Transcript De mogelijke meerwaarde van oplossingsgericht werken

Oplossingsgericht werken met cliënten
met lichte verstandelijke beperkingen
John Roeden
GZ-psycholoog / Gedragstherapeut / Onderzoeker / Schoolmusicus
Baalderborggroep / GKC
[email protected]
[email protected]
DE OPLOSSINGSGERICHTE
BEGELEIDER
EEN GIDS VOOR OPLOSSINGSGERICHT WERKEN
IN DE VERSTANDELIJK GEHANDICAPTENZORG
ISBN: 978 90 6455 7002
Te bestellen bij:
[email protected]
Interview een cursist
In tweetallen:
Wat was jouw laatste succes in je werk?
Hoe lukte jou dat?
Hoe deed je dat precies?
Twitter
OW met teams bereikt het teamdoel
stapsgewijs via ideeën uit verleden,
heden en toekomst, n.a.v. een
begeleidingsprobleem van één VB-cliënt.
OW met cliënten bereikt het doel van de
LVB-cliënt stapsgewijs via ideeën uit
verleden, heden en toekomst, n.a.v.
persoonlijke problematiek.
De mogelijke meerwaarde van
oplossingsgericht werken
• Attitude + techniek
• Optimisme en samenwerking
• Combinaties
Achtergronden
• Oplossingen in plaats van problemen
• De cliënt is expert / een houding van ‘niet
weten’
• Slechts een kleine verandering nodig
What’s in a name
• Mensen met verstandelijke beperkingen
• People with Intellectual Disabilities
• People with ID’s
• People with ideas
• Mensen met ideeën
Voor wie geschikt?
• Cliënten met VB (IQ: 55 – 85)
• Teams van professionals
• Cliëntsysteem: [+ professional(s)] + [belangrijke andere(n)]
• Groep van cliënten met VB
• Competenties versus beperkingen
Geef mij de kracht om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen,
de moed om te veranderen wat ik kan veranderen
en de wijsheid om tussen beide te kiezen
1.Vragen naar het doel
•
•
•
•
•
•
•
Wondervraag
Videovraag
Waar hoop je op?
Wanneer ben je hier klaar?
Als je een dag/week/maand vooruit kijkt
Als je in een glazen bol kijkt
Als je drie wensen mag doen
De wereld van de realiteit kent grenzen, de wereld van
de verbeelding is grenzeloos
2.Vragen naar uitzonderingen
• Wanneer is het probleem er niet of minder?
• Wat is er dan anders?
• Wat doe je dan anders?
• Wat heeft eerder succes gehad?
Uitzonderingen zijn als paaseieren, je hoeft ze slechts te vinden
3. Schaalvragen
• Als 10 is: …
Als 1 is … Waar zit je nu?
• Visualisaties
• Hoogtes
• Cirkel
• Afstanden
Oplossingsgerichte intervisie
Interview een collega
Stel je een toekomstige klus / confrontatie / gesprek waar
je tegenop ziet voor. Vertel daar heel kort iets over. Stel
De volgende vragen aan je collega:
Waar hoop je op (na de klus / confrontatie / gesprek
Als 10 is: je bent helemaal klaar voor die klus
Als 1 is: je bent helemaal niet klaar voor die klus
Op welk cijfer zit je nu?
Wat maakt dat je (nu al) op dat cijfer zit?
Hoe ziet een cijfer hoger eruit?
Hoe kan je een cijfer hoger komen?
4. Competentievragen
• Hoe is het je gelukt om?
• Hoe heb je dat gedaan?
• Hoe heb je dat overwonnen?
• Hoe doe je dat? Hoe deed je dat?
5. En wat nog meer?
• Wilt u nog een
dessert?
• Welke dessert wilt u?
• Anders nog iets?
• En wat nog meer?
Oplossingsgericht Lied
Always look on the bright side of life
Always look on the right side of life
Hou op met dat geklaag / Stel de wondervraag /
Met de schaalvraag vorder je gestaag
De cliënt is competent / Dus geef een compliment
Dat kost geen cent en werkt efficiënt
Dus zeg je keer op keer / Wauw en wat nog meer?
En gun je je cliënt de volle eer
Aan het einde van ‘t gesprek / Even pauze en Feedback
Dan wordt je klager klant nog voor ‘t vertrek
Werkt het?
• Onderzoek: alle
technieken/therapieën
werken even goed.
• Dat geldt ook voor
behandelingen
uitgevoerd met
LVG-ers
De kracht van oplossingsgericht
werken
Methodiek (15%)
Cliëntfactoren (40%)
Hoop (15%)
Werkrelatie (30%)
Motivatie / Coping (I)
Social Support (E)
Hoop cliënt
Hoop therapeut
Doel cliënt
Feedback cliënt
Relatietypes
Klanttypisch
Klagertypisch
Bezoekertypisch
Probleem
+
+
-
Doel
+
Zoekend
-
Bereidheid
Eventueel
bereidheid
Nog geen
bereidheid
Samenwerking
Klagertypisch
Kennismaking
Probleemverkenning
Probleemerkenning
Schaalvragen (hoop, motivatie, samenwerking)
Uitzonderingen
Competentievragen
‘En wat nog meer’
Vragen via anderen
Observatietaken
1. Tango
2. Vragen aan klagers
3. Signalen van hoop
4. Externaliseren
5. Stabiliteit als verandering
6. Neutraliseren/normaliseren
7. Crisis voorspellen
8. Verwachtingen bijstellen
9. Feedback van de cliënt
10.Omgeving inschakelen
11.Reflectieteam
12.Doorverwijzen
Bezoekertypisch
1. Attitudes
2. Relatievorming
3. Vragen aan bezoekers
4. Heroriëntatie op doel
5. Heroriëntatie op verantwoordelijkheid
6. Informeren
7. Oplossingsgericht sturen
8. Niets doen
9. Oplossingsgericht werken met het team
10. Oplossingsgerichte intervisie
11. Oplossingsgericht reflecteren
12. Delegeren
Tot slot
Een zen leerling kwam bij een brede
rivier.
Toen hij zijn meester aan de overkant zag
staan, riep hij:
‘Meester, hoe kom ik aan de overkant?’
‘Doe geen moeite’, zei de meester
‘Je bent al aan de overkant.’