Transcript Organizacja pracy nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej z uwzgl

analiza standardów projektu systemowego Indywidualizacja procesu nauczania
i wychowania uczniów klas I-III szkoły podstawowej,
analiza wybranych aktów prawnych regulujących organizację pracy nauczyciela,
realizacja działań ukierunkowanych na indywidualizację procesu nauczania i
wychowania w kontekście wdrażania nowej podstawy programowej,
modyfikacja programu nauczania z uwzględnieniem propozycji
indywidualizacji pracy z uczniami podczas obowiązkowych zajęć edukacyjnych,
oferta form doskonalenia nauczycieli w roku szkolnym 2010/2011.
 Projekt
realizowany w ramach projektów
systemowych MEN i beneficjentów
systemowych.
 Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet
IX, Poddziałanie 9.1.2
 Zgodnie z decyzją marszałków województw,
w 2010 roku projekt będzie realizowany
w dziewięciu województwach: kujawskopomorskim, lubelskim, lubuskim,
dolnośląskim, opolskim, podkarpackim,
podlaskim, świętokrzyskim i wielkopolskim.
 Projekt
wynika z realizacji nowej podstawy
programowej kształcenia ogólnego Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z
dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz
kształcenia ogólnego w poszczególnych typach
szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17).
 Działania
projektu są spójne i wzajemnie
uzupełniające się z działaniami
realizowanymi przez MEN
 Realizacja
tego projektu, który jest
elementem polityki oświatowej naszego
państwa, ma zapewnić każdemu uczniowi
z klas I – III szkoły podstawowej (w tym
sześciolatkom) bogatą ofertę zajęć
dodatkowych zgodną z jego indywidualnymi
potrzebami oraz możliwościami
edukacyjnymi i rozwojowymi.
W
ramach Poddziałania 9.1.2 „Wyrównywanie
szans edukacyjnych uczniów z grup o
utrudnionym dostępie do edukacji oraz
zmniejszanie różnic w jakości usług
edukacyjnych” przewidziano realizację
programów indywidualizacji procesu
nauczania i wychowania uczniów klas I-III
szkoły podstawowej w kontekście wdrażania
nowej podstawy kształcenia ogólnego, które
realizowane są w trybie systemowym.
 Wprowadzenie
powyższego typu projektu do
SzOP (Szczegółowy Opis Priorytetów) POKL
wynika z konieczności włączenia wszystkich
szkół podstawowych w realizację nowej
podstawy programowej kształcenia ogólnego,
której charakter wymaga wdrożenia
kompleksowego programu wspomagającego
szkołę w procesie edukacji,
uwzględniającego indywidualną pracę z
dzieckiem w celu wspierania jego osobistego
rozwoju.
Do projektu systemowego
może przystąpić organ
prowadzący, którego
szkoła/szkoły wdrożyły
następujące Standardy:
Standard I

W szkole działa zespół nauczycieli odpowiedzialny za opracowanie,
wdrożenie i realizację działań ukierunkowanych na indywidualizację
procesu nauczania i wychowania uczniów klas I – III w kontekście
wdrażania nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego na I
etapie edukacyjnym.
Skład zespołu: nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej oraz inni
nauczyciele bezpośrednio pracujący z uczniami klas I -III (np.
nauczyciel- wychowawca świetlicy szkolnej, pedagog, psycholog,
nauczyciel bibliotekarz i in.)
 Zadania zespołu:
- Rozpoznanie potrzeb uczniów w zakresie indywidualizacji;
- Analiza wyników rozpoznania;
- Opracowanie/modyfikacja istniejących programów nauczania
dostosowanych do potrzeb uczniów danej klasy (uwzględniających
indywidualizację pracy z dzieckiem na lekcji);
- Monitorowanie realizacji programów;
- Ocena skuteczności podejmowanych oddziaływań.

Standard II:
Realizacja przez nauczycieli prowadzących obowiązkowe
zajęcia edukacyjne opracowanych programów nauczania, które
uwzględniają działania na rzecz indywidualizacji pracy
z uczniem, w tym ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
 Programy nauczania:
- Opisują wykorzystywane metody i formy pracy w odniesieniu do
uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, zarówno
szczególnie uzdolnionych, jak i uczniów wykazujących
specyficzne trudności w uczeniu się;
- Zawierają propozycje indywidualizacji pracy z uczniami podczas
obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w zależności od potrzeb
i możliwości;
- Opisują, np. prowadzone podczas lekcji ćwiczenia, propozycje
zadań do rozwiązania, czynności do wykonania, prowadzone
obserwacje, wykonywane doświadczenia, wykorzystywane
pomoce dydaktyczne i środki audiowizualne.
Szkoła udostępnia, dostosowane do potrzeb swoich uczniów,
opracowane programy organowi sprawującemu nadzór
pedagogiczny i organowi prowadzącemu.

Standard III
 Nauczyciele doskonalą swoje umiejętności
zawodowe w zależności od potrzeb,
wynikających z przeprowadzonego w szkole
wstępnego rozpoznania i zaplanowanych do
realizacji zajęć wspierających uczniów, m.in.
Poprzez samokształcenie, w ramach środków
pochodzących z 1% odpisu na doskonalenie,
wynikającego z art. 70 a Karty Nauczyciela
oraz wykorzystując inne dostępne środki
finansowe (np. Priorytet IX Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki).
Standard IV



Posiadane pomieszczenia dydaktyczne dla klas I-III,
szkoła może doposażyć zgodnie z założeniami nowej
podstawy programowej kształcenia ogólnego na I
etapie edukacyjnym oraz z zasadami indywidualizacji
procesu nauczania i wychowania.
Szkoła doposaża swoją bazę dydaktyczną w pomoce
dydaktyczne wynikające z procesu Indywidualizacji
oraz w sprzęt specjalistyczny (np.: specjalistyczne
oprogramowanie, pakiety do diagnozowania i
korygowania dysfunkcji i dysharmonii rozwojowych,
takich jak: wady wymowy, dysleksja, wady postawy,
zaburzenia koordynacji ruchowej).
Planowane elementy doposażenia szkoły odpowiadają
rozpoznanym potrzebom i zaplanowanym zajęciom
dodatkowym.
Standard V
 Szkoła realizuje ofertę zajęć dodatkowych,
wspierających indywidualizację procesu
dydaktycznego, opracowaną przez zespół
nauczycieli.
WNIOSEK
Projektem może być objęta szkoła
podstawowa, która spełnia standardy I, II, III
określone w Zasadach.



Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia
2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych
typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17).
Szkoła oraz poszczególni nauczyciele podejmują działania
mające na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju
każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości.
Uczniom z niepełnosprawnościami, w tym uczniom z
upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, nauczanie
dostosowuje się ponadto do ich możliwości psychofizycznych
oraz tempa uczenia się.
W sprzyjających warunkach edukacyjnych można kształcenie
zorganizować tak, by uczniowie w ciągu I etapu edukacyjnego
nauczyli się znacznie więcej. Z drugiej strony, niektórym
uczniom trzeba udzielić pomocy psychologicznopedagogicznej, żeby mogli sprostać wymaganiom określonym
w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkół
podstawowych w zakresie I etapu edukacyjnego
 realizowanie
programu nauczania
skoncentrowanego na dziecku, na jego
indywidualnym tempie rozwoju i
możliwościach uczenia się;
 respektowanie trójpodmiotowości
oddziaływań wychowawczych i kształcących:
uczeń-szkoła-dom rodzinny;
 rozwijanie predyspozycji i zdolności
poznawczych dziecka;





Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 sierpnia 2010r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania
sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. (Dz. U. z 2010r. Nr
156, poz. 1046.)
§1a Doprecyzowano pojęcie specyficznych trudności w uczeniu się. Należy
przez to rozumieć trudności w uczeniu się odnoszące się do uczniów w normie
intelektualnej, o właściwej sprawności motorycznej i prawidłowo
funkcjonujących systemach sensorycznych, którzy mają trudności w
przyswajaniu treści dydaktycznych, wynikające ze specyfiki ich
funkcjonowania poznawczo-percepcyjnego.
§13 ust. 3a Roczna opisowa ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych
uwzględnia poziom opanowania przez ucznia wiadomości i umiejętności z
zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia
ogólnego dla I etapu edukacyjnego oraz wskazuje potrzeby rozwojowe i
edukacyjne ucznia związane z przezwyciężaniem trudności w nauce lub
rozwijaniem uzdolnień.
§20 ust. 2 Rada pedagogiczna może postanowić o promowaniu ucznia klasy I i
II do klasy programowo wyższej również w ciągu roku szkolnego na wniosek
rodziców i po uzyskaniu zgody wychowawcy klasy lub odwrotnie.
§20 ust.9 W wyjątkowych przypadkach rada pedagogiczna może postanowić o
powtarzaniu klasy przez ucznia klasy I-III na wniosek wychowawcy klasy oraz
po zasięgnięciu opinii rodziców ucznia.





Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca
2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów
wychowania przedszkolnego, programów nauczania oraz
dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. z 2009 r.
Nr 89, poz. 730).
Zmiana dotyczy:
dopuszczania do użytku w szkole programu
zaproponowanego przez nauczyciela na jego wniosek,
nauczyciel proponuje program opracowany samodzielnie
lub we współpracy z innymi nauczycielami lub program
opracowany przez innych autorów lub program
opracowany przez innych autorów wraz z dokonanymi
zmianami,
program powinien być zgodny z podstawą programową i
dostosowany do potrzeb i możliwości uczniów, dla których
jest przeznaczony. Dyrektor może zasięgnąć opinii n-la
mianowanego lub dyplomowanego, konsultanta lub
doradcy metodycznego, zespołu nauczycielskiego,
przedmiotowego lub innego zespołu przedmiotowozadaniowego opisanego w przepisach w sprawie ramowego
statutu.
Program:
1) stanowi opis sposobu realizacji celów kształcenia i zadań edukacyjnych
ustalonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, określonej w
rozporządzeniu, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1, albo w dotychczasowej
podstawie programowej kształcenia ogólnego;
2) zawiera:
 szczegółowe cele kształcenia i wychowania,
 treści zgodne z treściami nauczania zawartymi w podstawie programowej
kształcenia ogólnego,
 sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania, z uwzględnieniem
możliwości indywidualizacji pracy w zależności od potrzeb i możliwości
uczniów oraz warunków, w jakich program będzie realizowany,
 opis założonych osiągnięć ucznia, a w przypadku programu nauczania ogólnego
uwzględniającego dotychczasową podstawę programową kształcenia ogólnego
- opis założonych osiągnięć ucznia z uwzględnieniem standardów wymagań
będących podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów, określonych
w przepisach w sprawie standardów wymagań będących podstawą
przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów,
 propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania osiągnięć ucznia;
3) jest poprawny pod względem merytorycznym i dydaktycznym






CEL GŁÓWNY: Wyrównanie szans edukacyjnych poprzez
indywidualizację procesu kształcenia dzieci z klas I-III
CELE SZCZEGÓŁOWE:
zapewnienie każdemu dziecku realizującemu I etap edukacyjny
w szkole podstawowej oferty edukacyjno-wychowawczoprofilaktycznej, zgodnej z jego indywidualnymi potrzebami;
zwiększenie stopnia i zakresu wykorzystania aktywizujących
metod nauczania;
zwiększenie dostępności i podniesienie jakości wsparcia i
pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej dzieciom, w
szczególności dzieciom o specjalnych potrzebach
edukacyjnych.
podniesienie jakości pomocy udzielanej przez szkołę rodzicom
dzieci uczących się na I etapie edukacyjnym oraz
zintensyfikowanie współpracy i zaangażowania rodziców w
życie szkoły.





W szkole podstawowej nr ….. w klasach I-III kształci się 75 uczniów i 50
uczennic (łącznie 125 dzieci). W szkole wprowadzone zostały
Standardy I, II i III określone w „Zasadach przygotowania, realizacji i
rozliczania projektów systemowych w zakresie indywidualizacji
nauczania…”.
W szkole istnieje zatem zespół nauczycieli, który opracowuje i realizuje
działania ukierunkowane na indywidualizację procesu nauczania i
wychowania uczniów klas I-III w kontekście wdrażania nowej podstawy
programowej kształcenia ogólnego na I etapie edukacyjnym oraz
opracowuje program nauczania dostosowany do potrzeb uczniów,
uwzględniający indywidualizację pracy z dzieckiem, monitoruje
realizację programu i ocenia skuteczność podejmowanych oddziaływań
(Standard I).
W szkole, w ramach obowiązkowych zajęć realizowany jest program
nauczania, uwzględniający działania mające na celu indywidualizację
procesu nauczania i wychowania uczniów, w tym ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi (Standard II).
W szkole nauczyciele doskonalą swoje umiejętności zawodowe (Standard
III).
W toku realizacji standardów oraz w wyniku przeprowadzonych badań,
analiz i wywiadów zdiagnozowane zostały poniższe problemy.

Do SP nr 1 (klas I-III) uczęszcza 37 dzieci (20 chłopców i 17 dziewczynek) z
zaburzeniami umiejętności szkolnych, tj. 67% uczniów. Główne zaburzenia w
powyższym zakresie dotyczą umiejętności z zakresu edukacji matematycznej i
przyrodniczej. U 20% procent uczniów tych klas stwierdzono zagrożenie dysleksją
(u 5 dziewczynek i 6 chłopców). Ponadto 69% dzieci z klas I-III w SP nr 1 ma
problemy logopedyczne (20 dziewczynek i 18 chłopców). W szkole niezbędne jest
wprowadzenie mechanizmów, które rozwiążą trzy główne problemy SP nr 1 –
trudności w przyswajaniu treści, zaburzenia rozwoju mowy oraz zagrożenie
dysleksją.

Inna sytuacja jest w SP nr 2, która jest szkołą integracyjną. W SP nr 2, w klasach IIII uczy się 24 dzieci z różnego typu niepełnosprawnościami (14 dziewczynek i 10
chłopców) - 19% dzieci. Z uwagi na specyfikę szkół integracyjnych wiele dzieci
chorych (ale nie tylko) ma problemy w komunikowaniu się z otoczeniem. Dotyczy
to głównie klas pierwszych. Problemy z komunikacją społeczną zdiagnozowano u
31 dzieci (20 chłopców i 11 dziewczynek) - 25% dzieci. Ponadto wiele dzieci jest
zagrożonych dysleksją – 17% (10 chłopców i 11 dziewczynek), a także ma wady
wymowy wymagające interwencji logopedy – 58% (48 chłopców i 24 dziewczynki).
Dzieci z powyższymi problemami potrzebują indywidualnego podejścia, stąd
potrzeba zapewnienia mechanizmów, które pozwolą zindywidualizować proces
nauczania w SP nr 2.
 „Indywidualizacja
to uwzględnienie
w systemie dydaktyczno-wychowawczym
różnic indywidualnych między uczniami
i stosowanie takich zabiegów
pedagogicznych, które sprzyjają
maksymalnemu rozwojowi osobowości
uczących się i dotyczą szeroko rozumianego
kształcenia szkolnego i wychowawczego.”
Tadeusz Lewowicki
•
Test Poznaj indywidualne możliwości swoich
uczniów – materiał pozwalający na wstępne
poznanie możliwości dzieci po przedszkolu
dostępny na stronie internetowej
•
Mapa klasy – analiza dojrzałości szkolnej dzieci
w zespole klasowym na początku roku szkolnego
w klasie pierwszej, dostępna w Książkach
Nauczyciela
•
Karta opisu dziecka – generowana
automatycznie, dokonuje opisu dziecka po
analizie gotowości szkolnej





Podręczniki – trzy poziomy trudności tekstów, dodatkowe
teksty na końcu każdego podręcznika, tekst granatowy dla
dzieci wolniej czytających, całość dla szybciej czytających.
Ćwiczenia zintegrowane – kalki ułatwiające naukę pisania
pozwalają dostosować liczbę ćwiczeń do indywidualnych
potrzeb dziecka, pisanie po śladzie i samodzielnie,
dodatkowe ćwiczenia na końcu każdej książki, zeszyty do
kaligrafii w pakiecie.
Matematyka – wyróżnione zadania o wyższym stopniu
trudności, ćwiczenia wprowadzające i praca na konkrecie,
zadania na końcu każdej książki, kolorowe liczydło
koralikowe i inne pomoce dla każdego ucznia w Skarbnicy
Szkoły na Miarę,
Dodatkowe zeszyty Piszę coraz lepiej, Liczę coraz lepiej
Materiały do pracy w domu: Radzę sobie coraz lepiej, Chcę
wiedzieć więcej, Proste przepisy na szkolne sukcesy
umożliwiające zaangażowanie rodziców w rozwój dziecka
 Opis
przykładów rozwiązań zastosowanych w
trakcie codziennych zajęć z wykorzystaniem
wybranego programu i pakietu dla ucznia,
 Gromadzenie prac uczniów w teczkach,
 Wyniki klasyfikacji śródrocznej i rocznej,
 Samoocena ucznia,
 Wybitne
uzdolnienia
 Specyficzne trudności w uczeniu się (dysleksja
rozwojowa)
 Całościowe i sprzężone zaburzenia rozwojowe
(np. autyzm)
 Niepełnosprawność (zaburzenia ruchowe,
wzrokowe, słuchowe, upośledzenie umysłowe)
 Zaburzenia zachowania i emocji
 Choroby przewlekłe
Dostosowanie wymagań edukacyjnych
 Zasady
kształcenia
 Metody kształcenia
 Formy kształcenia
 Środki realizacji kształcenia
Podejmując pracę z uczniem ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi nauczyciel ustala
wyznaczniki procesu edukacyjnego ucznia w
indywidualnym przypadku.
 W zależności od charakteru specjalnych potrzeb ucznia
określany jest:
- zakres dostosowania programu edukacyjnego,
- uwarunkowania wynikające z diagnozy ucznia,
- cele edukacyjne i terapeutyczne,
- procedury osiągania celów edukacyjnych i
terapeutycznych,
- zasady pracy i oceniania.
Ustalenia te przekładają się na sposób prowadzenia zajęć
obowiązkowych, dodatkowych i nadobowiązkowych.

Ogniwa/etapy
procesu
kształcenia
Rozwiązania metodyczne (zasady, metody, formy, środki realizacji
kształcenia)
1.Czynności
wstępne
Przygotowanie warunków zewnętrznych – odpowiednie np. dla ucznia z
niepełnosprawnością miejsce pracy, oświetlenie, pomoce dydaktyczne itp.
2.Uświadomienie
celów i
wytworzenie
pozytywnej
motywacji
Zainteresowanie ucznia celami edukacyjnymi i terapeutycznymi w oparciu
o jego mocne, niezaburzone strony. Cele terapeutyczne pozwolą uczniowi
uzyskać poczucie kontroli i wiary w swoje możliwości, zaakceptować
własne ograniczenia. Postawione cele nie powinny sprawiać trudności, ani
wymagać długiego czasu realizacji (lub przeciwnie, w przypadku ucznia
uzdolnionego powinny stanowić stymulujące wyzwanie). Powinny być
powiązane z doświadczeniem i wiadomościami ucznia.
3.Wprowadzanie
nowych treści
Zabiegi nauczyciela mają ułatwić uczniowi poznanie, samodzielną
obserwację, wskazanie istotnych, typowych i indywidualnych cech rzeczy i
zjawisk w sposób uwzględniający specjalne potrzeby edukacyjne:
możliwość dotykania, słuchania, wąchania (np. uczeń słabo widzący),
poznawanie w dłuższym czasie, mniejszymi partiami, w miarę możliwości
polisensorycznie (np. uczeń z niepełnosprawnością intelektualną).
Zastosowanie modeli, schematów, ilustracji, tekstu mówionego i pisanego
(np. tablica interaktywna, podręcznik w wersji elektronicznej)
Ogniwa/etapy
procesu
kształcenia
Rozwiązania metodyczne (zasady, metody, formy, środki realizacji kształcenia)
4. Nabywanie,
uogólnianie i
systematyzowa
nie pojęć
Stworzenie warunków dostosowanych do możliwości percepcyjno-poznawczych
ucznia - im więcej doświadczeń ucznia, tym łatwiej o uogólnienia
(poznawanie polisensoryczne, przechodzenie od pojęć konkretnych do
bardziej abstrakcyjnych, od prostych do bardziej złożonych)). Tworzenie
struktur poznawczych jest istotnym warunkiem rozwijania myślenia uczniów.
5. Utrwalanie
wiedzy przez
zastosowanie w
praktyce
Praca indywidualna – zagwarantowanie dostatecznej ilości czasu na działanie,
praca na miarę możliwości, środki dydaktyczne dostosowane do potrzeb.
Ścisła kontrola przy pierwszym wykonywaniu ćwiczenia, następnie nadzór nad
powtarzaniem czynności, odpowiednia liczba powtórzeń utrwali wiadomości,
umiejętności przekształcą się w nawyk.
6. Kontrola i
samokontrola
osiągniętych
przez uczniów
kompetencji
Nauczyciel i uczeń sprawdzają, w jakim stopniu udało się zrealizować cele
edukacyjne i terapeutyczne. Nauczyciel ocenia przede wszystkim wkład pracy
ucznia, a nie efekt. Dla prawidłowego przebiegu procesu kształcenia istotne
jest, w jakim stopniu uczeń ma poczucie przynależności do środowiska
rówieśniczego. Przykre doświadczenia, brak uznania i wiary we własne siły
mogą spowodować izolowanie się lub agresję. Uczniowie powinni wiedzieć o
niektórych trudnościach kolegi, kiedy powinni i kiedy nie powinni udzielać
wsparcia. Nauczyciel powinien wykorzystywać i kreować sytuacje, w których
uczniowie mogą działać wspólnie.




Należy sprawdzić przed dopuszczeniem programu wychowania
przedszkolnego lub programu nauczania do użytku w danej
szkole, czy jest zgodność z podstawą programową.
Program może zawierać dodatkowe treści nauczania
wykraczające poza zakres ustalony w podstawie programowej,
jeśli są dobrze uzasadnione i możliwe do wprowadzenia w danych
warunkach, ale przede wszystkim musi prowadzić do
efektywnego nauczenia wszystkiego, co zostało zapisane w
podstawie.
Przed dopuszczeniem programu wychowania przedszkolnego do
użytku w danym przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole
podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego,
dyrektor przedszkola lub dyrektor szkoły podstawowej może
zasięgnąć opinii nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego,
posiadającego wykształcenie wyższe i kwalifikacje do pracy w
przedszkolu, konsultanta lub doradcy metodycznego.
Opinia powinna zawierać w szczególności ocenę zgodności
programu z podstawą programową wychowania przedszkolnego
lub kształcenia ogólnego i dostosowania programu do potrzeb i
możliwości dzieci, dla których jest przeznaczony.
Pytania dotyczące warunków merytorycznych
programu.
1. Czy w programie nauczania znalazły odzwierciedlenie
wartości uwzględnione w podstawie programowej?
2. Czy i w jakim stopniu program harmonizuje wiedzę,
umiejętności i wartości wychowawcze w odniesieniu do
danego etapu rozwojowego uczniów?
3. Czy i w jakim stopniu program rozszerza, wzbogaca
wymagania wyznaczone w podstawie programowej?
4. Czy i w jakim stopniu program ukierunkowany jest na
kształcenie dla przyszłości, w jakim stopniu wymaga
stosowania nowoczesnych środków i technologii
informacyjnych?
5. Jak może wpływać na postawy kreatywności,
przedsiębiorczości, innowacyjności i samodzielności
uczniów?

Pytania dotyczące warunków szkolnych,
możliwości uczniów, warsztatu pracy.
1. Czy program jest za łatwy/ trudny dla zespołu
uczniowskiego, z którym będzie realizowany?
2. Czy czasochłonność procesu realizacyjnego danego
programu odpowiada możliwościom szkolnego planu
nauczania?
3. Czy i w jakim stopniu warsztat pracy/ warunki
dydaktyczne szkoły mogą sprostać wymaganiom
programu w zakresie sugerowanych procedur i metod
oraz założonych wymagań?
4. Czy realizacja programu może zapewnić sukces
uczniom na danym/ i dalszym etapie kształcenia?
5. Czy program odpowiadam celom rozwoju szkoły i jest
spójny z innymi dokumentami szkoły?

Pytania dotyczące formalnych, językowych i
strukturalnych wartości programu.
1. Czy szczegółowe cele edukacyjne są opisane
precyzyjnie, czy można ustalić związek z
zakładanymi osiągnięciami ucznia i
sugerowanymi metodami oceny tych osiągnięć?
2. Czy treści programowe mają wyraźnie
zarysowaną strukturę, czy wynika z nich
koncepcja (liniowa, spiralna)?
3. czy program zawiera konkretne sugestie
metodyczne lub odnoszące się do ewaluacji
osiągnięć uczniów?

 Cele
– poszerzenie celów kształcenia w obrębie
poszczególnych obszarów edukacyjnych.
 Treści wynikające z:
Uwarunkowań środowiskowych (dziedzictwo kulturowe
regionu).
 Treści przedmiotowe.
 Treści wynikające z zainteresowań i potrzeb uczniów.

 Procedury
osiągania celów wynikające z:
Uwarunkowań środowiskowych (dziedzictwo kulturowe
regionu).
 Nowoczesnych technologii nauczania i uczenia się.
 Przyjętej koncepcji uczenia się.

Prezentacja została opracowana na podstawie
materiałów zawartych w zakładce MEN
Reforma Programowa,
strona internetowa:
www.reformaprogramowa.men.gov.pl
oraz na podstawie
- dostępnych aktów prawnych,
- publikacji: Podniesienie efektów kształcenia
uczniów ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi. Materiały dla nauczycieli
www.men.gov.pl