Transcript ارگونومی ابزارهای دستی : Easy Ergonomics:A Guide to SelectingNon-Powered Hand Tools

‫ دکتر مسعود مطلبی‬: ‫تهیه کننده‬
http://healthf.kaums.ac.ir/
[email protected]
‫ارگونومي ابزارهاي دستي‬
Easy Ergonomics:
A Guide to Selecting
Non-Powered Hand Tools
Cal/OSHA Consultation Service Research and Education Unit
National Institute for Occupational Safety and Health
’Man is a tool-using animal,
without tools he is nothing’
Thomas Carlyle (1795-1881),
Historian, philosopher, author,
archaeologist, from Scotland
‫آيا اين ابزاردستي ارگونوميك است؟‬
‫ابزاردستي وقتي ارگونوميك است كه مناسب باكاري باشد كه انجام مي گيرد و بدون‬
‫آنكه پوسچر نامناسب‪ ،‬فشارموضعي آسيب رسان و يا سايرخطرات ايمني و بهداشتي را‬
‫ايجاد نمايد دردست جاي گيرد‪.‬‬
‫اگرازابزاري استفاده شود كه مناسب دست نباشد ممكن است باعث آسيبهايي مانند‬
‫سندروم تونل كارپ‪ ،‬التهاب تاندون يا تنش عضالني شود‪ .‬اين آسيبها با يكباراستفاده‬
‫ايجاد نمي شوند بلكه نتيجه حركات تكراري هستند كه درطول زمان و بصورت مزمن‬
‫ايجاد مي شوند و باعث ايجاد آسيب درقسمتهاي مختلف دستگاه اسكلتي‪-‬عضالني مي‬
‫گردند‪.‬‬
‫تعاريف‬
‫پوسچرنامطلوب‪:‬‬
‫پوسچرهايي كه به شانه‪ ،‬آرنج‪ ،‬مچ دست‬
‫و كمرفشاروارد مي كنند‪ .‬خمش‪ ،‬قوز‬
‫كردن‪ ،‬چرخش و انحراف به طرفين‬
‫مثالهايي ازپوسچرنامطلوب هستند‪.‬‬
‫تعاريف‬
‫فشارموضعي‪:‬‬
‫فشارهاي ناش ي ازنقاط‪ ،‬سطوح و لبه‬
‫هاي تيزبربدن‬
‫تعاريف‬
‫چنگش قدرتي‪:‬‬
‫نوعي چنگش دردست كه همراه با حداكثرقدرت‬
‫دست براي اعمال نيروست‪.‬‬
‫تعاريف‬
‫چنگش نيشگوني‪:‬‬
‫نوعي چنگش دردست كه همراه با كنترل دقيق است‬
‫تعاريف‬
‫ابزارهاي تك دسته ‪:‬‬
‫ابزارهايي با يك دسته لوله اي شكل‬
‫كه با طول و قطرمشخص ساخته مي شوند‬
‫تعاريف‬
‫ابزارهاي دو دسته‪:‬‬
‫ابزارهايي شبيه انبردست كه داراي‬
‫دو دسته با طول و فاصله معين هستند‬
‫بهترين ابزار‬
‫بهترين ابزارابزاري است كه‪:‬‬
‫‪‬مناسب با شغل مورد نظرباشد‬
‫‪‬مناسب با فضاي كارباشد‬
‫‪‬نيروي مود نيازرا كاهش دهد‬
‫‪‬دردست بخوبي جاي گيرد‬
‫‪‬دروضعيت كاري راحت قابل استفاده باشد‬
‫نشانه هاي مشكل دردست‬
‫‪‬سوزش‬
‫‪‬التهاب مفاصل‬
‫‪‬كاهش توانايي حركتي‬
‫‪‬كاهش قدرت‬
‫‪‬درد‬
‫‪‬خستگي عضالني‬
‫‪‬سفتي عضالت‬
‫‪‬مور مور شدن‬
‫‪‬تغيير رنگ پوست دست‬
‫ريسك آسيب خود را با انتخاب ابزارمناسب كاهش دهيد‪:‬‬
‫الف‪ -‬شغل را شناسايي كنيد‪.‬‬
‫ب‪ -‬نگاهي به فضاي كاربيندازيد‪.‬‬
‫ج‪ -‬پوسچركاررا بهبود دهيد‪.‬‬
‫د‪ -‬ابزارمناسب را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫الف‪ -‬شغل را شناسايي كنيد‪.‬‬
‫قبل ازآنكه ابزاري را انتخاب كنيد درباره كاري كه مي خواهيد انجام دهيد فكر‬
‫كنيد‪.‬‬
‫ابزارها براي كاربردهاي خاص طراحي شده اند‪ .‬استفاده ازابزاربه منظورهاي‬
‫ديگر‪ ،‬اغلب باعث صدمه به ابزار و ايجاد درد‪ ،‬ناراحتي و آسيب مي شود‪.‬‬
‫مي توان شانس آسيب را با انتخاب ابزار مناسب با كاركاهش داد‪.‬‬
‫الف‪ -‬شغل را شناسايي كنيد‪.‬‬
‫نمونه ابزارهايي كه غالبا مورد استفاده هستند‪:‬‬
‫الف‪ -‬شغل را شناسايي كنيد‪.‬‬
‫نمونه ابزارهايي كه غالبا مورد استفاده هستند‪:‬‬
‫الف‪ -‬شغل را شناسايي كنيد‪.‬‬
‫نمونه ابزارهايي كه غالبا مورد استفاده هستند‪:‬‬
‫الف‪ -‬شغل را شناسايي كنيد‪.‬‬
‫نمونه ابزارهايي كه غالبا مورد استفاده هستند‪:‬‬
‫با توجه به قدرت و يا دقت مورد نياز‪ ،‬ابزارمناسب را با توجه به‬
‫قطردسته و فاصله دو دسته انتخاب كنيد‪.‬‬
‫دركارهاي قدرتي ‪ -‬ابزار تك دسته‬
‫قطردسته براي كارهاي قدرتي ‪ 2/3‬تا ‪ 1/5‬سانتيمتر‬
‫با توجه به قدرت و يا دقت مورد نياز‪ ،‬ابزارمناسب را با توجه به‬
‫قطردسته و فاصله دو دسته انتخاب كنيد‪.‬‬
‫دركارهاي قدرتي‪-‬ابزاردو دسته‪-‬باز‬
‫حداكثرفاصله دو دسته ‪ 9/8‬سانتيمتر‬
‫با توجه به قدرت و يا دقت مورد نياز‪ ،‬ابزارمناسب را با توجه به‬
‫قطردسته و فاصله دو دسته انتخاب كنيد‪.‬‬
‫دركارهاي قدرتي‪-‬ابزاردو دسته‪ -‬بسته‬
‫حداقل فاصله دو دسته ‪ 1/5‬سانتيمتر‬
‫با توجه به قدرت و يا دقت مورد نياز‪ ،‬ابزارمناسب را با توجه به‬
‫قطردسته و فاصله دو دسته انتخاب كنيد‪.‬‬
‫دركارهاي دقيق‪-‬ابزارتك دسته‬
‫قطردسته ‪ 6/0‬تا ‪ 3/1‬سانتيمتر‬
‫با توجه به قدرت و يا دقت مورد نياز‪ ،‬ابزارمناسب را با توجه به‬
‫قطردسته و فاصله دو دسته انتخاب كنيد‪.‬‬
‫دركارهاي دقيق‪-‬ابزاردو دسته‪ -‬باز‬
‫حداكثرفاصله دو دسته ‪ 6/7‬سانتيمتر‬
‫با توجه به قدرت و يا دقت مورد نياز‪ ،‬ابزارمناسب را با توجه به‬
‫قطردسته و فاصله دو دسته انتخاب كنيد‪.‬‬
‫دركارهاي دقيق ‪-‬ابزاردو دسته‪ -‬بسته‬
‫حداقل فاصله دو دسته ‪ 5/2‬سانتيمتر‬
‫ب‪ -‬نگاهي به فضاي كاربيندازيد‬
‫اكنون نگاهي به محل انجام كاربيندازيد‪ .‬پوسچرهاي نامناسب مي تواند باعث اعمال نيروي‬
‫بيشترگردد‪ .‬ابزاري انتخاب كنيد كه درفضاي موجود قابل استفاده باشد‪.‬‬
‫چنانچه نيروي زيادي براي انجام كارالزم است و فضاي كارنيزاجازه‬
‫مي دهد ازابزاري استفاده كنيد كه با چنگش قدرتي دردست گرفته‬
‫مي شود‪.‬‬
‫ب‪ -‬نگاهي به فضاي كاربيندازيد‬
‫چنانچه فضاي كارمحدود باشد ممكن است استفاده ازابزارداراي دسته بلند عملي نباشد‪ .‬دراين‬
‫حالت استفاده ازابزارداراي دسته بلند مي تواند باعث پوسچر نامناسب يا فشارموضعي آسيب‬
‫رسان به دست هنگام اعمال نيرو گردد‪.‬‬
‫ازابزاري استفاده كنيد كه مناسب فضاي كارباشد‪ .‬ابزارداراي دسته كوتاه‬
‫مي تواند دسترس ي به موضع كاررا با حفظ پوسچر مج درحالت مستقيم‬
‫تسهيل نمايد‪.‬‬
‫ج‪ -‬پوسچركاررا بهبود دهيد‪.‬‬
‫پوسچرهاي نامناسب باعث تحميل فشاربيشتر بربدن مي شوند‪ .‬محل‬
‫قرارگيري قطعه كارهم مي تواند پوسچر شانه‪ ،‬آرنج‪ ،‬مچ دست و پشت را‬
‫متاثرسازد‪ .‬تا حد امكان‪ ،‬ازابزاري استفاد ه كنيد كه كمترين نيروي‬
‫پيوسته را نيازدارد و بدون تحميل پوسچر نامناسب قابل استفاده است‪.‬‬
‫ج‪ -‬پوسچركاررا بهبود دهيد‪.‬‬
‫ازباال آوردن شانه و آرنج خودداري كنيد‪ .‬شانه ها و آرنج درحالت خنثي‬
‫راحت ترند و اعمال نيرو به سمت پايين دراين حالت آسانتر است‪.‬‬
‫ج‪ -‬پوسچركاررا بهبود دهيد‪.‬‬
‫د‪ -‬ابزارمناسب را انتخاب كنيد‬
‫دردرازمدت‪ ،‬پوسچرهاي نامناسب و نقاط فشارموضعي مي‬
‫تواند به آسيب منجرشود‪.‬‬
‫مي توان با انتخاب ابزاري كه مناسب شغل مورد نظراست‬
‫ريسك آسيب را كاهش داد‪.‬‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -1‬براي ابزارهاي تك دسته كه جهت كارهاي قدرتي استفاده مي‬
‫شوند‪:‬‬
‫ابزاري را انتخاب كنيد كه داراي قطردسته اي بين ‪ 2/3‬تا ‪1/5‬‬
‫سانتيمتر باشد‪ .‬قطررا مي توان با افزودن روكش به دسته افزايش‬
‫داد‪.‬‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -2‬براي ابزارهاي تك دسته كه جهت كارهاي دقيق استفاده مي شوند‪:‬‬
‫ابزاري با قطردسته بين ‪ 6/0‬تا ‪ 3/1‬سانتيمترانتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -3‬براي ابزارهاي دو دسته (مثل انبردست) كه براي كارهاي قدرتي بكارمي روند‪:‬‬
‫ابزاري انتخاب كنيد كه فاصله دو دسته آن هنگامي كه بسته مي شود حداقل ‪1/5‬‬
‫سانتيمترو هنگامي كه بازمي شود حداكثر ‪ 9/8‬سانتيمترباشد‬
‫به هنگام اعمال نيروي پيوسته‪ ،‬استفاده ازضامن يا قفل دسته ضروري است‪.‬‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -4‬براي ابزارهاي دو دسته كه براي كارهاي دقيق بكارمي روند‪:‬‬
‫ابزاري انتخاب كنيد كه فاصله دو دسته آن هنگامي كه بسته مي شود حداقل ‪5/2‬‬
‫سانتيمترو هنگام بازشدن حداكثر‪ 6/7‬سانتيمتر باشد‪.‬‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -5‬درابزارهاي دو دسته كه براي گرفتن يا برش بكارمي روند‪:‬‬
‫ابزاري انتخاب كنيد كه مابين دسته ها مجهز به فنربوده و دسته را به حالت‬
‫اول برمي گرداند‪.‬‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -6‬ابزاري انتخاب كنيد كه داراي لبه تيزيا جاي انگشت روي دسته‬
‫نباشد‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -7‬ابزاري انتخاب كنيد كه رويه آن ازمواد نرم ساخته شده است‪.‬‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -8‬با توجه به زاويه دسته ابزار‪ ،‬ابزاري را انتخاب كنيد كه اجازه دهد مچ دروضعيت‬
‫مستقيم قرارگيرد‪.‬‬
‫ابزارهاي داراي دسته خميده هنگامي كه نيرو بصورت افقي اعمال مي شود بهترازابزارهاي‬
‫داراي دسته مستقيم هستند‪.‬‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -8‬با توجه به زاويه دسته ابزار‪ ،‬ابزاري را انتخاب كنيد كه اجازه دهد مچ در‬
‫وضعيت مستقيم قرارگيرد‪.‬‬
‫ابزارهاي داراي دسته مستقيم هنگامي كه نيرو بصورت عمودي اعمال مي‬
‫شود بهتر ازابزارهاي داراي دسته خميده هستند‪.‬‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -9‬ابزاري انتخاب كنيد كه با دست غالب يا هردو دست قابل‬
‫استفاده باشد‪.‬‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -10‬براي كارهايي كه نيازمند اعمال نيرو هستند ابزاري انتخاب كنيد كه طول دسته آن‬
‫بلندترازعريض ترين قسمت كف دست باشد ( ‪ 10‬تا ‪ 15‬سانتيمتر)‪ .‬اگردسته كوتاه باشد‬
‫انتهاي دسته به كف دست فشاروارد مي كند و باعث آسيب مي شود‪.‬‬
‫‪ 11‬توصيه براي انتخاب ابزارهاي دستي‬
‫‪ -11‬ابزاري انتخاب كنيد كه سطح دسته آن ازمواد غيرلغزنده ساخته شده باشد‪ .‬افزودن‬
‫روكش به دسته ابزارباعث بهبود سطح دسته مي شود‪ .‬بمنظور پيشگيري ازلق زدن ابزاردر‬
‫درون روكش دسته‪ ،‬قبل ازاستفاده آن را كنترل كنيد‪.‬‬
‫خسته نباشيد‬