Transcript II. Chronic Debilitating diseases สาเหตุ

II. Chronic Debilitating diseases
สาเหตุ
• 1. โภชนาการและการจัดการ
• 2. พยาธิภายใน(และภายนอก)ร่ างกาย
• 3. โรคใน ระบบ ทางเดินหายใจเรื้อรัง (ดูรายละเอียดในหัวข้ อ
โรคติดเชื้ออื่นๆ)
• 4. ข้ ออักเสบเรื้อรัง
• 5. โรคอื่นๆ เช่ น ParaTB, CL, Melioidosis แบบเรื้อรัง เป็ นต้ น
(ดูรายละเอียดในหัวข้ อโรคติดเชื้ออื่นๆ)
Chronic debilitating diseases
1
2.1. สาเหตุเกีย่ วกับ โภชนาการและการจัดการ
• 1. Primary nutritional problems
– อาหารหยาบคุณภาพไม่ดี: Vitamin A, Cobalt, Copper ต่า
– อาหารข้นไม่เพียงพอ: พลังงานและโปรตีนต่า
• 2. Secondary nutritional problems
– การจัดการในการให้อาหาร
– พฤติกรรมสัตว์
– ปัญหาช่องปากและฟัน
Chronic debilitating diseases
2
2.2. สาเหตุเกีย่ วกับพยาธิภายในร่ างกาย
1. หนอนพยาธิตวั กลม
2. หนอนพยาธิตวั แบน
3. เชื้อบิด
• อาการที่เกิดจากการแย่งอาหารของพยาธิ คือทาให้สตั ว์
เจริ ญเติบโตช้า มีอตั ราการแลกเนื้อต่า บางชนิดอาจทา
ให้ทอ้ งเสี ย หรื อทางเดินอาหารอุดตัน โดยเฉพาะในลูก
สัตว์
Chronic debilitating diseases
3
นอกจากนี้พยาธิ ที่มี
นิสยั ดูดเลือด จะทาให้
โลหิ ตจาง โปรตีนใน
เลือดต่า ทาให้เกิด
อาการที่เรี ยกว่า
bottle jaw เช่น
Haemonchus
contortus ใน
กระเพาะที่ 4
4
Emaciated condition
อาการ
Anemia (porcelain white)
Bottle jaw
Chronic debilitating diseases
5
ชนิดของพยาธิในแพะ แกะ
พยาธิตวั ตืดอุดตันลาไส้
พยาธิดูดเลือด Haemonchus
ในกระเพาะที่ 4
วิการจุดเลือดออกที่ผนังด้านใน
กระเพาะที่ 4 ซึ่ งเกิดจากพยาธิ
Haemonchus contortus
Chronic debilitating diseases
6
หนอนพยาธิในโพรงจมูกแกะ
7
การวินิจฉัยโรค
• 1. อาการ
• 2. ตัวพยาธิ ที่อาจปนกับอุจจาระ
• 3. การเก็บตัวอย่างอุจจาระ
ไปตรวจหาไข่พยาธิ
การรักษา
• ให้ยาถ่ายพยาธิตามชนิดของพยาธิที่พบ
เช่น Levamisole, Oxfendazole,
Albendazole, Ivermectin
Chronic debilitating diseases
8
การควบคุมและป้ องกันโรค
เน้นการแก้ปัญหาพยาธิ Haemonchus contortus ซึ่งเป็ นพยาธิ ดูด
เลือดในสภาวะที่เหมาะสม หนึ่งรอบวงจรชีวิตใช้เวลาเพียง 3
อาทิตย์ และเป็ นพยาธิ ที่ออกไข่ได้ถึง 6000 ฟอง/ตัว /วัน
Chronic debilitating diseases
9
การควบคุมและป้ องกันโรค (ต่ อ)
•
•
•
•
•
1. คัดเลือกพันธุ์ที่ตา้ นทานโรค
2. การหมุนเวียนแปลงหญ้า
3. การปล่อยสัตว์ให้กินแปลงหญ้าเวลาสาย
4. การใช้ยาถ่ายพยาธิในช่วงเวลาและความถี่ที่เหมาะสม
5. การดูแลให้อาหารสัตว์อย่างพอเพียง
ไม่ มีโปรแกรมถ่ายพยาธิที่ใช้ ได้ กบั การเลี้ยสััว์
ทุกัถานทีแ่ ละทุกฤดกู าล
Chronic debilitating diseases
10
2.3.โรคเกีย่ วกับข้ ออักเสบเรื้อรัง
• เป็ นโรคที่มีผลต่อข้อและกระดูก ทาให้สตั ว์ที่ป่วยไม่ค่อย
เคลื่อนไหว ปวด น้ าหนักลด และสุ ดท้ายจะล้มนัง่ ไม่ลุกยืน
• ระยะเวลาที่เกิดโรค ใช้เวลา
เป็ นเดือน เช่น โรค CAE
(Caprine Arthritis Encephalitis)
เกิดจากเชื้อไวรัสและไม่มีทางรักษา
ซึ่งปัจจุบนั จัดเป็ น exotic disease
แต่เคยระบาดในประเทศไทยเมื่อมี
การนาเข้าแพะจากประเทศออสเตรเลีย ประมาณปี 2530
Chronic debilitating diseases
11
2.4. โรคเรื้อรังอื่นๆ
วัณโรคเทียม (Caseous Lymphadenitis)
• จัดเป็ น exotic disease สาหรับแพะในประเทศไทย แต่เคย
ระบาด เมื่อมีการนาเข้าแพะจากออสเตรเลีย ประมาณ ปี 2527
สาเหตุ
• เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรี ย Corynebacterium
pseudotuberculosis
การติดต่ อ
• โดยการสัมผัสฝี ที่แตกออก
Chronic debilitating diseases
12
อาการ
• พบฝี หนองที่ต่อมน้ าเหลืองที่อยูใ่ ต้ผวิ หนัง (superficial lymph
nodes) เช่น mandibular, submaxillary, parotid, prescapular,
prefemoral lymph node เป็ นต้น
• แต่อาจพบฝี หนองได้ที่ต่อมน้ าเหลือง
ในอวัยวะภายใน หนองมีลกั ษณะ
เหนียวข้น คล้ายเนย โรคนี้ทาให้
สัตว์ทรุ ดโทรม ซูบผอม
การรักษา
• ผ่าตัดเอาฝี ออก แต่ควรคัดทิ้งสัตว์ที่ป่วยเป็ นโรค มากกว่าที่จะ
พยายามรักษา
Chronic debilitating diseases
13
III. Metabolic diseases
3.1. Pregnancy toxemia/ Ketosis
• เกิดจากการได้รับอาหารน้อยกว่าความต้องการของร่ างกาย
โดยเฉพาะเมื่อตั้งท้องแฝด
• ทาให้มีการสลายไขมันที่สะสมมาใช้เป็ นพลังงาน ทาให้ได้ ketone
bodies สะสมในร่ างกาย
เกิดความเป็ นกรดและเป็ นพิษ
• มักพบโรคในช่วง 6 wks สุ ดท้ายของการตั้งครรภ์ และสัตว์มกั จะตาย
• แก้ไขโดยให้กินสารอาหาร: glucose, dextrose, อาหารหยาบและข้น
Metabolic diseases
14
วิการ
ตับพบวิการที่เรี ยก fatty
degeneration สภาพ
ภายนอกพบเนื้อตับยุย่ เละ
สี ซีด
นอกจากนี้ที่เนื้อเยือ่ ไขมัน
โดยเฉพาะ omentum พบ
fat necrosis คือเซลไขมัน
ตายเห็นเป็ นจุดสี ขาว
Metabolic diseases
15
III. Metabolic diseases (ต่ อ)
3.2. Milk fever
3.3. Bloat
• ประวัติและอาการเหมือนในโค
Metabolic diseases
16