Transcript ModuB 5 - Zarz dzanie larwalnym stadem zarodowym

KURS-05
Narybek i zarządzanie stadium larwalnym
Autorstwo i edycja:
Sigurður M. Einarsson and Valdimar I. Gunnarsson
Institute of Freshwater Fisheries, Iceland
Różnice między rybami
słodkowodnymi i morskimi
Praca w wylęgarni polega na doborze odpowiedniego miejsca
wylęgu, pozyskaniu materiału do wylęgu oraz odżywiania,
inkubacji oraz hodowli narybku. Istnieje również duża różnica
strukturalna dotycząca pracy w wylęgarni ryb słodkowodnych
takich jak na łososiowate i ryb morskich.
Table 1.1. Difference between marine fish and salmonids for hatchery
operation.
European sea bass
Atlantic salmon
Spawning
Free spawning in tank
Hand stripping
Egg diameter
1.2 - 1.4 mm
5.0 - 6.0 mm
Egg properties
Semi-buoyant eggs
Non-buoyant eggs
Size of larvae at hatching
4.0 mm
15.0 - 25.0 mm
Start feeding
Live feed
Dry feed
Zarządzanie wylęgarnią
Farma Stofnfiskur, największy producent jaj łososia w
Islandii
W intensywnej hodowli ryb wylęgarnia jest prowadzona w zbiornikach
gruntowych z możliwością kontroli temperatury, zasolenia i światła. Dojrzałość
płciowa w łososia jest kontrolowana przez ekspozycję światła i ryby zaczynają
dojrzewać po osiągnięciu minimalnej wielkości, zwykle większej niż 8-10 kg
Selektywna hodowla
Genetycznie wybrane zasoby będą
odgrywać ważną rolę w rozwoju i
zapewnić jak najlepsze
wykorzystanie środowiska i
jednocześnie poprawę
efektywności kosztowej produkcji.
Najważniejsze kryteria to:
-
-
Szybszy wzrost
Późniejsza dojrzałość
płciowa
Odporność na choroby
Lepsze wykorzystanie paszy
Poprawa jakości mięsa
Dojrzałość płciowa
Łososie zmieniają wygląd, kiedy zaczynają osiągać dojrzałość płciową. Zmiany
dotyczą zarówno koloru skóry jak i mięsa. U łososi, pigment z ciała przenosi się na
kolor skóry i na ikrę. Zmiany kształtu głowy i szczęk występują, zwłaszcza w dolnej
szczęce samców stanowiąc charakterystyczny hak. Dojrzałe ryby wykazują zmniejszony
apetyt i stają się bardziej agresywne i terytorialne.
Pobieranie materiału do rozrodu od
łososia
When fish are mature, they can be stripped of eggs and sperm (milt). The egg
should flow easily and continuously out of the female, without the use of excessive
force. Three to five ml of dry sperm per liter egg is sufficient and 2-4 males are used
in fertilization eggs from one female.
Kiedy ryby są dojrzałe, mogą być pozbawione jaj i plemników (mlecza).Jaja powinny
łatwo wypływać w sposób ciągły z samic bez użycia nadmiernej siły. Trzy do pięciu
ml plemników na litr jaj jest wystarczająca i 2-4 samców wystarcza do zapłodnienia
jaj z jednej samicy.
Zapłodnienie i pęcznienie jaj
Samica produkuje około 1000-2000 jaj na kilogram masy ciała. Po pobraniu, jaja i
plemniki należy delikatnie wymieszać nie dolewając wody i pozostawić na około 2-3
minuty aby umożliwić zapłodnienie. W czasie zapładniania trzeba dodać trochę
świeżej wody do jaj. Dodanie wody aktywuje plemniki do zapłodnienia i pomaga
pozostałym jajom zapłodnienie.
Po zapłodnieniu jaja mogą być wypłukane przez
ostrożne dodanie wody. Jaja delikatnie miesza
się i wlewa się wodę, w celu usunięcia nadmiaru
spermy oraz płynu jajnikowego. Pęcznienie
trwa 2-3 godziny w zależności od temperatury i
zwiększa się do 40% wielkości. Podczas
całkowitego spęcznienia, jaja są ponownie
wystarczająco wytrzymałe, aby znieść delikatne
traktowanie się przez 24 godzin.
Sprzęt do wylęgu
Istnieje kilka systemów inkubacji opracowanych do hodowli ryb łososiowatych i
można je podzielić na trzy różne systemy:
1) Jaja pozostają w tej samej jednostce w trakcie całego procesu aż do
pierwszego karmienia.
2) Jaja leżą w grubych warstwach i muszą być przeniesione przed wylęgiem.
3) Przechowywanie, wylęganie oraz pierwsze karmienie odbywa się w tym
samym urządzeniu
Koryta wylęgowe
Wspólną jednostką jest koryto wylęgowe z tacami. Tace mają dno perforowane, a
jedna z bocznych ścianek jest również perforowana. Woda wpływa na początku
koryta a wypływa na końcu. Poziom wylotu kontroluje poziom wody w rynience.
Wewnątrz koryta zasobnik jest zainstalowany w taki sposób, że podkład wody
wymusza jej przepływ do góry przez perforację od dołu. Woda przepływa przez
warstwy jaj leżących na tacy, a następnie na zewnątrz przez perforowaną ściankę
zasobnika
Sztuczne podłoże
Sztuczne podłoże może być umieszczone w dnie tacki aby poprawić wyniki. Kiedy
następuje wylęg pęcherzyka żółtkowego (narybku) wówczas porusza się on w dół
przez otwory. Podłoże tworzy niewielkie przestrzenie, w których narybek pęcherzyka
żółtkowego może pozostać w pozycji pionowej. W ten sposób narybek jaja oszczędza
energię i używa jej do wzrostu.
Sprzęt wylęgowy
Do hodowli dużych ilości jaj najczęściej stosowany
jest cylinder wylęgowy. Jaja należy przenieść do
innych urządzeń, gdy stosuje się ten typ inkubatora
wylęgu. Woda jest wlewana na dno, a płytka
rozprowadzająca zapewnia, że woda jest
rozprowadzana równomiernie w warstwie jaj.
Wodę wypływa do góry przez warstwy jaj i powyżej
górnej krawędzi cylindra wylewa się.
Szafy wylęgowe i combi
zbiorniki są również
popularnym wyposażeniem
Inkubacja jaj łososia
Jaja zaczynają rozwijać się natychmiast po zapłodnieniu. Jaja są różowe lub
pomarańczowe a zarodek jest widoczny wewnątrz jaja. Oczy jaja pozwalają
wyraźnie zobaczyć oczy zarodka. Zarodek rozwija się szybko i wylęgają się z jaj .
Warunki środowiskowe
- Przepływ 0.5 litra/minutę na litr jaj
- Inkubacja odbywa się w temperaturze
miedzy 4°C i 8°C do do fazy oczkowania
i powoduje najmniejsza śmiertelność.
- Temperatura nie powinna przekroczyć
8-10°C
- Jaja i kijanki powinny być inkubowane
w całkowitej ciemności naśladując
warunki w środowiska naturalnego,
gdzie są zakopane w żwirze.
Etap oczkowania jaj i usuwanie jaj
Podczas pierwszego wrażliwego okresu
inkubacji jaj jedynym sposobem
zapobiegania przed saprolegniozą jest
stosowanie formaliny lub innych
chemikaliów. Ponieważ saprolegnioza
rozwija się na martwych lub
rozkładających jajach i może
rozprzestrzeniać się na zdrowe, jest
bardzo ważne, aby usunąć jaja
uszkodzone i martwe, które mogą być
dotykane, niezależnie od tego czy są
zakażone saprolegniozą, czy nie.
Jaja, które osiągnęły ten etap są teraz bardziej wytrzymałe i mogą lepiej znieść
brutalne traktowanie, takie jak sortowanie i transport. Jest to etap, kiedy jaja
są zazwyczaj wstrząsane. Jaja miesza się przez przelewanie ich z jednego do
drugiego wiadra wypełnionego wodą z wysokości 30-40 cm. To powoduje, że
w tych pustych jajach żółtko staje się białe. Dzięki tej technice możemy łatwo
sortować większość zapłodnionych jaj.
Sortowanie i liczenie jaj
Istnieje kilka rodzajów urządzeń, które są w stanie sortować martwe (biały) jaja.
Wiele z nich opiera się na systemach foto-optycznych i wiele równocześnie liczy jaja.
Narybek
Narybek – młode, małe ryby (do ukończenia pierwszego roku życia), które po zużyciu
zawartości woreczka żółtkowego rozpoczęły samodzielne zdobywanie pokarmu. W
rozwoju narybku wyróżniane są dwa stadia: letnie (lipcówka) i wiosenne. W
pierwszym stadium – od ukończenia stadium larwalnego do połowy pierwszego
sezonu wegetacyjnego – narybek ma całkiem inny wygląd niż dorosłe ryby. Nie można
rozróżnić płci u tak młodych ryb. W drugim stadium ryby stają się w pełni
ukształtowane..
Warunki środowiskowe:
- 8-10°C po wylęgu i powolny wyrost to 12°C przed pierwszym karmieniem
- Natężenie światła< 50 lux
- Płytka woda w zbiornikach
- Zagęszczenie 10,000 narybku/m2 w pierwszej fazie karmienia
Pierwsze karmienie
- Pierwszy stopień karmienia 200-240 dni po
wylęgu
- Kiedy cały zapas żółtka został zużyty, wtedy
narybek stał narybek w fazie pływającej
- W tym momencie, narybek przenosi się do
większych zbiorników aż do czasu pierwszego
karmienia.
Pierwsze karmienie jest bardzo krytycznym okresem dla rozwoju narybku a
hodowca będzie karmił ręcznie niewielkimi ilościami w regularnych odstępach czasu,
i uważnie przyglądał się narybkowi. Kiedy narybek zacznie wykorzystywać cały
zbiornik do pływania sztuczne podłoże może być stopniowo usuwane
Łosoś – faza wzrostu
Pasza.
Pierwsza zadana pasza, składa się z bardzo drobnych granulek, ale ich rozmiar
będzie stopniowo wzrastać, dostosowując się do wielkości jamy ustnej i gardła
(przełyku). 4 różne rozmiary granulatu wykorzystuje się aż do osiągnięcia masy
ciała 5 gramów.
Karmienie.
Dzienny procent żywienia w stosunku do masy ciała małych ryb może wynosić do
7 lub 8%, ale określona ilość paszy koniecznej zależy od rzeczywistej wielkości ryb
i temperatury wody - mniejsze ryby a wyższa temperatura oznacza, że hodowca
daje większą ilość paszy jako procent w przeciwieństwie do dużych ryb w zimnej
wodzie.
Gęstość i wzrost narybku łososia
Najważniejsze, aby pamiętać w czasie
szybkiego wzrostu bakteriofagów:
- Zawartość tlenu większa niż 80%.
- Sprawdzenie ilości, średniej masy,
gęstości biomasy i zagęszczenia ryb w
zbiornikach.
- Optymalna strategia karmienia ryb w
stosunku do wielkości, biomasy i
temperatury.
- Optymalna ilość paszy.
- Optymalne kształty i optymalny obieg
wody w zbiornikach, dostosowane do
wielkości ryb i samodzielnego
czyszczenia zbiorników.
- Sortowania w odpowiednim czasie.
- Sanitacja i jakość wody.
- Reżim światła.
Smoltyfikacja
Szereg fizycznych i fizjologicznych zmian za pośrednictwem hormonów, które
występują u anadromicznych ryb łososiowatych, umożliwiających im
przechodzenie z wody słodkiej do morskiej. Smoltyfikacja występuje zwykle, kiedy
ryby osiągają wiek 1 - 2 lat. Pociąga to za sobą efektywne odwrócenie funkcji
nerek i skrzeli, tj. w wodzie morskiej komórki chlorkowe w skrzelach wydalają sole
a nerki ograniczają straty wody przez faktyczne zatrzymywanie produkcji moczu,
podczas gdy w wodzie słodkiej sole są zatrzymywane przez skrzela a nerki
produkują duże ilości rozcieńczonego moczu. Występujące fizyczne zmiany,
polegają na zaniku barwy i plam stadium parr, wystąpieniu srebrnego
ubarwienia i wysmukleniu ciała.
Światło jest bardzo ważne w procesie smoltyfiakcji. Łosos musi osiągnać
krytyczny rozmiar 25-30 g zanim będzie w stanie przejść okres smoltyfikacji. W
tym punkcie ryba musi doświadczyć okresu lata (długi dzień) po zimie (krótki
dzień) i znowu lata(długi dzień).
Ryby morskie / Okoń morski
Okoń morski - narybek
• Udomowienie europejskiego okonia morskiego rozpoczęto w
połowie 1980 roku przez kilka pionierskich firm a niektóre szczepy
są teraz trzymane w niewoli a ryby były selekcjonowane przez kilka
pokoleń.
• Powolne tempo wzrostu -24 miesięcy od wylęgu do uzyskania
wielkości handlowej (400 g)
• W niewoli, pierwsze dojrzewanie płciowe występuje w 1-2 lat u
samców i w ciągu 3-5 lat u samic. Samice są o 10 do 40% większe
niż samce. Optymalny wiek rozrodczy samic ryb wynosi od 5 do 8
lat, podczas gdy dla samców jest to 2-4 lat.
Okoń morski- tarło
•
•
•
•
•
W warunkach naturalnych samice odbywają tarło w zimie w morzu
śródziemnym(od grudnia do marca) i aż do czerwca w oceanie atlantyckim.
Płodność jest wysoka (200.000 jaj / kg samicy). W wylęgarni jaja produkowane są
przez cały rok za pomocą odpowiedniej temperatury i fotoperiodyczności.
Ikra okoni morskich składana jest w sposób naturalny w zbiornikach. Jaja są
zbierane na wylocie wody ze zbiorników. Jaja i sperma mogą być również zbierane
przez delikatny nacisk na boki ryb uśpionych narkozą.
Jeśli nie występuje naturalna reprodukcja okoni morskich, wówczas stosuje się
terapię hormonalną poprzez zastrzyki, wolno-uwalniające implanty lub
mikrokapsułki mogą być użyte w celu wywołania dojrzewania, owulacji i
wytworzenia ikry w ciągu 54-68 godzin.
Silny wpływ fotoperiodu sprawia, że u okonia morskiego rozszerza się sezon
rozrodczy na cały rok. Ale stosowanie sztucznego oświetlenia, które naśladuje
zmiany w długości dnia i które przesuwa najkrótszy dzień, w połączeniu z obniżoną
temperaturą wody pozwala na całoroczne tarło.
Inkubacja jaj
Jaja są zbierane z automatycznych
kolektorów jaj. Kolektor przelewowy
jest umieszczony na zewnątrz zbiornika
wylęgowego
Temperatura inkubacji powinna wynosić pomiędzy
14°C a 15°C. Zapłodnione jaja unoszą się w wodzie z 35
do 37 ppt zasolenia.
Wylęg rozpoczyna około 72 godziny po tarle w 13 - 14 °
C. Po wykluciu larwy wyklutych ryb dopiero są
przenoszone do zbiorników larwalnych.
Jaja są kuliste o średnicach 1,1 - 1,25
mm.Tradycyjny kształt inkubatora do
przechowywania i wylęgu jaj
pelagicznych to cylinder z dnem
stożkowym (rysunek powyżej).
Okoń morski – faza larwalna
• Nowo wyklute larwy są mikroskopijne, mają jedynie 4 mm
długości a worek żółtkowy stanowi prawie połowę ich
wielkości.
• Kiedy larwa rośnie, oczy, zęby i żołądek rozwijają tak,
że larwa może zacząć karmić się już 6 dni po wykluciu. W
wylęgarni, narybek karmiony
jest glonami i mikroskopijnym zooplanktonem
nazywanym wrotkami, dopóki nie zjedzą całej Artemii
• Hodowla larw obejmuje fazę rozwoju larw i końcową
metamorfozę
Larwy - warunki chowu
• Temperatura jest utrzymywana między 15-16°C (okres
przedlarwalny) i wzrasta(0.5°C/day) do osiągnięcia 17°C
(napełnienie pęcherza pławnego). Następnie wzrasta do 19-20°C.
• Zasolenie w wylęgarni (35-38 ppt). Zredukowane do 25-26 ppt
pomiędzy 4 tym a 17tym dniem aby podwyższyć procent
przeżywalności.
• Niski poziom natężenia światła(20 luxów)na początku okresu
karmienia. Poniżej 100 luxów przed dniem 13-tym i wzrost do 500
w dniu 17.
• Okres naświetlania trwa 8 godzin naświetlania na początku , i
potem wzrasta do 16 godzin światła w dniu 17.
• Cedzaki używane do czyszczenia powierzchni wody pozwala larwom
napełniać pęcherz pławny i są używane przynajmniej 3 razy
dziennie od dnia 4-tego do dnia 17-tego.
• Początkowa gęstość obsady larw : 200 wyklutych larw na litr.
Protokół karmienia okonia morskiego
Okoń morski - odsadzenia
Przepoczwarzone ryby(40-45 mg, w wieku około 45 dni) są transferowane do
sektora karmienia (stadium narybku/młodzieży). Młode ryby są delikatnie
odzwyczajane od karmienia dotychczasową karmą i przyzwyczajane do specjalnie
przygotowanej karmy przemysłowej.
- Zagęszczenie 20 sztuk na litr.
- Temperatura 18-22°C.
- 20-25 ppt zasolenie.
- Fotookres 14 godzin naświetlenia i 10 godzin
Jednostka
ciemności. - Naturalny fotookres po 80-90
hodowla larw
dniach
Czas wymagany do wytworzenia
2 g narybku wytworzonego z larw
w temperaturze wody 18 do 20 °
C wynosi około czterech miesięcy.
Gdy rozmiar 2 do 5 g zostanie
osiągnięty, odsadzone narybek
opuszcza wylęgarnię do tuczu w
odpowiednich zbiornikach albo w
zbiornikach wzrostu lub pływających
klatkach.
LINKI do kursu-05
• Ksiązki i artykuły
•
•
•
•
•
Büke, E. 2002. Sea bass (Dicentrarchus labrax L., 1781) seed production. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic
Sciences 2: 61-70. (http://www.trjfas.org/pdf/issue_2_1/61_70.pdf).
Haffray P., Tsigenopoulos C. S., Bonhomme F., Chatain B., Magoulas A., Rye M., Triantafyllidis A. and Triantaphyllidis C.
2006. European sea bass - Dicentrarchus labrax. In: “Genetic effects of domestication, culture and breeding of fish and
shellfish, and their impacts on wild populations.” D. Crosetti, S. Lapègue, I. Olesen, T. Svaasand (eds). GENIMPACT
project: Evaluation of genetic impact of aquaculture activities on native populations. A European network. WP1
workshop “Genetics of domestication, breeding and enhancement of performance of fish and shellfish”, Viterbo, Italy,
12-17th June, 2006, 6 pp. (http://www.imr.no/genimpact/filarkiv/2006/01/european_seabass_leaflet.pdf/en).
Hoitsy, G., Woynarovich, A. and Moth-Poulsen, T. 2012. Guide to the small scale artificial propagation of trout. The FAO
Regional Office for Europe and Central Asia.
(http://www.fao.org/fileadmin/user_upload/Europe/documents/Publications/Trout/propagation_en.pdf).
Leitritz, E. and Lewis, R.C. 1976. Trout and Salmon Culture (Hatchery Methods). Fish Bulletin 164.
(http://content.cdlib.org/view?docId=kt5q2nb139&&doc.view=entire_text).
Lekang, O.-I. 2013. Aquaculture Engineering. Willey-Blackwell. 415 p.
•
•
•
•
•
Moretti, A., Pedini Fernandez-Criado, M., Cittolin, G. and Guidastri, R. 1999. Manual on hatchery
production of seabass and gilthead seabream. Volume 1. Rome, FAO. 1999. 194 p.
(http://www.fao.org/docrep/005/x3980e/x3980e00.htm).
Moretti, A., Pedini Fernandez-Criado, M. and Vetillart, R. 2005. Manual on hatchery production of seabass
and gilthead seabream. Volume 2. Rome, FAO. 2005. 152 p.
(http://www.fao.org/docrep/008/y6018e/y6018e00.htm)
Stutvik, A. 2007. From broodstock to first feeding. FishfarmingXpert 2007(1): 23-34.
Stutvik, A. 2007. Growth and smoltiffication. FishfarmingXpert 2007(3): 35-47.
Woynarovich, A., Hoitsy, G. and Moth-Poulsen, T. 2011. Small-scale rainbow trout farming. FAO Fisheries
and Aquaculture Technical Paper 561. 81 p. (http://www.fao.org/docrep/015/i2125e/i2125e.pdf).
•
Further information – Website
•
Search Aquaculture Fact Sheets. Cultured Aquatic Species. 64 Cultured Aquatic Species Fact Sheets are
available: http://www.fao.org/fishery/culturedspecies/search/en
Cultured Aquatic Species Information Programme: Atlantic salmon:
http://www.fao.org/fishery/culturedspecies/Salmo_salar/en
Cultured Aquatic Species Information Programme: Dicentrarchus labrax
http://www.fao.org/fishery/culturedspecies/Dicentrarchus_labrax/en
European seabass - Dicentrarchus labrax: http://www.fao.org/fishery/affris/profil-des-especes/europeanseabass/european-seabass-home/fr/
•
•
•
•
Further information – Video
•
AQUATOUR: http://feap.ttime.be/aquatour/aquatourhigh.html
Dziękujemy za udział w kursie - 05.
‘FISHFARM project has been funded with support
from the European Commission. This document
reflects the views only of the author, and the
Commission cannot be held responsible for any use
which may be made of the information contained
therein’