kunstbeschouwing

Download Report

Transcript kunstbeschouwing

inhoud

02 opdracht 2 opdracht 4 opdracht 5 ..27

..28

02 opdracht 2 opdracht 4 opdracht 5 ..27

..28

opdracht 1

In het Stedelijk museum zijn een hoop werken te vinden die een vreemde of opmerkelijke beleving met zich mee brengen, zij het visueel of auditief. Na enige tijd rondgetrokken te hebben door het museum echter, stuitte ik op een wel heel interessant werk; ‘The Beanery’ van Kienholz.

Dit werk is slechts enkele jaren ge leden gerestaureerd om te worden ten toongesteld in het Stedelijk museum. ‘The Beanery’ lijkt op het eerste oog niet veel meer dan een grote, slordig in elkaar 03 getimmerde houten kist waar een rij mensen omheen staat. Nadere observa tie wijst uit dat dit kunstwerk veel meer is dan dat.

Na een kleine tien minuten in de rij te hebben gestaan werd ik naar binnen gelaten in dit mysterieuze bouwwerk. Zodra ik toetrad werd ik overspoelt door geluiden; geroezemoes, glasgerinkel, muziek. In plaats van de ruime zalen van het museum, stond ik nu midden in een kroeg, volledig afgezonderd van de wereld erbuiten. Ik liep wat verder naar binnen en keek om mij heen. Alles in de kroeg zag er vies, stoffig en kleverig uit. Bovendien hadden alle gasten in het etablissement klokken in plaats van gezichten. Dit alles bracht de illusie dat in café ‘The Beanery’ de tijd stil staat.

opdracht 2

Favoriete surrealistisch schilderij Gino Severini – Trein der gewonden

Ik vond dit meteen een heel tof schilderij omdat het heel goed de chaos en dy namiek van oorlog uitbeeldt. Er zijn heel veel dingen op hetzelfde moment aan de hand en als kijker is er daarom ook veel te zien. Ik ben me er van bewust dat het een futuristisch schilderij is, maar ik ben van mening dat de chaos het ook een beetje surrealistisch maakt. Het is bijna alsof je in een staat van shock bent als je naar het schilderij kijkt, het duurt lang om de tails door te krijgen en het overspoelt de zintuigen een beetje. De arm in de karren van de trein en de verpleger verdwijnen in een mengeling van metaal en rook, ter wijl het onverstoord door de huizen heen dendert. Het doet ook een beetje denken als een vreemde nachtmerrie, al zal het voor de futuristen wel soort droom of doel zijn geweest.

opdracht 3a

L’art pour l’art

kan beschouwd worden als kunst zonder doel, behalve esthetische waarde. Omdat de kunst geen doel meer had zoals bijvoorbeeld het portretteren van een persoon of familie, kon de kunstenaar steeds vrijer te werk gaan en zijn werken alsmaar verder van de realiteit verwijderen.

Stap voor stap gingen schilders en ook andere kunstenaars (denk aan muzikanten en schrijvers) over van een realistische weergave van de werkelijkheid, naar een abstrac tere weergave waarin vorm en kleur steeds losser gingen staan van het onderwerp of de achterliggende gedachte.

opdracht 3b

Kees van Dongen: Portret van de Vieux Clown, 1906

Clowns en andere kleurrijk uitgedoste circusfiguren zijn een populair onderwerp bij veel kunstenaars uit het beagin van de twintigste eeuw. Deze felle kleuren komen goed tot hun recht in dit schilderij waarbij grove verftoetsen gebruikt zijn.

Dit werk wordt door de felle kleuren en bijna primitieve vorm tot het fauvisme gerekend, een zijtak van het expressionisme. Een term afkomstig van een Franse tentoonstelling waar Van Dongen, samen met onder andere Matisse, Derain en Vlaminck, door een criticus als ‘fauves’ of wilde dieren omschreven werden.

Ernst Ludwig Kirchner: Nacktes Mädchen hinter Vorhang (Fränzi), 1910

Fränzi

(Lina Franziska Fehrmann),

een model dat veel poseerde voor Kirchner en andere leden van Die Brücke, staat hier afgebeeld in Kirchner’s atelier, ingericht met zijn handgemaakte meubelen, schilderijen en wandkleden.

Dit werk is typerend voor zijn werk uit de periode dat hij werkte met Die Brücke; zijn stijl werd hier gekenmerkt door grote monochrome vlakken met heldere kleuren en wispelturige contouren. Ook is het naakte een opvallend onderwerp waarvan veel ge bruik werd gemaakt door Die Brücke.

Wassily Kandinsky: Improvisation 33 (Orient I), 1913

Hoewel dit werk op het eerste oog zeer abstract lijkt, is dit het eigenlijk niet. De titel ‘Im provisation’ is een verwijzing naar de muzikale term die een spontane onvoorbereide uiting beschrijft. Voorstudies van dit werk tonen aan dat het hier gaat om een variant van het thema paradijstuin. Volgens de Bijbel zou het paradijs namelijk in het Midden Oosten liggen, aldus de toevoeging Orient

(ouderwetse benaming voor het oosten)

achter de titel.

Met deze interpretatie zijn de vormen te associëren met de klassieke thematiek. Zo lijkt de vorm linksonder op een liggende vrouw en links op de achtergrond kan een toren herkend worden.

George Grosz: Der Agitator, 1928

De man in het midden van het beeld spreekt de menigte toe. Aan de spelden op zijn jas en de kleuren op het hart zijn metaforen van het voormalige Duitse Rijk. Samen met de beelden erboven, schildert Grosz een karikatuur van het militarisme en nationalisme dat speelde in Duitsland. Hij deed dit al sinds de Eerste Wereldoorlog.

Grosz beschouwde zichzelf als een historieschilder en wilde met zijn werken de maatschappij een spiegel voorhouden.

Naarmate het nationaalsocialisme in Duitsland in de jaren twintig meer en meer aan de macht kwam, besloot Grosz in 1933, kort voor Hitler’s machtsovername, te emigreren naar Amerika. Een land dat hij erg bewonderde.

010

Max Beckmann: Doppelportrait von Quappi und mir, 1941

Beckmann heeft zichzelf in dit werk met zijn vrouw, Matilda

(ofwel Quappi)

, afgebeeld tijdens hun verblijf in Amsterdam, waarnaar ze vanuit Berlijn zijn verhuisd in 1937.

Hoewel de chique kleding van Beckmann wijst op een optimistische sfeer, komt het beeld erg claustrofobisch en gesloten over.

Opvallend is ook dat, hoewel er tussen Beckmann en Quappi veel interactie is, ze toch gescheiden staan. Dit komt doordat ze ieder een andere achtergrond hebben

(Beck mann een gele muur en Quappi een duistere schaduw)

en omdat Quappi naar de achtergrond verdrongen wordt door Beckmann.

010

Corneille: Jeux d’enfants, 1948

Corneille, oorspronkelijk sterk beïnvloed door de werken van Picasso, maakte zich in 1948 hier van los en richtte met onder anderen Karel Appel en de gebroeders Nieu wenhuijs, Constant en Jan, de Cobra-beweging op.

In dit werk laat Corneille de primitieve en kinderlijke stijl zien die erg typerend is voor de Cobra-beweging. Het schilderij geeft een soort landschap weer waaruit bomen opge maakt kunnen worden. De felle, primaire kleuren en simpele vormen benadrukken het kinderlijke van dit schilderij.

011

012

Barnett Newman: Cathedra, 1951

Dit werk is een verwijzing naar het blauwe hemelgewelf en de troon van God in het Oude Testament. Met de titel probeert Newman te verduidelijken hoe hij zich tijdens het maken van dit schilderij verbonden voelde met hogere sferen en de mysteriën van het leven. Newman is erg spiritueel ingesteld.

Het schilderij zelf is opgebouwd uit een zestal afzonderlijke verflagen, waardoor hij een diep kleurvlak creëert, welk een ruimtelijke illusie opwekt.

Newman’s werk wordt gerekend tot het abstract expressionisme.

012

Karel Appel: Wandschildering voormalig restaurant Stedelijk Museum, 1956

Net als Corneille laat Appel in dit werk erg sterk de typerende stijl van de Cobra-beweg ing zien; grote primaire kleurvlakken en primitief ogende vormen.

Appel maakte deze wandschildering in opdracht van het Stedelijk Museum zelf. In het werk zijn zowel nieuwe vormen van expressie als nieuwe technieken toegepast en gecombineerd. Zo is het ovalen raam gemaakt door middel van de destijds nieuwe glasappliquétechniek, waardoor direct daglicht naar binnen kon schijnen.

Aan de rechterkant kwam Appel niet helemaal uit qua ruimte, waardoor hij een deel van de schildering op de aanliggende muur moest voortzetten.

013

014

Willem de Kooning: North Atlantic Light, 1977

Door de grote mate van abstractie kan dit schilderij moeilijk direct geïnterpreteerd worden. Enkele vormen doen echter wel denken aan bijvoorbeeld landschappen. In de periode dat De Kooning dit werk schilderde, woonde in de buurt van East Hampton, New York. Hieruit kan gehaald worden dat dit schilderij mogelijk een zeegezicht voor stelt. Dit idee wordt ondersteund door de vorm gelijkend aan een zeilboot in het midden van het beeld.

Voor De Kooning was het ontstaansproces van zijn werken een erg belangrijk aspect. Zijn werkwijze bestond dan ook uit veel toevoegen en verwijderen van verflagen en een enorme verscheidenheid aan penseelstreken.

014

Enzo Gucchi: La fioritura dei galli neri / Piu vicino al sentimento degli dei, 1983

De Italiaanse schilder Gucchi was een belangrijk lid van Italiaanse, Neo-expressionis tische Transavanguardia beweging.

In dit schilderij laat hij zijn opgewonden levensgevoel zien. De donkere wolken en wilde hanen geven het schilderij een woest en onheilspellend karakter. De hanen lijken op elkaar te klimmen en elkaar daarbij te verdringen om zo hoog mogelijk te komen, di chter bij het gevoel der goden.

Alle donkere kleuren in dit werk worden slechts doorbroken door het zonlicht dat tus sen de wolken door zichtbaar wordt.

015

016

Vincent van Gogh – Les Bêcheurs

Vincent van Gogh was een zeer invloedrijk schilder en dan ook de start van deze weg, die laat zien hoe abstractie doormiddel van de kubistische stroming tot stand kwam. Vincent van Gogh had zelf niet veel met kubisme te maken, maar inspireerde wel de Fauvisten, die op hun beurt weer de kubisten inspireerden. De fauvisten lieten zich bij Vincent van Gogh vooral inspireren door het felle kleurgebruik in de schilderijen.

016

Enzo Gucchi: La fioritura dei galli neri / Piu vicino al sentimento degli dei, 1983

De Italiaanse schilder Gucchi was een belangrijk lid van Italiaanse, Neo-expressionis tische Transavanguardia beweging.

Alle donkere kleuren in dit werk worden slechts doorbroken door het zonlicht dat tus sen de wolken door zichtbaar wordt.

017

018

Leo Gestel – Kubistische vrouwenfiguur

Zoals de titel al zegt is dit schilderij een goed voorbeeld van kubisme. Zonder al te felle kleuren te gebruiken haalt de kunstenaar de werkelijkheid uiteen en puzzelt hij deze samen met een andere blik op de werkelijkheid. De stukjes zijn allemaal zorgvuldig geselecteerd en herschikt. Het geheel is verwarrend en perspectief is ook niet meer aanwezig. Dit analytisch kubistische kunstwerk grenst bijna aan het abstracte.

018

Gino Severini – Trein der gewonden

Trein der gewonden is een werk gemaakt halverwege de Eerste Wereldoorlog. Gino Severini woonde destijds in Parijs, waar veel kubistische kunstenaars woonden. Zijn werk had naast kubistische invloeden ook impressionistische invloeden, maar behoo rde toch tot het Futurisme, een stroming die vooral gekenmerkt werd door het aanbid den van de moderne kapitalitische maatschappij in al zijn dynamiek en snelheid. Deze stroming vloeide voort uit het kubisme, maar wilde er niets mee te maken hebben.

019

020

Piet Mondriaan – Tableau III: Compositie in Ovaal

Compositie in ovaal is een werk dat Mondriaan in Parijs heeft geschilderd. Hij werd hierbij geïnspireerd door de kubisten. Hierbij was vooral de manier waarop zij de wer kelijkheid opdeelden in geometrische vlakken belangrijk. Hij zette zelfs een stap verder. Hij streefde naar een afgewogen compositie zonder ruimtewerking. Er wordt gedacht dat het werk gebaseerd is op een stijger voor een gebouw, maar door de compositie van lijnen en kleurvlakken is dit nau welijks meer te zien.

020

Piet Mondriaan - Compositie met blauw, geel, rood, zwart en grijs

In Mondriaans zoektocht naar het absoluut evenwicht van vorm en kleur ging hij nog verder. Zijn werken had hij nu gelimiteerd tot het primaire kleurenspectrum van rood, geel en blauw in combinatie met zwart en grijs. De horizontale lijnen in het schilderij stonden symbool voor het vrouwelijke en de verticale lijnen stonden symbool voor het mannelijke. Mondriaan wilde dat zijn schilderijen een hogere werkelijkheid uit zouden drukken met behulp van deze kenmerken en het absoluut evenwicht.

021

022

Marlow Moss – Rod, blauw, geel en wit

In haar kunstwerken wilde Marlow Moss vooral uitdrukking geven aan drie elementen: Ruimte, beweging en licht. Haar schilderijen lijken erg op die van Mondriaan, maar er zitten nog behoorlijk wat verschillen tussen. Zo variëert Marlow in dit werk de dikte van de lijnen, de hoeveelheid lijnen naast elkaar en maakt zij geen gebruik van zwart. De kleuren spreken dus en laten zich niet inkaderen. De dubbele lijnen duidden beweging aan, iets wat door andere schilders al snel werd overgenomen, en toonden vooral een mathematisch uitgangpunt.

022

Georges Braque – Stilleven met mes

Georges Braque was een belangrijke figuur in het kubisme en had veel contact met Picasso. Hij was de eerste die zijn kleurgebruik minder sterk maakte en maakte ook al vroeg gebruik van collage-achtige elementen, alsof er krantenpapier gewoon op het doek was geplakt. Hij schilderde graag stillevens, zoals hierboven ook te zien is.

023

024

Pablo Picasso - Hoofden

Dit is een werk dat uit Pablo Picasso’s bekende abstracte periode komt. Zijn werken werden steeds minder gebaseerd op de werkelijkheid, maar bevatten altijd nog frag menten ervan. Zijn werken lijken hier dus nog steeds op bestaande dingen, maar je moet wel steeds beter kijken om dit te zien. Picasso kon dus nooit helemaal de werke lijkheid loslaten.

024

opdracht 4

4: Pop art kunstwerk

Roy Lichtenstein – As I opened fire

Het werk ‘As I Opened Fire’ is een goed voorbeeld van Pop Art. Roy Lichtenstein haalde bij zijn werken vooral inspiratie uit stripboeken en advertenties, vergrootte deze letterlijk uit en voegde er een eigen ‘touch’ aantoe met fel kleurgebruik en ras terpunten. Pop art moest toegankelijk zijn voor de massa’s: Alledaagse voorwerpen werden tot kunst verheven en groots af 025 gedrukt, het liefst met felle kleuren en niet een al te diepe betekenis. ‘As I Opened Fire’ ziet er uit alsof het gedrukt is door een machine, en dat was ook Lichten stein’s doel. Hij had geen hekel aan mas sacultuur, maar vond het wel leuk om de absurditeit van dingen te benadrukken door ze uit te vergroten en hierbij gebruik te maken van de manier waarop er op dat moment in Amerika visueel gecommuni ceert werd. Dat heeft hij ook hier gedaan.

026

opdracht 5

Your Line or Mine

Your Line or Mine Is een animatie installatie waaraan elke bezoeker bij kan dragen. Om mee te doen hoef je alleen een blaadje te pakken en de instructies te volgen, elk blaadje is een klein beetje anders en hoe creatief jij besluit je opdracht uit te voeren is helemaal aan jou.

Bij deze installatie is de bedoeling dat men de stippen op een vel papier op een speci fieke wijze verbind. Alle vellen van alle bezoekers worden achter elkaar afgespeeld in maar liefst drie animatie films. Doordat iedereen de opdrachten die op de vellen papier staan geschreven, net iets anders uitvoert levert dit hele interessante resultaten op.

Doordat de stippen op de papieren per vel net iets anders staan, is de animatie dy namisch en blijft deze, mede dankzij de soms erg creatieve toevoegingen van andere bezoekers, interessant om naar te kijken.

Het leuke aan de installatie vond ik dat je eigenlijk heel erg de vrijheid krijgt om iets origineels te doen. Er staat een opdracht, maar iedereen doet die opdracht anders en sommige mensen komen met heel leuke dingen aanzetten. Als je klaar bent met het blaadje hoef je hem alleen maar te scannen en dan wordt hij in de animatie verwerkt. Zelf heb ik drie blaadjes gedaan, met twee verschillende opdrachten. Bij een ervan heb ik mij expres niet aan de opdracht gehouden en alles net iets anders gedaan om te zien wat het resultaat zou zijn, maar jammer genoeg heb ik hem niet voorbij zien komen.

Wat ik interessant en leuk aan deze installatie vind, is dat je snel en eenvoudig mee kan doen en je je eigen werk terug kan bekijken in een van de drie films, al is het maar een fractie van een seconde.

- Abe Vos

026 027

028 Net zoals Abe vond ik de installatie ‘Your Line or Mine’ het leukste. We kwamen een ruimte binnen zonder al te veel uitleg, met animaties die op de muren werden afgespeeld. Op drie verschillende tafels lagen papieren in verschillende kleuren, met een paar dikke stiften erbij. Elk vel papier bevatte een andere opdracht en als je klaar was met het invullen kon je het inscannen. De opdrachten zorgden ervoor dat alles steeds een stukje verschilde van elkaar, waardoor de animaties vaak erg mooi vloeiend verliepen. Soms ook niet, want (net zoals ik) waren er veel mensen die het leuker vonden om de opdracht niet helemaal te gehoorzamen. Er waren in totaal drie aparte animaties, een voor elke kleur papier. Het leukste aan de animaties vind ik dat je naar het werk van zo veel verschillende mensen zit te kijken, en dat het uiteindelijk toch een geheel vormt. De animatie was op geen enkel punt hetzelfde, en er werden steeds nieuwe frames aan toegevoegd door de bijdrages van de bezoekers.Het heeft wel iets om je eigen bijdrage te zien, ook al komt die maar minder dan een seconde in beeld.

- Anna

028 029

030

Kees van Dongen: Portret van de Vieux Clown, 1906,

ik heb deze gekozen omdat deze mij erg aansprak in kleur en gevoel dat over werd gebracht.

Ik heb het schilderij van dichtbij bekeken en de aparte manier van schilderen en pense len gebruik sprak mij erg aan. Van dichtbij is het een stuk moeilijker te zien wat het voor moet stellen.

Er waren naast mij niet vel bealngstellenden, maar ik denk niet dat het aan dit kunst werk lag. Het is toegegeven niet een kunstwerk dat er voor veel mensen uit zou sprin gen. My sprak het persoonlijk op het eerste gezicht aan door de kleurenharmonie en gebruik van materialen.

- Floor

030 031