Diagnostyka uzależnienia od alkoholu

Download Report

Transcript Diagnostyka uzależnienia od alkoholu

Andrzej Czernikiewicz
Mity związane z alkoholizmem
0 Alkoholicy piją codziennie
0 Alkoholicy łatwo się upijają
0 Klin to zwykła rzecz
0 Jeśli nie piję przez jakiś czas - nie jestem
alkoholikiem
0 Tylko wódka uzależnia - piwo to nie alkohol
0 Po leczeniu można pić w sposób kontrolowany
0 Picie alkoholu jest korzystne dla zdrowia - w
niektórych sytuacjach
0 Są grupy ludzi, zawody w których nie ma
alkoholików
2
Zespoły związane z używaniem i nadużywaniem
alkoholu:
0 1. Intoksykacja alkoholowa (upicie proste)
0 2. Upicie atypowe
0 3. Zespół abstynencyjny po alkoholu
0 4. Majaczenie drżenne (DT)
0 5. Halucynoza alkoholowa
0 6. Alkoholowe zaburzenie amnestyczne
0 7. Otępienie alkoholowe
0 8. Nadużywanie alkoholu
0 9. Zespół uzależnienia od alkoholu (ZUA)
3
Związek stężenia alkoholu ze stanem psychicznym
0.1%
Łagodne upicie, pogorszenie zdolności do sądzenia, opóźnienie
czasu reakcji, relaksacja, odhamowanie
0.2%
Umiarkowana intoksykacja, bełkotliwa mowa, rumień twarzy,
oczopląs, nudności, zmiany nastroju, wrogość, agresywność, ;
poziom alkoholemii dobrze tolerowany przez większość
alkoholików
0.3%
Znacząca intoksykacja, rozkojarzenie mowy, stupor, zaburzenia
koordynacji ruchowej, wymioty (większość osób funkcjonujących
przy tym stężeniu alkoholu to alkoholicy)
0.4%
Stupor, sen, lub śpiączka
> 0.5%
Zagrożenie życia
4
Kryteria diagnostyczne upicia
alkoholowego
0 A. Wypicie alkoholu w ostatnim czasie.
0 B. Znaczące zaburzenia zachowania związane z
wypiciem alkoholu .
0 C. Co najmniej jeden z poniższych objawów
występujących bezpośrednio po wypiciu alkoholu:
0
0
0
0
0
0
1)
2)
3)
4)
5)
6)
bełkotliwa mowa
zaburzenia koordynacji ruchowej
zaburzenia równowagi
oczopląs
zaburzenia uwagi lub pamięci
stupor lub śpiączka
5
Kryteria diagnostyczne upicia
atypowego
0 A. Znaczące zmiany zachowania, nietypowe dla ilości
wypitego alkoholu
0 B. Zachowanie nietypowe dla danej osoby.
0 C. Brak innych zaburzeń psychicznych.
6
Kryteria diagnostyczne alkoholowego zespołu
abstynencyjnego
0 A. Zaprzestanie lub redukcja intensywnego i długiego picia.
0 B. Dwa lub więcej z podanych niżej objawów w kilka godzin lub dni po
wystąpieniu kryterium A:
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
autonomiczna nadaktywność (pocenie się lub tachykardia)
drżenie rąk
zaburzenia snu
nudności lub wymioty
przejściowe złudzenia
pobudzenie
lęk
napady drgawkowe
7
Majaczenie drżenne
0 Zwykle 1-3 doby po zaprzestaniu picia
0 Zwykle trwa do tygodnia
0 Okres predeliryjny
0 Nasilanie zaburzeń w nocy
0 Żywe omamy wzrokowe
0 Zaburzenia orientacji allopsychicznej
8
Cechy zespołów abstynencyjnych
1
2
3
4
6-8
godzin
24
godzin
7-48
godzin
3-5 dni
drżenie
halucynoza
Alkoholowe napady
drgawkowe
Majaczenie drżenne
9
Kryteria diagnostyczne halucynozy
alkoholowej
0
0 A. Rozwój żywych halucynacji słuchowych w ciągu
pierwszych 48 godzin po zaprzestaniu lub redukcji picia.
0 B. Reagowanie na groźby zawarte w halucynacjach
słuchowych.
0 C. Brak zaburzeń świadomości
10
Charakterystyka napadów
drgawkowych alkoholowych
znane jako “rum fits”
0
pojawiają się w odstępie 7-48 godzin po
redukcji lub zaprzestaniu picia
0
1/3 rozwija w następnej dobie DT
0
napady uogólnione, krótkie
0
zaburzenia świadomości po napadzie (nie
mylić z DT)
0
11
Cechy encefalopatii Wernicke’go:
0 Oftalmoplegia
0 Ataksja
0 Zaburzenia świadomości lub pamięci
0 Choroba rozwija się z powodu niedoboru tiaminy
0 Zaburzenia pamięci na pierwszym tle > psychoza
Korsakowa
12
Psychoza Korsakowa
0 Niedobór tiaminy
0 Obustronne uszkodzenie hippokampa
0 Konfabulacje
0 Zaburzenia pamięci krótkoterminowej
0 Dezorientacja allopsychiczna
0 Zaburzenia w identyfikacji osób
13
Czy w ciągu ostatnich dwu tygodni cierpiałaś (eś)?
0 1.
Uwag bliskich Panu (i) osób o Pana(i)
nadmiernym piciu alkoholu.
0 2.
Picia alkoholu po to, aby dojść do formy.
0 3.
Drżenia, pocenia się, lub niepokoju w sytuacji
trzeźwienia po nadużyciu alkoholu.
0 4.
Nadmiernego , lub słabo kontrolowanego picia
alkoholu.
14
J. Uzależnienie od alkoholu. F.10.2.
Pacjent w okresie ostatniego roku miał co najmniej 3 sytuacje w czasie których w
ciągu 3 godzin wypił co najmniej 3 drinki (J1)...
W okresie ostatniego roku (J2) ...
Pił po to, żeby dojść do formy...
W czasie trzeźwienia miał drżenie, pocił się, odczuwał niepokój, lub pił, aby tego
uniknąć ...
Gdy pił, wypijał więcej, niż początkowo planował ...
Usiłował zmniejszyć picie alkoholu, lub zaprzestać picia ...
W dnie, w które pił, sprawy związane z piciem i trzeźwieniem zajmowały mu więcej,
niż 2 godziny ...
Z powodu picia poświęcał innym sprawom mniej czasu ...
Kontynuował picie, pomimo świadomości, o jego negatywnych skutkach ...
Jeśli J1 tak i co najmniej z J2 3 razy tak to rozpoznanie – uzależnienie od
alkoholu...
15
CAGE
0 1) Has you ever felt the need to Cut down on
his drinking?
0 2) Is he Annoyed by criticism of his drinking?
0 3) Has he had Guilty feeling about drinking?
0 4) Has he ever taken a morning Eye opener?
0 Four yea – diagnosis = alcohol dependency
16
Diagnostyka uzależnienia od
alkoholu
0 objawy abstynencyjne, zaburzenia
somatyczne, ciągi, „przerwy w
życiorysie”
0 niemożność zaprzestania picia,
picie poranne, picie wynalazków
0 konflikty z prawem, bójki, kłopoty
w pracy
0 otoczenie badanego uważa, iż pije
on za dużo
0 Czy miałeś kiedykolwiek
potrzebę zaprzestania picia?
0 Czy denerwuje cię gdy inni
mówią o twoim piciu?
0 Czy masz poczucie winy z
powodu picia alkoholu?
0 Czy stosujesz klina?
* ZUA - > 2 pozytywne odpowiedzi
17
MAST
0 Czy uważasz się za normalnie pijącego?
0 Czy przyjaciele i rodzina uważają cię za takiego?
0 Czy uczestniczyłeś w spotkaniu AA? (5)
0 Czy straciłeś przyjaciela z powodu alkoholu?
0 Czy z powodu alkoholu miałeś kłopoty w pracy?
0 Czy opuściłeś dom lub pracę na co najmniej 2 dni z powodu alkoholu?
0 Czy miałeś objawy Dts, lub słyszałeś głosy? (5)
0 Czy prosiłeś kogoś o pomoc z powodu nadmiernego picia?
0 Czy byłeś kiedyś w szpitalu w stanie nietrzeźwości?
0 Czy byłeś w IW lub prowadziłeś pod wpływem alkoholu?
Cut-off >5
18
Trzy fazy tolerancji na alkohol
19
Złe i dobre pytania o problemy
alkoholowe
0Jak tam u
Pana z
alkoholem?
0Jak często
pije Pan
wódkę?
20
Złe i dobre pytania o
problemy alkoholowe
zJak często
pije Pan
alkohol?
z Jak długo
w ciągu
ostatniego
roku w
ogóle Pan
nie pił?
21
Złe i dobre pytania o
problemy alkoholowe
zJak leczy
Pan kaca?
zCo
najlepsze
na klina?
22
Złe i dobre pytania o
problemy alkoholowe
zCzy uważa zCzy Pana
się Pan za
żona
osobę
uważa ,
nadmiernie że za
pijącą?
dużo Pan
pije?
23
Dobre pytanie
0Czy wymiotuje
Pan po
alkoholu?
24
Dobre pytanie
zJak często
urywa się Panu
film?
25
Kim jest alkoholik?
0„Osobą, która nie ma
wyboru
0Z kim
0Gdzie
0Ile wypić”
26
Badania laboratoryjne wskazujące na
uzależnienie od alkoholu
0 > 30 j. GGT
0 MCV podwyższony
0 Podwyższony poziom SGOT
0 Podwyższony poziom lipidów
27
Wzrost tolerancji
Ilościowa utrata kontroli
Głód alkoholu
Sytuacyjna utrata kontroli
Jakościowa utrata kontroli
28
Piciorys
0 Pierwszy raz
0 Pierwsze świadome upicie
0 Preferowane alkohole
0 Tolerancja
0 Klinowanie
0 Zespół abstynencyjny
0 Urwania się filmu
0 Utrata odruchu wymiotnego
0 Ciągi
0 Suche okresy
0 Utrata kontroli – jakiej?
0 Preferowane sytuacje picia
0 Konflikty z prawem
0 Funkcjonowanie w rolach
0 Skutki somatyczne
0 Psychozy
0 Próby terapii
0 Wgląd
29
Inne zaburzenia psychiczne związane z ZUA
0 Alkoholowy zespół urojeniowy
0 Depresja alkoholowa
0 Wtórny zespół lęku panicznego
30
Mity związane z
narkomanią
z Jedno użycie to jeszcze nie uzależnienie
z Miękkie lepsze od twardych
z Każdy kiedyś brał
34
Czy w ciągu ostatnich dwu tygodni cierpiałaś (eś)?
0 1.
Uwag bliskich Panu (i) osób o Pana (i)
nadmiernym przyjmowaniu leków.
Jakich?..................................................................
....................................................
0 2.
Brania leków po to, aby dojść do formy.
0 3.
Nadmiernego, słabo kontrolowanego
używania leków.
0 4.
Drżenia, pocenia się, lub niepokoju w
sytuacji po nadużyciu leku.
35
K. Uzależnienie od środków psychoaktywnych. F.11-19.2.
(BDA-F.13.2)
W okresie ostatniego roku pacjent użył
więcej niż raz środek z listy podanej niżej, aby
poczuć się lepiej, lub zmienić nastrój ...
Lista: benzodiazepiny, barbiturany, haszysz i
pochodne, amfetamina i pochodne, kokaina,
opiaty, psychodysleptyki, „kleje”, sterydy, inne
(zaznacz grupę, wyszczególnij środki i ich
zwykłe dawki):
36
W okresie ostatniego roku ...
Brał środki psychoaktywne po to, żeby dojść do formy...
W czasie abstynencji miał drżenie, pocił się, odczuwał niepokój,
lub brał środki psychoaktywne, aby tego uniknąć ...
Gdy brał środki psychoaktywne, używał ich więcej, niż
początkowo planował ...
Usiłował zmniejszyć ich używanie, lub zaprzestać brania ...
W dnie, w które brał środki psychoaktywne, sprawy związane z
ich braniem i dochodzeniem do siebie zajmowały mu więcej, niż
2 godziny ...
Z powodu używania środków poświęcał innym sprawom mniej
czasu ...
Kontynuował branie, pomimo świadomości, o jego negatywnych
skutkach ...
Brał środki psychoaktywne po to, żeby dojść do formy...
37
Benzodiazepiny: clonazepam, lorafen,
rudotel, signopam, estazolam ...
0 Najbardziej dostępne – po alkoholu
0 Uzależnienie fizyczne i psychiczne
0 Rosnąca tolerancja
0 Odstawienie groźne dla życia
0 Tolerancja krzyżowa z alkoholem
0 Zamienniki dla innych substancji psychoaktywnych
38
Benzo
0 Objawy po przyjęciu
Zachowanie - spowolnienie, czasami spadek ciśnienia
krwi, przyspieszenie tętna, obniżenie napięcia mięśni
szkieletowych.
Objawy zespołu abstynencyjnego
Niepokój, lęk, poty, łzawienie, dreszcze, nudności,
wymioty, drżenia i kurcze mięśniowe, nadwrażliwość
na bodźce zmysłowe, napady drgawkowe, zaburzenia
psychotyczne.
39
Barbiturany : cyklobarbital,
luminal ...
0 Uzależnienie fizyczne i psychiczne
0 Rosnąca tolerancja
0 Odstawienie groźne dla życia
0 Tolerancja krzyżowa z alkoholem
40
Barbiturany
0 Objawy po przyjęciu
Źrenice - początkowo zwężenie, a później
rozszerzenie.
Zachowanie - niewyraźna mowa, wielomówność,
niezborność ruchowa, spowolnienie, senność,
niewielki spadek ciśnienia krwi, zwolnienie tętna.
Objawy zespołu abstynencyjnego
Niepokój, lęk, poty, łzawienie, drżenie mięśniowe,
nudności, jadłowstręt, napady drgawkowe,
nadwrażliwość na bodźce zmysłowe, zaburzenia
świadomości, wahania ciśnienia krwi.
41
Haszysz i pochodne: marihuana,
hasz ...
0 Uzależnienie psychiczne
0 Zwykle traktowane jako niegroźne
0 Czynniki kryminogenny
0 W niektórych krajach traktowane jako „dozwolone
narkotyki”
0 Dowiedzione uszkodzenie materiału genetycznego
42
Kanabinoidy
0 Objawy po przyjęciu
Zachowanie - zaburzenia koordynacji ruchowej,
euforia, chichot, "gadulstwo" , ataki kaszlu, zaburzenia
snu, przekrwienie gałek ocznych, obrzęk powiek,
słodkawa woń oddechu, pocenie się, suchość
śluzówek jamy ustnej, przyspieszenie tętna, wzrost
ciśnienia krwi.
Objawy zespołu abstynencyjnego
"Głód" psychiczny narkotyku, drażliwość, lęk, spadek
łaknienia, zaburzenia snu, niewielki wzrost ciepłoty
ciała, dreszcze.
43
Amfetamina i pochodne
0 Uzależnienie psychiczne
0 Zachowania agresywne
0 Objawy abstynencyjne - depresja
44
Kokaina
0 Uzależnienie psychiczne
0 Możliwość uzależnienia fizycznego
0 Zachowania agresywne
45
Amfetamina, kokaina
0 Objawy po przyjęciu
Źrenice - rozszerzenie.
Zachowanie - zwiększony napęd i euforia, niepokój
ruchowy, "gadulstwo", bezsenność, szybki oddech,
czerwony nos pokryty krostkami (po zażyciu kokainy),
przyspieszenie tętna, wzrost ciśnienia krwi.
Objawy zespołu abstynencyjnego
"Głód" psychiczny, lęk, uczucie zmęczenia, znużenia,
apatii, depresja z niepokojem i myślami
samobójczymi, początkowo bezsenność, a później
nadmierna senność.
46
Opiaty: kompot, hera
0 Uzależnienie fizyczne i psychiczne
0 Wzrost tolerancji
0 Skutki pośrednie
0 Najpopularniejsze
47
Opiaty
0 Objawy po przyjęciu
Źrenice - zwężenie źrenic oraz "szklane oczy", brak
lub osłabienie reakcji na światło.
Zachowanie - niepokój ruchowy lub spowolnienie i
senność, bladość skóry, podsychanie śluzówek,
obniżenie ciśnienia krwi i ciepłoty ciała, zaparcia.
Objawy zespołu abstynencyjnego
Rozszerzenie źrenic, "gęsia skórka", nadmierna
potliwość, łzawienie, wysięk z nosa, ziewanie,
kichanie, nudności, wymioty, wzrost tętna, ciśnienia i
ciepłoty ciała, niepokój, drażliwość, "głód" narkotyku
48
Psychodysleptyki: LSD, extase,
grzybki ...
0 Uzależnienie psychiczne
0 Stała tolerancja
0 „złe odloty”
49
Kleje
0 Uszkodzenie OUN
0 Początek uzależnień
0 Pierwsze i ostatnie użycie
50
Sterydy
0 Zaburzenie rozwoju psychobiologicznego
0 Zachowania agresywne
0 Psychozy
51
Inne uzależnienia
0 Od hazardu
0 Od seksu
0 Od pracy
0 Od terapeuty
52
Schemat szybkiej sedacji – I.
HALOPERIDOL – DOM. 2.5 MG – 5 MG
30’ – 60’
HALOPERIDOL – DOM. 2.5 MG – 5 MG
30’ – 60’
SEDACJA LUB HALOPERIDOL –20-30 MG
55
Schemat szybkiej sedacji – II.
PROMAZYNA – DOM. 50 MG – 100 MG
60’
PROMAZYNA – DOM. 50 MG – 100 MG
60’
SEDACJA LUB PROMAZYNA 200 – 300
56
Schemat szybkiej sedacji – III.
CLOPIXOL ACUPHASE – DOM. 50 MG – 100 MG
24-48 H
CLOPIXOL ACUPHASE – DOM. 50 MG – 100 MG
24-48 H
CLOPIXOL DEPOT
57
ZASADY POSTĘPOWANIA Z
PACJENTEM AGRESYWNYM








Przyczyny agresji
Eskalacja agresji – od słownej do czynnej
Unikanie zachowań prowokujących
Możliwość ucieczki
Zdecydowanie
Liczba > siła
Sedacja farmakologiczna > unieruchomienie
Ochrona pacjenta
58