Transcript 12

ֆինանսական կառավարումը
Ֆինանսական կառավարումը, որպես ինքնուրույն երևույթ, ծագել է 70-ական
թվականներին և ներկա ժամանակներում վեր է ածվել կիրառական տնտեսական
գիտության
1
:Ֆինանսական կառավարումը երկրի տնտեսության զարգացման
բաղադրիչներից մեկն է: Եվ քանի որ այն իրենից ներկայացնում է տնտեսականսոցիալական
ուղղված
նպատակային
գործունեություն,
ապա
ֆինանսական
կառավարումը ենթադրում է դրա համար անհրաժեշտ ֆինանսական ռեսուրսների
հավաքագրման և արդյունավետ օգտագործման մեխանիզմի կազմակերպում: Ուստի,
ֆինանսական կառավարման էությունը դրսևորվում է ֆինանսական համակարգի
տարբեր սուբյեկտների միջև ֆինանսական ռեսուրսների բաշխման ու վերաբաշխման
գործընթացի, ինչպես նաև դրան ուղեկցող դրամական հարաբերությունների
իրականացումը
կազմակերպելու
մեջ:
Ինչպես
ցանկացած
կառավարում,
այնպես էլ ֆինանսական կառավարումն ունի իր օբյեկտները և սուբյեկտները:
Ֆինանսական կառավարման օբյեկտներ են տարբեր տեսակի դրամական միջոցների
կենտրոնացված և ապակենտրոնացված ֆոնդերի կազմավորման ու օգտագործման
գործընթացը և դրան ուղեկցող բաշխողական հարաբերությունները:
Ֆինանսական
կառավարման
սուբյեկտը,
առհասարակ,
ֆինանսական
գործիքների, մեթոդների, տեխնիկական միջոցների ամբողջությունն է, ինչպես նաև
մասնագետների, որոնք ստեղծվում են որոշակի ֆինանսական կառույցի ներսում,
որոնք
իրականացնում
են
կառավարման
օբյեկտի
նպատակաուղղված
գործունեություն: Ֆինանսական կառավարման հիմքում ընկած են ֆինանսական
համակարգի միջև եղած բաշխողական փոխհարաբերությունները: Վերջիններս
սահմանում է պետությունը, և ֆինանսական կառավարման խնդիրն է դրանք
անշեղորեն կենսագործել ու
Ֆինանսական
կառավարել:
փոխհարաբերությունները
պետության
և
ֆինանսական
համակարգի տարբեր օղակների միջև ունեն իրենց առանձնահատկությունները:
Ֆինանսական
կառավարումը
իրականացվում
է
տարբեր
մակարդակներում:
Պետական ֆինանսական կառավարումը անմիջականորեն վերաբերում է պետական
ֆինանսներին:
Բոլոր
զարգացած
երկրներում
պետական
ֆինանսական
կառավարումը կարգավորվում է ֆինանսական օրենսդրության միջոցով, որը
սահմանվում է երկրի բարձրագույն օրենսդիր մարմնի կողմից: Դրանց շարքում
հատկապես կարևորվում են պետական բյուջեի գործընթացի կազմակերպումը,
1
Прибыткова Г. К., Финансовый менеджмент, Оренбург, 2003, с. 3.
հարկային
օրենսդրությունը,
պետական
ներքին
ու
արտաքին
պարտքի
սպասարկման կարգը և այլն: Եվ այսպիսով, ֆինանսական կառավարումը երկրի
տնտեսության զարգացման բաղադրիչներից մեկն է: Այն ուղղված է ֆինանսական
ռեսուրսների շարժի և ֆինանսական հարաբերությունների կառավարմանը, որոնք
(ֆինանսական հարաբերությունները) առաջանում են ֆինանսական ռեսուրսների
շարժի գործընթացում ֆիանսական համակարգի տարբեր սուբյեկտների միջև: Եվ
պատասխանն այն հարցին, թե ինչպես հմտորեն կառավարել այդ շարժը և
հարաբերությունները, կազմում է ֆինանսական կառավարման բովանդակությունը:
ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐԸ ԵՎ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ
Ֆինանսական մենեջմենթի հիմնական խնդիրներն են`
1. կազմակերպության արդյունավետ գործունեությունն ապահովելու և
կուտակված պարտքերն մարելու համար անհրաժեշտ ծավալով
ֆինանսական միջոցների հավաքագրումը,
2. կազմակերպության գործունեության հիմնական ուղղություններով
ֆինանսական
ռեսուրսների
արդյունավետ
օգտագործման
ապահովումը,
3. դրամական շրջանառության օպտիմալացում,
4. ֆինանսական
ռիսկի
ընդունելի
մակարդակի
պարագայում
ընթացքում
ֆինանսական
առավելագույն շահույթի ապահովում,
5. կազմակերպության
գործունեության
հավասարակշռության ապահովում:
Ֆինանսական կառավարումը լուծում է հետևյալ խնդիրները՝
1. կազմակերպության ֆինանսական կայունության ապահովում,
2. կազմակերպության վճարունակության ապահովում,
3. շահույթի մաքսիմալացում,
4. ֆինանսական ռիսկերի նվազեցման ապահովում2:
Այսպիսով, ֆինանսական կառավարումը իրենից ներկայացնում է տնտեսավարող
սուբյեկտների ֆինանսական ռեսուրսների ձևավորման, բաշխման և օգտագործման
կառավարման գործընթաց: Այն լուծում է ֆինանսական կայունության և
վճարունակության ապահովման, շահույթի մաքսիմալացման և ֆինանսական
2
Карасева И. М., Ревякина М. А., Финансовый менеджмент, Москва, 2006, с. 16-17:
ռիսկերի նվազեցման ապահովման հետ կապված կարևորագույն խնդիրներ:
Միաժամանակ կազմակերպության կողմից իրականացվող ֆինանսական
կառավարումը իրականացվում է մշակված համապատասխան քաղաքականության,
ռազմավարության և մարտավարության միջոցներով: Ֆինանսական կառավարումը
կազմակերպություններում ենթադրում է պլանավորման և կառավարման,
ֆինանսական վերլուծության և նորարարությունների գիտական հիմքերի կիրառում:
ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆԵՐԸ
Ֆինանսական կառավարման համար կարևոր նշանակություն ունի տեսական
գրականության մեջ մշակված կառավարման սկզբունքները: Մասնավորապես
սկզբունքները կառավարման մեթոդաբանության բաղկացուցիչ տարրերից են և
զգալիորեն
պայմանավորում
արդյունավետությունը:
են
Կառավարման
կառավարչական
սկզբունքներն
աշխատանքի
արտահայտում
են
կառավարման գործընթացի հիմնարար և ելակետային դրույթները, կառավարող
համակարգի վարքի կանոնները: Սկզբունքները հիմնարար ճշմարտություններ են,
նշում են կառավարման տեսաբաններ Հ.Կունցը և Ս.Օ’Դոնելը, որոնք բացատրում են
երկու և ավելի փոփոխականների կապերը, ունեն նորմատիվային բնույթ և
մատնանշում են ինչպես գործել:
Կառավարման սկզբունքների զանազան դասակարգումների բավական երկար
շարքում առայսօր արդիականն ու ամբողջականը մնում են Ա. Ֆայոլի նշանավոր 14
սկզբունքները: Դրանք են.
1. աշխատանքի բաժանում,
2. հեղինակություն ու պատասխանատվություն /գիտելիքներով, փորձով,
բարոյական նկարագրով պայմանավորված անձնական հեղինակության և
իշխանությամբ օժտված հեղինակության զուգակցումը պատասխանատվության հետ/,
3. կարգապահություն,
4. միանձնյա ղեկավարում /մենիշխանություն/,
5. ղեկավարման միասնականություն /ընդհանուր նպատակ հետապնդող մեկ
ղեկավար և միասնական ծրագիր/,
6. անհատական շահերի ստորադասում ընդհանուր շահերին,
7. աշխատանքի վարձատրություն,
8. կենտրոնացում,
9. աստիճանակարգություն,
10. կարգ ու կանոն,
11. արդարություն,
12. անձնակազմի կայունություն,
13. նախաձեռնություն,
14. անձնակազմի միասնություն /ընկերակցական ոգի/3:
Ֆինանսական
կառավարման
գործընթացն
իրականացվում
է
հնարավորությունների չափանիշների սահմաններում: Սա նշանակում է, որ հաշվի
են առնվում ֆինանսական երևույթների առավելագույն ներգործության սահմանները
տնտեսական գործառնությունների վրա, ինչն ապահովվում է կառավարման
գործընթացում: Միաժամանակ ֆինանսական կառավարումը հիմնվում է որոշակի
սկզբունքների
վրա,
որոնք
նեկայացրեցինք
վերևում:
Սակայն
ֆինանսական
կառավարման տարբեր մակարդակներում կառավարման սկզբունքները ունեն իրենց
առանձնահատկությունները:
Բացի
նշվածից,
ֆինանսական
կառավարումը
սահմանում է խաղի կանոններ, որը պետք է պահպանեն, երբ հարկ է լինում
գնահատել իրադրությունը: Ընդ որում, ցանկացած տնտեսական իրադրության
գնահատումը պետք է կատարվի և արտահայտվի ֆինանսական ցուցանիշների
միջոցով:
ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՖՈՒՆԿՑԻԱՆԵՐԸ
Կառավարումը բարդ ու բազմաբնույթ համակարգ է և յուրաքանչյուր
կառավարման հարաբերությունների բովանդակությունը պայմանավորված է դրա
նպատակով, ներքին և արտաքին միջավայրերի առանձնահատկություններով,
կառավարող և կառավարվող ենթահամակարգերի կառուցվածքային ձևերով ու
բնույթով, ինչպես նաև այդ հարաբերությունների առանցքը կազմող կառավարման
սուբյեկտի գործունեությամբ, որն էլ գիտական գրականության մեջ դիտարկվում է
որպես կառավարման գործընթաց: Ֆինանսական կառավարման գործողությունների
ողջ համակարգը կանոնակարգվում և ուղղորդվում է կառավարման սուբյեկտի
կողմից, և այդ համակարգի բովանդակությունն իր արտահայտությունն է գտնում
կառավարող սուբյեկտի գործունեության մեջ:
Կառավարման
գործառույթը
կառավարման
տեսության
հիմնարար
հասկացություններից է: Այն բնութագրվում է որպես կառավարվող համակարգի վրա
կառավարող
սուբյեկտի
ներգործությունն
ապահովող,
անընդհատ
կրկնվող
գործողություն: Կառավարչական գործունեությունը բաղկացած է հաջորդաբար
կրկնվող և փոխադարձաբար կապված գործողություններից, այսինքն կառավարման
3
Մենեջմենթ, խմբ. Յու. Սուվարյան, Երևան, 2004, էջ 7:
գործառույթներից, որոնք կազմում են կառավարման գործընթացի կարևորագույն
բաղադրամասը և արտահայտում են դրա էությունը:
Հետևաբար ֆինանսական կառավարման գործառույթները դասակարգվում են
ըստ
հատկանիշների,
որոնցից
առավել
ընդհանրական
են
կառավարման
գործընթացի բովանդակությունը և գործունեության ոլորտի պատկանելությունը: Ի
սկզբանե և ավելի հաճախ կառավարման գործառույթները դասակարգվել են ըստ
առաջին հատկանիշի: Կառավարման տեսության պատմության մեջ, ինչպես նշվել է,
դրանք այդ հատկանիշով առաջին անգամ դասակարգել և ամբողջական ձևով
բնութագրել
է
Ա.
կանխատեսումը,
Ֆայոլը:
Ըստ
նրա,
կազմակերպումը,
կառավարման
կարգադրումը,
գործառույթներն
են
համաձայնեցումը
և
վերահսկողությունը: Ավելի ուշ, կառավարման տեսաբանները այդ դասակարգմանը
ավելացրել
են
այլ
գործառույթներ:
Մասնավորապես,
առանձնացվել
են
պլանավորումը, մոտիվացիան (շահադրդումը), կոորդինացումը, ղեկավարությունը
(առաջնորդումը)
և
այլն:
Կառավարման
բովանդակության
առումով
ավելի
ամբողջական է և ներկայումս մեծ մասամբ ընդունվում է հետևյալ դասակարգումը`
պլանավորում
(ներառյալ
համաձայնեցումը,
կանխատեսումը),
կարգադրումը),
շահադրդում,
կազմակերպում
(ներառյալ
վերահսկողություն:
Նշված
գործառույթներն ընդհանուր են բոլոր կազմակերպությունների համար, ավելին
կառավարել, ինչպես նշել է Ա. Ֆայոլը, նշանակում է իրագործել այդ գործառույթները,
որոնք անվանվում են կառավարման ընդհանուր կամ հիմնական գործառույթներ:
Պլանավորումը կազմակերպության
հասնելու
միջոցառումների
նպատակների
համալիրը:
Հաճախ
սահմանումն
այն
է ու
անվանվում
դրանց
է
նաև
նպատակադրման գործառույթ:
Որպես կազմակերպության կառավարման բաղկացուցիչ մասի ֆինանսկան
մենեջմենթին բնորոշ են հետևյալ գործառույթները` վերլուծություն, կանխատեսում,
պլանավորում և վերահսկողություն4:
Ֆինանսական կառավարման հիմնական գործառույթներն են`
1. պլանավորում
2. կազմակերպում
3. մոտիվացիա
4. վերահսկողություն:
Կազմակերպումը կազմակերպության նպատակների իրագործման համար
աշխատանքի
հորիզոնական
լիազորությունների
ու
պատվիրակումն
ուղղահայաց
է
և
բաժանման
կառավարման
հիման
վրա
կազմակերպական
կառուցվածքի ստեղծումը:
4
Завадников В.Н. Новый закон о банкротстве не закрывает всех лазеек для финансовых махинаций, но
ликвидирует самые вопиющие из них.// Новые законы и нормативные акты, 2007г., № 45.
Շահադրդումը (մոտիվացիան) աշխատողների աշխատանքի նյութական ու
բարոյական խթանումն է, ինչն իրականացվում է խրախոաման զանազան ձևերի
գործադրմամբ:
Վերահսկողությունը
կազմակերպության
սահմանված
նպատակների
կենսագործման ապահովմանն ուղղված նախնական, ընթացիկ ու եզրափակիչ
միջոցառումների ամբողջությունն է:
Կառավարման
գործողությունները
գործընթացում
վերաբերում
ենթահամակարգերին
կամ
են
իրականացվող
կառավարվող
ոլորտներին:
կառավարչական
համակարգի
ժամանակակից
առանձին
արտադրական
ձեռնարկություններում գործունեության ոլորտները բազմազան են: Ֆինանսական
կառավարման
համար
կարևոր
նշանակություն
ունի
ֆինանսական
ռազմավարության մշակումը և իրականացումը: Նշված ոլորտները կառավարման
օբյեկտներ են, և դրանց առնչվող կառավարչական գործողությունները կառավարման
հատուկ կամ կոնկրետ գործառույթներ են, քանի որ վերաբերում են գործունեության
որոշակի բնագավառների: Դրանց դասակարգման հատկանիշը գործունեության այս
կամ
այն
ոլորտին
պատկանելությունն
է:
Աշխատանքի
բաժանմանը
և
մասնագիտացման խորացմանը զուգընթաց, կոնկրետ կամ հատուկ գործառույթների
թիվը կարող է աճել:
Այսպիսով, կառավարման գործառույթները դասակարգվում են երկու խմբի
 հիմնական կամ ընդհանուր,
 կոնկրետ (հատուկ) կամ ըստ գործունեության ոլորտների5:
Կոնկրետ կամ հատուկ գործառույթները, սակայն, կարող են իրագործվել
ընդհանուր կամ հիմնական գործառույթների միջոցով: Այսպես, ֆինանսները
կառավարելու համար անհրաժեշտ է այն պլանավորել, կազմակերպել, գործադրել
շահադրդման
մեխանիզմ,
իրականացնել
վերահսկողություն:
Կառավարման
գործառույթների այս երկու խմբերի համադրումը արտահայտում է կառավարման
գործընթացը
իր
կառավարման
գործընթացի
համապատասխան
կոնկրետ
բաղադրամասերով,
կառուցվածքների
տեխնոլոգիական
տարրերից
մշակման
են
որն
էլ
դիտվում
է
հիմքում: Կառավարման
կապակցող
գործընթացները`
կառավարման կոմունիկացիաները և կառավարչական որոշումների ընդունումը:
Կառավարման կոմունիկացիաները երկու և ավելի անձանց միջև տեղեկությունների
փոխանակումն է: Իսկ կառավարչական որոշումների ընդունումը հնարավոր
այլընտրանքներից
ընթացքում
մեկի
յուրաքանչյուր
ընտրությունն
է:
հիմնական
կամ
Կառավարչական
կոնկրետ
գործունեության
գործառույթ
կարող
է
իրագործվել համապատասխան տեղեկատվության հիման վրա կառավարչական
որոշումների ընդունման միջոցով:
5
Սուվարյան Յու., Ռազմավարական կառավարում, Երևան, 1996, էջ 65:
ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԵՐԸ
Ֆինանսական
կարևորագույն
մենեջմենթը
տարրերիից
մեկն
կազմակերպության
է,
որն
իր
կառավարման
ազդեցությունն
է
թողնում
կազմակերպության ողջ գործունեության վրա։ Գոյություն ունեն ֆինանսական
կառավարման մի շարք սահմանումներ։ Ֆինանսական մենեջմենթը ենթադրում է
ակտիվների ձեռքբերում, ֆինանսավորում և կառավարում ընդհանուր նպատակի
համար։ Այն սեփականատիրոջ շահույթի մաքսիմալացմանն ուղղված որոշումների
ընդունման
գործընթաց
է։
Ֆինանսական
կառավարում և վերահսկողություն։
պլանավորել
և
ուղորդել
մենեջմենթը
ենթադրում
է
փողի
Ֆինանսական մենեջմենթ նշականում է
կազմակերպության
ֆինանասկան
ռեսուրսները՝
դրամական միջոցները, որոնք ստացվել են կազմակերպության գործունեության
արդունքում, և կապիտալը՝ ստացված ներդրողների և վարկատուների կողմից։
Ֆինանսական մենեջմենթը ֆինանսական ռեսուրսների ձեռքբերման և օգտագործման
պլանավորումը, կազմակերպումը և վերահսկողությունն է կազմակերպության
նպատակներին հասնելու համար:
Ֆինանսական
մենեջմենթը
ներառում է
երեք ոլորտների
վերաբերող
որոշումների ընդունում՝
1․ Ձեռքբերման կամ ներդրումների որոշում
Արժեքի ստեղծման հետ կապված որոշումներում սա ամանակարևորն է։ Այն
որոշում է, թե որքան ակտիվներ պետք է կազմակերպութունը տիրապետի, որքանը
դրանցից պետք է լինեն դրամանակ միջոցները, և որքանը այլ ակտիվներ։ Սրանով
որոշվում է, թե որքան պետք է լինի հաշվապահական հաշվեկշռի ձախ մասը։
2․ Ֆինանսական որոշումներ
Այն ուղղված է որոշելու հավեկշռի աջ մասը։ Կազմակերպություներ կան,
որոնք, հարաբերական փոքր պարտք ունեն, և կան կազմակերպություններ, որոնք
պարտքը բավական մեծ է։ Այս խնդրի լուծման միակ ճիշտ տարբերակ չկա։ Սակայն,
որոշ ցուցանիշներ կարող են դիտարկվել արդյունավետ։
3․ Ակտիվների կառավարման որոշումեր
Այն բանից հետո, երբ ակտիվները ձեռք
են բերվել և համապատասխան
ֆինանասավարում ստացել, հաջորդ քայլը այդ
ակտիվների արդյունավետ
կառավարումն է։ Սա նշանակում է, որ ֆինանսական մենեջերը պետք է ավելի շատ
մտահոգված լինի ընթացիկ, այլ ոչ թե հիմնական ակտիվների կառավարման վրա։
Ֆինանսական կառավարումը բաղկացած է մի քանի մասերից, որոնք էլ
դիտարկվում են որպես ֆինանսական կառավարման հայեցակարգեր։
Դրամական միջոցների կառավարում
Նպատակը
կազմակերպությանն
միջոցներով, որպեսզի այն
ապահովել
անհրաժեշտ
դրամական
ի վիճակի լինի ցանկացած պահի մարելու իր
ֆինանասական պարտավորւթյունները։
Դրամական միջոցների պակասը կարող է լուրջ բացասական ազդեցություն
ունենալ կազմակերպության ֆինանսական դրության, իմիջի և հեղինակության վրա։
Օրինակ՝ դրամական միջոցների պակասի դեպքում, կազմակերպությունը կարող է ի
վիճակի չլինել վճարել մատակարարման համար։
Պլանավորում և կանխատեսում
Պլանավորման
ֆինանսական
մենեջմենթի
ասպեկտը
ներառում
է
կազմակրեպության եկամուտների, ծախսերի և արդյունքային զուտ շահույթի
կանխատեսումը։ Սեփականատերը կիրառում է կանխատեսումը,
որը հաճախ
կոչվում է բյուջետավորոմ, որպես կազմակերպության կառավարման միջոց։ Մեծ
շեղումը կանխատեսված և փաստացի արդյունքների միջև հիմք է հանդիսանում
ենթադրելու, որ կազմակերպությունը իր կանխատեսումներում ճիշտ չի եղել։ Սայակ
սա հնարավորություն է տալիս կազմակերությանը կենտրոնանալու խնդրահարույց
կետերի վրա և կարգավորել դրանք։
Ֆինանսական հաշվետվություններ
Ժամանակին և հստակ հաշվետվությունը կազմակերպության արդյունավետ
աշխատանքի հիմք է հանդիսանում։ Այս տեսանկյունից առանձնացվում են
ֆինանսական
կարևորագույն
տարրեը,
որոնք
պահանջում
են
հեշվետվողականություն։
Կապիտալի կառուցվածք
Կազմակերպությունները, հատկաես նորերը, հաճախ, արտաքին կապիտալի
կարիք
են
ունենում։
Կամ
կազմակերպության
աճին
զուգահեռ
աճում
են
ֆինանսական միջոցենրի կարիքը։ Կազմակերպությունները պետք է ընտրեն
ֆինանսական միջոցների ներգրավվման
իրենց հարմար տարբերակը՝ վարկ
ֆինանսական կառուցներից կամ բաժնետոմսերի միջոցով ֆինասական իջոցների
ներգրավում։
Բյուջետավորում
Ֆինանասական կառավարման կարևորագույն հայեցակարգերից մեկն է։
Առանց պլանավորման դրամական միջոցների ծախսելը կարող է հանգեցնել
գերածախսի, նվազեցնի շահույթը։ Յուրաքանչյուր տարի բյուջեի ստեղծումը, որը
կներառի եկամուտների ու ծախսերի կանխատեսումը, դրամական հոսքերը էական է։
Ամսական կամ եռամսյակային կտրվածքով բյոևջեի շեղումների վերլուծությունը,
թույլ կտա հասկանալ, կանխատեսման որ հատվածները ճշտման կարիք ունեն։
Հաշվետվողականություն
Մարքեթինգին,
ռազմավարություններին,
գնագոյացմանը,
աշատողների
ընդունմանը և կազմակերպության գործության այլ ասպեկտներին վերաբորող
արդյունավետ որոշումների կայացման համար հստակ և ճշգրիտ ինորմացիայի
առկայությունը պարադիր է։
Հստակ և ճշգրիտ ֆինանսական հաշվետվությունները թույլ են տալի իմանալ
որտեղ է գտնվում կազմակերպությունը ֆինանսապես։
Դրամական հոսքերի կառավարում
Դրամական հոսքերի կաավարումը հատկապես կարևորվում է փոքր
կազմակերպությունների համար: Նույնիսկ այն դեպքերում, երբ եմատուն ավելի մեծ
է, քան ծախսերը, հնարավոր է դրամական միջոցների պակաս զգացվի կոնկրետ
ժամանակահատվածում, որը հնարավորթւոյւն չի տա կատարելու վճարները:
Հարկերի պլանավորում
Առանց հստակ պլանավորման, կազմակերպությունը հնարավոր է ավելի
շատ հարկեր վճարի, քան դրա կարիքը կա: Հարկերի արդյունավետ պլանավորումը
հնարավորություն կտա նվազեցնել հարկային պարտավորությունները, խուսափել
տույժերից և տուգանքներից:
Պարքերի կառավարում
Որքան շատ են պարտքերը, այնքան ավելի շատ տոկոսագումար պետք է
վճարել, ինչն իր հերթին ավելացնում է ծախսերը և նվազեցնում շահույթը:
Արդյունավետ
ֆինանսական
պլանավորումը
վերահսկողոթյուն և անընդհատ կառավարում:
ենթադրում
է
պարտքի