Transcript CyGy37 - Cygnus Gymnasium

“CyGy” is het nieuwsbulletin voor de ouders van de leerlingen van het Cygnus
Gymnasium. Het verschijnt vier maal per jaar. Kopij voor dit blad is altijd welkom.
Gelieve kopij in te leveren bij Thomas Peters, bijvoorbeeld via e-mail
([email protected]).
Inhoud
Voorwoord
Mededelingen
Bijdragen uit de vakken
WAAR VERWONDER JE JE OVER? (foto van derdeklasser)
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
1
Voorwoord
Zo gezond is uw school
Wanneer is school op haar leukst? Echt
kicken?
Als je ziet waartoe leerlingen en
docenten/medewerkers in staat zijn!
Het Cygnus Gymnasium doet elk
schooljaar mee met E-MOVO, een
onderzoek van de GGD onder tweede- en
vierdeklassers.
Onze kinderen hebben heel wat in hun
mars en het is fantastisch als ze met hun
talenten aan de slag gaan. Natuurlijk
geldt dit voor de vakken, maar wel zo
leuk is alles eromheen. In je weekeinde
naar een Olympiade of hard werken voor
het European Youth Parliament (en ja,
ook conciërge Rob van Boxtel en
docent/decaan Anna Vermeiden waren
het hele weekeinde op school).
We hebben eind oktober de resultaten
van schooljaar 2013-2014 ontvangen.
Wederom zijn we zeer tevreden over
onze leerlingen. De resultaten van het
Cygnus zijn vergeleken met andere
Amsterdamse havo/vwo-scholen. In de
rapportage krijg je een rood of groen
vlaggetje bij een score, als jouw school
behoort tot de 20% slechtst
respectievelijk best scorende scholen.
Bij de 44 onderwerpen staan 28 groene
vlaggetjes en 5 rode vlaggetjes.
Of de leerlingen van de feestcommissie
die vrijdag 7 november een fantastisch
feest organiseerden, ruim ondersteund
door de leerlingmentoren van vorig jaar
en dit jaar. Een zei mij op die avond:
“Leuk hè, dat zoveel leerlingen van het
Cygnus iets voor school en elkaar willen
doen!?”
Een schoolkamp dat gewoon niet zonder
de tomeloze inzet van leerlingmentoren
kan… Vierdeklassers – ook net 15 – die
heel vanzelfsprekend de leiding nemen
bij sport en spel, disco en bonte avond
van eersteklassers/11-jarigen. Dat is
genieten!
En ook een (eerste) ontruimingsoefening
in het Schip, waarbij conciërge Danny
van Hoepen als ploegleider de ‘lakens
uitdeelt’ en iedereen aan het werk zet.
Overigens een prima verlopen oefening,
waarbij we natuurlijk konden vaststellen
dat er nog puntjes op enkele i’s gezet
moesten worden.
De kopij van deze CyGy gaat vlak voor
de toetsweek van de bovenbouw naar de
drukker. Hopelijk stevenen we allemaal
op goede resultaten af. Veel positief
nieuws staat in ieder geval in deze CyGy.
Veel leesplezier!
Thomas Peters
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
Laten we me maar met de slechte scores
beginnen… In de vierde is (in vorig
schooljaar) het verzuim door ziekte
hoger dan elders. In de tweede is het
verzuim door spijbelen hoger. In de
categorie zelfdoding ‘verdienen’ onze
leerlingen een rood (in leerjaar 2) én een
groen vlaggetje (in leerjaar 4): een
kwart van onze tweedeklassers heeft
weleens “gedacht aan zelfdoding”. Dat is
bovengemiddeld, maar in de vierde is
het percentage juist weer
ondergemiddeld. De GGD geeft aan dat
gymnasiasten de leerlingen zijn die meer
over ‘de zin van het leven’ nadenken,
dus ook de categorie die meer over de
mogelijkheid van beëindiging denkt. Ter
geruststelling krijgen we mee dat het
‘denken over’ zelden tot daden leidt.
Het laatste rode vlaggetje scoren de
tweedeklassers in de categorie “risicovol
gamen” (ruim 10% tegenover krap 5%).
De Cygnianen zijn ongetwijfeld ook meer
online actief met alle faciliteiten die
school en thuis bieden, maar het is
natuurlijk wel iets waar me met z’n allen
op moeten letten. Ook in deze categorie
blijkt dat vierdeklassers niet of
nauwelijks risicovol gamen.
Zoals gezegd, scoren de Cygnianen volop
groene vlaggetjes. Generaliserend kun je
zeggen dat op het Cygnus de
schoolbeleving heel positief is, dat er
niet of nauwelijks gepest wordt, weinig
gerookt en alcohol gedronken wordt en
dat homoseksualiteit geaccepteerd is.
2
Vorige keer voldeden niet alle leerlingen
aan de Nederlandse Norm Gezond
Bewegen, maar dat is ditmaal beter.
We blijven natuurlijk attent op de
gezondheid van onze leerlingen. We
gaan ook door met mentorlessen over
roken, alcohol en drugs alsmede
(homo)seksualiteit.
Een ouder die inzage in de (anonieme)
resultaten zou wensen, kan contact met
mij opnemen.
specifieke leerlingen gemaakt hebben.
Het is ook niet altijd makkelijk om alle
handvatten voor de geest te hebben!
Leerlingen met tijdverlenging bij toetsen,
leerlingen met dyslexie, leerlingen met
een vorm van autisme etc. We houden
behoorlijk rekening met ‘beperking’. Een
verbeterpunt is hierbij nog het
administreren van ondernomen actie –
we doen ons best, maar vaak genoeg
laten we het handelen/begeleiden voor
gaan op het beschrijven.
Thomas Peters
Passend onderwijs
Met ingang van augustus 2014 moeten
scholen Passend onderwijs bieden, u
heeft er ongetwijfeld over gelezen in de
krant. Het ministerie schrijft daarover op
haar website: “Onderwijs dat leerlingen
uitdaagt, dat uitgaat van hun
mogelijkheden en rekening houdt met
hun beperking.”
Het Cygnus Gymnasium heeft al jaren
een uitstekend zorg’systeem’. We
houden rekening met leerlingen die
bepaalde zorg nodig hebben. Een
zorgzaam team, een goed zorgteam en
een geweldige zorgcoördinator; Bep
Slijkhuis waakt over haar ‘schatjes’ en
spreekt collega’s aan, als zij een keertje
vergeten welke afspraken we voor
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
Een tweede element uit de omschrijving
van de minister betreft het bieden van
uitdagingen. Natuurlijk, een gymnasium
daagt zijn leerlingen uit met vakken,
projecten, keuzemodules, concerten,
toneel en excursies – en het Cygnus
blaast op dat vlak zijn partij mee.
We hebben uitstekende docenten, die
voor bepaalde leerlingen ook nog wat
extra’s doen. De categorie hoogbegaafde
leerlingen is niet altijd eenvoudig te
‘bedienen’; met name de zogenoemde
onderduikende leerlingen (ook wel
aangeduid als onderpresterend) is soms
moeilijk te bereiken. Deze laatste
leerlingen zijn op de basisschool vaak
geheel uit de lerende stand geraakt,
hebben een verkeerd zelfbeeld
ontwikkeld en nemen geen
verantwoording meer voor hun leren.
Dat keer je niet even om. Zelfs als je
deze leerling bereikt, heb je hem of haar
niet meteen mee. Goed bedoelde
initiatieven ketsen nog wel eens af op
een opgeworpen façade van verveeldheid. Elke leerling heeft behoefte aan
autonomie, competentie en relatie – dat
zijn ook voor ons de aangrijpingspunten.
Tenslotte moeten we uitgaan van
mogelijkheden. Klinkt logisch, maar het
zijn ook pubers! Van groot belang is de
mindset: ga je uit van een onveranderbaar gegeven óf van groei? Docenten en
3
leerlingen hebben soms last van een
fixed mindset. Als de leerling er niet in
gelooft, als opeenvolgende cijfers onder
de maat zijn, vraagt het nogal wat om
over een drempel heen te stappen en de
draad weer op te pakken. Het schooljaar
is momenteel pas enkele maanden ‘oud’
– of ‘jong’ moet ik natuurlijk zeggen –
dus nu kunnen de schouders er nog
onder gezet worden.
U snapt dat al het bovenstaande
inspanning vereist. We hebben dit
schooljaar – en eigenlijk zijn we er al
eind vorig schooljaar mee gestart – veel
van onze scholing gericht op Passend
onderwijs.
Achtereenvolgens zijn al de revue
gepasseerd: Passend onderwijs,
allochtoon/autochtoon, differentiëren,
taalbeleid, de mindset, onderpresteerders en ‘de kunst van het
presenteren’. Studiemiddagen of
–ochtenden leiden tot lesuitval, maar
hopelijk krijgt uw kind er ook wat voor
terug!
Het rapportcijfer dat de Cygnianen hun
school geven is een 7.7 – daarmee kun
je thuis komen!
De tips proberen we ons ter harte te
nemen: meer rust, zeep in de toiletten,
beter boekenfonds, de luxaflex, de
hoeveelheid huiswerk, de fietsenstalling
enz. enz.
En ja, ook wij zijn gevoelig voor
complimentjes: “Ik ben super blij met
onze school, ik heb geen concreet iets
dat we zouden kunnen veranderen ;-)”
Thomas Peters
Thomas Peters
Leerlingenquête 2014
Aan het eind van elk schooljaar nemen
we altijd een enquête onder alle
leerlingen af. Dat gebeurt in de
elektronische leeromgeving. Leerlingen
kunnen zich uitspreken over “heel
tevreden”, niet tevreden, een rapportcijfer voor de school, uitdagingen en
tips.
Huizenhoog eindigen altijd – en nu
weer – de sfeer, de medeleerlingen, de
excursies en de docenten. De scores
voor schoolkrant, lokalen, muziekoptredens, buitenlesactiviteiten en
schoolfeesten zijn hoger dan in het
voorgaande jaar.
Een aandachtspunt blijven de ICTmiddelen: over de laptops, het
smartboard en de ELO is lang niet
iedereen tevreden. De docenten hebben
al een workshop over presenteren met
ICT kunnen volgen en op de rol staat
nog meer scholing op dit terrein.
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
Aan de ouders
van eersteklassers
Wat een eersteklas eersteklassers
hebben jullie aan ons toevertrouwd!
In de beginweken moesten ze naar eigen
zeggen “wennen aan de trappen” op
onze school, maar vonden ze het
ondertussen ook “fijn dat je op het
Cygnus allemaal even slim bent”.
Ondertussen hebben ze hun draai
gevonden en zijn we met zijn allen op
weg naar het eerste rapport. Geregeld
verbazen ze mij met hun kijk op de
wereld. Om een voorbeeld te geven. Ik
geef Nederlands, dus het zal u niet
verbazen dat ik (ook) naar
Nederlandstalige muziek luister. Bij
toets- of stilwerkmomenten houd ik dan
af en toe het schilderij van bijgaande
illustratie omhoog of draai ik het richting
4
de gangen, omdat het daar muisstil moet
zijn.
Toen ik dat dit jaar voor het eerst in de
klassen 1d en 1e deed, vroegen ze of dat
mijn echtgenoot was!  Inmiddels weten
zij dat als ik “Marco!” zeg, er stiller
gewerkt moet worden.
Laatst kwam een leerling vragen of ik
toestemming gaf voor het maken van
een Egmond-App voor Nederlands,
waarbij Marco dan het icoontje zou zijn
en ook mijn lievelingskleur paars een
prominente kleur zou krijgen. Ik wil
maar zeggen: houd u allemaal de AppStore in de gaten, want wie weet wat de
toekomst brengt met deze creatieve
kinderen!
resultaten en werden verzocht om
uiterlijk om 13:00 bij De Twee Cheetahs
de complete onderzoekverslagen in te
leveren.
M.M. Egmond
Diergedrag in Artis
Op vrijdag 10 oktober jl. gingen de
leerlingen uit leerjaar 4 biologie onder
begeleiding van de docenten Biologie en
Mevrouw Kloos naar Artis om daar het
gedrag van dieren en mensen te
bestuderen voor het onderwerp
diergedrag.
Van 11:00 tot 12:15 hebben wij
ontspannen Artis rondgewandeld en door
het hele park kwamen we groepjes
Cygnianen tegen, die druk de
gedragingen van “hun” dier aan het
protocolleren waren. Ter plekke werden
door ons soms nog wat aanwijzingen
geven. Terwijl de leerlingen hard aan het
werk waren, konden wij genieten van het
mooie weer, een prachtig aangelegd
park en enthousiaste leerlingen. Om
13:30 waren alle verslagen ingeleverd en
konden wij moe maar voldaan terug naar
school. Sommige leerlingen waren al
klaar met lessen en maakten van de
gelegenheid gebruik om Artis verder te
bekijken, andere moesten nog een paar
uurtjes de schoolbank in. Al met al een
heerlijke afsluiting van een drukke week
school.
Saskia Wiegman en Chris van Bree
Nulmeting
Tussen de bedrijven van de
ontruimingsoefening door, gingen onze
leerlingen Artis in, gewapend met pen,
potlood en liniaal. De door Artis
ontwikkelde opdrachten bij
uiteenlopende soorten dieren werden
door ons over de leerlinggroepjes
verdeeld. Onze leerlingen kregen nog de
laatste instructies over het maken van
gedragsprotocollen en uitwerken van de
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
Het Cygnus Gymnasium is gestart met
een nulmeting van het Cito volgsysteem
(Cito VAS, Volg Advies Systeem). Onze
leerlingen worden vergeleken met een
landelijke referentiegroep.
Met Toets 0 worden de kernvaardigheden van Nederlands,
rekenen/wiskunde en Engels in kaart
gebracht wat betreft niveau en
ontwikkeling. Het is methode-
5
onafhankelijke toetsing. De toets bestaat
uit totaal acht taken voor:
 Nederlands leesvaardigheid
 Rekenen/wiskunde
 Engels leesvaardigheid en
woordenschat
 Taalverzorging
 Nederlands woordenschat
Het Cito maakt een rapportage nadat
alle taken van een onderdeel afgenomen
zijn. De rapportage neemt een paar
weken in beslag.
Karin Nijman
ICH BIN EIN DEBATER!
Cygnus team door naar nationale finale
EYP
Afgelopen zondag 9 november
organiseerde het EYP (European Youth
Parliament) de eerste voorronde voor het
nationale EYP bij ons op het Cygnus.
Vroeg in de ochtend maakten 48
leerlingen, op hun allernetst gekleed,
van zes verschillende scholen uit
Amsterdam en de rest van NoordHolland hun opwachting in de aula. Allen
gespannen wachtend op wat zou komen.
De nervositeit verdween al snel.
Het EYP staat o.a. bekend om z’n
‘spelletjes’ (ice-breaking) waarvan je zou
kunnen denken, als je er niets van
afweet; Wat zijn dit voor een stelletje
malloten? Maar uit ervaring weet ik nu
dat dit uitstekend werkt om leerlingen
van allerlei pluimage gezamenlijk te
laten lachen en te laten ontspannen door
gekkigheid met elkaar te maken. Onze
acht Cygnus-afgevaardigden gingen er
vol tegenaan.
De aan deze dag voorafgaande
inhoudelijke voorbereidingen lagen in
handen van onze enthousiaste CYPalumni. Zij waren vorig jaar deelnemer
aan de nationale en internationale ronde.
Hun schat aan ervaring konden zij
overdragen aan de nieuwe lichting.
Het was een zware en intensieve dag
voor onze acht leerlingen. Maar wel een
dag die wij met groot gejuich aan het
eind konden afsluiten omdat het Cygnusteam is geselecteerd om door te gaan
naar de volgende ronde. Tijdens die dag
heb ik een team geboren zien worden,
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
enerzijds heel goed in samenwerking
tijdens de algemene vergadering en
anderzijds daarbuiten stapten zij
gemakkelijk, vrij en onbevangen af op
deelnemers van andere scholen. Nadien
hoorde ik ook van andere scholen dat zij
de overwinning aan ons team gunde.
Aan het eind van de algemene
vergadering was mij gevraagd om kort
iets te zeggen over deze dag.
Dear president, members of the board,
fellow delegates and honourable guests.
Thank you for giving me the opportunity
to say some words at the end of this
remarkable day.
And today was very remarkable because
forty-eight young people discussed all
kind off European matters with lots of
enthusiasm and even passion.
As an historian I would like to place this
day in a somewhat broader perspective.
This day is also remarkable because it is
the 25th anniversary of the Fall of the
Berlin Wall. 25 years with a lot of
implications for the European Union as a
whole. Europe has seen many changes
since then, utterly unimaginable in the
Cold War era.
The European Union invites debate,
heated and controversial debate
sometimes, but political issues are
fought over with words, not with swords.
Not any more. And for that very reason
it is reassuring and hope-inspiring that
so many young people like you here
today are not only interested in
European issues, but are willing to spend
time and energy on debate, not just as
participants, but also as an audience who
want to listen to what others have to
say.
I would like to thank everyone who has
been involved in organising this day.
All of the candidates today have shown
signs of having caught the EYP fever.
And therefore it is a pity that only two
schools have been chosen for the
national finals.
We enjoyed hosting this wonderful
event.
Anna Vermeiden
6
Ouderenquête 2014
Buitenruimte
6.90
Een klusje van de zomervakantie is
telkens weer de analyse van de
resultaten van de ouderenquête. In het
MT-overleg bespreken we de uitkomst.
Ik vermeld hier een paar zaken.
Sfeer
7.92
Deskundigheid docenten
7.73
Kwaliteit onderwijs
7.70
Op het vlak van pesten en antipestbeleid doen we het heel goed.
Slechts drie ouders geven een min voor
ons optreden als er gepest wordt.
Natuurlijk is dat enkele leerlingen teveel,
maar op een hele school is dat een getal
waarop we trots kunnen zijn. Als we
weten dat er gepest wordt, treden we op
(zie desgewenst het anti-pestprotocol op
de website, via Scholen op de kaart).
Begeleiding
7.11
Veiligheid
7.99
Informatievoorziening
7.23
Zou u het Cygnus aanbevelen? Slechts
negen maal antwoordt een ouder “nee”.
Daarmee kan ik leven. Een enkele keer
staat er een toelichting bij (over
communicatie of over het schoolprofiel).
Eén van de vele vragen is simpelweg het
geven van rapportcijfers – het is goed
om ook als school (of als docent/mentor)
af en toe de rol van beoordeelde te
hebben. Hier volgen de cijfers die we
krijgen:
Soms geven ouders aan dat ze contact
over de enquête willen hebben (en de
eerlijkheid gebiedt mij toe te geven dat
ik nog niet al deze respondenten
benaderd heb).
Schoolgebouw en lokalen
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
Dat is een rapport waar we heel blij mee
zijn. U allen heel hartelijk bedankt voor
het invullen van de enquête.
Mocht u tussentijds iets op uw hart
hebben, laat het ons weten. Het Cygnus
is in beweging. U kunt ook altijd de weg
via de Ouderraad kiezen.
Thomas Peters
8.04
7
LEVEND LATIJN IN 1E KLASSEN CYGNVS
Eind augustus 2014 is er in de vijf eerste klassen van het Cygnus iets spannends
begonnen: een nieuwe methode Latijn. Nu gebeurt het wel vaker dat er bij een vak
met een nieuw boek gewerkt wordt, maar ook de manier van lesgeven en toetsen in
het eerste leerjaar Latijn is een duidelijk afscheid van een traditie van decennia en de
eerste stappen in een ontwikkeling waarin de sectie klassieke talen van het Cygnus
graag het voortouw wil nemen.
LINGVA LATINA van Hans Ørberg
Ten eerste het boek. De titel is voluit:
LINGVA LATINA per se illustrata, wat
zoveel betekent als: "de Latijnse taal door
middel van zichzelf uitgelegd". En dat is
precies wat het is. In dit boek wordt de
lerende stap voor stap, zonder uitleg in een
andere taal, een verhaal verteld. Het begint
met een kaartje van het Romeinse Rijk,
verhelderende tekeningetjes in de kantlijn,
en dan daarbij eenvoudige zinnetjes
waaraan woord voor woord steeds een
nieuw element wordt toegevoegd. De
context maakt vaak duidelijk wat de
betekenis moet zijn van dat nieuwe woord
of die nieuwe vorm. Gaat dat dan helemaal
zonder grammatica? Integendeel, de
grammatica wordt wel degelijk uitgelegd in
het boek, maar ook dat gaat stap voor stap,
en dus "tantum Latine", slechts in het Latijn
zelf. Dit boek is bij uitstek geschikt om
leerlingen op een natuurlijke manier Latijn te leren, als een taal, een gewoonte, niet
zozeer als een puur grammaticale puzzel. Het doel is uitdrukkelijk niet de leerlingen
te leren vertalen naar de moedertaal. Met het boek van Ørberg leren leerlingen Latijn
lézen, niet moeizaam 15 regels per uur secuur vertalen naar perfect Nederlands.
Latijn is geen sudoku.
GESPROKEN (EN GEZONGEN) LATIJN IN DE LES
Als je er dus vanuit gaat dat Latijn een taal is, hoe kun je dat dan beter kracht
bijzetten dan door die taal ook als voertaal in (een deel van) de les te gebruiken? Bij
de andere schooltalen is dit de gewoonste zaak van de wereld. Bij Latijn niet. Zeker
niet in Nederland. Tegelijk met de invoering van LINGVA LATINA zijn de vijf
Cygnus-docenten van het eerste leerjaar Latijn dan ook begonnen met het inzetten
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
8
van gesproken Latijn in de les om de leerlingen ook via die weg onder te dompelen.
Dat gaat niet altijd gemakkelijk, vooral ook omdat geen van ons dit ooit heeft
geleerd. Niet op de gymnasia waar we zelf op hebben gezeten. Niet op de
universiteit. Om die reden heeft een viertal collega's een zomercursus gevolgd om
zich die vaardigheid eigen te maken. Met dat gesproken Latijn spreken we ook de
taalleer-capaciteiten aan die ieder mens van nature bezit. Door onszelf geschreven
liedjes in het Latijn (op het niveau van het betreffende hoofdstuk) slijpen woorden,
werkwoordsvormen en typische Latijnse constructies in. En zoals dat gaat met
liedjes: het blijft in je hoofd rondzingen. Precies wat we willen.
TOETSEN HELEMAAL IN HET LATIJN - OOK DE ANTWOORDEN
Bij de overhoringen draait het dan logischerwijs ook niet om het vertalen van
woorden, zinnen of teksten naar het Nederlands. De vragen zijn geheel in het Latijn
en de antwoorden van de leerlingen dus ook. Er komt geen woord Nederlands in
voor. Zo gaat het namelijk in het boek, maar ook in al het andere oefenmateriaal
waar we gebruik van maken.
MEER MIDDELEN OM ONS DOEL TE BEREIKEN
Naast het boek van Ørberg hebben we zelf nog een werkboekje
samengesteld, Libellus (=boekje) genaamd, met daarin extra
oefeningen, extra tekstmateriaal en de antwoorden van de
oefeningen in het "grote boek". Daarnaast is er een openbare
Moodle-pagina die voor iedereen toegankelijk is. Bovendien
hebben alle eerstejaars een account voor Addisco.nl, een site
tjokvol digitale oefeningen behorend bij LINGVA LATINA,
gemaakt en beheerd door de Nederlandse goeroe van het
gesproken Latijn: Casper Porton. Extra ondersteuning kan
tenslotte gegeven worden tijdens het zogeheten Cygnus-uur Latijn op de
donderdagochtend.
HOE VERDER NA DE EERSTE KLAS?
We gaan ervanuit dat we met het boek, de nu ingezette didactiek
en de toetsvorm de leerlingen zoveel (beter) Latijn kunnen leren,
dat ze na de drie onderbouwjaren, natuurlijk niet zonder
inspanning, een zeer gedegen woordenschat en leeservaring
hebben opgebouwd. Ze hebben dan fors meer woorden geleerd
dan voorheen en vooral ook veel meer regels Latijn gelezen. Ook
hebben ze "via de oren" en vooral via het Latijn zelf meer gevoel
voor en inzicht gekregen in die oude taal. Dan volgt in de
bovenbouw in principe gewoon het schoolexamenprogramma, met ja, ook de
onvermijdelijke proefvertalingen naar het Nederlands. Dan zal er dus letterlijk een
vertaalslag moeten worden gemaakt.
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
9
INTERESSE VAN BUITEN
Wat we zijn begonnen op het Cygnus is niet onopgemerkt gebleven en dat hebben
we vooral ook te danken aan onze collega Ursula Milo. Zij is na een intensieve cursus
in Rome teruggekomen vol van levend Latijn. Zij heeft vorig schooljaar de Levend
Latijn-lessen naar het Cygnus gehaald, met Latijn sprekende docenten uit heel
Europa en met als afsluiting Professor Wilfried Stroh die zijn lezing gaf in het Latijn.
Zij heeft ondergetekende vorig schooljaar zover gekregen dat hij in september 2013 al
een pilot is begonnen met een eerste klas. En Ursula heeft al eerder in Leiden maar
nu in november ook aan de VU een presentatie en workshop gegeven over wat we
doen op het Cygnus. Collega's van andere scholen komen bij ons kijken en zijn zeer
geïnteresseerd waar dit pionierswerk ons brengt. U zullen we bijvoorbeeld met dit
soort artikeltjes op de hoogte houden.
Eric Schneiders
Vergelijkende beschouwing
Laat ik beginnen met de reden waarom ik deze twee werken heb uitgekozen. Dat
zit namelijk zo: Ik vind heel interessant dat er maar één jaar tussen de
vervaardiging van beide schilderijen zit, terwijl ze zo verschillend zijn. Het
futuristische idee dat ‘La Città che Sale’ met zich meebrengt, in tegenstelling tot
het expressionistische gevoel van ‘Die großen blauen Pferde’.
Wat betreft de beeldaspecten van beide schilderijen zijn er ook duidelijke
verschillen en overeenkomsten te benoemen. Zo valt het verschil in kleurgebruik
meteen op. De kleuren in ‘Die großen blauen Pferde’ van Marc zijn veel ‘simpeler’
dan de verder uitgewerkte kleuren in het schilderij van Boccioni. Het schilderij van
Boccioni bevat ook bijna alleen maar warme kleuren, terwijl de blauwe paarden
van Marc absoluut geen warmte uitstralen. Daarnaast lijkt de lichtval in ‘La Città
che Sale’ duidelijker waarneembaar dan in ‘Die großen blauen Pferde’. Dat komt
door de vlammende kracht die het schilderij van Boccioni uitstraalt. Het schilderij
van Marc komt ondanks de harde kleuren iets rustieker op mij over.
De ruimte die in beide schilderijen verwerkt zit is vrijwel gelijk. Die is namelijk in
beide gevallen sterk aanwezig. De krioelende massa van werklieden en paarden op
het schilderij van Boccioni suggereert ruimte, evenals de overlappende paarden
van Marc.
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
10
De vormen in beide schilderijen verschillen echter weer wel. In ‘La Città che Sale’
willen nog wel eens wat hoekige vormen voorkomen, om de moderniteit uit te
drukken, terwijl het schilderij van Franz Marc eigenlijk alleen uit ronde vormen
bestaat. Dat geeft het geheel een harmonieuze, vredige sfeer.
Ook zijn beide schilderijen redelijk symmetrisch. De voorstelling is in beide
gevallen vrij gelijkmatig over het doek verdeeld.
Wat betreft betekenis en functie zijn de twee schilderijen vanuit een ander oogpunt
geschilderd. Zoals eerder vermeld zou Umberto Boccioni ‘La Città che Sale’ hebben
geschilderd om de ‘essentie’ van het futurisme uit te drukken. Het is tenslotte ook
een typisch futuristisch werk. Kenmerken als de uitgebeelde kracht van de
paarden, hun beweging en de vervorming van het passerende treintje scharen zich
allemaal onder het kopje ‘futurisme’.
De reden voor de futuristen om dergelijk werk te schilderen, was dat ze een
modernere maatschappij wilden. Dit soort schilderijen geeft een ideaalbeeld weer
dat de meeste futuristen met zich mee droegen.
Franz Marc daarentegen, zou ‘Die großen blauen Pferde’ geschilderd hebben om
een gevoel uit te drukken. Dat valt onder de categorie van het ‘expressionisme’. Hij
verdraaide de werkelijkheid om een gevoel of gedachte uit te drukken. Toch zegt
men dat Marc beslist geen werk wilde schilderen dat bol stond van de symboliek.
Hij schilderde ‘Die großen blauen Pferde’ om hetgene weer te geven dat hij in de
mens wilde zien: kracht en energie. Paarden waren volgens hem geschikte dieren
om die factoren mee te symboliseren. Wat dat betreft stemt zijn reden tot
schilderen ook wel weer een beetje overeen met die van Boccioni en van andere
futuristen. Zij wilden namelijk allemaal een gevoel of wens uitdrukken in hun werk.
Al zijn die wensen en gevoelens toch zo verschillend, het überhaupt weergeven van
die wensen en gevoelens in een schilderij verbindt de twee stromingen met elkaar.
Ik vind het mooi om te zien dat twee dusdanig verschillende manieren van
schilderen in feite zo dicht bij elkaar liggen.
Dat is wat kunst zo interessant maakt.
Gijs Voskes
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
11
WEDSTRIJDEN & OLYMPIADES
13 NAAR OLYMPIADE LATIJN OP DE 13E
met al geen sinecure. Een van de deelnemers is
Op 13 november reisde een team van Cygnianen
Jana van Dam uit de 5e klas. Reeds vorig jaar
van het 5e en 6e leerjaar af naar Utrecht om daar
heeft zij meegedaan met het toenmalige centraal
deel te nemen aan de landelijke Olympiade
examen Grieks van de 6e klas. Met prachtig
Latijn. Aldaar kregen de leerlingen een Latijnse
resultaat. De voornamen van de twee andere
tekst voorgeschoteld die ze in zo soepel mogelijk
deelnemers beginnen ook al met een J: Jesse de
Nederlands moesten vertalen. De uitslag van
Bruin en Jasper Roosmale Nepveu. Deze
deze Olympiade laat meestal lang op zich
leerlingen uit ons 6e leerjaar behaalden vorig jaar
wachten. Het zal dus nog enige weken duren
bij dezelfde Olympiade de vijfde en zesde plaats.
voordat we weten of iemand van het Cygnus is
Dat belooft dus wat voor onze 3 J's.
doorgedrongen tot de finale in maart in Leiden.
In de dagen voorafgaand aan deze klassieke
A'DAMSE INTERGYMNASIALE 6 FEBRUARI
krachtmeting verscheen onderstaande tekst op
De vijf Amsterdamse categorale gymnasia
de roosterschermen op school:
organiseren samen met het Nederlands Klassiek
Idibus Novembris (id est 13 Nov) numerus
Verbond en de VU en de UvA jaarlijks een
discipulorum huius gymnasii Traiectum (id est
vertaalwedstrijd Latijn & Grieks. De locatie van
Utrecht) ibit. Ibi eis certandum erit cum
vorig jaar (de theaterzaal van het Cygnus) is zo
discipulis aliorum gymnasiorum convertendo
goed bevallen dat aanstaande 6 februari dit
versus Latinos in linguam paternam. Πρόμαχοι
evenement wederom op onze vierde verdieping
pro nobis erunt: Dezge, Jesse Rufus, Lieke, Lucy,
zal plaatsvinden. Bij deze Amsterdamse
Simone, Stefan, Tess Rufa, Jana, Job, Kyo,
"intergymnasiale" heeft het Cygnus sinds 2011 al
Tamara, Tijmen, Yuliaque. Veniant, videant,
drie keer brons in de wacht gesleept. We azen
vincant!
natuurlijk op meer in dit treffen met de
kanonnen van de "Oude Drie" en het 4e.
3 J'S NAAR OLYMPIADE GRIEKS
De Olympiade Grieks op 29 januari 2015 is niet
TAALKUNDE OLYMPIADE 7 FEBRUARI
alleen maar een vertaalwedstrijd. Bij Grieks is het
De Taalkunde Olympiade van de Universiteit
de bedoeling van tevoren een aantal pagina's van
Leiden is bedoeld voor leerlingen uit leerjaar 4, 5
Euripides' tragedie Iphigeneia in Aulis voor te
en 6 die geïnteresseerd zijn in taal én logica. Je
bereiden, het toneelstuk waarin Agamemnon zijn
krijgt opgaven over de meest uiteenlopende
dochter wil offeren om de gunst van de goden af
oude en moderne talen en schriftsoorten. De vier
te smeken voor het vertrek van de Grieken naar
beste deelnemers dingen mee naar een plek bij de
de oorlog om Troje. Al in september zijn drie
Internationale Taalkunde Olympiade. Meer info
Cygnianen begonnen met de voorbereidingen
via: olympiade.leidenuniv.nl/ en bij Gert Bos.
voor deze wedstrijd waarin ze een stuk moeten
vertalen, maar ook inhoudelijke vragen
Eric Schneiders
beantwoorden en een klein essay schrijven. Al
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
12
Pleidooi voor een meer
hedendaags gymnasium
Het Cygnus Gymnasium wil niet zo maar
een school zijn, maar een school voor
wetenschappers en wereldburgers. Om
die pretentie waar te maken biedt de
school haar leerlingen onder andere een
uitvoerige kennismaking met
uiteenlopende universitaire vakken. En natuurlijk - een grondige introductie in
antieke talen en culturen. De missie van
de school blijft dus niet bij loze woorden
maar wordt in concreet beleid
uitgewerkt.
Toch lijkt me de vraag gelegitimeerd of
dit beleid past bij de pretentie.
Wereldburgers willen opleiden is niet
niks!
Burgerschap van de wereld, waar gaat
dat om? Burgerschap van welke wereld?
Wetenschappers in welke wereld?
Gymnasia hebben de neiging de wereld
Europees op te vatten, en dan met name
de geschiedenis daarvan veel plaats te
geven in het curriculum. Natuurlijk zijn
de tijdperken van zeg Pericles en
Augustus het kennen meer dan waard.
Maar past de enorme aandacht daarvoor
nog bij onze global village? Kleren,
mobieltjes, muziek, eten: alle dagelijkse
benodigdheden komen van over de hele
wereld. Een vakantie ver buiten Europa
is voor velen heel gewoon. NietEuropese inwoners maken een groot deel
van de bevolking van Amsterdam uit. De
wereld is nadrukkelijker dan ooit ook
Amerikaans, Arabisch, Aziatisch etc. Wat
hebben jonge mensen nodig om een
plaats in deze wereld te vinden?
Gymnasia hebben altijd geweten dat je
vreemde culturen ontsluit door de talen
ervan te leren. Is het nog passend om
onze wereld te openen via Latijn en
Grieks? Denk je eens in, als een leerling
het Cygnus verlaat met een grondige
kennis van Arabisch en Spaans, of van
Chinees en Russisch? Welke werelden
worden er dan niet voor zo’n adolescent
geopend?
Het lijkt mij dat een school die haar
leerlingen de bagage mee wil geven voor
wereldburgerschap deze talen een
stevige plaats in het curriculum moet
geven. Dat kan niet anders dan ten
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
koste van andere vakken. Van de
klassieke talen? Waarom niet? Een
gymnasium is een plek waar de op dat
moment belangrijke vaardigheden
worden geoefend. In de tijd van Plato
zag dat er ook heel anders uit.
Johannes Mol
Reacties: [email protected]
[vader van derdeklasser]
Halloooo mevrouw Vendel!!! dit is mijn
verhaaltje over schoolkamp!!!!!!!
Het aller aller aller aller aller aller aller
aller leukste van het kamp vond ik de
wandeling naar België. We begonnen vol
moed en goede wil met onze lange,
barre trektocht naar het
vreemde, merkwaardige land met hele
gekke inwoners genaamd België. Toen
we eenmaal in België aankwamen, werd
ons zicht op de Belgen veranderd. We
vonden namelijk een
SPEELTUIN!!!!!!!!!!!! We wisten allemaal
dat we dit utopia na een zekere tijd
moesten verlaten, anders zouden we te
laat voor het eten komen. Na vele
manen discussiëren besloten we dat het
tijd was om te vertrekken. We moesten
velden vol bloedzuigers overwinnen,
meters hoge prikkeldraadmuren
beklimmen en dichte bossen zo groot
dat we er wel doorheen moesten
doorstaan. Uiteindelijk kwamen we
verschrompeld en vermoeid aan in het
beloofde land, het land van het
Zinkviooltje.
Groetjes, Bouke Pieter
Hoekstraaaaaaaaaaaa :) :) :) :) :) :) :)
:) :) :) :) :) :) :)
13
Beste mevr. Vendel,
We gingen met alle eersteklassers op
kamp in Zuid-Limburg. Ik vond het
kamp heel erg leuk! De meisjes sliepen
in een apart gebouw waar ze ook
ontbeten, de jongens sliepen in het
hoofdgebouw waar iedereen
gezamenlijk ging avondeten. Ik ging
samen met alle meisjes uit mijn klas
samen met de meisjes uit een andere
groep in 1 kamer, maar in een andere
kamer waren niet genoeg bedden voor
een andere groep dus gingen we ruilen.
Toen waren er niet genoeg bedden voor
ons dus de andere meisjes bleven in die
kamer en onze groep ging weer naar
een andere kamer. Daar sliepen we toen
samen met onze leerlingmentoren Eline
en Zora. De jongens uit onze klas zaten
op de kamer met onze andere
leerlingmentor Tjip. We gingen ook naar
de mijnen, die waren heel cool en de
Fluweelengrot was ook heel erg leuk. Ik
vond de spelletjesmiddag en het GoActive leuk, vooral de piramides
bouwen! Toen we naar het zwembad
gingen was ik blij want er zijn 3 hele
leuke glijbanen, een hoge die
ronddraaide, eentje waar je met z'n
drieën tegelijkertijd af kan gaan en een
wildwaterbaan voor 'gevorderde
zwemmers', die was heel leuk maar ook
heel wild. Er was daar ook een
duikplank. Helaas was het buitenbad
gesloten... We gingen ook naar
Maastricht, daar kon je een speurtocht
doen of gaan winkelen. En op de laatste
dag van het kamp was er een Bonte
Avond (was heel leuk) en een disco, het
thema was Halloween en alles was echt
heel goed en mooi versierd! De meeste
kinderen waren goed verkleed en de
leraren/leraressen ook. Als je even geen
zin had om te dansen kon je naar een
andere ruimte toe om spellen te spelen
of te chillen. De volgende ochtend
moest je gaan inpakken en je koffer(s)
bij de bus leggen. In de bus gingen we
een klein beetje TV kijken. We kwamen
ongeveer om half 4 aan bij school.
Ik vond het hele kamp super leuk en
volgens mij de andere kinderen ook!
Hoi mevrouw Vendel,
Hier is mijn verhaal:
Schoolkamp
Het schoolkamp was superleuk!!
Ik vond het wel vervelend dat we twee
keer van kamer moesten verhuizen
maar uiteindelijk lagen we met alle
meisjes uit onze klas (10) op één kamer
en lagen we heel gezellig. De tijd dat we
op onze kamer waren was trouwens niet
veel want we hadden heel veel leuke
activiteiten zoals:
-aquarelleren (moeilijk woord!!!), we
mochten voor dinsdagmiddag zelf een
activiteit kiezen uit: capoeira, naar
België wandelen, voetballen, oefenen
voor de bonte avond en dus
aquarelleren. Ik had aquarelleren
gekozen en we gingen met mevrouw
Vendel en mevrouw Van Velsen het veld
inlopen en daar kregen we verfspullen
en dan mochten we ergens gaan zitten
en moesten we het landschap schilderen
-avondspel, het was helemaal donker en
we speelden klas tegen klas. Het spel
was een soort van kruising tussen
levend stratego en vlaggenroof. We zijn
2e van de 5 klassen geworden!!!!
- disco + bonte avond, woensdag
middag was iedereen zich eng en
bloederig aan het maken voor de disco
van die avond. Het thema was namelijk
halloween. Voor de disco was er een
bonte avond met wat acts. Daarna kon
het feest beginnen!!
-Maastricht, We zijn woensdag ook naar
Maastricht gereden met de bus en daar
mochten we in groepjes rondwandelen.
Ik heb met Robyn en Jonna rondgelopen
en we hebben heel erg veel lekkers
gegeten.
Ik heb heel veel nieuwe vriendinnen
gemaakt en ik vond het een superleuk
kamp!!
Dit was mijn verhaal.
Gr. Melanie
Groeten, Dayna Thie, 1c
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
14
Het 4e Feest der Poëzie
– Project Diepenbrock –
zondagavond 23 november 2014
CMA-Zaal, Amsterdam
PERSBERICHT
Menno Wigman ontvangt 1e exemplaar
nieuwe editie handgemaakt poëzieperiodiek
Avantgaerde met CD
Unieke, toegankelijke avond brengt jonge
dichters en musici samen op het podium met
gedichten op muziek
Project Diepenbrock
Deze 4e editie van het Feest der Poëzie heet
‘Project Diepenbrock’. Alphons Diepenbrock
(1862 tot 1921) was een van de bekendste
Nederlandse componisten van zijn tijd. Hij
heeft veel gedichten van zijn tijdgenoten, zoals
Willem Kloos, Lodewijk van Deyssel en
Herman Gorter, getoonzet; deze prachtige
liederen worden nu helaas nauwelijks meer
uitgevoerd. Het Feest der Poëzie zet de
Nederlandse liedtraditie voort door uit
muziekbibliotheken het opgraven en uitvoeren
van vergeten liederen op teksten van bekende
Nederlandse dichters uit de late 19e en begin
20e eeuw.
Dit Feest der Poëzie maakt op een unieke
manier de verbinding tussen heden en
verleden: verschillende musici en bands
hebben gedichten uit de nieuwe, op het Feest te
presenteren editie van handgemaakt
poëzieperiodiek Avantgaerde te getoonzet.
Deze komen samen met voordrachten door de
dichters zelf op een CD die bijgevoegd wordt
aan Avantgaerde, en gaan in première op de
avond zelf. Daarnaast hebben de musici door
Diepenbrock getoonzette gedichten opnieuw
op muziek gezet en beleven we die avond ook
daarvan de eerste uitvoering.
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
Programma: Menno Wigman, jonge musici
en dichters
Eregast is voormalig stadsdichter van
Amsterdam en veelgelauwerde dichter,
bloemlezer en essayist Menno Wigman, die
eigen gedichten en een vertaling van Rainer
Maria Rilke heeft bijgedragen aan de nieuwe
Avantgaerde. Hij zal deze en andere gedichten
uit eigen werk voordragen.
Muziek neemt tijdens deze editie van het Feest
der Poëzie een centrale plaats in. Daarom
treden, met nieuwe composities op gedichten
uit Avantgaerde en ander eigen werk, op:
Susanne Winkler (sopraan) en Daan van de
Velde (pianist) met een liedprogramma van de
hand van componist Hinse Mutter; chansontrio
En Vrac met bekende chansons en eigentijdse
theaterliederen; en eclectische rockband Forty
Dollar Baby met een bijzondere mengeling van
vele instrumenten, klanken en teksten.
Ook de dichters van Avantgaerde Mieke van
Zonneveld (winnares Turing Poëzieprijs 2014),
Lennard van Rij en Simon Mulder ook
voordragen uit hun bijdrage aan de nieuwe
Avantgaerde.
Verder kunt u een presentatie verwachten van
Muze Poëzie-app.
De CMA-Zaal: decadent industrieel theater
Dit alles in de CMA-Zaal in Amsterdam-Oost;
een oude fabriekshal van de Oostergasfabriek,
industriëel erfgoed uit het einde van de
negentiende eeuw, omgetoverd tot decadent
theater met veel rode gordijnen, rood pluche,
donker hout en een brandende haard. Tevens
boekverkoop en signering.
Praktische informatie
Datum, tijd: 23 november 2014; zaal open:
19:45; aanvang: 20:15.
Entree: 11 euro/9 euro (kortingstarief:
scholier/student/CJP/Stadspas/65+/donateur)
Locatie: CMA-zaal, Paradijsplein 1,
Amsterdam (bij station Amsterdam
Muiderpoort)
Reserveren is niet noodzakelijk, maar wel
gewenst en mogelijk via de website
www.feestderpoezie.nl.
15
Jong geleerd, oud gedaan
1e klas
6e klas
CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders
16