Transcript Document 7733416

KAMPANIA
„OZNACZ SWÓJ NOWOTWÓR –
TO MA ZNACZENIE”
Kampania
Cel
• Sprawić, aby kobiety po operacji raka piersi, opuszczając
szpital, posiadły pełną informację na temat swojego
nowotworu
OGRANICZYĆ LICZBĘ PRZERZUTÓW
Działanie
• Rozmowy z pacjentkami i/lub ich rodzinami
• Ulotki informacyjne
• Dzienniczki pacjenta
Ankieta oznaczeń HER2 – wyniki
• Ankieta przeprowadzona w okresie listopad 2006 – luty 2007
wśród członkiń klubów Amazonek
• Nadesłane zostały 844 ankiety
• Przeanalizowane zostały 462 ankiety (kryterium: diagnoza raka
nie później niż 3 lata wstecz)
• Wyniki
• liczba oznaczeń HER2 – 280
• czyli 60% ankietowanych ma przeprowadzone badanie
• liczba kobiet z HER2-dodatnim nowotworem piersi – 70
• liczba kobiet otrzymująca leczenie Herceptyną – 14
• czyli 78,5% kobiet nie otrzymuje właściwego leczenia
• Kobiety, których wyniki są niejednoznaczne HER2 +2 nie mają
wykonywanych koniecznych dodatkowych badań
• u 21 spośród 23 ankietowanych kobiet nie przeprowadzonych badań
Ankieta oznaczeń HER2 – wyniki
• Wyniki dotyczące oznaczeń guza mogą świadczyć, że:
• nie są wykonywane pełne oznaczenia guza
• Amazonki nie wiedzą czy mają wykonane pełne oznaczenia guza
• Amazonki nie rozumieją lub nie umieją czytać wyników swoich
badań
• My Amazonki, musimy:
• poszerzyć wiedzę na temat oznaczania guza
• wiedzieć jak czytać wyniki badań i co jest w nich najważniejsze
• rozumieć dlaczego wiedza o własnym nowotworze jest tak ważna
Dzięki temu edukacja pacjentek nt. konieczności
wykonywania badań oznaczających guza nowotworowego
spełni swoje zadanie – MNIEJ PRZERZUTÓW
„OZNACZ SWÓJ NOWOTWÓR –
TO MA ZNACZENIE”
Nowotwór piersi – 1 stopień
zaawansowania
1 stopień
(wczesny rak piersi)


guz mniejszy niż orzech
włoski
niezajęte węzły chłonne
Nowotwór piersi – 2 stopień
zaawansowania
2 stopień
(wczesny rak piersi)


guz mniejszy niż śliwka
węzły chłonne mogą być zajęte
Nowotwór piersi – 3 stopień
zaawansowania
3 stopień
(miejscowo zaawansowany rak piersi)


guz większy niż śliwka
zwykle zajęte węzły chłonne
Nowotwór piersi – 4 stopień
zaawansowania
4 stopień
(zaawansowany lub rozsiany rak piersi)
Płuco
Kości
Wątroba



rak piersi w dowolnym rozmiarze
zajęte węzły chłonne
przerzuty obecne w innych częściach
ciała
Różne metody leczenia raka piersi
Chirurgia
• usunięcie guza i węzłów chłonnych (węzeł wartowniczy)
• usunięcie piersi i węzłów chłonnych (węzeł wartowniczy)
Radioterapia
• miejscowe napromieniowanie – niszczy komórki nowotworowe
Chemoterapia
• leki przeciwnowotworowe – zabijają wszystkie szybko dzielące się komórki
(nowotworowe i zdrowe), np. paklitaksel, docetaksel, winorelbina
Hormonoterapia
• usunięcie lub zablokowanie czynności jajników (analogi LH-FSH)
• zablokowanie receptora estrogenowego ER (tamoksyfen, fulwestrant)
• zablokowanie wytwarzania estrogenów poza tkanką jajnika (arimidex)
Terapia celowana
• leki, które odnajdują i atakują komórki nowotworowe nie zagrażając zdrowym,
np. trastuzumab
Nowotwory piersi
• Istnieje wiele rodzajów nowotworów piersi.
Rozróżniamy np. nowotwory:
• zrazikowe
• przewodowe
Jednak ważniejsza klasyfikacja to:
• nowotwory hormonozależne
• zaplane
• „potrójnie” ujemne ER,PgR,HER2 –
• HER2-dodatnie
DLACZEGO?
Dlaczego oznaczać nowotwór?
• Rodzaj guza wpływa na jego reakcję na leczenie
• Dziś medycyna proponuje konkretne leczenie
•
dla konkretnych rodzajów nowotworów
Rodzaj nowotworu wpływa na przebieg
i rozwój choroby
• Pełne badanie tkanki guza:
• pozwala lekarzowi dobrać do konkretnego
rodzaju nowotworu „leczenie na miarę”
• poprawia szanse na skutecznie wyleczenie
nowotworu
HER2-dodatni rak piersi
• Około 25% chorych na raka piersi ma nowotwór
•
•
HER2-dodatni
Nowotwór ten jest bardziej agresywny
U pacjentek z HER2-dodatnim rakiem piersi:
• szybciej pojawiają się przerzuty
• krótszy jest czas przeżycia
• Wiedza i odpowiednie leczenie pozwala
walczyć i wygrać z rakiem
Co to jest HER2?
• Na powierzchni każdej zdrowej komórki znajduje
się pewna ilość receptora HER2,
dzięki czemu komórka
może się prawidłowo
rozwijać (rosnąć i dzielić)
Co to jest nadekspresja HER2?
• Czasem komórki niektórych nowotworów
piersi mają nadmierną liczbę receptora HER2.
• Mówimy wtedy
o nadekspresji HER2
Jak działa receptor HER2?
●
●
●
●
»» »»
Receptor
HER2
●
●
Celnie w raka – terapie celowane
Leczenie HER2-dodatniego raka piersi
Dlaczego oznaczać HER2?
• Nadekspresja HER2 wpływa na skuteczność
•
•
•
leczenia nowotworów innymi lekami:
• antracyklinami
• lekimi hormonalnymi
Nowotwór HER2-dodatni różnie reaguje na różne
terapie (na jedne lepiej, na inne gorzej)
Specjalna terapia celowana hamuje prace
receptorów HER2 i dzięki temu przedłuża życie
pacjentek
Guz może z czasem stać się HER2-dodatni, jeśli
pierwszy guz był HER2-ujemny jego przerzuty mogą
być HER2-dodatnie
Kiedy i jak oznaczać?
• HER2 oznacza się:
•
•
•
•
• przy rozpoznaniu nowotworu po raz pierwszy
• przy przerzutach
Badanie można wykonać ze świeżej tkanki pobranej
podczas biopsji lub archiwalnej, przechowywanej
w szpitalu
Badanie wykonuje się tylko z tkanki guza
Badanie zleca lekarz prowadzący
W Polsce istnieją 2 metody oznaczania HER2
• podstawowe badanie IHC – badanie określa HER2 w
przedziale: 0 – 3+
• dodatkowe badanie FISH – badanie określa HER2 jako: + lub -
Jak czytać wyniki badania na
obecność HER2?

Od zera do jednego plusa (0, 1+) – nie występuje
nadekspresja receptora HER2, czyli pacjentka ma
nowotwór „HER2-ujemny”

Dwa plusy (2+) – wynik niejednoznaczny –
konieczne jest wykonanie badania metodą FISH

Trzy plusy (3+) – występuje silna ekspresja receptora
HER2, czyli pacjentka ma nowotwór „HER2-dodatni”
Gdzie zrobić badania HER2?
•
•
•
•
Badania są bezpłatne dla pacjentki
Pacjentka ma prawo poprosić swojego lekarza o te badania
Badania wykonuje referencyjny ośrodek patomorfologiczny
Warszawa
–
Wojewódzki Ośrodek Onkologii, Opolskie Centrum Onkologii,
ul. Katowicka 66a
• Pełna lista ośrodków patomorfologicznych:
• na ulotce „Teraz, przed Tobą
•
najistotniejszy etap leczenia”
na końcu materiałów drukowanych
Receptory hormonalne
• Na komórkach nowotworowych mogą występować receptory
hormonalne:
• żeńskie – ER
• męskie – PgR (lub PR)
• Czasem na guzie mogą występować zarówno receptory
hormonalne jak i nadekspresja receptorów HER2
• np.: nowotwór HER2+ ER+
• Nowotwory hormonozależne wymagają podawanie leków
•
hamujących działanie hormonów
Nowotwory hormonozależne z nadekspresją HER2
wymagają leczenia łączonego – leków hormonalnych
i anty-HER2
Pytania do lekarza
Twój nowotwór
• Jakie jest stadium (stopień zaawansowania) mojego
nowotworu?
• Jaki jest typ mojego nowotworu?
• Czy jest coś, co może poprawić moje szanse na wyleczenie?
Badania
• Jakie badania powinnam wykonać?
• Czy wskazane są testy struktury genetycznej mojego
nowotworu?
Możliwości leczenia
• Jakie mam możliwości leczenia – korzyść i ryzyko?
• Gdzie mogę zdobyć więcej informacji?
Pytania do lekarza
Leczenie Twojego nowotworu
• Jakich skutków ubocznych powinnam się spodziewać?
• Czy są leki pozwalające zwalczyć lub zneutralizować te
objawy?
Codzienne aktywności
• Jak leczenie wpłynie na moje życie codzienne?
• Czy będę mogła pracować?
• Czy będę potrzebować kogoś do pomocy w domu?
• Czy są rzeczy, których powinnam unikać w trakcie
chemioterapii?
Pytania do lekarza
Pytania dotyczące HER2, które zostały postawione podczas
Spotkania Amazonek powołującego Konwent Seniorek oraz
inaugurującego kampanię „Oznacz swój nowotwór –
to ma znaczenie!” we wrześniu 2006 r. w Warszawie

Jaki lekarz zleca wykonanie badania HER2? (chirurg, onkolog,
radioterapeuta)?

Kto określa zakres badań, które mają zostać zrobione na próbce
pobranej z nowotworu?

Kiedy powinno być wykonane badanie na HER2?

Jeśli już jest pobrany wycinek guza i nie ma oznaczonego statusu
HER2, kto powinien zlecić badanie?
Pytania do lekarza

Czy przeciwciało monoklonalne (lek anty-HER2) podają tylko te
szpitale,
w których wykonywane są badania receptora HER2?

Jakie ośrodki wykonują badania receptora HER2?

Czy HER2 bada się tylko z chorych komórek, z guza, czy też z innych
tkanek np. zdrowej piersi?

Czy pacjentka płaci za badanie HER2?

Czy jeśli pierwszy nowotwór nie był HER2-dodatni to, czy drugi może
być HER2-dodatni?
WIĘCEJ PYTAŃ W MATERIAŁACH DRUKOWANYCH