Transcript Algemene Psychologie 5 stp Psychologie als wetenschap

KORTE INHOUD MODULES ASSISTENT IN DE PSYCHOLOGIE
lt = lestijden / stp = studiepunten
Algemene Psychologie
5 stp
Sociologie
4 stp
Filosofie
4 stp
Pedagogiek
4 stp
Inleidend
Statistiek I
5 stp
Inleidend
Psychodiagnostische
methoden I
8 stp
Inleidend
 Psychologie als wetenschap
 Psychologische onderzoeksmethoden van de psychologie
 De waarneming, het geheugen, de klassieke en operante conditionering, de
emoties en de menselijke motivatie
 Deze module vormt een inleiding tot de sociologie waarin zoveel mogelijk
gewerkt wordt met interculturele thema’s zoals: de sociologie als kritische
wetenschap die relativerend en relaterend te werk gaat en de sociologie als
empirische wetenschap. Specifieke sociologische topics zoals sociaal gedrag,
socialisatie, groeperingen, cultuur, macht, sociale ongelijkheid en sociale
verandering komen aan bod.
 De module biedt een inzicht in een aantal progressieve filosofische
modellen over het wetenschappelijk en kritisch denken:
 Het objectivistische perspectief
 Het subjectivistische perspectief
 Vragen (zijnsvraag; morele vraag; existentiële vraag;
maatschappelijke vraag; kennisvraag)
 Beschrijving van het opvoedingsmodel
 Het opvoedingsproces
 Bespreking van een viertal opvoedingstaken
 Verschillende vormen en niveaus van opvoedingsproblemen en
opvoedingsondersteuning
 Bespreking van struikelblokken in de opvoeding
 Analyse van problematische opvoedingssituaties met behulp van een
theoretische omkadering
 Plaats van de statistiek in het sociaal - wetenschappelijk onderzoek
 Soorten variabelen
 Bepalen van centrummaten, spreiding, correlatie en regressie
 De normaalverdeling
 Grafische verwerking en interpretatie van statistische gegevens
 Wat is psychodiagnostiek?
 Geschiedenis van de psychodiagnostiek
 Aspecten over het meten in de psychologie
 Betrouwbaarheid en validiteit
 Kwaliteit van psychologische diagnostiek
Ontwikkelingspsychologie
4 stp
Neurowetenschappen
6 stp
Economie
5 stp
Recht
4 stp
Gesprekstechnieken
6 stp
Differentiële en sociale
psychologie
5 stp
Verkenning werkvelden
8 stp
Geïntegreerd werkcollege
6 stp
 Methoden van de ontwikkelingspsychologie
 De opeenvolgende levensfasen: van de prenatale periode tot en met de
oudere mens
 Bij elke levensfase: de lichamelijke en psychomotorische ontwikkeling,
de persoonlijkheids- en psychosociale ontwikkeling, de taalontwikkeling
en de cognitieve ontwikkeling
 Algemene structuur en werking van het zenuwstelsel
 De verschillende onderdelen van de hersenen en hun functies
 Economisch handelen
 Inzicht in consumentengedrag aan de hand van recente economische
modellen
 Het functioneren van een bedrijf
 Vormen en niveaus van werkloosheid, maatregelen en programma’s om
dit economisch probleem aan te pakken
 Rol van de overheid in het bevorderen van het welbevinden van de
burger
 Het internationaal economisch gebeuren
 Inleiding tot het recht en grondwettelijk recht
 Strafrecht en strafprocesrecht
 Sociaal recht
 Theoretische basis
 Gespreksvaardigheden: niet-selectieve en selectieve
luistervaardigheden
 Regulerende vaardigheden zoals: een situatie verduidelijken, de
techniek van het hardop denken en het openen en afsluiten van een
gesprek
 Algemeen overzicht van de psychologie
 Biologische basis van het individueel menselijk gedrag, van intelligentie
en persoonlijkheid
 Inleiding in de sociale psychologie; verwantschap van de sociale
psychologie met andere disciplines en onderzoeksmethoden
 Schoolpsychologische werkveld: kennis van het onderwijs in Vlaanderen
en van de centra voor leerlingenbegeleiding (CLB) op structureel,
juridisch en inhoudelijk niveau
 Orthopedagogische werkveld: kennis van de gehandicaptenzorg, de
bijzondere jeugdzorg en de integrale jeugdhulpverlening
 Klinisch-psychologische werkveld: kennis van ambulante en residentiële
voorzieningen
 Arbeids- en organisatiepsychologische werkveld: kennis van overheidsen privé-instellingen
 Het leren opstellen van een 'bouwplan' voor de eigen paper
 Een wetenschappelijke paper schrijven
Statistiek II
4 stp
Psychodiagnostische
methoden II
4 stp
Practicum
psychodiagnostische
methoden
4 stp
Deontologie en
wetenschappelijk denken
4 stp
Gezondheidspsychologie
4 stp
 Inductieve statistiek
 Onderscheid tussen populatie en steekproef, soorten steekproeven, de
normale en standaard normale verdeling als kansverdelingen, de
steekproevenverdeling van het gemiddelde: hypothesetoetsing,
toetsingsgrootheid, verwerpingsgebied, betrouwbaarheidsintervallen.
De theorie wordt aangevuld met oefeningen.
 Omschrijving van psychodiagnostiek
 Actuele thema's in de psychodiagnostiek
 Kenmerken die de kwaliteit van het diagnostisch materiaal bepalen
 Beperkingen van de klassieke testtheorie
 Observatiemethoden: voorwaarden waaraan wetenschappelijk
verantwoord observeren moet voldoen, de doelstelling van het
observeren, de diverse observatiesystemen in relatie met de
onderzoeksvraag, het rapporteren en interpreteren
 Testmethoden: basisvaardigheden om op een verantwoorde wijze een
(intelligentie)test af te nemen, te scoren en te rapporteren.
 Overzicht Deontologische Code voor Psychologen
 De centrale vraag die wordt beantwoord is deze naar het wezen van een
natuurwet, en vervolgens, bij uitbreiding, het wezen van een
wetenschappelijke theorie. Centrale begrippen zijn hierbij: ‘natuurwet’,
‘theorie’, ‘noodzakelijke voorwaarde’ en ‘voldoende grond’ of ‘oorzaak’.
Er wordt stilgestaan bij een bijzondere filosofische benadering van deze
problemen: het conditionalisme.
 Wetenschappelijke of objectivistische methode? De centrale vraag luidt:
aan welke criteria beantwoordt een theorie die aanspraak kan maken op
wetenschappelijkheid?
 De rol van het gedrag bij het in stand houden, bevorderen en herwinnen
van lichamelijke gezondheid
 De voornaamste gezondheidspsychologische inzichten
 Het meten van gezondheid (operationalisatie van het concept
gezondheid, meten van somatische, psychische en sociale gezondheid,
meetinstrumenten)
 De gezondheidspsychologische modellen (de naïeve modellen, de
individugerichte modellen, de omgevingsgerichte modellen)
 Een aantal problematieken waarin de gezondheidspsycholoog duidelijk
kan interveniëren zoals stress – slaap – obesitas worden behandeld.
Interculturele
communicatie
4 stp
Projectwerk diagnostiek en
begeleiding
4 stp
Capita selecta H.R.M
4 stp
Marketing en
management
4 stp
 Een overzicht van verschillende vormen van communicatie doorheen de
belangrijkste culturen waarbij de verschillende theoretische modellen
aan bod komen
 De visie op interculturele communicatie wordt zo ruim mogelijk
aangeboden en is evenzeer gericht op de communicatie met kansarmen,
doven, mensen met een handicap…
 Diagnostiek en begeleiding zijn twee belangrijke pijlers in het
psychologische werkveld. Bedoeling is de cursisten in praktijk te laten
ervaren hoe nauw diagnostiek en begeleiding met elkaar verweven zijn
en hoe complex dat samenspel wel kan zijn.
 Verwerven van inzicht in het systeem van arbeidsverhoudingen en
(groeps)processen die van belang zijn binnen de organisatie om te
kunnen anticiperen op eventuele problemen die ontstaan bij
(verandering van) bepaalde processen binnen de organisatie.
 Structuren en onderlinge verhoudingen binnen de organisatie vanuit de
sociale en organisatiepsychologie identificeren vanuit relevante
intergroepsprocessen.
 Conflictmanagement, onderhandelingsprocessen, changemanagement,
loopbaanplanning en nieuwe werkvormen en de invloed van deze
aspecten op de arbeidsverhoudingen
 Aspecten van marketingstrategie:
 klantgerichtheid
 SWOT-analyse
 doelgroepanalyse en doelgroepbepaling
 segmentatieanalyse en definitie van het te bewerken segment
 formuleren van marketingdoelstellingen
 Aspecten van de marketingmix:
 product : kernfuncties, faciliteiten, ontwikkeling
 promotie : diverse vormen (reclame, p.r., sales promotie,
persoonlijke verkoop)
 prijs: soort prijs en prijsstrategieën
 plaats: distributie, inrichting van de verkoopplaats
 people: kwaliteit en aard van dienstverlening
 Ontwikkelen van een marketingstrategie.
 Maken van een marketingplan.
Vorming, training en
opleiding,
4 stp
Marktonderzoek
4 stp
Begeleiding
gedragsproblemen
4 stp
 Behoefteanalyse
 Doelgroepen definiëren
 Alternatieve mogelijkheden naast VTO
 Verschillende functies (ook bv. teambuilding).
 Strategieën (individu, groep)
 Planning (doorloop, netto)
 Criteria voor de keuze van instructoren en trainers.
 Het leerproces:
 gewenste werkvormen en media
 samenstelling van de cursusgroep
 De transfer:
 hoe deze transfer bevorderen? Werken in teams, oefeningen,
supervisie, toepassingsprojecten
 Evaluatie en bijsturing.
 Kosten/baten analyse
 Vastleggen/ berekenen van kosten en baten
 Rendement: hoe verbeteren?
 Deze module biedt een inzicht in de manier waarop gegevens verzameld
en geanalyseerd worden om onder meer toegepast te worden in een
onderzoek naar klantentevredenheid.
 In dit kader besteden we aandacht aan de wijze van steekproeftrekking
en het opstellen van een survey-onderzoek.
 Analyse van de gegevens: hierbij komen zowel univariate als (zij het in
beperkte mate) multivariate analysemethoden aan bod.
 Verschillende aspecten van de psychopedagogische begeleiding van
kinderen met gedragsproblemen en van hun ouders
 Oorzaken en bepalende factoren van gedragsproblemen bij kinderen en
jongeren vanuit een orthopedagogische en vanuit een systeemgerichte
benadering
 De verschillende preventie-initiatieven t.a.v. gedragsproblemen bij
kinderen
 Psychopedagogische behandeling
 Kinderen en jongeren met delinquent gedrag
Schoolloopbaanbegeleiding  Het thema ‘leren kiezen’ staat centraal. Een goed uitgebouwde
4 stp
schoolloopbaanbegeleiding is noodzakelijk om mislukkingen te
vermijden en de aansluiting tussen onderwijs en arbeidswereld te
optimaliseren.
 De visie, noden en voorzieningen inzake schoolloopbaanbegeleiding
 Begeleidingsaanbod:
 wat kan er gekozen worden: kennis van de onderwijs- en
opleidingswereld
 wie ben ik: vaardigheden, belangstelling, waarden,
persoonlijkheidskenmerken
 hoe kan ik worden wat ik wil worden (dialoog tussen externe
haalbaarheid en interne wenselijkheid, loopbaanplanning ensturing)
Interculturele diagnostiek
 In een multiculturele samenleving (in de ruime betekenis) wordt het
en begeleiding
meer en meer belangrijk een gevoeligheid te ontwikkelen voor culturele
4 stp
diversiteit, ook wat betreft diagnostiek en begeleiding. Dit betekent dat
men als diagnosticus en begeleider in een interculturele context op de
hoogte moet zijn van de culturele elementen die vaak gebruikte
diagnostische instrumenten in zich dragen, om zo op een juiste manier
resultaten op dergelijke instrumenten te interpreteren:
 overzicht van mogelijke culturele factoren die het diagnostisch
proces in interculturele context bemoeilijken
 een verantwoorde diagnostiek toelaten inzake cognitieve
vaardigheden, persoonlijkheid, opvoedings- en gedragsproblemen
en taalontwikkeling
 focussen op Gelijke Kansen (GOK) en zorgverbreding
Preventie en educatie
 Hoe scholen en leerkrachten ondersteunen in het voeren van
4 stp
preventieve acties ten aanzien van problemen met betrekking tot
opvoeding, leren, sociaal-emotioneel functioneren, schoolloopbaan en
gezondheidszorg.
 Verantwoordelijkheid van school en CLB in het preventief optreden
 Welke mogelijkheden en beperkingen kent de school hier als setting ?
 Hoe een effectief preventieproject uitwerken of evalueren ?
 Pestactieplannen, preventie van delinquentie, preventie van
spijbelgedrag…
Psychotherapeutische
technieken
4 stp
Capita selecta kinderen
4 stp
Chronische ziekten
4 stp
Capita selecta volwassenen
en senioren
4 stp
(Supervisie) scriptie
10 stp
 Zicht op de verschillende therapierichtingen binnen de psychotherapie.
 Richtingen worden kritisch besproken en er wordt stilgestaan bij de
volgende vragen:
 (Hoe goed) werkt psychotherapie?
 Waarom heeft psychotherapie al dan niet effect?
 Wanneer is psychotherapie zinvol?
 Hoe cliënten informeren over de verschillende therapierichtingen?
 Thema’s worden theoretisch en praktisch uitgewerkt:
 gehechtheid en psychopathologie
 het brede spectrum van antisociaal gedrag
 somatoforme stoornissen
 (pathologisch) rouwen en aanpassingsgedrag/-stoornis.
 In de module “chronische aandoeningen” worden een aantal medische
problematieken en chronische aandoeningen belicht vanuit een biopsycho-sociaal model, zoals:
 kindgericht <=> oudergericht
 gezaghebbende opvoedingsstijl
 epilepsie
 oncologie
 palliatieve hulpverlening en euthanasie
 voorbereiding op chirurgische ingrepen
 Er komen ook een aantal wisselende thema’s aan bod.
 Thema’s uit het klinisch-psychologisch werkveld zoals:
 de verslavingszorg
 omgaan met agressie en crisissituaties (incl. suïcide)
 pensionering
 dementie
 Een psychologisch georiënteerd onderwerp dat aansluit bij de stage van
de cursist, wordt, onder begeleiding van een promotor (+ eventueel een
externe deskundige als copromotor) grondig uitgewerkt in een
schriftelijk werkstuk.
 Het gekozen thema wordt vertaald in een concrete en actuele
onderzoeksvraag. Die vraag wordt benaderd via empirisch onderzoek,
literatuurstudie of methodologische studie. Het geheel resulteert in een
gestructureerd, coherent en verzorgd schriftelijk eindrapport,
opgebouwd volgens de APA-norm.
Stage
16 Stp gespecialiseerd
 De stage-inhoud is afhankelijk van het werkveld : arbeids- en
organisatiepsychologisch , klinische psychologisch en school- en
pedagogisch-psychologisch werkveld.
 In elk werkveld wordt de cursist ingeschakeld in de werking van de
organisatie. Dit betekent dat de stagiair deel uitmaakt van een team en
mee functioneert in de werking hiervan.
 Het takenpakket van de stagiair :
 Psychodiagnostische taken en/of psychologische begeleiding
 Organisatorische taken die eigen zijn aan de uitoefening van het
beroep zoals onder andere administratie, research, deelname aan
studiedagen.
 De cursist maakt een stageverslag dat na het beëindigen van de
stage bij de supervisor wordt ingediend.
Voor meer gedetailleerde informatie omtrent de inhoud van de verschillende modules kan je bijkomend de
ECTS-fiches raadplegen op onze website.