2 2 8

D E M E D I A M A K E R

Haar open brief aan ‘boze 60-plussers’ werd het bestgelezen artikel ooit op de Volkskrant-website. Yvonne Hofs legt uit hoe je scheve beeldvorming kunt voorkomen. ‘Ik denk dat bij het grote publiek het beeld heerst dat het pensioenstelsel op instorten staat. Jongeren denken dat als zij met pensioen gaan er niets meer is; ouderen maken zich grote zorgen omdat ze zien dat hun pensioen wordt gekort. Mensen hebben het gevoel dat ze er toch niets aan kunnen doen, maar er is ook veel boosheid. Jarenlang is gezegd: maakt u zich geen zorgen, wij hebben het beste pensioenstelsel ter wereld. Daardoor heerste er een gevoel van zekerheid. Die zekerheid was er niet, maar men dacht het wel. Dat kwam ook door de markt, die altijd meezat waar door pensioenen in de praktijk met de inflatie omhoog gingen. Mensen gingen dat als een verworven recht beschou wen. Groei werd het nieuwe normaal, maar het was nooit een garantie.

Yvonne Hofs (1969) is sinds 2008 economieredacteur bij de Volkskrant. Naast pensioenen schrijft ze over macro-economie, banken en de woningmarkt. Eerder werkte ze op de internetredacties van de Volkskrant, RTL Nieuws en de NOS en als verslaggever bij het Limburgs Dagblad.

Pensioenfondsen hadden al veel eerder duidelijkheid moeten verschaffen over de risico’s. Bij elke uiting over de opgebouwde pensioenrechten zou heel duidelijk, in vette en niet in kleine letters, moeten staan: ‘alles is onzeker’. In het Uniform Pensioenoverzicht zouden bijvoorbeeld meerdere scenario’s moeten staan: u krijgt dit als het tegenzit en dit als het meezit. Daarmee wordt ook dui delijker dat de hoogte van het pensioen onzeker is.

Als het gaat om aanpassingen van het pensioenstelsel zouden fondsen heel helder moeten opschrijven wat er gaat veranderen en wat dat precies bete kent. Je moet alle technische details eruit halen, dat is toch te ingewikkeld, en mensen op hun eigen portemonnee aanspreken: als ze dit gaan doen, bete kent dat naar schatting voor u dit. Blijf hameren op de risico’s en vooral geen zekerheid suggereren die er niet is.’ •

‘Jarenlang is gezegd: maakt u zich geen zorgen’

A B P W e r e l d

T R A I N I N G

‘Verwacht het onverwachte’

2 3

2 4 A B P

Volgens de Amerikaanse psycholoog K. Anders Ericsson kunnen mensen door 10.000 uur training expert worden in een bepaalde complexe vaardigheid. ‘Dat je in het heetst van de strijd op je kennis en ervaring kunt terugvallen, geeft vertrouwen en rust’, aldus René Valkenburg, docent en onderzoeker aan de Politieacademie.

b e e l d _ J E R O E N H O F M A N W e r e l d T r a i n i n g 2 5 Crailo: Mobiele Eenheid (ME) en arrestatieteams trainen op het oefencentrum. Ook honderden brand- weerlieden en bedrijfshulp- verleners worden er in realistische situaties opgeleid en getraind.

2 6 A B P W e r e l d T r a i n i n g 2 7 Ossendrecht: De eerste linie heeft de barricade geslecht, de tweede staat klaar. De raddraaiers worden op afstand houden met de ‘water werper’. In de communicatie in NAVO-code wordt dit waterkanon aangeduid met ‘Whisky’.

2 8 A B P Ossendrecht: Veilig en snel klimmen, je collega’s zorgen voor dekking. Het terrein kent verschillende wijken om te trainen. Enkele scènes uit de Amerikaanse thriller Mindhunters (2004) werden op deze locatie opgenomen.

W e r e l d T r a i n i n g 2 9

3 0 A B P Ossendrecht: Evenwichts- balken op de hindernisbaan. Voor een ME’er in volledige uitrusting een lastige oefening. Maar niet zo lastig als in volledige uitrusting van een driemeterplank springen en zwemmen.

W e r e l d T r a i n i n g 3 1

3 2 T r a i n i n g A B P

T R A I N I N G

In het heetst van de strijd de juiste beslissingen nemen. René Valkenburg, docent en onderzoeker aan de Politieacademie, leidt professionals op om op de juiste manier te handelen bij crises, geweldsincidenten en rampen.

t e k s t _ N I C O L E G O M M E R S

Sommige journaalbeelden staan in ons collectieve geheugen gegrift. Denk aan de brand bij een chemisch bedrijf in Moerdijk (2011) of de schietpartij in een winkel centrum in Alphen aan den Rijn (2013). Bij dit soort – zeer uiteenlopende – situaties wordt binnen Politie Nederland een Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (SGBO) geactiveerd, een team van mensen dat zich bezighoudt met crisis management op strategisch, tactisch en operationeel niveau. Ook bij voorziene evenementen, zoals de troonswisseling van 2013, wordt een SGBO ingesteld. Bij die evenementen is de voorbereiding en kansberekening erg belangrijk: de SGBO neemt te verwachten scenario’s door, zodat incidenten daadkrachtig opgelost kunnen worden. nals van bijvoorbeeld arrestatieteams, ME en diverse andere eenheden op alles wat in de realiteit ook voorkomt: van gebieds evacuatie tot het doorbreken van bar ricades en het beteugelen van rellen. De fysieke uitdaging is echter ‘maar’ een onderdeel van het geheel – deskun digheid begint in het klaslokaal. René Valkenburg is als docent en onderzoeker medeverantwoordelijk voor het bijbren gen van de broodnodige theoretische kennis aan onder meer stafhoofden. Hij vat het krachtig samen: ‘In een crisis situatie waarin escalatie dreigt, zorgt de deskundigheid van onze mensen ervoor dat zij de situatie tot een goed einde brengen. Kun je een situatie nog de-escaleren door communicatie, is het nodig een wapenstok te gebruiken of zijn er zwaardere middelen nodig, zoals traangas?’

Escalatie

Fysieke oefening en training vinden onder meer plaats op een voorma lig fabrieksterrein bij de School voor Gevaar- & Crisisbeheersing (gelieerd aan de Politieacademie) in Ossen drecht, waar in een unheimische set ting levensechte situaties nagebootst worden. Hier oefenen politieprofessio-

René Valkenburg Functie: docent en onderzoeker aan de School voor Gevaar- en Crisisbeheersing Locatie: Ossendrecht In dienst: sinds 2003 bij de Politie- academie, sinds 1990 bij de Politie.

Verwacht het onverwachte

‘Dat je in het heetst van de strijd op je kennis en ervaring kunt terugval len, geeft vertrouwen en rust. Om voorbereid te zijn, anticiperen we op de meest onverwachte situaties. Hoe grijp je adequaat in bij een milieuramp? Wat gebeurt er bij een grootscheepse data-uitval, veroorzaakt door hackers?’ Valkenburg is een aantal maanden druk bezig geweest met trainen van mensen voor de Nucleair Security Summit, de prestigieuze top die eind maart in Den Haag plaatsvond. ‘Daar liepen dagelijks 13.000 politiemensen rond, de groot ste politieoperatie ooit in Nederland. Samen met mijn collega’s trainde ik zo’n honderd staffunctionarissen. Natuur lijk hielden we rekening met allerlei risico’s op het gebied van veiligheid. Maar het gaat veel verder dan dat. Wat zijn de gevolgen als de weg ver zakt en de auto van een hoogwaardig heidsbekleder vast komt te zitten? Wij verwachten altijd het onverwachte.’ •

W e r e l d E S

Wat als je op een onbewoond eiland belandt? Deskundige Paul Hart, een voormalig luitenant van de Britse Royal Navy, weet na oneindig veel training hoe te overleven. En wij nu ook.

S A Y t e k s t _ P A U L H A R T 3 3