Transcript T.C. ÜSKÜP BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ

MAKEDONYA CUMHURİYETİ
“650 milyonluk Ticaret ve Yatırım Üssü”
“ Zaman bu zaman”
Şenol TÜRKYILMAZ
Üsküp Büyükelçiliği Ticaret Başmüşaviri
ÜSKÜP, Ocak 2013
Free Powerpoint Templates
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
MAKEDONYA’YA İLİŞKİN GENEL
BİLGİLER
RESMİ ADI
MAKEDONYA CUMHURİYETİ
BAŞKENTİ
ÜSKÜP (NÜFUS: 506.926)
YÜZÖLÇÜMÜ
25.713 KM2
PARA BİRİMİ
MAKEDONYA DENARI (1 AVRO:61,35MKD)
NÜFUSU
2.045.177 (31.12.2007 itibariyle-Makedonya İstatistik Kurumu)
(%41’i 30 YAŞ ALTI)
NÜFUS
MAKEDON
ETNİK
GRUPLAR
YÜZDE
1.297.981
%64,18
509.083
%25,17
TÜRK
77.959
%3.85
ROMAN
53.879
%2,66
ARNAVUT
2
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
MAKEDONYA EKONOMİSİNE İLİŞKİN
TEMEL GÖSTERGELER (2011)
GSMH
6,6 (2009) 6,9 (2010) 5,3 (2011) 7,3 (2012) milyar Avro
BÜYÜME HIZI
%- 0,9 (2009) %1,8 (2010) %3,0 (2011) %1,8 (2012)
KİŞİ BAŞINA
MİLLİ GELİR
3.565 AVRO
ENFLASYON
ORANI
%- 0,8 (2009)
% 1,6 (2010)
% 3,2 (2011)
%1,6 (2012)
İŞSİZLİK ORANI
%31,2
ORTALAMA
AYLIK ÜCRET
BRÜT: 435-500 AVRO
NET: 330-350 AVRO
Kaynak: M.C. İstatistik Kurumu ve M.C. Merkez Bankası
3
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
MAKEDONYA’NIN DIŞ TİCARETİ
Makedonya’nın Yıllara Göre Dış Ticaret Değerleri (1.000 ABD Doları)
YIL
2008
2009
%
Değ
2010
%
Değ.
2011
%
Değ.
2011
Haziran
2012
Haziran
%
Değ.
İHRACAT
3.978.231
2.691.528
-32,3
3.301.800
22,6
4.455.375
34,9
2.164.310
1.937.649
-10,5
İTHALAT
6.851.573
5.043.115
-24,4
5.450.700
8,0
7.007.251
28,5
3.439.260
3.188.557
-7,3
HACİM
10.829.804
7.734.643
-28,6
8.752.500
13,1
11.462.62
6
30,9
5.603.570
5.126.206
-8,5
DENGE
-2.873.342
-2.351.587
-1.274.950
-1.250.908
-2.148.900
-2.551.876
Makedonya dış ticaretinde ihracatın ithalatı karşılama oranı %62,5’dur.
İhracatının % 62,5’u AB 27, %24,3’ü Batı Balkan ülkeleriyle gerçekleşmektedir.
İthalatının %59,1’i AB 27, %22,0’si gelişme yolundaki ülkelerle yapılmaktadır.
Almanya, Yunanistan, Sırbistan, Bulgaristan, İtalya dış ticaretindeki ilk 5 ülkedir (%47,1).
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
MAKEDONYA’NIN TÜRKİYE İLE DIŞ TİCARETİ
MAKEDONYA-TÜRKİYE İKİLİ TİCARET VERİLERİ (1.000 DOLAR)
YIL
2008
2009
İHRACAT
31.565
40.764
%
Değiş
im
2010
%
Değiş
im
29,1
50.909
İTHALAT
268.754
250.746
-6,7
260.31
1
HACİM
300.319
291.510
-2,9
311.220
DENGE
-237.189
-209.982
209.402
2011
%
Deği
şim
2011
Haziran
2012
Haziran
%
Deği
şim
24,8
73.344
44,0
37.553
27.830
-25,9
3,8
343.882
32,1
166.286
142.499
-14,3
6,7
417.226
34,0
203.840
170.328
-16,4
-128.733
-114.669
-270.538
Ülkemiz, Makedonya dış ticaretinde 10 uncu sırada, ithalatında 9 uncu sırada
yeralmaktadır. Ticaret hacmi içerisinde %3,4, ithalatında %4,5, ihracatında ise
%1,5’lik paya sahiptir.
5
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
MAKEDONYA’NIN TÜRKİYE İLE DIŞ TİCARETİ
MAKEDONYA’NIN
TÜRKİYE’YE
İHRACATINDAKİ
BAŞLICA
ÜRÜNLER
•Demir-çelik ürünleri
•Ateşe dayanıklı tuğla, blok ve seramik ürünleri
•Ham deriler (koyun ve kuzu)
•Demiryolu ulaşım araçları aksam ve parçaları
•Ferrosilisyum ve diğer metal cevherleri
MAKEDONYA’NIN
TÜRKİYE’DEN
İTHALATINDAKİ
BAŞLICA
ÜRÜNLER
•Örme ve örülmemiş giyim eşyası
•Buzdolabı, dondurucu ve klimalar
•Pamuk
•Otomotiv ve yan sanayi ürünleri
•Plastik ve plastikten mamul eşya
•İşlenmiş gıda ürünleri (bisküvi, gofret ve kekler)
•Elektrik-elektronik ürünleri (renkli televizyon)
6
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
MAKEDONYA-TÜRKİYE TİCARİ İLİŞKİLERİNDE
ÖNE ÇIKAN BAŞLIKLAR
• MAKEDONYA’YA TÜRKİYE’DEN GELEN SANAYİ MALLARINININ
GÜMRÜK VERGİLERİ SERBEST TİCARET ANLAŞMASI
ÇERÇEVESİNDE 1 OCAK 2008’DE TAMAMEN SIFIRLANMIŞTIR.
• HER İKİ ÜLKENİN OLUMLU YAKLAŞIMLARI SONUCUNDA YUKARIDA
BELİRTİLEN ÇAPRAZ MENŞE PROTOKOLÜ 11 KASIM 2008 TARİHİNDE
ANKARA'DA İMZALANMIŞ VE 1 TEMMUZ 2009 TARİHİ İTİBARİYLE
YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR.
• BUNA GÖRE, TARIM VE ÇELİK ÜRÜNLERİ HARİÇ TÜRKİYE'DEN
MAKEDONYA'YA GÖNDERİLECEK ARA MALLARIN MAKEDONYA'DA
İŞLENEREK NİHAİ ÜRÜN HALİNE GETİRİLMESİ VE AB ÜLKELERİNE
MAKEDONYA'DAN GÜMRÜKSÜZ İHRAÇ EDİLMESİ MÜMKÜN HALE
GELMİŞ BULUNMAKTADIR.
7
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
MAKEDONYA İLE YATIRIM VE TİCARET İÇİN BAZI
SEKTÖRLER
• OTOMOTİV YAN SANAYİ ÜRÜNLERİ,
• TEKSTİL, HAZIR GİYİM VE DERİ İŞLEME ÜRÜNLERİ VE TESİSLERİ,
• AĞAÇ İŞLEME VE MOBİLYA SANAYİ,
• KİMYA SANAYİ ÜRÜNLERİ,
• MADENCİLİK (MERMER), KİREÇ OCAĞI,
• ALTYAPI VE SU ARITMA TESİSLERİ VE ARAÇ, GEREÇLERİ,
• BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ ÜRÜNLERİ,
• TURİZM SEKTÖRÜ
• TARIM SEKTÖRÜ
BAŞLICA TİCARET VE YATIRIM ALANLARI OLARAK SIRALANABİLİR.
8
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
MAKEDONYA’DAKİ YATIRIM ORTAMI
OLUMLU YANLAR
• YABANCI YATIRIMCI ÇEKME KONUSUNDA ÇOK İSTEKLİ BİR
HÜKÜMET
• DÜNYA BANKASI TARAFINDAN YAYIMLANAN “DOING
BUSINESS 2011” RAPORU’NA GÖRE REFORMLAR
KONUSUNDA EN BAŞARILI ÜÇÜNCÜ ÜLKE
• İŞ YAPMA KOLAYLIĞI AÇISINDAN 185 ÜLKE ARASINDA 23.
SIRADA
• SÖZ KONUSU SIRALAMADA SLOVENYA 35, MONTENEGRO 51,
BULGARİSTAN 66, TÜRKİYE 71, ROMANYA 72, YUNANİSTAN 78,
HIRVATİSTAN 84, ARNAVUTLUK 85, BOSNA HERSEK 116NCI
• ÜLKEMİZLE HAZIR TİCARİ VE EKONOMİK HUKUKİ ALTYAPI
9
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
MAKEDONYA’DAKİ
OLUMSUZ YANLAR
• ÇALIŞMA VE OTURMA İZİNLERİ KONUSUNDA YAŞANABİLECEK
SIKINTILAR
• HEM YOLSUZLUK HEM DE AŞIRI YAVAŞLIK PROBLEMLERİYLE GÜVEN
DUYULMAYAN BİR YARGI SİSTEMİ
• GENEL OLARAK YOLSUZLUK PROBLEMİ
• SIK DEĞİŞEN YASALAR VE MEVZUAT
• SIK DEĞİŞEN KAMU BÜROKRASİSİ KADROLARI NEDENİYLE DEVLETTE
DEVAMLILIK KONUSUNDA YAŞANAN SIKINTILAR
• YAVAŞ İŞLEYEN KARAR SÜRECİ VE YOLSUZLUKLARLA UĞRAŞAN
BÜROKRASİ
10
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
MAKEDONYA’DAKİ YATIRIM ORTAMI
• EKONOMİK GELİŞME AÇISINDAN ÜLKENİN TEK ÇIKIŞ YOLU
OLAN YABANCI SERMAYEYİ ÇEKEBİLMEK İÇİN MEVCUT
HÜKÜMET ÇOK YOĞUN BİR ÇABA SERGİLEMEKTE VE
MAKEDONYA YATIRIM AJANSI TARAFINDAN 2007 BAŞINDAN
BU YANA YOĞUN ULUSLARARASI TANITIM KAMPANYALARI
YÜRÜTÜLMEKTEDİR.
• SÖZ KONUSU KAMPANYALARIN HEDEF ÜLKELERİNDEN BİRİ
DE TÜRKİYE’DİR.
11
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
ÖZELLİKLE TÜRKİYE’DEN BAKILDIĞINDA KÜÇÜK BİR PAZAR
OLARAK ALGILANAN MAKEDONYA’NIN;
• RESMİ RAKAMLARA GÖRE %3.8, GERÇEKTE İSE %5 CİVARINDA
OLDUĞU TAHMİN EDİLEN TÜRK KÖKENLİ VATANDAŞLARININ
BULUNMASI SEBEBİYLE TÜRKÇE KONUŞAN VE TÜRKİYE İLE
TİCARET VE YATIRIM İLİŞKİLERİ KURMAYA ÇOK İSTEKLİ BİR
NÜFUS BARINDIRAN,
• 46 YIL BOYUNCA BİRLİKTE YAŞADIĞI ESKİ YUGOSLAVYA
ÜLKELERİYLE DOĞAL EKONOMİK BAĞI VE BİRÇOK ÜRÜNDE
SIFIR YA DA ÇOK DÜŞÜK GÜMRÜK VERGİLERİYLE TİCARET
YAPMA İMKÂNI BULUNAN,
12
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
• KASIM 2007 İTİBARİYLE MAKEDONYA, HIRVATİSTAN,
ARNAVUTLUK, KOSOVA, KARADAĞ, MOLDOVA, SIRBİSTAN VE
BOSNA HERSEK AÇISINDAN YÜRÜRLÜĞE GİREN CEFTA
(CENTRAL EUROPEAN FREE TRADE AGREEMENT) İLE EFTA
TARAF OLAN,
• AVRUPA BİRLİĞİ İLE TOPLULUĞUN İSTİKRAR VE ORTAKLIK
SÜRECİ’NE TARAF ÜLKELER (MAKEDONYA, HIRVATİSTAN,
BOSNA-HERSEK, SIRBİSTAN, KARADAĞ, KOSOVA VE
ARNAVUTLUK) ARASINDA KADEMELİ OLARAK TESİS EDİLMESİ
ÖNGÖRÜLEN ÇAPRAZ MENŞE KÜMÜLASYONUNA TÜRKİYE İLE
BİRLİKTE GİREN,
• BU ÇERÇEVEDE 65 MİLYONLUK BALKAN, 650 MİLYONLUK
AVRUPA NÜFUSUNA HİTAP EDEN
( AB + CEFTA + EFTA + Türkiye + Ukrayna: 650 milyon)
13
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
• UCUZ İŞGÜCÜ VE ENERJİ MALİYETLERİNİN YANISIRA,
YABANCI YATIRIMLARI TEŞVİK ETMEK AMACIYLA HÜKÜMET
TARAFINDAN GETİRİLEN GENEL NİTELİKLİ VERGİ
İNDİRİMLERİ SONRASINDA (ÖZELLİKLE TEKNOLOJİ SANAYİ
GELİŞTİRME BÖLGELERİ) CAZİP BİR YATIRIM ORTAMI
SUNULAN,
• AB ADAY ÜLKE STATÜSÜNÜ HAİZ VE ORTA VEYA UZUN
VADEDE AB ÜYESİ OLDUĞUNDA, ÜLKEDE YAPILACAK HER
TÜRLÜ ÜRETİMİN CİDDİ BİR ENGELLE KARŞILAŞILMADAN
TÜM AB PAZARINA ULAŞTIRILABİLECEĞİ,
14
ÜSKÜP TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
• BAŞTA ÇİFTE VERGİLENDİRMENİN ÖNLENMESİ OLMAK
ÜZERE İKİLİ EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER ANLAMINDA
ÜLKEMİZLE İLİŞKİLERİNDE GEREKLİ YASAL ZEMİNİ
BULUNAN,
• HAFTANIN HER GÜNÜ UÇAK SEFERLERİ BULUNAN,
• TÜRK BANKASI MEVCUT
TİCARET VE YATIRIM “ÜSSÜ” OLABİLECEK BİR ÜLKE OLARAK
ELE ALINMASINDA VE TİCARET VE/VEYA YATIRIM KARARLARI
ALINIRKEN BU GERÇEKLER IŞIĞINDA KARAR VERİLMESİNDE
YARAR GÖRÜLMEKTEDİR.
SON SÖZ: ÜLKE ZİYARETLERİNİZDE, TİCARET VE YATIRIM KARARI
ALMA AŞAMALARINIZDA TÜRK ve MAKEDONYA İLGİLİ KURUMLARINA
UĞRAMANIZ SİZLERİ BAZI YANLIŞ KARARLAR ALMAKTAN
ALIKOYABİLECEKTİR.
15
T.C.
ÜSKÜP BÜYÜKELÇİLİĞİ
TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
ŞENOL TÜRKYILMAZ
ÜSKÜP BÜYÜKELÇİLİĞİ
TİCARET BAŞMÜŞAVİRİ
TEL: 00389 2 322 40 10
FAKS: 00389 2 322 20 14
E-POSTA: [email protected]
http://www.musavirlikler.gov.tr
(Makedonya)
Free Powerpoint Templates