Transcript presentatie sportstructuren
Sportstructuren
Sophie Cools, Vlaamse Sportfederatie vzw Directeur Sport
1 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
1
Inleidend
2
•
Doel bijscholing:
Europa overzicht geven van structuren die in Vlaanderen en daarbuiten werkzaam zijn rond sport + “in de praktijk” + •
Indeling sportbeoefening
– Verplicht voor iedereen (LO op school) – Vrij te kiezen • Niet georganiseerde sport • Georganiseerde sport – Privaat – Overheid
Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
2
Inleidend: Staatsstructuur
• België = federale staat • Staatshervorming (‘70) – 2 grote krachtlijnen: taalgebruik en cultuur en economische betrachtingen – 3 gemeenschappen (cultuur) – 3 gewesten (economisch)
3 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
3
Inleidend: Staatsstructuur
• Sport als onderdeel van cultuur naar gemeenschappen • Gemeenschappen beslissen autonoom over hun bevoegdheden via decreten (federaal = wetten) • Maar ook sportgerelateerde zaken op federaal niveau! – Binnenlandse Zaken (veiligheid: vooral bij voetbalmatchen) – Justitie (Bosman) – Sociale Zaken (statuten, pensioenen,...) – Landsverdediging (sportbeoefening in het leger) – Verkeer en infrastructuur 4
4 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
Verplicht voor iedereen: LO op school
5
Beleidsstructuren onderwijs 5 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
LO op
school
:
onderwijsnetten
• 3 onderwijsnetten met eigen pedagogische identiteit – GO!: onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap – Gesubsidieerd Vrij Onderwijs (Katholiek) – Gesubsidieerd Officieel Onderwijs (Gemeentelijk en provinciaal) • Het vak LO = verplicht vak!
– Laagste niveau (kleuter): bewegingsopvoeding – Lager onderwijs: (verplicht) wekelijks twee uren accent op spelvormen/beweging – Secundair onderwijs: minimum 2u LO per week verplicht – Hoger onderwijs: LO niet in programma opgenomen
6 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
6
Vrij te kiezen - ONGEORGANISEERDE SPORT
7 • Sport op individuele basis of onder vrienden • Sport op vakantie (sportkampen) • Het commerciële sportaanbod • Sport in andere organisaties Populair!
Frequent of sporadisch?
Duurzaam of tijdelijk?
7 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
Vrij te kiezen - GEORGANISEERDE SPORT Overheidsstructuren die zich met sport inlaten
• Overheidsport in Vlaanderen: wie?
8
8 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
Vrij te kiezen - GEORGANISEERDE SPORT
9
9
Verwachtingen tov sportdiensten = regisseursrol
Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
Historiek lokale sport 10
• Begin
jaren ’60:
startblokken • Vanaf
jaren ‘70:
wel sportinfrastructuur nog geen sportdienst • Pas in
1976
eerste decreet: erkenning sportdiensten – gemeentelijk sportbeleid (cultuurpact!) • Decreet van
5 april 1995
: erkenning en subsidiëring lokale en provinciale sportdiensten (sportraad!) • Vanaf
2008
: nieuwe decreet lokaal sport voor allen-beleid (gemeenten, provincies en Vlaamse Gemeenschapscommissie) (beleidsplan, sportgekwalificeerde ambtenaar, subsidies, subsidiereglement clubs) • Vanaf
2013 (2014):
decreet lokaal sportbeleid (door Interne staatshervorming en decreet planlastvermindering) • Vanaf
2016
: geen decreet lokaal sportbeleid meer
Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
Nieuw decreet lokaal sportbeleid
• Vier beleidsprioriteiten (BPS 1) 1.
2.
3.
4.
Het ondersteunen van de kwalitatieve uitbouw van de sportverenigingen via een doelgericht subsidiebeleid (25%) Het stimuleren van sportverenigingen tot professionalisering, met een bijzonder accent op kwaliteitsvolle jeugdsportbegeleiding, en eventueel tot onderlinge samenwerking (35%) Het voeren van een activeringsbeleid met het oog op levenslange sportparticipatie via een anders georganiseerd laagdrempelig beweeg- en sportaanbod (10%) Het voeren van een beweeg- en sportbeleid met aandacht voor transversale samenwerking zodat kansengroepen gelijke kansen krijgen om actief te participeren in sport (10%) • Subsidie: €2,4 / inwoner+ €0,72 cofinanciering 11
11 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
Nieuw decreet lokaal sportbeleid
• Vlaams regeerakkoord sectorale subsidies sport afschaffing – Nieuw decreet ging in op 1 januari 2014 – verdwijnt 31 december 2015 – Geen verplichting/zekerheid meer dat gemeenten investeren in sport 12
12 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
12
Nieuw decreet lokaal sportbeleid
13 1) Het ondersteunen van de kwalitatieve uitbouw van de sportverenigingen via een doelgericht subsidiebeleid
– Voor sporttakken aangeboden door erkende federaties/OSVs – Op basis van een subsidiereglement – Geen 51% kwaliteitscriteria 2014: Gewijzigde subsidiereglementen
2) Het stimuleren van sportverenigingen tot professionalisering, met een bijzonder accent op kwaliteitsvolle jeugdsportbegeleiding, en eventueel tot onderlinge samenwerking
- Enkel voor clubs van erkende federaties - Eigen initiatieven of subsidies - Minstens werken rond kwaliteitsverhoging JSC/trainer, eventueel rond loonkosten coördinatoren of fusies/samenwerken
Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
13
Nieuw decreet lokaal sportbeleid
3) Het voeren van een activeringsbeleid met het oog op levenslange sportparticipatie via een anders georganiseerd laagdrempelig beweeg- en sportaanbod
Sport én beweegaanbod Kan in samenwerking met clubs
4) Het voeren van een beweeg- en sportbeleid met aandacht voor transversale samenwerking zodat kansengroepen gelijke kansen krijgen om actief te participeren in sport
Meer inzetten op “gelijke sportkansen” in plaats van op “doelgroep” op zich Kan in samenwerking met sportclubs
14 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
14
Provinciaal en lokaal: provincies en VGC 15
• Provinciaal (5 provincies) en VGC – Structuur • gedeputeerde • provinciale sportdienst • sportraad – Opdrachten sport t.e.m. eind 2013: basissubsidie €0,2 per inwoner • bovenlokale en intergemeentelijke samenwerking (structuren/projecten) • gehandicaptensport • infrastructuur en R O => Subsidies voor bovenlokale verenigingen > provinciale sportfederaties
Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
15
Provinciaal en lokaal: provincies en VGC
• Vanaf 2014 – Vlaams regeerakkoord (“interne staatshervorming”) => witboek Interne staatshervorming: “Subsidiëring van bovenlokale sportverenigingen door één bestuursniveau (Vlaamse overheid) in plaats van twee bestuursniveaus. Het is niet meer de taak van de provinciebesturen om provinciale afdelingen van erkende sportfederaties te subsidiëren via het Sport voor Allen decreet. Dit zal gebeuren op Vlaams niveau.” + wijziging decreet lokaal sportbeleid Zes opdrachten voor de provincies
16 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
16
Provinciaal en lokaal: provincies en VGC 17
3.
4.
5.
• De provincies zijn vanaf 1 januari 2014 bevoegd voor de volgende aangelegenheden inzake sport: 1.
2.
6.
stimuleren van personen met een handicap tot sportbeoefening (€) het, op vraag van de gemeenten, stimuleren en ondersteunen van de regionale werking in de sportsector het ondersteunen of organiseren van bovenlokale sportevenementen het bouwen of subsidiëren van bovenlokale sportinfrastructuur het coördineren van de relatie tussen natuur, sport en recreatie en ruimtelijke ordening het beheren van unieke bovenlokale instellingen in de sport (onder een unieke bovenlokale instelling in de sport wordt verstaan een bovenlokale organisatie die een specifieke meerwaarde betekent voor de sport op provinciaal niveau en die niet op Vlaams of op lokaal niveau ingevuld wordt.)
Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
17
Provinciale subsidies/werking
18
• “Dit zal op Vlaams niveau gebeuren”
Begroting 2013 Begroting 2014 Verschil 13 - 14
Dotatie sportfederaties Basissubsidies 24 238 000 20 642 000 25 927 000 21 594 000 + 1 689 000 DP (500 000) FO JS (500 000) Basissubsidies (616 000) Varia (73 000) + 616 000 • Cijfers VSF 2013: – 720 000 euro provinciale subsidies voor basiswerking – 330 000 euro provinciale subsidies voor jeugdsport
Verhoging dotatie sportfederaties is ok, MAAR… verhoging door provinciale verevening – dekt andere uitgaven Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
18
Historiek Vlaams Sportbeleid
• Voor ‘50: sport = volksgezondheid • 1956: NILOS (
N
ationaal
I
nstituut voor
L
ichamelijke
O
pvoeding en
S
port) • 1969: culturele autonomie = einde nationale sportadministratie en ontstaan van het – –
Bloso Adeps
• Daaropvolgende decennia: verder uit elkaar groeien van de sportadministraties. Leggen beiden eigen accenten op het beleid.
19 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
Historiek Vlaams Sportbeleid
• De aanzet tot een echt Vlaams Sportbeleid: 1997 Strategisch Plan Sportend Vlaanderen: – Gebaseerd op resultaten “Behoeftenonderzoek sportend Vlaanderen” en “Audit Bloso” – Missie sportbeleid Vlaanderen: ‘Een sportbeleid voeren om enerzijds zo veel mogelijk mensen in Vlaanderen zo regelmatig mogelijk te laten sporten, in zo goed mogelijke, kwaliteitsvolle omstandigheden, en anderzijds, om de bijzonder getalenteerde sporters optimale ontplooiingskansen te verschaffen en dit met uitdrukkelijke vrijwaring van de integriteit van de sport.’
Niet alleen kwantiteit in de sport maar ook kwaliteit
– Deze krachtlijnen terug te vinden in beleidsnota’s opeenvolgende ministers
20 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
20
Landelijk: overheid
• Minister van Sport – Sinds 1 april 2006 is de nieuwe structuur van de Vlaamse overheid in het kader van BBB volledig in werking getreden. Beleidsdomein CJSM – Minister met kabinet en Departement CJSM – Beleidsplanning, budgetteren en voorbereiding, opvolging en evaluatie – Vlaams regeerakkoord: Dep CJSM + Bloso
21 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
21
• Koen Algoed (kabinetschef) • Gert Vandebroek (chef sport) • Brecht De Vos • Nicole Bossaerts • An Vermeersch • Karolien De Saedeleer • Evelyne Laus
22 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
Landelijk: overheid OORSPRONKELIJK PLAATJE 23 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
23
Landelijk: overheid
• Departement CJSM (Cultuur, Jeugd, Sport en Media) – afdeling Sport en Jeugd – Beleidsondersteuning – Wetenschappelijk Onderzoek – Internationaal Sportbeleid – Intersectorale overheidssamenwerking – Sportprojecten – MVS (geen “team MVS” meer – wel nog apart NADO Vlaanderen) 24
24 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
Departement CJSM
• Afdelingshoofd Sport en jeugd: Astrid Vervaet • Ethisch sporten: Jord Vandenhoudt • Gezond Sporten: Nancy Barette • Infrastructuur: Stijn Boons & Sven Meert • Experimentele en innovatieve projecten: Bert Menten & Stijn Coppens • Internationaal sportbeleid: Dieter Braekeveldt • NADO Vlaanderen: Hans Cooman & Patrick Ghelen
25 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
Landelijk: overheid
26
• Beleid minister van Sport Philippe Muyters (verantwoording aan Vl. Parlement) • 8 beleidslijnen – De sportparticipatie verhogen zodat meer mensen levenslang sporten – De kwaliteit van het sportaanbod verhogen met alle actoren en op alle niveaus – Een gezonde sportbeoefening en het vrijwaren van de integriteit van de sport op alle niveaus – Vlaanderen bouwt aan een succesvol topsportbeleid door het creëren van een optimaal topsportklimaat en een duidelijke afgebakende organisatiestructuur – Het optimaliseren van omgevingsfactoren – Het voeren van een planmatig sportinfrastructuurbeleid – Efficiënt en effectief sportbeleid voeren – De Vlaamse overheid wil via een onderbouwd en duurzaam sportbeleid doorwegen op internationale discussies en het internationale sportbeleid
Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
26
Landelijk: overheid
• Agentschap Bloso www.bloso.be
– Voert het sportbeleid uit en coördineert de sportkaderopleidingen en de topsport. (afdeling sportkaderopleidingen ≠ VTS!!) – Het agentschap staat in o.a. voor de sportpromotie, coördineert de internationale uitwisselingen en beheert de Vlaamse sportinfrastructuur (Bloso centra). (afdeling sportpromotie en inspectie, afdeling Bloso-centra, afdeling sportinfrastructuur en logistiek) – Bovendien subsidieert en begeleidt het agentschap de Vlaamse sportfederaties evenals de gemeentelijke en provinciale sportdiensten. (afdeling subsidiëring) – Binnen het agentschap werd een afdeling opgericht voor de uitvoering van het topsportbeleid. Deze afdeling subsidieert, coördineert, ondersteunt, begeleidt en controleert het Vlaamse topsportbeleid. (afdeling topsport)
27 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
27
Afdelingshoofden Bloso
• Admin-generaal: Philippe Paquay • Als. Directeur + topsport: Paul Rowe • Subsidiëring + sportpromotie: Sonia Vanden Broeck • VTS: Hans Ponnet • Infrastructuur: Michel Van Espen • Bloso-centra: Peter Janssens
28 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
Landelijk: overheid
• Andere departementen die zich met sport inlaten – Onderwijs: universiteiten + hogescholen, Topsportscholen, Brede School – Leefmilieu en Infrastructuur, Ruimtelijke Ordening • Luchtsporten, watersporten, golf, paardrijden, kleischieten • Geluidshinder • Gebruik van water en bossen voor natuurgebonden sporten • Vlarem – Welzijn en volksgezondheid (MVS) – Werk (Tewerkstellingscontracten) – Toerisme
29 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
29
Overheid: overzicht
• Internationaal • Europees • Federaal • Gemeenschap • Provinciaal • Lokaal Unesco EU, Raad van Europa Binnenlandse zaken, Justitie Landsverdediging, Verkeer & infra Minister van Sport Vlaamse Sportraad Bloso en andere agentschappen Gedeputeerde sport, prov.sportraad, dienst Schepen voor sport, gem.sportraad, dienst
30 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
30
Private sportstructuren: historiek
• Voor 1800: sport lokaal – weinig vaste spelregels – Paardrijden, rugby, schermen • Tss 1800 – 1850: industrialisatie – Ontstaan van sportclubs en wat later ook regionale en nationale sportfederaties • Tss 1850 -1930: internationalisering van de sport – Vooral vanuit het Verenigd Koninkrijk – Eind 19de eeuw ontstaan internationale federaties – Ontstaat nood aan verdere standaardisering • Vanaf 1945: multisportfederaties en andere organisaties
31 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
31
Private sportstructuren - Lokaal
• Lokaal: sportclubs – Blijft populair, sportclubparticipatie stijgt/stagneert (anders georganiseerde sport “stijgt”) 1/5 Vlamingen sport in een sportclub – Ongeveer 19.211 “echte” sportclubs in Vlaanderen (Bloso-VSF, 2012) – Kleine clubs - helft heeft minder dan 61 leden – 89.61% van de clubs biedt 1 sporttak aan – 400.000 – 530.000 vrijwilligers in de sportsector (!!) – 16,91% niet aangesloten bij een erkende Vlaamse sportfederatie – 30% is vzw – Tekort aan financiën, infrastructuur, vrijwilligers, gediplomeerde trainers! – Sportclubs onder druk (verwachtingen vs. mogelijkheden)!
Bron: Bloso + De grote sportclubenquête (Bloso/VSF)
32 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
32
Private sportstructuren - Landelijk
•
Erkende sportfederaties
– Decreet van
1977
• Verplichte splitsing van de bonden • Erkenning en subsidiëring obv ledenaantallen • Ontbreken van kwaliteitsnormen, versnippering sportlandschap • Kritiek in het Strategisch Plan Sportend Vlaanderen (1997) – Kwaliteit van het sportaanbod in Vlaanderen verhogen • Leidde tot nieuw decreet – Decreet van 13 april
1999
• Loskoppeling tussen erkenning en subsidiëring • Eerste sporttakkenlijst • Maar ook hier tekortkomingen: o.a. onevenwichtige subsidieverdeling
33 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
33
Private sportstructuren - Landelijk 34
– Decreet van 13 juli
2001
• Splitsing tussen erkenning en subsidiëring (verdere professionalisering) • Subsidiëring via beperkte
sporttakkenlijst
(54 sporttakken) • Verhoogde transparantie van het sportlandschap • Opsplitsing tussen
unisportfederaties sportfederaties
(definities) en
recreatieve
• Verwijzing IOC –AGFIS!
• Vastleggen van topsportfederaties voor 4 jaar • Stimuleren van integrale kwaliteitszorg (beleidsplanning) • Verschillende basisopdrachten en facultatieve opdrachten • Opvangnet voor “alternatieve sporten” met beperkt subsidiëring: cluster voor vrijetijdsgebonden activiteiten (internationaal, volkssporten,luchtsporten en dieren)
Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
34
Private sportstructuren - Landelijk
•
Vlaamse Sportfederatie vzw
– Koepelorganisatie erkend en gesubsidieerd via decreet 13/07/2001 – Leden: 81 erkende sportfederaties (/87) – Voornaamste opdrachten • Sportfederaties vertegenwoordigen (belangenbehartiger) • Sportfederaties ondersteunen • Sportfederaties informeren – 8 beleidsdomeinen: sportbeleid, topsport, SVA, management van de federatie, vrijwilligersbeleid, EVS, MVS, sportclubondersteuning – Projecten: Dynamo Project, Multimove, EU sportlink, risicovechtplatform, SPOKA, Sport op Jongerenmaat, … www.vlaamsesportfederatie.be
35 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
35
Private sportstructuren - Landelijk
• Andere organisaties: – – –
Stichting Vlaamse Schoolsport
• www.schoolsport.be
• Samenwerking federaties >> ???
Vlabus vzw
: “uitzendbureau”/ kenniscentrum voor sportlesgevers (+ …) • www.vlabus.be
• Nieuwe opdrachten!!
• Samenwerking federaties >> ???
ISB vzw
: ondersteuningsstructuur gemeentelijke sportdiensten • www.isbvzw.be
36 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
36
Private sportstructuren - Nationaal
•
Nationale sportfederaties
– Geen rechtstreekse erkenning noch subsidiëring door de overheid – Meestal “Lege dozen”, brievenbussen –
MAAR
! Nog steeds noodzakelijk voor internationale doorstroming
37
•
BOIC
www.olympic.be
– Door IOC erkend NOC: vorming, ondersteuning,… – Internationale doorstroming naar OS, EYOD, YOG, WG, Paralympics – Geen rechtstreekse subsidiëring, wel “erkenning” en onrechtstreekse betoelaging (Nationale Loterij, Bloso) – Sterk betrokken bij Vlaams topsportbeleid – Weinig link met VSF
Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
37
Private sportstructuren - Continentaal
•
ANOC
: Association of National Olympic Committees – Samengesteld uit de NOC’s van de vijf continenten – Drukkingsgroep naar IOC toe • Binnen Europa – – –
EOC
: European Olympic Committee www.eurolympic.org
Europese Liga’s van Internationale Federaties ENGSO
: European Non-Governmental Sport Organisation = koepel van nationale koepels
38 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
38
Private sportstructuren - Internationaal
•
Internationale sportfederaties
– Sinds einde 19de eeuw – Sport “Owners” (“bezitten” officiële spelregels) – Verantwoordelijk voor: reglementen, management, evenementen,… – Standaardisatie reglementen > spectaculaire groei internationale sport in 20ste eeuw – Momenteel bestaan er zo’n 90 internationale uni-sportfederaties – FIG, UCI, FIFA,…
39 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
39
Private sportstructuren - Internationaal
•
Sportaccord
(vroegere AGFIS –GAISF) (General Association of International Sport Federations) Voorzitter: Vizer (judo) (vroeger Hein Verbruggen) www.sportaccord.com
• Leden : internationale sportfederaties (owners) en organisaties (users, vb. CISM (militaire sport), helpers vb. wetenschappers) • Doelstellingen o.a.: – Samenwerking leden en andere sportorganisaties bevorderen – Beschermen van de gemeenschappelijke belangen (tv rechten, sponsoring) – Opstellen van kalender internationale sportevenementen
40 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
40
Private sportstructuren - Internationaal
•
De Olympische Beweging
(1894) Pierre De Coubertin IOC Lausanne – www.olympic.org
Voorzitter: Thomas Bach (D)
41
• Leden : 115 individuele personen (P-O Beckers) • Doelstelling : – Olympisme wereldwijd promoten (Topsport en SVA) obv Olympisch Charter “To build a better world through sport” Activiteiten o.a. : – Organisatie Olympische Spelen – Strijd tegen doping (WADA) – Vorming
Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
41
Eindoverzicht sportstructuren 42 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
42
Vragen?
43 Sportstructuren 14 oktober 2014 - Antwerpen
43 43