Ναυτία

•

Είναι μια δυσάρεστη αίσθηση που προηγείται του εμέτου + Κρύος ιδρώτας, σιελόρροια, ωχρότητα, βραδυκαρδία

• • •

μειώνεται ο περισταλτισμός του στομάχου συσπάται το 12-δάκτυλο ανάγεται το περιεχόμενο του εντέρου στο στόμαχο

Ναυτία



Έμετος μετά την ναυτία μπορούν να εμφανίζονται

• • •

σπαστικές αναπνευστικές κινήσεις έναντι κλειστής γλωττίδας σπασμός των κοιλιακών μυών του θωρακικού τοιχώματος και του διαφράγματος χωρίς ακόμα έμετο

Έμετος

•

Αντανακλαστικό που δεν ελέγχεται με την βούληση

•

Το διάφραγμα κατεβαίνει

•

ανοίγει η καρδία του στομάχου, κλείνει ο πυλωρός

•

δυνατή και παρατεταμένη σύσπαση των κοιλιακών μυών και των μυών του θωρακικού τοιχώματος Το αποτέλεσμα είναι η αιφνίδια και ταχεία εκκένωση του περιεχόμενου του στομάχου από το στόμα

Παθοφυσιολογία

•

Στο πεπτικό σύστημα (στόμαχος, νήστιδα, ειλεός)



χήμειο-υποδοχείς



τάσο και διεγείρονται από εμετικά ερεθίσματα Οι τάσο-υποδοχείς διεγείρονται από την αύξηση της τάσης στο πεπτικό σωλήνα (σύσπαση ή διάταση απόφραξη) Οι χημειο-υποδοχείς διεγείρονται από ποικιλία τοξινών στο πεπτικό σωλήνα Ανεξάρτητα από το ερέθισμα στο επίπεδο του πεπτικού σωλήνα η αποκλίνουσα νευρογενής οδός είναι κοινή

άλλα κέντρα στο φλοιό του εγκεφάλου , υποδοχείς ενδοκράνιας πίεσης Chemoreceptor Trigger Centre = 4η κοιλία (Διεγείρεται από εμετογόνες ουσίες από το εγκεφαλονωτιαίο υγρό ή το αίμα) κέντρο έμεσης = δίκτυο από νευρώνες στο στέλεχος



ελέγχει την διαδικασία του εμέτου αισθητικοί οδοί παρασυμπαθητικοί αισθητικοί οδοί από το πεπτικό σωλήνα νευρικοί οδοί από το λαβύρινθο έμετος μέσω διέγερσης των σιελογόνων και αναπνευστικών κέντρων και των φαρυγγικών, πεπτικών και κοιλιακών μυών

Ορισμοί

•

Παλινδρόμηση = Passive retrograde flow of esophageal contents

•

Ρουκετοειδής έμετος = δυνατός έμετος χωρίς να προηγείται ναυτία

•

Χρόνια ναυτία και έμετοι = επιμονή > 1 μήνα

•

Αιματέμεση = έμετος με αποβολή ερυθρού αίματος

•

Καφεοειδής έμετος = έμετος μαύρου «παλαιού» αίματος

•

έμετος με κοπρανώδης περιεχόμενο

•

Χολώδης έμετος

•

Τροφώδης έμετος (άπεπτες τροφές …… ώρες??)

Ναυτία -έμετος

•

Δεν είναι ειδικά συμπτώματα

•

Αιτίες: πολλές

Ναυτία /έμετοι + κοιλιακός άλγος ?

• • • • • •

Βαριά πάσχοντες Ίκτερος Πυρετός Οξεία κοιλία, εντερικοί ήχοι Διάρροιες, αιματοχεσία ……………………….

? Πού Πόσο Αντανάκλαση Διάρκεια

Νο-1 = Τροφική δηλητηρίαση

• • • • • •

Ειλεός-αποφρακτικός, παραλυτικός Καρκίνος παγκρέατος

•

Σκωληκοειδίτιδα Διάτρηση κοίλου σπλάγχνου

• •

Περιτονίτιδα Χολοκυστίτιδα, κολικός δεξιού υποχονδρίου, χολαγγείιτιδα Παγκρεατίτιδα

•

Έλκος πεπτικού Γαστροπάρεση

•

Χειρουργικές επεμβάσεις Γαστρεντερίτις

•

Οξεία ηπατίτιδα

Αίτια από το ουροποιητικό

• • • •

Οξεία πυελονεφρίτιδα Νεφρολιθίαση-κολικός νεφρού Συστροφή όρχεος Συστροφή κύστης ωοθήκης

Ναυτία /έμετοι + ιστορικό

• • • • •

?

Βαριά πάσχοντες Ίκτερος Αέρια αίματος-ηλεκτρολύτες Β-χοριακή γοναδοτροπίνη ……………………….

? Σακχ.διαβήτης Νεφρική νόσος Ηπατική νόσος

Μεταβολικές αιτίες

• • • • • • • • •

Νεφρική ανεπάρκεια (Ουραιμία) Ηπατική ανεπάρκεια Μεταβολική οξέωση Σακχαρώδης διαβήτης (Κετοξέωση) Υπερθυρεοειδισμός Ν. Addison Οξεία διαλείπουσα πορφυρία Εγκυμοσύνη (πρωινή ναυτία, Hyperemesis gravidarum) Ηλεκτρολυτικές διαταραχές (



Na,



Ca,



K)

Ναυτία /έμετοι + κεφαλαλγία ?

• • • • •

Βαριά πάσχοντες Πυρετός Νευρολογική σημειολογία Μηνιγγικά σημεία ……………………….

? ιστορικό Διάρκεια Ένταση Υπέρταση

Νευρολογικές αιτίες

• • • • •

Ημικρανία Ίλιγγος (νόσος Meniere, ναυτία ταξιδιωτών, λαβυρινθίτιδα) Μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα (παρεγκεφαλίτιδα) Επιληψία Ενδοκράνια βλάβη (αυξημένη ενδοκράνια πίεση)

Άλλες αιτίες

Ναυτία + οπισθοστερνικό άλγος ?

• • • •

Έμφραγμα μυοκαρδίου

•

Εμπύρετο - Σήψη Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια

•

Ωτίτιδα Γλαύκωμα

•

Δηλητηρίαση με μονοξείδιο του άνθρακα Έκθεση σε ραδιενέργεια

•

Κυκλικός έμετος

Φάρμακα-παρενέργεια-τοξικότητα

• • • • •

υπερβιταμίνωση Διγοξίνη Ασπιρίνη Ακεταμινοφαίνη Θεοφυλλίνη Αλκοόλ – ναρκωτικές ουσίες (τοξικότητα, στέρηση)

Stress Πρόκληση εμέτου Κυκλικός έμετος

Ψυχογενείς αιτίες

Συνδυασμός με κατάθλιψη, νεύρωση Συμπτώματα Μακρό ιστορικό εμέτων Ε Έμετο στη διάρκεια ή αμέσως μετά τα γεύματα Σημεία Καλή θρέψη, όχι απώλεια βάρους SOS!!! ANOREXIA NERVOSA

Χρόνιος έμετος και καλή θρέψη

•

ψυχογενείς έμετοι

Οξεία έναρξη

• • • • •

Γαστρεντερίτιδα Παγκρεατίτιδα Χολοκυστίτιδα Φαρμακευτική αντίδραση Τροφική δηλητηρίαση

Πυρετός και έμετος

• • • •

Οξεία γαστρεντερίτιδα Χολοκυστίτιδα Σκωληκοειδίτιδα Ηπατίτιδα

Ο έμετος βελτιώνει τον πόνο

στον πεπτικό έλκος

Δεν βελτιώνει τον πόνο

παγκρεατίτιδα χολοκυστίτιδα

έμετος πριν από το πρωινό

• • • • •

Εγκυμοσύνη Αλκοολισμός Ουραιμία Ψυχογενής έμετος Αυξημένη ενδοκράνια πίεση

Δύσοσμος έμετος

• • •

εντερική απόφραξη γαστρο-κολικό συρίγγιο στένωση πυλωρού

έμετος άπεπτης τροφής

• • •

αχαλασία στένωση οισοφάγου εκκόλπωμα Zenker's

Μεγάλη ποσότητα εμέτου

•

γαστροπάρεση φαγητό) (έμετος 1 ώρα μετά το

•

στένωση πυλωρού ( έμετος και 12 ώρες μετά από φαγητό , άπεπτη τροφή χωρίς πρόσμιξη χολής)

Αιματέμεση ή καφεοειδής (μαύρος) έμετος

αιμορραγία πεπτικού ή ανωτέρου αναπνευστικού

Χολώδης έμετος

•

απόφραξη λεπτού εντέρου (σημαίνει βατός πυλωρός)

Ναυτία και καρκίνος

Mnemonic: 11 M's

– – – – – – – – – – –

M etastases (εγκεφαλικές, ηπατικές) M eninges irritated (αύξηση ενδοκράνιας πίεσης) M ovement (ερεθισμός λαβύρινθος) M entation (άγχος) M edications (οπιοειδή, χημειοθεραπεία, ΜΣΑΦ) M ucosal irritation (ΜΣΑΦ, ΓΟΠ) M echanical obstruction (δυσκοιλιότητα, όγκος) M otility (ειλεός, οπιούχα) M etabolic (υπερασβεστιαιμία, υπονατριαιμία, ουραιμία) M icrobes (τοπική φλεγμονή, σήψη) M yocardial dysfunction (ισχαιμία, καρδιακή ανεπάρκεια)

Αντιεμετική αγωγή

• • • • • • •

νευροδιαβιβαστές των εμετικών οδών histamine, acetylcholine, dopamine, Noradrenaline adrenaline, 5-Hydroxytryptamine (5HT) Substance P

•

Φάρμακα= ανταγωνιστές τους

Αντι-χολινεργικά Αντι-ισταμινικά Ανταγωνιστές ντοπαμίνης Κορτικοστεροειδή Ανάλογα ισταμίνης Ανταγωνιστές υποδοχέων 5HT 3 scopolamine (L-hyoscine) cinnarizine cyclizine promethazine metoclopramide domperidone haloperidol dexamethasone betahistine granisetron ondansetron tropisetron

Επιπλοκές εμέτων

• • • • •

Αφυδάτωση Ηλεκτρολυτικές διαταραχές (υποκαλιαιμία, μεταβολική αλκάλωση) Σύνδρομο Mallory Weiss Ρήξη οισοφάγου Πνευμονία από εισρόφηση

Παρουσίαση περιστατικού

• • •

21 ετών φοιτητής αναφέρει κακουχία, εμέτους από 3ημέρου, κεφαλαλγία και αίσθημα περιστροφής Ατομικό αναμνηστικό ελεύθερο, δεν κάνει χρήση φαρμάκων, ουσιών ή αλκοόλ νευρολογική εξέταση: λήθαργος, δυσαρθρία, δυσμετρία, αταξικό βήμα, κυκλικός νυσταγμός Ίλιγγος ????

MRI εγκεφάλου χωρίς σκιαγραφικό

•

Αμφοτερόπλευρο οίδημα παρεγκεφαλίδας Πιο είναι το επόμενο βήμα: A) Αγγειογραφία B) Παρακέντηση ΕΝΥ C) MRI με σκιαγραφικό E) Νευροχειρουργική εκτίμηση

MRI εγκεφάλου με σκιαγραφικό

Εξέταση ΕΝΥ

WBC/(% differential) 17 (100L) RBC <100 Glucose (mg/dL) 55/92 Protein (mg/dL) 72 Gram's Stain Bacterial Antigens negative negative Τι αγωγή θα προτείνατε A) Τριπλή αντιβίωση Β) Κορτικοστεροειδή C) Αντιπηκτική αγωγή D) Ακυκλοβίρη E) Καμιά θεραπεία

• • •

Ο ασθενής άρχισε αγωγή με ενδοφλέβια acyclovir Η κατάσταση του ασθενούς επιδεινώθηκε Υποβλήθηκε σε καινούρια MRI

• • •

Επιδείνωση του οιδήματος της παρεγκεφαλίδας Πιεστικά φαινόμενα Υδροκέφαλος Η εικόνα θυμίζει: A) Νεόπλασμα B) Λοιμώδες αίτιο C) ΑΕΕ D) Αγγειίτιδα

Ο ασθενής άρχισε IV dexamethasone – βελτίωση Ορολογικά τεστ για HSV-1 θετικά (λοιπά αρνητικά) Καινούρια MRI - βελτίωση Διάγνωση: παρεγκεφαλίτιδα (acute cerebellar ataxia)

Αιτιολογία: Herpes simplex-1