Transcript Presentatie Arnold Michielsen en Henk Boelrijk d.d. 20 november

Welkom op de themabijeenkomst:
Het nieuwe pachtsysteem
Ledenbijeenkomst georganiseerd door afdeling
Noordoostpolder
20 november 2014
Emmeloord
Programma
- Opening en behandeling van enkele huishoudelijke
zaken van de afdeling Noordoostpolder.
- Inleiding door Arnold Michielsen en Henk Boelrijk.
-
Arnold: kort over structuurbeleid Rijksvastgoedbedrijf (RVOB)
Henk: Evaluatie pachtregelgeving: rapport Bruil
Arnold: Akkoord Spelderholt en vervolg
- Pauze
- Gelegenheid tot het stellen van vragen en discussie.
-
Twee discussie stellingen
- Sluiting en nazit.
Pachtwetgeving op de schop
Inhoud inleiding
1.
2.
3.
4.
5.
Pachtregelgeving nooit onomstreden
Evaluatie pachtregelgeving: Rapport Bruil
Het Akkoord van Spelderholt
Beleidsstandpunt Staatsecretaris Dijksma
Verdere uitwerking en inzet LTO
Pachtregelgeving nooit onomstreden
•
•
•
•
Staatscommissies en regeringscommissies
Pachtwet 1958
In 2007 pachtrecht opgenomen in Burgerlijk Wetboek
Wezenlijke veranderingen doorgevoerd
- Accent op bedrijfsmatige landbouw
- Veilige verpachter
- 65- jarige leeftijd
- Geliberaliseerde pachtvorm
- Systeem van pachtprijzen
Evaluatie pachtregelgeving: Rapport Bruil (1)
Aanleiding / opdracht:
Huidige systeem is ‘te’ tweeslachtig.
Reguliere pacht te beschermend voor de pachter
Liberale pacht te liberaal
Regulier is te regulier / Liberaal is te liberaal!
Onderzoek: welke pachtvormen zijn er in de toekomst nodig om meer
evenwicht te krijgen en tweeslachtigheid weg te nemen?
• Zijn huidige pachtvormen een adequaat financieringsinstrument voor de
landbouw?
• Is er voldoende ‘aansluiting’ op schaalvergroting, gezonde bedrijfsstructuur
en verantwoord grondgebruik?
• Kom met voorstellen die antwoord geven op deze vragen
•
•
•
•
•
Evaluatie pachtregelgeving: Rapport Bruil (2)
Reactie LTO
• LTO mist grondige (economische) evaluatie. Te weinig
diepgang in de analyse: Gemiste kans.
• Mede daardoor te veel ‘vooringenomenheid’ van Bruil bij de
voorstellen die hij doet: ‘Jumping conclusions”!
• Vraagtekens bij politieke haalbaarheid aanbevelingen.
• Wel redelijk aansluiting bij uitgangspunten en wensen LTO
voor modernisering en aanpassing pachtsysteem.
• NET NIET: GEMISTE KANS
Het Akkoord van Spelderholt: aanleiding en proces
• Meerdere ‘stakeholders’ ontevreden over ‘Bruil’.
• Initiatief mr. W.L. Valk om met alle partijen uit de
pachtwereld een gezamenlijk voorstel aan de politiek te
doen.
• Het (deel) akkoord van Spelderholt 4 juli 2014
• Aangeboden aan Staatsecretaris Dijksma
• Beleidstandpunt EZ: 15 oktober 2014
• STAS omarmd deelakkoord
• Politieke behandeling voorjaar 2015
Het Akkoord van Spelderholt: inhoud 1
De reguliere pacht blijft.
• De aanvangsprijs wordt vrij.
• Reguliere pacht tenminste 12 jaar voor hoeves en 6
jaar voor los land.
• Verpachting voor korte duur met toestemming
grondkamer vervalt.
Het Akkoord van Spelderholt: inhoud 2
De huidige geliberaliseerde pacht en de reguliere pacht voor
korte duur gaan op in een nieuwe vorm: flexibele pacht.
• Bij flexibele pacht geen continuatierecht, geen mogelijkheid
tot in de plaats stelling en ook geen voorkeursrecht.
• Flexibele pacht ook mogelijk voor hoeves en gebouwen
(waaronder kassen en losse stallen)
• Prijs van flexibele pacht is niet vrij. Ook niet voor
overeenkomsten van 6 jaar en korter)
Teeltpacht blijft met een vrije pachtprijs
Het Akkoord van Spelderholt: inhoud 3
Naast de vernieuwde reguliere pacht, de flexibele pacht en de
teeltpacht komt er een nieuwe pachtvorm: Loopbaanpacht
• Duur tenminste 25 jaar
• Niet eindig voor AOW leeftijd (oorspronkelijke pachter)
• Prijs is vrij en kan tussentijds worden herzien.
• Geen continuatierecht
• In de plaats stelling wel mogelijk maar leidt niet tot andere
einddatum
Pachtvorm van kleine oppervlakten blijft bestaan.
Reservaatpacht en verpachting door openbare lichamen
vervalt
Het Akkoord van Spelderholt: inhoud 4
Registatie van alle pachtovereenkomsten bij grondkamer
• Inzicht in pachtprijzen
• Vastrecht lager
• Toetsing uitsluitend op verzoek van contractpartij
• Toetsing op ‘dwingend recht.
• Bij flexibele pachtovereenkomsten ook toetsing pachtprijs.
Vergelijkingsbasis: pachtprijs voor reguliere pacht in regio.
• Systeem moet nog verder worden uitgewerkt met afspraken
over indexering.
Beleidsstandpunt Staatsecretaris Dijksma
• Nieuw pachtsysteem uitwerken op basis van akkoord
Spelderholt
• Reguliere pachters niet onmiddellijk confronteren met
nieuwe regels.
• Een regime waarbij zittende reguliere pachters en hun
opvolgers zonder limiet een beroep kunnen blijven doen op
oude rechten is ongewenst.
• In gesprek met partijen over acceptabel overgangsrecht.
• Herziening van pachtprijzen stelsel: Gemiddelde van
pachtprijzen vanaf 2007 met een prijsindex voor agrarisch
onroerend goed.
Verdere uitwerking en inzet LTO
• Akkoord ligt er. ‘The devil is in the details !’.
• LTO blijft betrokken bij politieke discussie ( lobby 2e Kamer)
en uitwerking (overleg EZ). Hiervoor blijft input leden van
belang.
• Twee kernpunten om over door te praten
• Wel of geen overgangsrecht voor reguliere pacht
(300.000 ha.)
• Beter systeem voor het vaststellen van pachtprijzen
Discussiestelling
LTO moet zelf komen met een voorstel voor een acceptabel
overgangsrecht voor de huidige reguliere pacht.
Eindigheid afspreken voor ‘zittende generatie’ en soepele
overgang naar loopbaanpacht.
Waarom:
• Voldoende dynamiek in bedrijfsontwikkeling en
ontwikkelingsruimte voor (jonge) ondernemers
• Mobiliteit grondmarkt bevorderen / af van constructies
• Politieke sturing houden
Alternatief: ‘Uitsterfsysteem’.
Discussiestelling
Er moet een systeem blijven voor het vaststellen van de
pachtprijzen dat als basis heeft de verdiencapaciteit van de
grond. Het voorgestelde indexering systeem verliest die basis.
Het vernieuwde systeem zou wel minder onderhevig moeten
zijn aan sterke jaarlijkse fluctuaties.
Bedankt