Capital Market Community 2012 - Kongres Zarządów Spółek i Inwestorów Informacje poufne w spółkach publicznych i najczęściej popełniane błędy

Warszawa, 16 października 2012 r. BIEDECKI BIEDECKI & PARTNERZY ul. Pańska 73 00-834 Warszawa T: 22 314 75 90 F: 22 314 75 99 ■

BIEDECKI

■

ZNACZENIE INFORMACJI NA RYNKU KAPITAŁOWYM

 zapewnienie właściwych standardów przejrzystości - zagadnienie asymetrii informacyjnej  zapewnienie uczestnikom rynku niezakłóconego przepływu i równego dostępu do informacji dotyczących emitenta  zapobieganie nadużyciom uprzywilejowania informacyjnego  umożliwienie inwestorom podejmowania racjonalnych decyzji inwestycyjnych poprzez dostęp do pełnych i rzetelnych informacji o istotnych wydarzeniach ■

BIEDECKI

■

2

PODSTAWOWE AKTY PRAWNE DOT. INFORMACJI POUFNYCH

    ustawa z dnia 29.07.2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o instrumentów spółkach publicznych (Dz.U. Nr 1185, poz. 1439 z późn. zm.) ustawa z dnia 29.07.2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. nr 211, poz. 1384 z późn. zm.) rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19.02.2009 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz. U. 2009 Nr 131, poz. 1080) Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 13.04.2006 r. w sprawie rodzaju informacji, które mogą naruszyć słuszny interes emitenta, oraz sposobu postępowania emitenta w związku z opóźnianiem przekazania do publicznej wiadomości informacji poufnych (Dz.U. Nr 67, poz.

476) ■

BIEDECKI

■

3

OBOWIĄZKI INFORMACYJNE - MOMENT ROZPOCZĘCIA I WYGAŚNIĘCIA Rozpoczęcie: z chwilą dopuszczenia papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym Zakończenie: wycofanie lub wykluczenie papierów wartościowych z rynku regulowanego

4

■

BIEDECKI

■

INFORMACJE POUFNE – POJĘCIE

Art. 154 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi:

Informacją poufną jest - określona w sposób precyzyjny - informacja dotycząca, bezpośrednio lub pośrednio, jednego lub kilku emitentów instrumentów finansowych, jednego lub kilku instrumentów finansowych albo nabywania lub zbywania takich instrumentów, która nie została przekazana do publicznej wiadomości, a która po takim przekazaniu mogłaby w istotny sposób wpłynąć na cenę tych instrumentów finansowych lub na cenę powiązanych z nimi pochodnych instrumentów finansowych, przy czym dana informacja:

(1)

lub jest określona w sposób precyzyjny, wtedy gdy wskazuje na okoliczności lub zdarzenia, które wystąpiły których wystąpienia można zasadnie oczekiwać, a jej charakter w wystarczającym stopniu umożliwia dokonanie oceny potencjalnego finansowych lub na wpływu tych okoliczności lub zdarzeń na cenę lub wartość instrumentów cenę powiązanych z nimi pochodnych instrumentów finansowych;

(2)

mogłaby po przekazaniu do publicznej wiadomości w istotny sposób wpłynąć na cenę lub wartość instrumentów finansowych lub na cenę powiązanych z nimi pochodnych instrumentów finansowych, wtedy gdy mogłaby ona zostać wykorzystana przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych przez racjonalnie działającego inwestora;

(3)

w odniesieniu do osób zajmujących się wykonywaniem dyspozycji dotyczących instrumentów finansowych, ma charakter informacji poufnej, również wtedy gdy została przekazana tej osobie przez inwestora lub inną osobę mającą wiedzę o takich dyspozycjach, i dotyczy składanych przez inwestora dyspozycji nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, przy spełnieniu przesłanek określonych w pkt 1 i 2.

■

BIEDECKI

■

5

INFORMACJE POUFNE – POJĘCIE

Art. 1 Dyrektywy 2003/6/WE w sprawie wykorzystywania informacji poufnych i manipulacji na rynku (nadużyć na rynku):

Informacja poufna oznacza informację o ściśle określonym charakterze, niepodaną do wiadomości publicznej, dotyczącą bezpośrednio lub pośrednio jednego lub kilku emitentów instrumentów finansowych lub jednego lub kilku instrumentów finansowych i która, gdyby została podana do wiadomości publicznej, miałaby prawdopodobnie znaczny pochodnych wpływ na ceny tych instrumentów finansowych lub na cenę powiązanych instrumentów finansowych.

Art. 1 Dyrektywy 2003/124/WE wykonująca dyrektywę 2003/6/WE:

1. Do celów stosowania art. 1 pkt 1 dyrektywy 2003/6/WE informacje uważa się za informacje określone w sposób precyzyjny, jeżeli wskazują one na zestaw okoliczności, które zaistniały lub można ich zaistnienie w sposób uzasadniony przewidywać, lub wydarzenie, które miało miejsce lub można je w sposób uzasadniony przewidywać, i które są na tyle szczególne, aby umożliwić wyciągnięcie wniosków w zakresie możliwego wpływu tego zestawu okoliczności lub wydarzenia na ceny instrumentów finansowych lub związanych z nimi pochodnych instrumentów finansowych.

2. Do celów stosowania art. 1 pkt 1 dyrektywy 2003/6/WE „informacje, które, jeżeli zostałyby ujawnione, miałyby istotny wpływ na ceny instrumentów finansowych lub związanych z nimi pochodnych instrumentów finansowych” oznaczają informacje, które rozsądny inwestor wykorzystałby, podejmując swoje decyzje inwestycyjne.

■

BIEDECKI

■

6

INFORMACJE POUFNE – KRYTERIA OCENY PRECYZYJNOŚĆ

PREZYCYJNOŚĆ:

podlega odrębnej ocenie w każdym przypadku. Przy ustalaniu czy określone okoliczności istnieją albo zaistnieją bądź czy dane zdarzenie miało albo będzie mieć miejsce jest możliwość powołania się na obiektywny i mocny dowód (nie na plotki lub spekulacje). Zawsze należy ocenić prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia czy okoliczności.

W przypadkach, gdy informacja dotyczy transakcji lub procesu następującego w etapach, wówczas informacja dotycząca zarówno takich poszczególnych etapów jak i całego procesu może być wystarczająco precyzyjna i podlegać ujawnieniu. Np. w razie oferty przejęcia, sam fakt złożenia oferty przejęcia może mieć charakter informacji precyzyjnej i podlegać obowiązkowi publikacji niezależnie od ewentualnego niepowodzenia transakcji.

Nie jest konieczne, aby informacja musiała być kompletna żeby uznać ją za wystarczająco precyzyjną. Np. same rozmowy dotyczące planowanego przejęcia mogą już stanowić informację dostatecznie precyzyjną, pomimo nieustalenia ceny.

Wyrok WSA w Warszawie z 5.09.2011, VI SA/Wa 2365/10 Wyrok WSA w Warszawie z 27.01.2011, VI SA/Wa 1816/10 Orzeczenie Niemieckiego Sądu Najwyższego z 25.02.2008

■

BIEDECKI

■

7

INFORMACJE POUFNE – KRYTERIA OCENY – WPŁYW NA CENĘ

Ocena czy dana informacja poufna powinna może mieć istotny wpływ na cenę instrumentu finansowego opierać się na „

teście racjonalnie działającego inwestora

”.

Ponieważ test ten opiera się na prawdopodobieństwie istnienia istotnego wpływu na cenę instrumentu finansowego, należy uznać, że jedynie ewentualność (możliwość) wpływu danej informacji na powstaje cenę instrumentu finansowego nie jest czynnikiem wystarczającym do uznania, że obowiązek ujawnienia. Niemniej, nie jest uprawnione stosowanie kryterium „

prawdopodobieństwa bliskiego pewności

”. Ocena musi być zawsze oparta na kryteriach obiektywnych.

Przy ocenie czy czynniki: może wystąpić istotny wpływ na cenę można brać pod uwagę następujące (1) wpływ na cenę w kontekście całości działalności emitenta; (2) możliwość natychmiastowego wykorzystania informacji w celu realizacji transakcji na rynku (tzn. jak tylko informacja stałaby się powszechnie znana, uczestnicy rynku dokonywaliby transakcji na jej podstawie); (3) prawdopodobieństwo wykorzystania informacji przez insiderów.

■

BIEDECKI

■

8

INFORMACJE POUFNE – KRYTERIA OCENY – WPŁYW NA CENĘ

Można odwoływać się do przeszłej praktyki informacyjnej emitenta i dokonywać oceny w oparciu o ustalenie czy w szczególności: (1) tego rodzaju informacja ma taki sam charakter jak informacja, która w przeszłości miała istotny wpływ na cenę instrumentu finansowego; (2) istniejące raporty analityczne wskazują, że informacja ma charakter informacji sensytywnej; (3) emitent w przeszłości traktował podobne zdarzenia czy okoliczności jako informacja poufna.

Dodatkowymi aspektami, które warto brać pod uwagę czy ocenie wpływu informacji na cenę są: (1) wielkość emitenta (jego grupy kapitałowej); (2) rynkowy odbiór emitenta i jego branży; (3) ostatnie zmiany rynkowe w sektorze, w którym działa emitent.

9

■

BIEDECKI

■

INFORMACJE POUFNE – KRYTERIA OCENY – INFORMACJE DOTYCZĄCE EMITENTA

Informacje dotyczące bezpośrednio emitenta:

                wyniki działalności operacyjnej; zmiany podmiotu dominującego lub zawarcie umów umożliwiających uzyskanie kontroli; zmiany w zmiany składzie zarządu lub rady nadzorczej; biegłego rewidenta; czynności związane z podwyższeniem lub obniżeniem kapitału zakładowego, emisja instrumentów dłużnych lub warrantów subskrypcyjnych; połączenia, podziały; nabycie lub zbycie udziałów w innych podmiotach bądź istotnych składników majątkowych; czynności o charakterze reorganizacyjnym lub restrukturyzacyjnym mające wpływ na składniki majątkowe, zobowiązania, sytuację finansową lub wyniki emitenta; decyzje dotyczące programów skupu akcji własnych; zmiany w prawach inkorporowanych w akcjach emitenta; złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości; spory sądowe; wypowiedzenie umów kredytu; zmiana wartości składników majątkowych; niewypłacalność dłużników emitenta; zniszczenie nieubezpieczonego mienia;

10

■

BIEDECKI

■

INFORMACJE POUFNE – KRYTERIA OCENY – INFORMACJE DOTYCZĄCE EMITENTA

       uzyskanie nowych licencji, otrzymanie oferty nabycia patentów, znaków towarowych; określonych składników majątkowych emitenta; wdrożenie innowacyjnych technologii; zmiany w oczekiwanych przychodach lub stratach; zmiana podstawowego kierunku działalności; rekomendacja zmiana daty wypłaty dywidendy; wypłaty dywidendy czy polityki dywidendy.

      

Informacje dotyczące pośrednio emitenta:

dane i statystyki publikowane przez urzędy statystyczne; publikacja ratingu; publikacja raportów analitycznych, rekomendacji lub podobnych materiałów dotyczących wartości notowanych instrumentów finansowych; decyzje banku centralnego dotyczące stóp procentowych; zmiany decyzje przepisów dotyczących opodatkowania, przepisów regulujących daną branżę, itp.; organów administracji odpowiedzialnych za ochronę konkurencji lub konsumentów; zmiany sposobu obrotu instrumentami finansowymi danego emitenta (np. w innym indeksie, segmencie rynkowym).

UWAGA:

Zakaz marketingowym.

łączenia przekazywania informacji poufnych z informacjami o charakterze ■

BIEDECKI

■

11

INFORMACJE POUFNE – KRYTERIA OCENY – NIEPRZEKAZANIE DO WIADOMOŚCI PUBLICZNEJ

Przekazanie informacji poufnej do wiadomości publicznej następuje jednocześnie KNF, spółce prowadzącej rynek regulowany (GPW) oraz do publicznej wiadomości.

Informacja poufna powinna okoliczności, które uzasadniają jej przekazanie, lub po powzięciu o nich wiadomości, nie później niż w ciągu 24 godzin.

zostać przekazana niezwłocznie po zajściu zdarzeń lub Opublikowanie informacji poufnej po ukazaniu się wiadomości w mediach.

Przekazanie informacji poufnej podmiotom wskazanym w art. 66 ustawy o ofercie publicznej.

■

BIEDECKI

■

12

OPÓŹNIANIE PRZEKAZYWANIA INFORMACJI – REGULACJE POLSKIE I UE

Art. 57 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania do zorganizowanego systemu obrotu oraz o instrumentów finansowych spółkach publicznych:

1.

W przypadku gdy wykonanie interes emitenta obowiązku, o którym mowa w art. 56 ust. 1, mogłoby naruszyć słuszny papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub któregokolwiek z państw członkowskich, niezależnie od tego, czy transakcje danym papierem wartościowym są dokonywane na tym rynku, może on w zakresie odnoszącym się do informacji, o których mowa w art. 56 ust. 1 pkt 1 - na własną odpowiedzialność oraz w sposób zgodny z przepisami wydanymi na podstawie art. 60 ust. 1 - opóźnić na czas określony wykonanie tych obowiązków, przekazując Komisji informację o opóźnieniu wraz z podaniem przyczyn uzasadniających opóźnienie i wskazaniem terminu, w którym informacja będzie przekazana podmiotom, o których mowa w art. 56 ust. 1.

2.

Opóźnienie przekazania informacji, o którym mowa w ust. 1, może nastąpić wyłącznie pod warunkiem, że: 1) emitent zapewni zachowanie poufności tych informacji do chwili wykonania obowiązku oraz 3.

2) nie spowoduje to wprowadzenia w błąd opinii publicznej.

W przypadku opóźnienia, o którym mowa w ust. 1, emitent jest obowiązany przekazać informacje w terminie wskazanym Komisji, zgodnie z tym przepisem.

■

BIEDECKI

■

13

OPÓŹNIANIE PRZEKAZYWANIA INFORMACJI – REGULACJE POLSKIE I UE

Par. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie rodzaju informacji, które mogą naruszyć słuszny interes emitenta, oraz sposobu postępowania emitenta w związku z opóźnianiem przekazania do publicznej wiadomości informacji poufnych

1.

Informacjami poufnymi, emitenta, których przekazanie do publicznej wiadomości może naruszyć słuszny interes są informacje dotyczące: 1) prowadzonych przez emitenta negocjacji lub negocjacjami, w tym wyboru drugiej strony negocjacji, okoliczności związanych z prowadzonymi jeżeli ich przekazanie do publicznej wiadomości mogłoby negatywnie wpłynąć na przebieg lub wynik tych negocjacji, a w przypadku negocjacji prowadzonych w celu zapewnienia poprawy sytuacji finansowej emitenta również jeżeli ich przekazanie do publicznej wiadomości w poważnym stopniu zagroziłoby interesom obecnych lub przyszłych akcjonariuszy albo uczestników funduszu, w przypadku gdy emitentem jest fundusz inwestycyjny zamknięty; 2) dokonanych czynności prawnych lub decyzji podjętych przez osoby uprawnione do reprezentowania emitenta, osoby wchodzące w skład organów zarządzających emitenta lub osoby pełniące w strukturze organizacyjnej emitenta funkcje kierownicze, które dla swej ważności wymagają zatwierdzenia przez inny uprawniony organ emitenta, jeżeli ich przekazanie do publicznej wiadomości przed dokonaniem tego zatwierdzenia, wraz z jednoczesnym poinformowaniem o trwającym procesie zatwierdzenia, mogłoby spowodować nieprawidłową ocenę tej informacji przez inwestorów; ■

BIEDECKI

■

14

OPÓŹNIANIE PRZEKAZYWANIA INFORMACJI – REGULACJE POLSKIE I UE

3) umów zawartych pod warunkiem zawieszającym; 4) zbył emitentowi lub jednostce od niego zależnej takie aktywa - jeżeli ich przekazanie do publicznej wiadomości mogłoby naruszyć pozycję konkurencyjną emitenta w branży lub na rynku, na którym prowadzi działalność; podmiotu, który nabył od emitenta lub jednostki od niego zależnej aktywa znacznej wartości lub 5) drugiej strony, przedmiotu oraz zawarcia przez emitenta lub szczegółowych warunków finansowych umowy - w przypadku jednostkę od niego zależną znaczącej umowy, jeżeli przekazanie tych informacji do publicznej wiadomości mogłoby naruszyć pozycję konkurencyjną emitenta w branży lub na rynku, na którym prowadzi działalność.

UWAGA:

publicznej Rozporządzenie zawiera zamknięty katalog informacji, których przekazanie do wiadomości może naruszyć słuszny interes emitenta. Co do zasady, nie jest zatem możliwa rozszerzająca interpretacja jego innych informacji przepisów. W konsekwencji emitenci nie mogą stosować przepisów rozporządzenia do niż wskazane powyżej.

■

BIEDECKI

■

15

OPÓŹNIANIE PRZEKAZYWANIA INFORMACJI – REGULACJE POLSKIE I UE

Art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2003/6/WE w sprawie wykorzystywania informacji poufnych i manipulacji na rynku (nadużyć na rynku):

Emitent może na własną odpowiedzialność opóźnić podanie do wiadomości publicznej informacji poufnych, aby nie naruszyć swych prawnie uzasadnionych interesów, pod warunkiem, że takie zaniechanie prawdopodobnie nie wprowadzi w informacji. [ …] błąd oraz że emitent może zapewnić poufność takich

WARTO WSKAZAĆ:

Dyrektywa nie określa katalogu informacji poufnych, wobec których emitenci mogą stosować opóźnienie przekazania do wiadomości publicznej. Na gruncie dyrektywy jest zatem możliwe opóźnienie, co do zasady, każdej informacji, której, w ocenie emitenta, przekazanie do wiadomości publicznej powodowałoby naruszenie jego słusznego interesu.

Zgodnie z prawem wspólnotowym dyrektywa, w odróżnieniu od rozporządzenia, nie obowiązują bezpośrednio i w całości w danym państwie członkowskim. Dyrektywa wymaga implementacji, wdrożenia do krajowego systemu prawnego.

Jednocześnie orzecznictwo Trybunału Europejskiego dopuściło bezpośrednią skuteczność dyrektyw w zakresie nie znajdującym odzwierciedlenia w regulacjach obowiązujących w prawie krajowym.

Warunkiem jest, aby norma prawa wspólnotowego była na tyle wyraźna i precyzyjna, aby wynikało z niej konkretne uprawnienie podmiotowe względnie obowiązek państwa, którego wykonanie może egzekwować jednostka.

■

BIEDECKI

■

16

NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANE BŁĘDY

    

NIEPRZEKAZANIE PUBLICZNEJ INFORMACJI POUFNEJ DO WIADOMOŚCI SPÓŹNIONE PRZEKAZANIE INFORMACJI POUFNEJ DO WIADOMOŚCI PUBLICZNEJ PRZEKAZANIE DO WIADOMOŚCI PUBLICZNEJ INFORMACJI POUFNEJ NIEPEŁNEJ/NIERZETELNEJ NIEPRZEKAZANIE DO WIADOMOŚCI PUBLICZNEJ AKTUALIZACJI INFORMACJI POUFNEJ OPUBLIKOWANEJ WCZEŚNIEJ OPÓŹNIENIE PRZEKAZANIA INFORMACJI POUFNEJ NIE DO WIADOMOŚCI PUBLICZNEJ OBJĘTEJ KATALOGIEM OKREŚLONYM W PRZEPISACH PRAWA 17

■

BIEDECKI

■

SANKCJE ADMINISTRACYJNE

Naruszenie publicznej) obowiązków publikacyjnych (Art. 96 ust. 1 ustawy o ofercie

Podmioty objęte przepisem: emitent Rodzaj naruszenia: niewykonywanie lub nienależyte wykonywanie obowiązków związanych z przekazaniem informacji poufnej do wiadomości publicznej Sankcja: wykluczenie – bezterminowo lub na czas określony – papierów wartościowych z obrotu albo kara pieniężna do 1.000.000 zł, albo obie kary łącznie.

Naruszenie publicznej) obowiązków publikacyjnych (Art. 96 ust. 6 ustawy o ofercie

Podmioty objęte przepisem: członkowie zarządu Rodzaj naruszenia: rażące naruszenie przez emitenta obowiązków związanych z przekazaniem informacji poufnej do wiadomości publicznej Sankcja: kara pieniężna do 100.000 zł.

18

■

BIEDECKI

■

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ODSZKODOWAWCZA Z USTAWY O OFERCIE PUBLICZNEJ

Udostępnienie informacji nieprawdziwej lub przemilczenie informacji (Art. 98 ust. 7)

Podmioty objęte przepisem: informacji poufnej emitent, osoby uczestniczące w przygotowaniu Rodzaj naruszenia: podanie nieprawdziwych danych lub przemilczenie informacji Sankcja: odpowiedzialność odszkodowawcza.

19

■

BIEDECKI

■

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA Z USTAWY O OFERCIE PUBLICZNEJ

Nieprawdziwe dane (Art. 100)

Podmioty objęte przepisem: osoby odpowiedzialne za informacje poufne Rodzaj naruszenia: danych, w podanie nieprawdziwych danych lub zatajenie prawdziwych sposób istotny wpływające na treść tej informacji Sankcja: grzywna do 5.000.000

do 5 lat, albo obie kary łącznie.

zł albo kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy

20

■

BIEDECKI

■

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA Z USTAWY O OFERCIE PUBLICZNEJ

Wpływanie na treść informacji (Art. 101)

Podmioty do KNF w objęte przepisem: osoby odpowiedzialne za informacje przekazywane związku z opóźnieniem przekazania informacji poufnej (art. 57 ust. 1) oraz za poprawność informacji przekazywanych do KNF, w celu uzyskania zwolnienia emitenta z obowiązków przekazywania informacji do publicznej wiadomości Rodzaj naruszenia: danych, w podanie nieprawdziwych danych lub zatajenie prawdziwych sposób istotny wpływające na treść tej informacji lub na treść wniosku, o którym mowa w art. 62 ust. 1. (informacje niestanowiące informacji poufnej zawarte w informacjach okresowych lub dotyczących osób fizycznych wchodzących w skład organów zarządzających lub nadzorujących) Sankcja: grzywna do 2.000.000

zł.

21

■

BIEDECKI

■

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Ludomir Biedecki Partner T: 22 314 75 90 F: 22 314 75 99 E: [email protected]

ul. Pańska 73 00-834 Warszawa T: 22 314 75 90 F: 22 314 75 99 www.blegal.pl