Zaterdag 26 juli 2014 - Geuzentocht – Nieuwkerke Startplaats:

Ontmoetingscentrum “ ’t Seultje ” Nieuwkerke

Afstanden & Starturen:

07 u tot 15 u: 07 u tot 14 u: 07 u tot 12 u: 4,5 km; 8,3 km & 12 km 17,7 km 24,1 km

Aankomst: Inschrijvingsprijs: De aankomst dient bereikt voor 18 h €1,50

(€ 0,40 korting voor federatieleden)

Zaterdag 26 juli 2014 - Geuzentocht – Nieuwkerke 4,5 km

Onze omloop is volledig verhard. We wandelen langsheen een aardappelverwerkend bedrijf naar de Walletjes (80 m).  Neen, je kunt de Walletjes in Nieuw kerke niet vergelijken met de gelijk namige buurt in Amsterdam. De plaat selijke Walletjes zijn namelijk ge noemd naar de heerlijkheid ‘’Waldries’ die er net tegenover lag. De Walletjes zijn een onderdeel van de zogenaamde zuidelijke heuvelkam in het Heuvel land. Deze bestaat daarnaast uit de Ravensberg, de Zwarte Molen, de Hel ling van Nieuwkerke, de Kraaiberg en de Rozenberg. Uitzichtpunt op de Walletjes Westhof Farm Cemetery Op de top krijgen we rechts een schitte rend zicht met op de voorgrond de Dou vebeekvallei en daarachter de centrale heuvelkam met van links naar rechts: eerst (bij helder weer) de Kasselberg en de Woumenberg, dan de Katsberg (met TV-mast), de Kokereleberg, de Boe schepeberg en de Zwarteberg, gevolgd op Vlaamse bodem door de Vidaigneberg, de Baneberg (met zijn molen), de Rode berg, de Scherpeberg, de Monteberg en de Kemmelberg. Links kijken we naar Noord-Frankrijk met Rijsel, Armentières en Steenwerck. Voor ons ligt de Zwartemolenheuvel en de Ra vensberg. Weet je niet waar kijken dan staan er in foborden die de juiste richting aangeven. We dalen naar de Broeken en mogen op nieuw wat stijgen naar het ‘Westhof Farm cemetery’

 Dit kerkhof werd tussen mei 1917 en april 1918 gebruikt door gevechtseenheden en medische posten waarna de Duitse troepen het gebied 5 maanden bezet hielden

.

Er liggen 131 gesneu velden uit het Britse Gemenebest en 5 Duitse. komst. Voorbij het kerkhof krijg je de keuze tussen onverhard of verhard. Onverhard begin je (tussen de velden) met de Hoekeindestraat, dan stijg je een stukje in de Ze vekotestraat en sla je het Waldriesstraatje in. Vooral dit laatste stukje onverhard kon er vroeger zeer vochtig en modderig bij liggen maar gelukkig heeft de provincie hier geïnvesteerd in een knuppelpad zodat we de voetjes kunnen droog houden. We volgen de Seulestraat naar de aan Kies je voor verhard dan wandel je rechtdoor en een smal paadje brengt je langsheen een pomp naar de ‘Korte Pijp’. We volgen de drukke Seulestraat naar de aankomst.

8,3 km

Vanaf deze afstand krijg je regelmatig een streepje onverhard. We vertrekken met de 4,5 km naar de Walletjes en laten hen dan achter. Een onverharde holle weg (vermoedelijk een origineel stukje van de Romeinse heirweg Cassel-Wervik) brengt ons op de Zwartemolenheuvel (80 m). Vroeger stond op de top een molen in bezit van de familie De Swarte, dit verklaart de herkomst van de naam. We dalen af langs het sterrenrestaurant ‘In de Wulf’ en zijn weldra in de rustpost. Na de pauze stijgen we naar de Calvarie op de Zwartemolen heuvel. Verzoeningscalvarie opereerde vanuit de bossen: de bosgeuzen. het Westhof werden de priesters vermoord.  Eind 16 de eeuw was er grote sociale onrust: de werkloosheid steeg, de welvaart nam af, de kloof tussen rijk en arm werd alsmaar groter (tiens, waar heb ik dat nog gehoord). Een nieuwe godsdienst, het Calvinisme, kon op een groeiende belangstelling rekenen. De kerkelijke en wereldlijke overheden rea geerden onmiddellijk en de aanhangers van het nieuwe geloof werden systematisch ver volgd. Wie het zich kon permitteren vluchtte naar het buitenland; de handel en de nij verheid zakte in elkaar, hongersnood teis terde de achterblijvers. Het kwam tot een uitbarsting van geweld: de Beeldenstorm. Uit angst dat de zaak verder uit de hand zou lopen stuurde koning Philips daarop de her tog van Alva om orde op zaken te stellen. Alva richtte de „Raad van Beroerte‟ op. Een golf van vonnissen en executies, waarbij steeds de bezittingen werden geconfisqueerd, teister de de streek. Noodgedwongen organiseerden de overblijvers zich in een guerrillalegertje dat Een van deze groepen, onder leiding van Jan Camerlinck, drong op 11 januari 1568 de pastorie van Reningelst binnen en nam er de pastoor, de onderpastoor en de koster gevangen. Nabij  Het Calvariekruis werd opgericht in 1909 en herdenkt

alle

slachtoffers van de woelige 16de eeuw. We dalen nog verder af en komen bij de Breemeersen.  De Breemeersen vormen, met een oppervlakte van 21,06 ha, het grootst private natuurgebied in Heuvelland. Het bestaat uit natte, soortenrijke graslanden met kleine bosjes en enkele mooie poelen en slootjes. Het is de ideale biotoop voor weidevogels en salamanders. Vooral de zeldzame kamsalamander is een erg gewaardeerde bewoner van het gebied.

De Tombe Langs de weg, bij grens van de meersen staat de Tombe.  De groep bosgeuzen die de pastoor, de onderpastoor en de koster van Reningelst gevangen hadden trok naar Loker en Dranouter. In Dranouter werd de kerk in brand gestoken en de pastoor gevangengenomen. Vandaar ging het naar de bossen bij het Franse Nieppe. De geu zen en hun gevangenen keerden ‘s morgens vroeg terug naar Nieuwkerke nabij het Westhof waarna de geestelij ken uit Reningelst werden omgebracht. Een tijdje na die gebeurtenissen werden de bosgeuzen in Noord-Frankrijk gevangen genomen en terechtgesteld op de markt van Ieper. De dood van hun leider Jan Camerlynck moest als afschrikwekkend voorbeeld dienen. Zijn oren werden af gesneden en men rukte met een gloeiende tang stukken van zijn lijf. Daarop bonden zijn folteraars hem achter een kar die rond de markt reed en op elke hoek werd hij nog meer gefolterd. Uiteindelijk bond men hem vast op het schavot. Boven zijn hoofd hing een ketel met bran dend pek die op zijn lichaam druppelde, zodat hij levend verbrandde· merlinck kreeg geen monument. In 1928 werd, ter nagedachtenis van de vermoorde geestelijken de Tombe opgericht. Jan Ca We sluiten bij de 4,5 km maar voorbij het Brits kerkhof kiezen we resoluut voor onverhard.

12 km

We vertrekken met de 8,3 km maar slaan net voorbij het aardappelverwerkend bedrijf af voor een lange portie onverhard. We dalen een stukje de heuvel af en wandelen dan naar ‘Louftjes bos’. Vroeger kon je hier nog de motte van Louftjesmolen terug vinden maar die sneuvelde bij een bedrijfsuitbreiding. Na het bos komen enkele onverharde, overblijvende stukjes van de vroegere Dranouterstraat. De onverharde Kauwakkerstraat slingert tussen de velden omhoog naar de Walletjes waar we de kleinere afstanden vervoegen. Vanaf nu blijven we in het spoor van de 8,3 km. Bunker Maginotlinie gezelschap houden.

17,7 km

We hebben eveneens samen met de 12 km de rust post bereikt en mogen vervolgens alleen op stap. Via een andere weg komen we wat lager uit op de Zwar temolenheuvel. We blijven nog even dalen, steken de Franse grens over. Met zicht op de Ravensberg slaan we de ‘Schoonemaegdestraete’ in. Een bunker uit de Maginotlinie houdt ons nauwlettend in de gaten. Be schermt die de grens of de laatste schone maagd? We wandelen verder in de flank van de Ravensberg. Zijn we eigenlijk nog altijd in Frankrijk? Aan de straatnamen te zien zou je het niet zeggen want de ‘Wezeldreve’ gaat over in de ‘Chemin de l’Haendries’, de ‘Schoonemaegd-straete” en de ‘Keersebooienstrae te’; allemaal verdacht Vlaams klinkende namen. De streek was dan ook Vlaams grondgebied tot 1678 (Vrede van Nijmegen). We wandelen België binnen op de ‘Verloren Hoek’, beter gekend als de ‘Coin Perdu’. Te midden van nergens staat hier een tankstation en een ruime winkel. Gelegen pal op de grens mikt men duidelijk op een Frans publiek. Wat verder lopen we de rustpost binnen. Na de pauze blijven we de 12 km

24,1 km

Brasserie Hommelpap/Ferme Beck Ook wij zijn met de 17,7 km via de rust post in Frankrijk aangekomen; hoogtijd om er alleen van onder te muizen. We dalen af in ‘Lyndestraete’ en volgen de ‘Eeckelstraete’ tot Brasserie Hommelpap.  Sinds 1994 brouwt de familie Beck hier amberkleurige ’Hommelpap’ met gebruikmaking van eigen gekweekte hoppe en zonder bewaarmiddelen. We beginnen de klim naar de Ravensberg (70 m).  De Ravensberg wordt ook Gravenberg of Ravelsberg genoemd maar stond ooit bekend als de Galgenberg. In de 16 de eeuw werd de top namelijk bekroond door de executieplaats; menige protestant en ge vangen genomen geus werd hier opgehangen, geradbraakt, onthoofd of op de brandstapel ge zet. De lijken werden als afschrikkingsmiddel tentoongesteld tot de raven (ravensberg?) geen honger meer hadden. Over de top zien we voor ons de Zwartemolenheuvel liggen. We sluiten aan bij de 17,7 km en blijven hen gezelschap houden tot voorbij de rustpost. Samen lopen we de Zwartemolenheuvel op naar de Calvarie maar terug beneden takken we andermaal af om opnieuw Frankrijk binnen te stappen. De ‘Feuterdreve’ daalt naar de Broeken. We staan in de Leievlakte. Een ruige veldweg voert ons langsheen een eenden-afknal-put naar de drukke „Rue de Lille‟ waarna we vlug de Westhovestraat in wandelen. Deze keer laat een grenspaal uit 1779 met aan de ene kant de Franse lelie en aan de andere kant een tweekoppige adelaar ons weten dat we terug in de Oos tenrijkse Nederlanden zijn.  Op 18 oktober 1748 werd tussen Frankrijk en de Verenigde Provinciën (Oostenrijkse Nederlanden) het Vredesverdrag van Aken getekend. Voor de Westhoek hield dat in dat vestingen Veurne, Fort Knocke en Ieper door de Fransen werden ont ruimd opnieuw onder Hollands bewind kwamen. Er bleef echter nog een probleem: er lagen 5 Oostenrijkse enclaves, behorend tot de kasseltij Waasten, langs de Leie op Frans grondgebied en dat bracht voor beide partijen heel wat problemen met zich mee: smokkelhandel, afzet van land bouwproducten, in-en uitvoertaksen … Op 16 mei 1769 werd daarom een akkoord gesloten waarbij Dranouter, Nieuwkerke en een deel van Niepker ke (Nieppe) werden geruild voor de enclaves. De weg Belle (Bailleul)- Niepkerke (Nieppe) bleef Frans. Waar de grens geen natuurlijke grens (loop van een beek) volgde werden grenspalen ge plaatst. Grenspaal 1769 Voorbij het „Klein Westhof‟ komen we bij het „Groot Westhof‟. Een bunker op de vroegere wal is een stil le getuige van WO1 toen hier in oktober 1917 het hoofdkwartier van de Nieuw-Zeelandse divisie ge vestigd was. We sluiten definitief bij de 17,9 km aan.