorosłych,
co ułatwia aspirację ciał obcych oraz bakterii głęboko
aż do pęcherzyków płucnych
 dbałość o czystość dróg oddechowych poprzez
oklepywanie klatki piersiowej, opukiwanie i wibrację
 żebra noworodka nie są jeszcze skostniałe- klatka
piersiowa nie jest dostatecznie stabilna, jest miękka,
nie stanowi dobrego podparcia dla przepony
 stabilność zależy od mięśni międzyżebrowych, które
zmniejszają napięcie w czasie snu
 w czasie próby pogłębiania oddechu dochodzi do
deformacji klatki piersiowej, mostek zapada się
głęboko


rozpoczyna się od momentu przeniesienia
pacjenta z sali intensywnej opieki na oddział
pooperacyjny
U dzieci powyżej trzeciego roku życia
 we wszystkich dobach prowadzone są ćwiczenia
bierne lub wspomagane kończyn górnych i
dolnych, z zasadą mobilizacji krążenia
obwodowego (ćwiczenia przeciwzakrzepowe)
po operacji należy zachowywać pełny zakres
ruchomości zgięcia i wyprostu we wszystkich
stawach
 intensywna gimnastyka oddechowa- ćwiczenia
wspomagane
 ćwiczenia oddechowe torem odpowiednim do
rodzaju operacji (trzy powtórzenia w kilku seriach3-4)
 ćwiczenia mają formę ćwiczeń czynnych,
biernych, wspomaganych lub z oporem
 po tych czynnościach prowokuje się
odksztuszanie z taką samą częstotliwością jak
ćwiczenia oddechowe- stabilizacja rany
pooperacyjnej

w I i II dobie stosuje się ćwiczenia czynne
kończyn górnych i dolnych, ćwiczenia
przeciwzakrzepowe i ogólnousprawniające
 ważną rolę odgrywają ćwiczenia mięśni brzucha,
których napięcie powoduje masaż jelit- powrót ich
perystaltyki, zaburzonej przez środki znieczulające
 początkowo przeciwwskazaniem są ćwiczenia na
długich dźwigniach (unoszenie wyprostowanych
kończyn dolnych lub siad z leżenia na plecachzbyt obciążają chorego, wykonywane przy
zatrzymaniu oddechu)
 wykonuje się ćwiczenia izometryczne- napinanie
wybranej grupy mięśniowej bez ruchu w stawach

istotną rolę po zabiegu spełnia pionizacja,
przeprowadzana najpóźniej w I lub II dobie
 pozwala zapobiegać powikłaniom ze strony układu
oddechowego, odleżynom i zastojom żylnym
 pionizację można przeprowadzić na dwa sposobyczynnie w łóżku chorego, biernie na stole
pionizacyjnym

•
•
•
•
•
•
•
•
Poszczególne etapy pionizacji czynnej, chory
samodzielnie wykonuje kolejne ruchy:
Półsiad
Siad prosty czynny lub bierny
Siad na krawędzi łóżka bez oparcia stóp o
podłoże
Siad na fotelu, krześle lub taborecie
Stanie z pomocą kul i oparciem o ścianę
Stanie tylko z pomocą kul
Stanie bez kul, z trzymaniem się łóżka lub
drabinek
Stanie samodzielne
we wszystkich wymienionych pozycjach prowadzi
się ćwiczenia przeciwzakrzepowe, czynne wolne
stóp, kończyn dolnych i kończyn górnych w
odciążeniu, ćwiczenia równoważne
 w celu zapobiegania odleżynom na początku
usprawniania zleca się częste zmiany ułożenia w
łóżku
Pionizacja bierna:
 ustalenie wyjściowego kąta nachylenia stołu30stopni i czasu trwania pionizacji
 z każdym dniem stopniowe zwiększanie kąta
nachylenia o kolejne 10 stopni, do 90stopnipozycji pionowej



czas pierwszej pionizacji wynosi od trzech do
pięciu minut, gdy brak objawów ubocznych,
jeden etap pionizacji może trwać do trzydziestu
minut- obserwacja pacjenta
stała kontrola częstości akcji serca i ciśnienia
tętniczego krwi- zapobieżenie zapaści
ortostatycznej- nagłej krótkotrwałej utraty
przytomności spowodowanej przejściowym
niedotlenieniem mózgu
III i IV doba rehabilitacji kardiochirurgicznej:
 ćwiczenia czynne mięśni prostowników grzbietu
odcinka piersiowego oraz rotatorów
zewnętrznych stawów ramiennych
 czas od kilku do kilkunastu minut, zależnie od
potrzeb, możliwości i tolerancji chorego
 prowadzone w pozycji leżącej i siedzącej kilka
razy dziennie, liczba powtórzeń ćwiczeń od
pięciu do ośmiu w dwóch lub trzech seriach
W kolejnych dobach powtarza się ćwiczenia z
poprzednich dni, zwiększając liczbę powtórzeń do
dziesięciu w każdej serii, wprowadza się krótkie
spacery.
VII i VIII doba
 próba poruszania się po schodach
 jazda na cykloergometrze bez oporu z prędkością
około 10 km/h w czasie 5 minut
 weryfikacja częstości akcji serca, ciśnienia i rytmu
oddechowego
 czas trwania ćwiczeń- 20-30minut
U dzieci w wieku do trzech lat
 we wszystkich dobach po zabiegu wykonuje się te
same czynności jak u dzieci starszych, z
wyjątkiem terapii ułożeniowej
I doba
 dziecko układa się pod kątem 10-15 stopni
kończynami dolnymi do dołu- zabezpieczenie
przed zachłyśnięciem podczas ulewania
 wysokie ułożenie główki wraz z tułowiem
powoduje odciążenie przepony i ułatwia jej pracę
II - III doba
 usunięty drenaż ze śródpiersia, pacjent układany
na brzuchu
 pozycja ta ułatwia podjęcie przez noworodka
ćwiczeń grzbietu, unoszenia główki, wymusza
odwiedzeniowe układanie stawów biodrowych
 przez okres terapii przeciwwskazane jest
układanie na bokach- zabezpieczenie rany
pooperacyjnej i uniknięcie jej rozejścia się
 kontynuowanie terapii metodą Vojty lub NDT,
ćwiczenia bierne stawów oraz ćwiczenia
oddechowe i techniki wspomagające
odksztuszanie
ważnym elementem jest oczyszczanie drzewa
oskrzelowego- drenaż oskrzelowy, oklepywanie i
opukiwanie klatki piersiowej, masaż wibracyjny,
prowokacja efektywnego kaszlu
 intensywność ćwiczeń u dzieci w pierwszej jak i
drugiej grupie wiekowej zmniejszamy przy
przyspieszeniu akcji serca o dwadzieścia lub
dwadzieścia pięć uderzeń na minutę
 ćwiczenia przerywamy, gdy temperatura ciała
wynosi powyżej 37,5 stopnia lub pojawia się
miejscowy stan zapalny, powikłania pooperacyjne
 nie są przeciwwskazane ćwiczenia oddechowe i
ćwiczenia efektywnego kaszlu

dział medycyny wykorzystujący w leczeniu różne
formy energii znajdujące się w otoczeniu
człowieka, czynniki fizykalne wytwarzane przez
aparaturę
 stosuje się bodźce fizykalne, które rozluźniają
mięśnie klatki piersiowej, działają przeciwbólowo,
rozszerzają wydzielinę, powodują wzmożone
wykrztuszanie lub łagodzą odruch kaszlu,
przyspieszają resorpcję, pobudzają odporność
chorego

aerozoloterapia- wprowadzanie do ustroju
różnego rodzaju mgieł leczniczych w celu
oddziaływania na układ oddechowy
 rozpylony lek w postaci aerozolu łatwo dociera
przez błony śluzowe nosa i gardła do krwioobieguszybkie i skuteczne działanie przynosi
natychmiastową ulgę
 leki stosowane do wziewań po zabiegach
kardiochirurgicznych działają rozkurczowo
(teofilina, salbutamol, terbutalina), ułatwiające
wykrztuszanie (roztwory trypsyny, hialuronidazy,
Mucosolvan), przeciwzapalne (woda wapienna),
zapobiegające infekcjom- antybiotyki

w rehabilitacji pooperacyjnej wykorzystuje się
naświetlanie promieniami ultrafioletowymi i
podczerwonymi (filtr czerwony i niebieski), światło
spolaryzowane
 pod wpływem promieni UV- szybszy wzrost
komórek naskórka oraz zwiększenie liczby białych
krwinek w miejscu naświetlania
 gojenie się ran pooperacyjnych, odleżyn, innych
infekcji w obrębie skóry
 działanie bakteriobójcze, uelastyczniają skórę i
powodują lepsze jej ukrwienie


promienie podczerwone rozszerzają naczynia
włosowate skóry- przyspieszony przepływ krwi
tętniczej przez tkanki, zmniejszenie napięcia
mięśni, podwyższony próg odczuwania bólu,
wzmożenie przemiany materii








w leczeniu chorych wykorzystuje prąd stały oraz prądy
impulsowe małej i średniej częstotliwości
elektroterapia w kardiochirurgii odnosi się do układu
oddechowego
działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie, zwiększa
przegrzanie i przekrwienie tkanek w miejscu
stosowania
diatermia krótkofalowa- pole magnetyczne wielkiej
częstotliwości
galwanizacja- prąd stały
jontoforeza- wprowadzanie do tkanek leków
prądy diadynamiczne
prądy TENS
Zasady rehabilitacji poszpitalnej wczesnej
o rozpoczyna się około dziesiątego dnia po operacji,
trwa co najmniej sześć miesięcy- gdy nie ma
powikłań, gdy wystąpią trwa dłużej od siedmiu do
ośmiu miesięcy
o rehabilitacja może być realizowana w oddziałach
rehabilitacji, w szpitalach uzdrowiskowych,
sanatoriach, w ambulatoryjnych ośrodkach
rehabilitacyjnych
o
o
o
rehabilitacja po zabiegach
kardiochirurgicznych u dzieci po opuszczeniu
szpitala polega na powtarzania czynności z
okresu szpitalnego+ trening fizyczny
dostosowany do wieku i możliwości pacjenta
edukacja polega na nauczeniu prawidłowego
wykonywania ćwiczeń
pacjent może wykonywać wyłącznie
symetryczne ruchy ramion i obręczy
barkowej, unikać przekraczania linii
płaszczyzny czołowej ciała- zabezpieczenie
niezrośniętego jeszcze mostka
o
o
o
o
nauka chorego i jego bliskich kontrolowania tętna i
ciśnienia tętniczego krwi przed rozpoczęciem, w
trakcie i po zakończeniu wysiłku fizycznego
zwrócić uwagę na wykonywanie ćwiczeń w
niesprzyjających warunkach atmosferycznych
szkolenia w zakresie udzielania pierwszej pomocy
dokładna informacja o rodzaju choroby, wszelkich
wskazań i przeciwwskazań dotyczących rodzaju
aktywności ruchowej oraz ryzyku związanym z
wykonywaniem nieodpowiednio dobranych
zestawów ćwiczeń
trening dzieci w okresie poszpitalnym
przeprowadzany jest w formie treningu
interwałowego lub w postaci ciągłej na bieżni lub
cykloergometrze rowerowym, przy stałej kontroli
EKG, tętna oraz ciśnienia tętniczego
 pierwsze efekty treningu obserwuje się po 4
tygodniach ćwiczeń w warunkach ambulatoryjnych
 po wypisie pacjenta ze szpitala należy zwracać
uwagę na odchylenia od prawidłowej postawy
 kształtowanie nawyku prawidłowej postawyreedukacja postularna

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ