Transcript Ontwikkelingen volgen elkaar hier r

Expertisecentrum Neurorevalidatie Amsterdam: een
Ontwikkelingen volgen
Begin 2013 stelden we in dit magazine
het Expertisecentrum Neurorevalidatie
Amsterdam aan u voor. Samen met
clustervoorzitter/revalidatiearts Manin
Konijnenbelt liet prof. Gert Kwakkel
weten dat de ontwikkelingen binnen Reade
voor onderzoek naar en behandeling van
NAH (niet-aangeboren hersenletsel) elkaar
razendsnel opvolgen. Zeker op het gebied
van onderzoek en het aangaan van samenwerkingen, neemt het centrum landelijk, en
internationaal, belangrijke stappen.
“Zoals we in het vorige interview al vertelden, willen we vanuit
Nauwkeurige samenwerking
het expertisecentrum de cliënt na een CVA/beroerte, een van de
“Het inzetten van een meetbus was een proces dat om veel sa-
oorzaken van NAH, in de tijd volgen. Dat is een uitdaging, want we
menwerking vraagt. Hier zijn we dan ook al in 2012 mee gestart.
zijn een onderdeel van een keten aan zorg. De oplossing is gevonden
Medisch-ethisch, juridisch, organisatorisch, technisch etc. Op wiens
in een speciale meetbus waarmee wij naar de cliënt toe kunnen. We
grondgebied handel je en welke gevolgen heeft dit voor je aanspra-
denken dat dit minder belastend is voor hem/haar dan steeds naar
kelijkheid? Hoe maak je de apparatuur in een mobiele bus werkzaam
onze polikliniek te komen. Bovendien denken wij dat het uiteindelijk
en betrouwbaar? Op technisch gebied hebben we nauw samenge-
ook goedkoper is dan al die keren taxivervoer naar de poli. Ongeacht
werkt met Technische Universiteit Delft en Northwestern University
de locatie van opname: ziekenhuis, revalidatiecentrum, verpleeghuis
in Chicago om voor de laatste technische problemen de juiste oplos-
of thuis kunnen we zo de cliënt herhaald in tijd meten. CVA-patiën-
singen te vinden. Met succes, want inmiddels hebben naast VUmc
ten zullen non-invasief met een draagbare EEG, in combinatie met
ook SLAZ, OLVG, Ziekenhuis Amstelland, Cordaan en Amstelring
een haptische robot, worden gemeten. Dit programma, in samen-
aangegeven mee te willen doen. AMC is geïnteresseerd om te parti-
werking met de Technische Universiteit Delft, loopt tot medio 2017
ciperen in het werven van CVA-cliënten. Dit onderzoek willen we als
en heet ‘4D-EEG’. We hebben hiervoor Europese financiering gekre-
start gebruiken voor de opzet van het ‘Amsterdams CVA-Netwerk’.
gen binnen het FP7-programma van de Europese Onderzoeksraad.”
Daarvoor loopt inmiddels een aanvraag bij ZonMw en STW.”
22
Wetenschappelijk onderzoek
update
elkaar hier razendsnel op
Groots onderzoek
met ervaringsdeskundigen. Dat is uniek. Dankzij een fellowship van
“Ik ben trots dat we in de afgelopen zes jaar, door een intensieve
de Duyvens-Nagelstichting kan ergotherapeut en onderzoeker Ruth
academische samenwerking, het meest omvangrijke onder-
Wobma (Reade) onderzoeken wat de rol is van ervaringsdeskun-
zoek naar de meerwaarde van arm-hand revalidatie (CIMT en
digen bij NAH-patiënten. Naast systematisch literatuuronderzoek
EMG-NMS) in de eerste weken na een beroerte hebben kunnen
brengen we de karakteristieken van patiënten die behoefte hebben
uitvoeren”, zegt Gert Kwakkel. “Op 1 juni hebben wij het tweede
aan een ervaringsdeskundige in kaart. Om vervolgens vast te stel-
kaderprogramma van ZonMW van EXPLICIT-stroke afgerond.
len wie dit achteraf ook als positief ervaren heeft. Dat onderzoek is
EXPLICIT-stroke staat voor ‘EXplaining PLastICITy after stroke’ en
meer beschrijvend van aard en kan een belangrijke eerste stap zijn
werd in nauwe samenwerking met Technische Universiteit Delft,
voor een groter (vervolg)onderzoek.”
Radboud, UMC Leiden en UMC Utrecht gedraaid. In het programma zijn in de afgelopen vijf jaar 1.272 klinimetrische metingen
Verdere ontwikkelingen
verricht. Daarnaast zijn bij veel patiënten het neurologisch beloop
“Er is ook een start gemaakt met de implementatie van klinimetrie
met TMS, fMRI en kinematisch in kaart gebracht. De bijdrage van
na een CVA waarbij op gezette tijdstippen, na het CVA, cliënten op
Reade en andere UMC-gerelateerde revalidatiecentra waaronder
het gebied van motorische revalidatie in kaart worden gebracht.
Rijnland, de Hoogstraat, Doorn, St Maartenskliniek en Tolbrug zijn
Deze coreset van meetinstrumenten, zoals uitgedokterd door
hierbij cruciaal geweest. Er zijn inmiddels 24 wetenschappelijke
Nienke Zijp en Rinske Nijland, sluit naadloos aan bij de onlangs
artikelen gepubliceerd, terwijl de hoofdstudie nog moet komen.”
uitgebrachte, herziene, KNGF-behandelrichtlijnen beroerte.
Onderzoek voor partners
Tot slot zal dankzij subsidie van de Hersenstichting begin volgend
jaar binnen Reade een onderzoek worden gestart naar de effecten
“In april zijn we gestart met het CARE4Stroke-programma. Een
van nieuwe behandelmethoden zoals hersenstimulatie (transcra-
doelmatigheidsonderzoek naar de effectiviteit van een coachings-
niele direct current stimulation) in combinatie met oefentherapie bij
programma aan de partner van de CVA-cliënt, na ontslag uit het
cliënten met een beroerte. We hopen met deze nieuwe non-inva-
revalidatiecentrum. In dat onderzoek, dat binnen Reade door revali-
sieve techniek de effecten van oefentherapie straks aantoonbaar
datiearts (en promovenda hierop) Judith Vloothuis wordt gecoördi-
te kunnen versterken. Met deze landelijke unieke projecten loopt
neerd, ondersteunen we via apps op iPads de cliënt en zijn partner
Reade voorop wanneer het gaat om onderzoek en zorginnovatie.”
in hun thuissituatie. Dat onderzoek werd monocenter opgestart
maar is ondertussen uitgebreid naar een multicenter onderzoek
waarin we optrekken met diverse zieken- en verpleeghuizen. Ook
vanuit Australië is interesse getoond. Collega’s van de Flinders
University in Adelaide onderzoeken daar de meerwaarde die het
programma kan bieden. Wij verwachten onze eerste resultaten in
2016 en hopen deze dan te kunnen vergelijken met die uit Australië.
Binnen Reade zullen we vanaf 2015 verdieping geven door ook
cliënten met hersentrauma, infecties en neuro-oncologische problemen in het programma te includeren. Die uitbreiding wordt mogelijk
gemaakt dankzij een ZonMw subsidie die we recent hebben ontvangen voor vier jaar onderzoek en zal vanzelfsprekend onder een
andere naam gaan draaien: CARE4Brain.”
Rol van ervaringsdeskundigen
“In het Expertisecentrum Neurorevalidatie Amsterdam werken we
23