Transcript Podstawy socjologii

Dlaczego ludzie zachowują się najczęściej tak, jak się tego
spodziewamy?
Przewidywalność i regularność działań to
podstawa współdziałania
 Przewidywalność i regularność działań to
podstawa rozumienia drugiej osoby
 Przewidywalność i regularność działań to
warunek utrzymania się przy zdrowych zmysłach
(M.Douglas)
 Przewidywalność i regularność działań to
podstawowe źródło porządku i reprodukcji
społecznej


Trzy klasyczne odpowiedzi:


Efekt naśladowania innych
Ustalenie z innymi wspólnych linii
postępowania w trakcie interakcji (efektem
jest wytworzenie norm, zasad i wzorów życia
społecznegospołeczne
wytwarzanie
rzeczywistości)
Efekt przymusu społecznego (jednostka i
grupa, struktury, instytucje)


Naśladownictwo to tyle, co powtórzenie czyjegoś
zachowania, bądź przyswojenie jako własnego, wzoru
działania realizowanego przez kogoś innego

Dlaczego naśladujemy innych?
Naśladownictwo jest uwarunkowane biologicznie
Naśladownictwo to podstawowy środek adaptacyjny
Naśladownictwo jako paradoksalna konsekwencja
prób odróżnienia (naśladownictwo niechcianemoda)
d. Naśladownictwo jako efekt identyfikacji
a.
b.
c.







Konformizm i jego rodzaje (pionowy i poziomy,
normatywny i informacyjny)
Potrzeby jednostki jako główne źródło konformizmu
Pojęcie kontroli społecznej
Rodzaje kontroli społecznej (rozróżnienie A.J.Reiss:
kontrola wewnętrzna i zewnętrzna oraz jego
bezzasadność- I.R. Nye)
Środki i mechanizmy kontroli społecznej
T.Hirschi- konformizm jako efekt powiązania jednostki z
porządkiem społecznym ( przywiązanie,
zaangażowanie, zaabsorbowanie, przekonanie)
Oddziaływanie instytucji społecznych


a.
b.


a.
b.
c.
d.
e.
Główna idea instytucji: zestalenie i obiektywizacja reguł i zasad,
które prowadzi do regulacji zachowań ludzi, w taki sam sposób jak
instynkty regulują zachowania zwierząt (Gehlen)
Dwie podstawowe cechy instytucji:
są one czymś zastanym i zestalonym
ograniczają swobodę działania i działanie umożliwiają
Wąskie i szerokie rozumienie instytucji
Podstawowe role instytucji:
Modelowanie ludzkich działań (wzorce, scenariusze ról)
Dostarczenie jednostkom motywów działania
Umożliwiają współdziałanie pomiędzy jednostkami
Umożliwiają reprodukowanie się społeczeństwa
Powstrzymują zmiany i określają przyszłość („zależność od szlaku”)R.Putnam

a.
b.
c.

Czym religia w ujęciu socjologicznym nie jest?
wiarą w pojedynczy nadprzyrodzony byt, który nas określa
kosmologią
czymś, co wiąże się z cudami, zjawiskami nadprzyrodzonymi
Czym religia w ujęciu socjologicznym jest:
a.
b.
c.
Podział sacrum- profanum
Rytuał i symbolika
Wspólnota


Definicja:
Religia to zespół wierzeń, symboli oraz rytuałów opierających się na idei
sacrum, który łączy wierzących we wspólnoty

Dwa spojrzenia na religię w socjologii: konfliktowe i funkcjonalistyczne
Podstawowe funkcje religii jako instytucji (E.Durkheim):
1.
2.
3.
4.
5.
inicjacja
integracja
kult tradycji
kontrola
podtrzymywanie na duchu
(Niektóre) cechy religii dzisiaj :




Desakralizacja i sekularyzacja
Współczesne świeckie (niewidzialne/ cywilne) religie
Odrodzenie religijne( ?)
Fundamentalizm i jego źródła
Pytania do treści wykładu:
Dlaczego ludzie naśladują innych?
2. Co to jest konformizm i jakie jego rodzaje można wyróżnić?
3. Co to jest kontrola społeczna?
4. Powiązanie z porządkiem społecznym jako źródło konformizmu (T.Hirschi)
5. Co są instytucje społeczne?
6. Na czym polega rola instytucji w życiu społecznym?
7. Co to jest religia? ( jakie trzy elementy ją tworzą?)
8. Jaką rolę odgrywa religia rozumiana jako instytucja społeczna?
9. Scharakteryzuj wybraną formę współczesnej obecności religii w życiu
społecznym.
Pytania do lektury: Siemaszko A., Granice tolerancji. O teoriach zachowań
dewiacyjnych, , Warszawa, 1993, r. IV , str. 203-251
1.
1.
2.
W jakim sensie zachowania dewiacyjne są normalne?
Jakie elementy systemu kontroli społecznej wyróżnia Nye? Scharakteryzuj je
pokrótce.