Transcript PTSS - EADV
ISPAD 2014, IS DIABETES EEN TRAUMA? A. HORSCH 1 Ziekte als een traumatische stressor •Diagnose van een ziekte kan als trigger voor PTSS werken •Ouders van kinderen met kanker, levertransplantatie, meningitis etc •Tot 71% geeft aan aanzienlijke vormen van post traumatische symptomen te ervaren •Tnt weinig studies naar voorkomen PTSS in relatie tot de diagnose van een chronische ziekte e.g. Best et al. (2011); Taieb et al. (2003); Kazak et al. (1998); Manne et al. (2000, 2004); Young et al. (2003); Shears et al. (2005) ISPAD 2014, TEEN;S STUDY, B. ANDERSON, L. LAFFEL, T. DANNE Symptomen van PTSS PTSS wordt gekenmerkt door: 1. Herbeleven van het trauma 2. Vermijden van dingen die aan het trauma doen denken 3. Negatieve gedachten of stemming en 4. Klachten van hyperactivatie. Wanneer iemand deze klachten 1 maand na het trauma nog heeft en de klachten het dagelijks functioneren verstoren, spreekt men van een posttraumatische stressstoornis (PTSS). PTSS is als psychische stoornis opgenomen in de DSM. ISPAD 2014, IS DIABETES EEN TRAUMA? A. HORSCH PTSS en therapietrouw •Relatie tussen PTSS bij ouders van ontvangers van een levertransplantatie en kinderen die een myocardinfarct hadden •Trauma-focussed interventie verminderde de PTSS en verbeterde de therapietrouw •Vermijdingsgedrag •Geen bewezen relatie tussen PTSS en DM1 bij volwassenen Shemesh et al (2000, 2001, 2004, 2006); Myers et al. (2007) ISPAD 2014, TEEN;S STUDY, B. ANDERSON, L. LAFFEL, T. DANNE Onderzoeksvragen 1. Welke aspecten van de ziekte van het kind zijn traumatiserend? 2. Hoeveel voorkomend zijn PTSS symptomen/diagnose? 3. Wat zijn de voorspellers van moeders’ PTSS symptomen? 4. Hebben de moeders met PTSS moeite om het behandeladvies uit te voeren? ISPAD 2014, IS DIABETES EEN TRAUMA? A. HORSCH Studiegroep Moeders met een kind met DM1 N = 60 Engeland Kinderen jonger dan 16 en 1 maand – 5 jaar geleden gediagnostiseerd Gemiddelde leeftijd kind 10.3 jaar 31 meisjes (51.7%) ISPAD 2014, IS DIABETES EEN TRAUMA? A. HORSCH Onderzoeksgegevens Structured Clinical Interview DSM-IV-PTSD module (First et al., 1995) “Distressing aspects of your child’s diabetes” scale (Horsch et al., 2007) The Posttraumatic Diagnostic Scale (Foa et al., 1997) Posttraumatic Cognitions Inventory (Foa et al., 1999) Memories of Your Child’s Illness Questionnaire (Ehlers, 2004) The Hospital Anxiety and Depression Scale (Zigmond & Snaith, 1983) Social Provisions Scale (Russell & Cutrona, 1984) Family Responsibility Questionnaire (La Greca et al., 1990) Adherence and IDDM Interview (Hanson et al., 1987) ISPAD 2014, IS DIABETES EEN TRAUMA? A. HORSCH 1. Aspecten van de ziekte die traumatiserend zijn Onder andere: Diagnose stelling (55%) Kind heeft een ernstige hypoglyceamie(16.7%) Toedienen van de eerste injectie(6.7%) Ziek zijn van het kind voorafgaand aan de diagnose(6.7%) Eerste ziekenhuisopname (6.7%) Kind dat behandeling weigert (3.3%) Toevallen tgv hypo’s (3.3%) Horsch et al. (2007) ISPAD 2014, IS DIABETES EEN TRAUMA? A. HORSCH 2. Voorkomen van PTSS/symptomen Op moment van onderzoek Gehele periode vanaf de diagnose DM1 (retroperspectief) Herbeleven 48% 76% Vermijden 10% 16,7% Hyperactivatie 35% 50% Diagnose PTSS 10% 16,7% Angst 43% Depressiviteit 16.7% Symptomen: Horsch et al. (2007), Horsch et al. (2012) ISPAD 2014, TEEN;S STUDY, B. ANDERSON, L. LAFFEL, T. DANNE 3. Voorspellers van PTSS symptomen Non-cognitieve risicofactoren/voorspellers: •Ernst van het trauma •Psychiatrisch verleden •Social support (gemeten met SPS (Social Provisions Scale)); is de enige significante risicofactor (p<0.05) Cognitieve risicofactoren/voorspellers: •Negatieve cognitieve inschatting (p<0.05) •Dysfunctionele strategieën zoals vermijden, ontkennen, alcohol en drugs (p<0.001) De beide cognitieve risicofactoren zijn meer leidend dan de non-cognitieve factoren. Horsch et al. (2012) ISPAD 2014, IS DIABETES EEN TRAUMA? A. HORSCH 4. Hebben de moeders met PTSS moeite om het behandeladvies uit te voeren? •Bij toenemende leeftijd nemen kinderen i.p. meer verantwoordelijkheid voor hun diabetes managment •Splitsing groep in jonge (0-8) en oudere kinderen (9-16) •Antwoord op de vraag is: Ja, want: •Bij moeders van de jonge kinderen, is het voorkomen van PTSS significant gecorreleerd aan een lagere therapietrouw en invloed op de glyceamische instelling (lager HbA1c). Beide p<0.05. Horsch et al. (2014) ISPAD 2014, IS DIABETES EEN TRAUMA? A. HORSCH Suggesties/discussie: •Grote rol voor de psycholoog in het team •Niet alleen behoefte aan begeleiding van het kind, maar ook de ouders •Uitleg en educatie over symptomen •Inventariseren copingstijlen •Gebruikmaken van een screeningstool •Vroeg opsporen is meer kans op een goede behandeling •Het in kaart brengen van het sociale netwerk ISPAD 2014, IS DIABETES EEN TRAUMA? A. HORSCH Suggesties van ouders •Counselling/ psychologische begeleiding •Lotgenotencontact/ buddy’s •Verbeteren opname •Meer huisbezoeken door dvk en diëtiste •Informatie op papier •Meer informatie van personeel •Betere samenwerking tussen personeel en ouders •Informatiepakket voor school en schoolbezoek door dvk ISPAD 2014, IS DIABETES EEN TRAUMA? A. HORSCH Suggesties van ouders (vervolg) •Hogere personeelsbezetting, vooral van dvk (interessant!) •Telefonische hulplijn voor ouders •Frequente updates stand van zaken diabetesonderzoek •Contact ouders met andere (oudere) kinderen met diabetes •Buddy’s voor kinderen •Ondersteuningsgroep voor tieners •Diabetes nieuwsbrief voor kinderen ISPAD 2014, TEEN;S STUDY, B. ANDERSON, L. LAFFEL, T. DANNE ISPAD 2014, TEEN;S STUDY, B. ANDERSON, L. LAFFEL, T. DANNE