Transcript WAT NU DOKTER?

WORKSHOP SOLK
(Somatisch Onvoldoende
verklaarde Lichamelijke
Klachten)
BAREND VAN DUIN AUG.2013
ONBEGREPEN KLACHTEN
• VERVELEND VOOR PATIENT ÉN
HUISARTS
• VERWACHTINGEN VAN PATIENT EN
MOGELIJKHEDEN VAN DE HUISARTS
PASSEN VAAK NIET BIJ ELKAAR
EN DIT WORDT VAAK DOOR
HUISARTS ALS LAST
GEVOELD
WAT HET PROFESSIONEEL
HANDELEN KAN
BEMOEILIJKEN…
DOELEN WORKSHOP
• NA DEZE WORKSHOP KAN JE:
– BESCHRIJVEN WAT SOLK PATIËNTEN
AAN GEVOELENS, GEDACHTEN EN
GEDRAG BIJ JE OP (KUNNEN) ROEPEN
– HET ‘SCEGS’ MODEL TOEPASSEN
– GEDRAG DAT JE ZELF IN HET OMGAAN
MET SOLK WILT GAAN UITPROBEREN
BENOEMEN
DEZE WORKSHOP
• INTRODUCTIE
• REFLECTIE/CONSULTATIE
• MOEILIJKHEIDSGRAAD VAST
STELLEN
• OEFENEN
• PRESENTATIE COGNITIEVE
TECHNIEKEN
• LEERPUNTEN VOOR PRAKTIJK
MOEILIJKHEIDSGRAAD
• Van patiënten die (niet te vaak) bang worden van
een lichamelijke klacht en te helpen zijn met
(effectief) geruststellen
• Via patiënten die dit regelmatig hebben en
langduriger gefixeerd kunnen raken op hun eigen
klachten/symptomen (via vicieuze cirkels)
• Tot patiënten die zich geheel vereenzelvigd
hebben met hun klachten, niet (meer) open staan
voor andere dan medische benadering en/of rigide
gedachten en/of wanen hebben over oorzaken en
behandeling
DEZE WORKSHOP
• NADRUK OP EERSTE 2 GROEPEN
(40% VAN AANBOD IN
H.A.PRAKTIJK!)
• DUS NIET OP:
– ERNSTIGE PSYCHIATRISCHE
ZIEKTEBEELDEN
– FORSE
PERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN
– EXTREME
SOMATISANTEN/HYPOCHONDRIE
REFLECTIE OP EIGEN CASUS
• INDIVIDUEEL: VUL
REFLECTIEFORMULIER IN (5 MIN.)
• IN DUO’S: UITWISSELEN (2X10 MIN.)
–
–
–
–
LEES DE CASUS VAN JE PARTNER
VRAAG WAAR NODIG TOELICHTING
WAT WAS ER MOEILIJK AAN?
WAT ZOU JIJ DOEN? (TIPS?)
Voorbeeld van vicieuze cirkel
Rugklachten
Zie je wel:
Rugpijn
Spieren en
gewrichten gaan
meer vastzitten
“iets stuk
in rug”
“bewegen
is slecht”
Gaan liggen /
minder bewegen
INSCHATTING MAKEN
• Waar zit jouw casus qua
moeilijkheidsgraad?
• We gaan oefenen, van simpel naar
moeilijker
BIJ ‘SIMPELE’ CASUS: KERN
IS VAAK EFFECTIEF
GERUSTSTELLEN
• Laat merken de bezorgdheid te horen
• Doe anamnese en onderzoek
• Geef conclusies in positieve termen
weer : het is niet waar u bang voor was,
maar:… (logische verklaring, onschuldig
karakter, waar mogelijk gebruik eigen
woorden patiënt)
OEFENEN EFFECTIEF
GERUST STELLEN
• Doel van de dokter is dat de ongerustheid
van de patiënt weggenomen wordt en dat
deze meegaat in een onschuldige verklaring
voor de klachten
NU EEN STAPJE VERDER
• De patiënt heeft de klachten al wat langer, is
er al eerder mee geweest, maar houdt last
• Nu wordt verbreden van de agenda meer
van belang: SCEGS
HET SCEGS-MODEL
S
somatisch
C
cognitief
E
emotioneel
G
gedragsmatig
S
sociaal
Sheet 4
Uitdelen en laten bekijken
voorbeeldvragen SCEGS
• Welke pas je wel eens toe en welke nooit?
• Zijn er domeinen die je nooit bespreekt?
OEFENEN
• Casus selecteren: aios kent de patiënt goed,
heeft hem/haar meermalen gezien
• Aios speelt zelf deze patient
• Collega-aios bij toerbeurt de huisartsrol
• Uitvragen achtereenvolgens S,C,G,E en S
(verschillende aios) uitgereikte vragen als
hulpmiddel/voorbeeld
OEFENEN (VERVOLG)
• Als plaatje rond is (SCEGS is uitgevraagd)
• Overleg in groep over wat er nu met de
patiënt besproken gaat worden: welke info
biedt handvatten om t.a.v. beleid mee verder
te gaan? ( doel dokter: in positieve richting
beïnvloeden van cognities en gedrag van
patiënt)
• Uitspelen door één aios; time-outs bij vast
zitten : consultatie van groep en/of andere
OEFENEN
• Vraag feedback aan ‘patiënt’: wat kwam
over, was helpend?
• Algemeen: welke vragen spreken je aan om
in je arsenaal op te nemen?
COGNITIEVE TECHNIEKEN
BIJ HARDNEKKIGE
ONGERUSTHEID
• 1.Stoppen met geruststellen
• 2.Uitdagen meest alarmerende
gedachte
• 3.Onderhandelen over ‘final test’
Sheet 17
1.STOPPEN MET
GERUSTSTELLEN
• Expliciet zeggen, dat je stopt met gerust
stellen
• Aanbieden om de ongerustheid zelf te
(laten) behandelen
• Omgeving zo mogelijk ook laten stoppen
met geruststellen
2. UITDAGEN MEEST
ALARMERENDE GEDACHTE
• Doorvragen naar meest alarmerende
gedachte
• Argumenten daarvoor?
• Kans daarop?
• Doorvragen naar alternatieve verklaringen
Sheet 19
3. ONDERHANDELEN OVER
FINAL TEST
• Wat zou patiënt geruststellen?
• Aanbod final test als psychologische stap
• Vervolgconsult na uitslag
• Nog weer ongerust? → psychologisch
probleem
Sheet 20
LEERPUNTEN
• Wat ga je (vaker) toepassen als huisarts?
• Opleider informeren, video opnemen
• Wie laat een best-practice zien?
• TREFWOORDEN: SOLK SCEGS
workshop