Transcript M3 - Antwoorden - Hoofdstuk 2 - Paragraaf 1

4
OPENINGSVERHAAL
1 Onrust in de Amazone
1
g Welke paragrafen zijn bedoeld om te oefenen voor je
Dit hoofdstuk gaat over energie. Energie is bijvoorbeeld nodig
om jouw mobiel op te laden en ook voor veel industriële
processen. Wat weet jij al van energie?
a Probeer bij elke letter uit het alfabet een woord te bedenken
dat te maken heeft met energie. Zet ze in het kader
hieronder.
b Trek lijntjes tussen de woorden die volgens jou wat met
elkaar te maken hebben.
c Bekijk de begrippenlijst bij dit hoofdstuk. Omcirkel in het
schema de woorden die jij hebt opgeschreven en die ook in
de begrippenlijst staan. Hoeveel had je er?
Eigen antwoord
examen?
10,14
h Welke stad wordt uitgebreid behandeld in paragraaf 7?
Rotterdam
i Bekijk bron 29. Hoe wordt in Frankrijk de meeste elektriciteit
kerncentrale
opgewekt?
j Welke vorm van energieopwekking zie je in bron 33?
zonne-energie
k In welke bron, uit paragraaf 10, wordt geprotesteerd tegen
de manier van elektriciteit opwekken die je genoemd hebt bij
vraag 2.i?
bron 44
l Over welke bijzondere brandstof beschikt Brazilië volgens
paragraaf 11?
bio-ethanol
m Welke twee bronnen uit paragraaf 12 hebben het meest met
elkaar te maken?
bron 49 en 50
n Bedenk een andere titel voor paragraaf 13.
Eigen antwoord
3
2
Blader door het hoofdstuk en beantwoord de volgende vragen.
a Hoe heet de indianenstam uit het openingsverhaal?
Kayapo
Gebruik de kaarten GB 200 A t/m D / GB 230 A t/m D / BB 122 A
t/m B.
a Bekijk de tabel die hoort bij deze vraag. Bedenk voor elke
energiebron die in de eerste kolom genoemd wordt een
passend symbool. Teken dit symbool in de tweede kolom.
b Zoek in de atlas op welk land van de genoemde
energiebronnen het meest produceert. Zet de naam van dit
land in de laatste kolom. Er is er al één ingevuld.
c Kijk naar figuur 1. Zet de door jouw bedachte symbolen
in het land dat van de betreffende energiebron het meest
produceert.
b In welke paragrafen komt het land Brazilië aan de orde?
1,11 t/m 16
c Welke landen worden er nog meer in dit hoofdstuk
behandeld?
Nederland en Frankrijk
d Wat is de titel van paragraaf 4?
duurzame energiebronnen
Symbool
bruinkool
Eigen symbool Duitsland
Eigen symbool China/de VS
Eigen symbool Canada/China/
Australië
Eigen symbool Saudi-Arabië/
Rusland
Eigen symbool Rusland/de VS
steenkool
waterkracht
e Welke twee duurzame energiebronnen worden behandeld in
aardolie
zon en aarde
In welk land is de foto van bron 9 genomen? Nederland
aardgas
het eerste deel van paragraaf 4?
f
Welk land
produceert het
meest?
Energiebron
tabel bij vraag 3
© Noordhoff Uitgevers bv
BRONNEN VAN ENERGIE 5
4
De volgende begrippen zijn belangrijk in dit hoofdstuk. Schrijf
achter elk begrip wat je denkt dat het betekent. Doe dit zonder
in de leertekst te kijken. Het geeft niet als je het niet helemaal
goed hebt!
Biomassa
Brandstof ontstaan uit planten en dieren, zoals aardolie, aardgas,
bruin- en steenkool.
Gas dat ontstaat als olie of steenkool lange tijd onder grote druk staat.
Afval van biologische aard, dat gebruikt wordt om energie te produceren.
Bio-ethanol
Alcohol gewonnen uit suikers in planten. Is erg geschikt als brandstof.
Duurzame energie
Energie die niet vervuilt en nooit op raakt, zoals windenergie en zonne-energie.
Fossiele brandstof
Aardgas
Elektriciteitscentrale
Uitputbare energiebron
Kernenergie
Offshore windpark
Waterkracht
figuur 1 Wereldkaart
© Noordhoff Uitgevers bv
Een fabriek waar stroom (elektriciteit) wordt opgewekt.
Bron van energie die op kan raken.
Energie die wordt opgewekt door het splijten van uranium.
Een windmolenpark in zee.
Energie uit stromend water.
6
OPENINGSVERHAAL
BEKIJK DE OPENINGSFOTO EN LEES DE INTROTEKST.
5
Via leidingen
wordt elektriciteit getransporteerd.
a Wat heeft deze foto met energie te maken?
b Wat denk je dat de mannen op de foto aan het doen zijn?
Ze repareren de leidingen of leggen ze juist aan.
c Hoe groot is volgens jou de afstand waarover elektriciteit
getransporteerd kan worden?
duizenden kilometers
d Wat is het beginpunt van de leidingen die de energie
vervoeren en wat is het eindpunt?
elektriciteitscentrale
Eindpunt: stopcontact in een gebouw
Xingu
Plaats: Altamira
Rivier:
b Hoe heet de hoofdpersoon van het verhaal?
Vítor
c Noem vier zaken waaruit blijkt dat hij een indiaan is.
Tooi op zijn hoofd, kleuren op zijn gezicht,
primitieve wapens, kano.
d Welke partijen staan tegenover elkaar in het verhaal?
De indianen tegenover Eletrobrás.
e Achter welke partij sta jij? Geef ook aan waarom.
Eigen antwoord
Beginpunt:
e De introtekst eindigt met ideeën over waar onze energie in
de toekomst vandaan moet komen. Welke twee oplossingen
worden hier genoemd?
zon en wind
f Kun je zelf nog een andere, nieuwe vorm van energie
bedenken?
Eigen antwoord
f Denk je dat die partij gaat winnen? Leg je antwoord uit.
Eigen antwoord
Eigen antwoord
Ik denk dat
g Allerlei mensen hebben een mening over de bouw van een
waterkrachtcentrale. Waarom wordt zo’n centrale gebouwd?
Wat zijn de positieve en wat zijn de negatieve gevolgen? Vul
het schema hieronder in.
Oorzaak
6
Niet in elk land gebruiken de mensen evenveel energie. Jij
gebruikt bijvoorbeeld zesmaal zo veel energie als iemand uit
India.
a Zet de volgende landen in de juiste volgorde. In welk land
gebruikt de gemiddelde inwoner de meeste energie en in
welk land de minste? Begin met het land waarvan je denkt
dat de mensen er de meeste energie gebruiken. Kies uit:
Verenigde Staten – Suriname – Somalië – Groot-Brittannië
Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Suriname,
Somalië.
b Hoe heb je deze volgorde bepaald? Op basis van
welvaart en ontwikkeling.
LEES HET OPENINGSVERHAAL ‘ONRUST IN DE AMAZONE’.
wint, want
Gevolg
behoefte aan (schone) Positief: extra, schone,
energie
energie
Negatief: Verstoring van
natuur en
leefgemeenschap
h Geef bij de volgende uitspraken aan door wie ze gezegd
zouden kunnen zijn. Kies uit: Luisa – vader van Vítor – Raoni –
Eletrobrás – Vítor
1 Het is mijn taak ons volk te beschermen.
2 Zo’n waterkrachtcentrale is heel milieuvriendelijk. Geen
vieze gassen!
Eletrobrás
3 Ik hoop dat hij veilig thuiskomt.
Luisa
Vítor
vader van Vítor
4 Eindelijk nemen ze me serieus met zo’n opdracht!
5 Ik vrees dat het niets uit gaat maken…
7
Raoni
a Plaatsbepaling. Waar speelt het openingsverhaal zich af?
Maak de gegevens compleet.
Zuid-Amerika
Brazilië
Werelddeel:
Land:
© Noordhoff Uitgevers bv
BRONNEN VAN ENERGIE 7
8
Maak het onderstaande woordweb compleet. Vul de volgende
woorden in: licht – aardolie – water – zon – aardgas – beweging –
steenkool – wind – verbranding
verbranding
- aardolie
beweging
- water
- aardgas
- steenkool
- wind
energie
b In de eerste kolom van de tabel onder aan de bladzijde staan
enkele zinnen. In de tweede kolom moet je omcirkelen wat
voor jou van toepassing is.
10
Lees de volgende stellingen en geef aan of je het er mee eens
bent of niet. Schrijf ook op waarom.
1 Rijke landen verbruiken meer energie dan arme landen, dat
is niet eerlijk!
Ik ben het er mee eens / oneens, omdat
Eigen antwoord
licht
- zon
2 Aardolie kan opraken. Lekker boeiend! Dat is een probleem
voor de volgende generatie. Val mij er alsjeblieft niet mee
lastig.
Ik ben het er mee eens / oneens, omdat
Eigen antwoord
9
a Maak samen met je buur een lijstje van minstens tien
apparaten of vervoermiddelen die jullie op een dag gebruiken
en waarvoor energie nodig is. Er is al een beginnetje
gemaakt.
3 Om energie te besparen, zal ik ook na mijn achttiende veel
blijven fietsen.
Ik ben het er mee eens / oneens, omdat
ì elektrische tandenborstel
Eigen antwoord
ì computer
ì
Eigen antwoord
Wij hebben in ons huishouden …
geen auto / 1 auto / 2 auto’s / 3 auto’s / meer dan 3 auto’s, ik schaam me!
Wij hebben thuis groene stroom.
Ja / Nee / Beetje / Geen flauw idee!
Wij koken …
elektrisch / op gas / anders
Ons huis is goed geïsoleerd.
Ja / Nee / Ik weet niet waar dit over gaat!
Ik heb wel eens zonnepanelen gezien.
Ja / Nee / Daar interesseer ik me niet voor!
De tv gaat bij ons ’s nachts …
uit / op stand-by
Als ik naar school ga, …
ga ik fietsen of lopen / ga ik op de scooter / laat ik me rijden / neem ik het openbaar
vervoer
tabel bij vraag 9b
© Noordhoff Uitgevers bv