Transcript OWSICA
O owsikach i owsicy objawy owsicy profilaktyka leczenie porady i wskazówki dla rodziców i opiekunów przedstawiciel nicieni, jest robakiem pasożytniczym o białawej barwie. • Zarażenie owsikami jest bardzo powszechne, zwłaszcza u dzieci. • Pasożyt ten wywołuje chorobę zwaną owsicą. • Jest pasożytem bytującym tylko i wyłącznie w organizmie człowieka, w jego jelicie grubym, wyrostku robaczkowym oraz końcowym odcinku jelita cienkiego (przechodzącym w jelito grube). • Żywi się wyssaną treścią oraz substancjami zawartymi w treści jelitowej. • Samice żyją około 4 tygodni, samce giną zaraz po spełnieniu swej roli reprodukcyjnej. •Owsiki wylęgają się z jaj, w jelitach i w ciągu 2 do 4 tygodni osiągają pełną dojrzałość. • Jaja owsików są pokryte lepką wydzieliną, która powoduje nieprzyjemny świąd. Drapiąc się, często zupełnie nieświadomie, przez sen, dziecko przenosi jaja owsików na ręce, a stamtąd na znajdujące się w pobliżu przedmioty lub bezpośrednio do buzi. • Jaja owsików trafiają znowu do przewodu pokarmowego i cykl się powtarza. ODBYT samice owsików składają jaja, które po 6-8 godzinach stają się inwazyjne jaja inwazyjne zostawiane na: JELITA z jaj wylęgają się larwy, które po 2-4 tygodniach przekształcają się w dojrzałe pasożyty - rękach - pościeli - ręcznikach - zabawkach - jedzeniu autoinwazja (samozarażenie) USTA dochodzi do zakażenia poprzez połknięcie jaj inwazyjnych jaja inwazyjne przenoszone na: - rękach - pożywieniu - zabawkach - ręcznikach - pościeli Inwazja owsika dzięki autoinwazji ma zwykle przebieg przewlekły. Samica owsika ma długość około 1 cm i szerokość nitki 0,4 mm; tylna część jej ciała jest charakterystycznie zaostrzona i przejrzysta. Samiec owsika wałeczkowaty, o długości kilku mm jest trudno dostrzegalny gołym okiem. Samice owsika żyją około 4 tygodni. Po tym czasie wychodzą one czynnie przez otwór odbytowy, kilkanaście minut pełzają po skórze krocza i wysychając giną. wg M. Kłeczek, W. Płonki, PZH, Warszawa • Jaja, w liczbie około 11 000, są przylepiane do skóry w ślad za wędrującym pasożytem. • Z większości jaj larwy inwazyjne rozwijają się już w ciągu 6 godzin. • Zdarza się, że larwy opuszczają otoczkę jajową na skórze odbytu i wnikają czynnie z powrotem do przewodu pokarmowego (zjawisko retroinwazji). • Częściej jaja inwazyjne trafiają do tego samego lub nowego żywiciela przez usta lub jamę nosowo-gardłową. • Mimo że owsik żyje około 1 miesiąca, owsica utrzymuje się często latami, dzięki łatwo następującej autoinwazji (w tym retroinwazji) lub stałemu dokażaniu się z zewnątrz. • Owsikiem można zarazić się, połykając jaja, które obecne mogą być zarówno na produktach pokarmowych, jak i na przedmiotach codziennego użytku, a także w powietrzu. • W jelicie z jaj wykluwają się larwy. Samice wędrują do wylotu otworu odbytowego. W jego okolicy składają jaja. Odbywa się to na powierzchni ciała, ponieważ do ich rozwoju potrzebny jest dostęp tlenu. • Przemieszczanie się pasożytów po powierzchni ciała powoduje uczucie silnego swędzenia. Osoba zarażona drapie się i nieświadomie przenosi jaja na dłoniach np. do ust. W ten sposób następuje ciągłe samozarażenie się. utrata apetytu, przy czym większa niż zwykle ochota na słodycze bóle brzuszka nudności, wymioty luźne stolce pobudliwość, rozdrażnienie trudności w skupieniu uwagi bezsenność zgrzytanie zębami moczenie nocne osłabienie bóle głowy ogólne poczucie zmęczenia świąd okolicy odbytu, nasilający się zwykle w godzinach wieczornych mechaniczne uszkodzenia błony śluzowej odbytu, stany zapalne skóry świąd oraz stany zapalne sromu i pochwy zapalenie dróg moczowych owsicę można podejrzewać u dzieci, u których występuje świąd odbytu, bezsenność i niepokój ruchowy pewną diagnozę można postawić po stwierdzeniu osobników dorosłych bądź jaj samice owsika można stwierdzić oglądając wieczorem okolicę odbytu śpiącego dziecka można także je dostrzec na świeżym stolcu, w moczu, w czasie badania rektoskopowego lub podczas badania usuniętego wyrostka robaczkowego Czy łatwo się zarazić? Jeśli dziecko uczęszcza do żłobka czy przedszkola, to jest w grupie wysokiego ryzyka. Wystarczy, że tylko jedno dziecko w grupie ma jaja owsika na rękach albo na ubraniu a już owsica przechodzi na pozostałe dzieci. Jaja pasożytów z palców trafiają najpierw do ust a stamtąd do jelit, gdzie wylęgają się dorosłe osobniki. Owsikami można się również zarazić wdychając kurz, w którym wędrują jaja pasożyta. Kiedy udać się do lekarza? • Zakażenie może być bezobjawowe. • Przebieg choroby zależy od intensywności inwazji i czasu jej trwania. • Najczęściej dziecko nie może spać, wierci się i drapie. Do tego dochodzi brak apetytu, ból brzuszka i głowy. • Dziecko jest blade, ma podkrążone oczy, niejednokrotnie zaczyna moczyć się w nocy. • Jeśli zauważymy powyższe objawy u swojego dziecka, nie zwlekajmy z wizytą u lekarza! Specjaliści często zlecają badanie kału na obecność owsików. Aby wynik badania był oczywisty, trzeba je powtarzać przez kilka kolejnych dni. Często lekarze przepisują leki nie zlecając żadnych badań, wychodząc z założenia, iż objawy kliniczne są wystarczające, aby rozpocząć kurację. Na rynku dostępne są środki, zwykle preparaty w zawiesinie, często o słodkim, przyjemnym smaku. • Najważniejsze jest dokładne mycie rąk gorącą wodą z mydłem po każdej wizycie w toalecie i przed posiłkiem. • Warto dbać o to, żeby dziecko miało krótko obcięte paznokcie i co wieczór szorować je szczoteczką, ponieważ to właśnie pod paznokciami bardzo łatwo przenieść jaja pasożytów. ścisłe, rygorystyczne przestrzeganie higieny osobistej, zwłaszcza u dzieci; częste mycie rąk, przede wszystkim przed każdym posiłkiem, po wyjściu z toalety; przestrzeganie dokładnego mycia jarzyn i owoców przed jedzeniem; obcinanie dzieciom krótko paznokci u rąk; zmiana bielizny dziennej na nocną wieczorem przed spaniem; osobne łóżko; częsta, regularna zmiana bielizny; (piżama, ręcznik, a codziennie majtki. Na noc odpowiednie będą obcisłe majteczki, aby utrudnić sięganie do pupy) unikanie zabawy w brudnej piaskownicy; nie wkładało rąk do buzi; nie jadło brudnymi rękami; nie spożywało niemytych owoców; nie spożywało niemytych warzyw; utrzymywanie w nienagannej czystości łazienki i ubikacji; dokładne i częste odkurzanie pomieszczeń; mycie zabawek; okresowe badania parazytologiczne w kierunku owsicy; ograniczanie węglowodanów ; (białego ryżu, pszennego pieczywa i innych produktów bogatych w węglowodany) zwiększenie ilości spożywanego błonnika; (kasz, pełnoziarnistego pieczywa, świeżych warzyw i owoców. Korzystnie działają zwłaszcza buraki) Słodkie napoje powinna zastąpić niegazowana woda mineralna i niewielkie ilości świeżo wyciskanych soków (nie więcej niż 150-250 ml dziennie) oraz słabe herbatki owocowe. dbanie o regularność wypróżnień. Jaj owsika nie niszczy niska temperatura, dlatego ogromne znaczenie mają dokładne porządki w domu. • Bieliznę, pościel, ręczniki i piżamę trzeba wyprać w wysokiej temperaturze (min. 60 stopni). • Gorącym żelazkiem prasujemy to, czego nie można wyprać w wysokiej temperaturze. • Konieczne jest bardzo dokładne odkurzenie dywanów. Po sprzątaniu worek z odkurzacza zapakujmy w foliową torbę i od razu wyrzućmy. Odkurzacz myjemy ciepłą wodą. • Kurz z mebli i podłogi wycieramy na mokro, a ścierkę najlepiej wyrzucić. • Zabawki pierzemy w pralce, a te których nie można uprać, myjemy dokładnie wodą z mydłem. • Jeśli w przedszkolu jedno dziecko będzie miało owsiki, większość maluchów się nimi zarazi. • Jaja owsików są maleńkie i bardzo odporne, mogą przenosić się np. z kurzem i rozprzestrzenić po całym przedszkolu. • Dziecko biorąc do ręki zabawkę, na której znajdują się jajeczka, a potem wkładając ją do buzi wprowadza owsiki do swojego organizmu. Jedynym źródłem jaj owsików są ludzie. • Owsików nie mają psy, koty ani żadne inne zwierzęta. • Jaja owsików są bardzo lekkie, niewidoczne gołym okiem. Mogą unosić się w powietrzu i osiadać na sprzętach. • Poza organizmem człowieka są gotowe do zakażenia przez około 3 tygodnie. Zarobaczenie daje uboczne efekty w postaci np. alergii, nerwicy, złych stanów psychicznych, ciągłego zmęczenie oraz słabej odporności na zakażenia bakteryjne czy wirusowe. Jeżeli owsica nie zostanie wyleczona, będzie dochodzić do ponownego samozarażania się.