Transcript Lees meer - Kunstbalie

Haal meer uit uw
KEUZEMENU
Kunst uit de
grote wereld en
dicht bij huis
De kunst van
het doorvragen
Inhoudsopgave
2
Haal meer uit
uw Keuzemenu
4
6
3 generaties
Kunstmenu
Loslaten waar mogelijk en doorpakken
waar nodig. Dat is de gedachte die bij
ons opkomt als we de rol van Kunstbalie in Noord-Brabant typeren. Met
onze expertise ondersteunen wij als
inspirerend en verbindend partner het
onderwijs bij het verzorgen van goede
cultuureducatie.
In de
praktijk
12
De culturele kaart
8
Domeinen en competenties
COLOFON
‘Haal meer uit uw
Keuzemenu’ is eenmalige
uitgave van Kunstbalie.
www.kunstbalie.nl
14
Achter de
schermen
Het team van Magazine on the Spot:
Vormgeving
Redactie
Nanda Alderliefste
Karlijn Broekhuizen,
-V[VNYHÄL
Robin Ouwerkerk en
Edwin Weers
Jorieke van der Geest
Infographic
Eindredactie
Loek Weijts
Eric Went
Foto omslag: Hans Gerritsen
Uit de voorstelling ‘Alice’ van De Stilte
Voorwoord
3
www.magazine-on-the-spot.nl
Gelukkig zijn we het er op alle niveaus
in de samenleving over eens dat
cultuur ons mogelijkheden biedt tot
ontplooiing. De kunstvakken stimuleren creativiteit en helpen bij het ontwikkelen van creatieve vaardigheden.
Allemaal waarheden die zich genesteld
hebben in ons collectief bewustzijn.
Maar die waarheden hebben alleen
echt feitelijke waarde als men naast
dat collectief bewustzijn ook een
collectief verantwoordelijkheidsgevoel
ontwikkelt. Het primair onderwijs kent
leergebieden als Kunstzinnige oriëntatie en Oriëntatie op jezelf en de wereld.
Maar daarmee is nog niet gezegd dat
het primair onderwijs ook altijd in staat
is om daar goed vorm aan te geven.
Daar is partnerschap voor nodig. Als
provinciale cultuurinstelling staan wij
voor doelgerichte samenwerking,
zowel met partijen binnen de cultuursector als met het onderwijs. Kortom,
de zorg voor goede cultuureducatie is
een gedeelde zorg.
Het beleid van Kunstbalie is erop
gericht dat scholen zoveel mogelijk de
regie in eigen hand nemen. Daarom
hebben we het instrument De Cultuur
Loper ontwikkeld, in het kader van
Cultuureducatie met Kwaliteit. Het
nieuwe label KunstSelect sluit aan op
De Cultuur Loper en biedt scholen de
mogelijkheid om projecten of produc-
ten van landelijke en/of provinciale
aanbieders te verkrijgen. Dit heeft als
voordeel dat we de hoge kwaliteit kunnen garanderen en een aantrekkelijke
prijs kunnen bieden door grootschalige
inkoop en programmering.
Tijdens de werkconferentie Haal
meer uit uw Keuzemenu van 15
oktober vroeg Kunstbalie scholen mee te denken over een
passende invulling van het
Keuzemenu. Hoe kunnen
scholen de culturele omgeving beter betrekken bij het
samenstellen van het eigen
educatieprogramma? Het was
een dag vol uitwisseling, tips en
ideeën uit de praktijk. Ook als
u niet aanwezig kon zijn,
hopen we dat het magazine dat voor u ligt
u de inspiratie geeft
om uw eigen lokale
kunstprogramma
een boost te geven. Succes!
1HU:[VɈLSZ
directeurILZ[\\YKLY
2\UZ[IHSPL
Interview
‘Cultuureducatie is
meer dan een
vaardigheid aanleren’
4
5
Het Kunstmenu van Kunstbalie bestaat
inmiddels 24 jaar. Petra Levert, hoofd
van de afdeling Kunsteducatie, heeft de
behoeften van scholen zien veranderen.
Hoe speelt Kunstbalie daarop in?
Rubrieksnaam
werken met de drie competenties cultuureducatie:
YLÅLJ[LYLUKVUKLYaVLRLUKLUJYLwYLUK]LYTVNLU
Petra: “Deze drie competenties zijn in de praktijk altijd
met elkaar verbonden. Wie bijvoorbeeld werkt aan
VUKLYaVLRLUK]LYTVNLUaL[KHHYIPQVVRaPQUYLÅLJ[PL]L]HHYKPNOLKLUPU,UQLR\U[VVRYLÅLJ[LYLUVWLLU
onderzoekende manier.”
Alweer 24 jaar geleden vroegen basisscholen in Someren hulp bij het vinden van goede kunstproducten om
in te zetten in het onderwijs. Vele andere basisscholen
DRIE DOMEINEN
volgden. Inmiddels hebben drie generaties leerlingen
Ook belangrijk bij de inrichting van het kunsteducameegedaan aan het Kunstmenu en kennisgemaakt
tieprogramma zijn de drie domeinen die Kunstbalie
met de zeven disciplines waarop Kunstbalie zich richt:
onderscheidt.
literatuur, dans, theater, muziek, beeldende kunst, foto/
* In huis: wat heeft de school zelf in huis op het gebied
ÄSTLUTLKPHR\UZ[
van cultuureducatie?
Petra Levert, hoofd Kunsteducatie van
* Met de culturele omgeving: wat
Kunstbalie, constateert met trots dat
º,LUZJOVVSNLLM[ heeft de culturele omgeving van de
de vraag naar kwalitatieve kunsteduschool de leerlingen te bieden? Denk
LJO[LLUWS\ZHHU aan samen met een kunstenaar een
catieproducten onveranderd groot is.
“Werkgroepen zien nog steeds een
maken of een kunstR\UZ[LK\JH[PLKVVY muurschildering
meerwaarde in het gezamenlijk afnevakdocent in de klas.
SLLYSPUNLUVVRVW * Uit de grote wereld: wat de grote
men van kunstaanbod. Het garandeert
de scholen diversiteit, continuïteit,
wereld van kunst en cultuur de leerlinlokaal niveau
een goede prijs-kwaliteit verhouding
gen te bieden heeft, zoals een concert
en passend educatief materiaal.” De
met een workshop door musici.
cultuur aan te
laatste jaren is er meer behoefte aan
Petra gelooft in de mix van deze
bieden.’
aanbod op maat, constateert zij: “Met
domeinen: “Natuurlijk wil je landelijke
het Keuzemenu kunnen werkgroepen
voorstellingen en tentoonstellingen
en intermediairs behalve het landelijke
bereikbaar maken voor je leerlingen.
aanbod ook het lokale aanbod een plek geven in het
Maar je moet ook aandacht besteden aan die kunsteprogramma voor kunsteducatie.”
naar uit je eigen gemeente, zodat leerlingen denken:
‘Dat wil ik ook’. Een school geeft echt een plus aan
PRIKKELEN VAN CREATIVITEIT
kunsteducatie door leerlingen ook op lokaal niveau
Zodra duidelijk werd dat de rijksoverheid scholen ging
cultuur aan te bieden.”
aansporen om met het programma Cultuureducatie
De grote uitdaging voor werkgroepen ligt dan ook daar,
met Kwaliteit doorlopende leerlijnen voor kunsteducadenkt Petra. “Ik hoop dat de werkgroepen
tie te ontwikkelen, startte Kunstbalie met De Cultuur
een stap gaan zetten en een
Loper. Anderhalf jaar geleden begon Kunstbalie in
nog diverser programma gaan
Noord-Brabant met 23.000 leerlingen van 88 basissamenstellen met aandacht
scholen uit 27 gemeenten met dit programma. Levert:
voor alledrie de domeinen.”
“Cultuureducatie is meer dan een leerling een vaardigheid aanleren. Het gaat ook over het prikkelen van
NIEUW: KUNSTSELECT
de creativiteit, het openstaan voor vernieuwing, het
Vanaf dit schooljaar heet de keuze uit het landelijke
stimuleren van het onderzoekend vermogen en het
aanbod die Kunstbalie maakt KunstSelect. Petra: “We
ontwikkelen van datgene wat men van een burger in de
hadden behoefte aan een nieuwe naam die de lading
21e eeuw mag verwachten.”
Met De Cultuur Loper worden scholen geholpen om
vanuit hun eigen visie een passend en vooral samenhangend activiteitenprogramma in te richten met
doorlopende leerlijnen. Dit gebeurt onder meer door te
beter dekt. Met KunstSelect maken we duidelijk wat we
doen: selecteren uit het landelijke kunst- en cultuuraanbod. Dat doen we op basis van articiteit en geschiktheid
voor de doelgroep. En we bieden een educatief passend
programma aan.”
In gesprek
6
7
Drie kunstprogramma’s onder de loep
Van standaardmodel tot dynamisch maatwerk
In het Keuzemenu is er meer ruimte voor het lokale aanbod uit
de omgeving van een werkgroep. Maar hoe waarborg je dan kwaliteit, continuïteit en een aantrekkelijke prijs? Dorian Verkuijlen,
Cor Vennix en Dian Langenhuijzen staan elk op een ander punt in
hun relatie met Kunstbalie. Wat zijn daarbij hun overwegingen?
STANDAARDMODEL EN
ERFGOEDMENU
Cor Vennix is directeur van de
Willibrordusschool in Diessen en
voorzitter van de werkgroep
Hilvarenbeek. Deze werkgroep
neemt al jaren een Kunstmenu van
Kunstbalie af. “Er is bij de scholen
in de omgeving van Hilvarenbeek
veel weerstand om cultuureducatie
een plek te geven binnen het onderwijs. Vooral in de kleine dorpen
Dorian Verkuijlen
º>LOLIILULLUJ\S[\YLLSYPQRL
VTNL]PUNK\Z^HHYVTaV\KLU^L
KHHYNLLUNLIY\PR]HUTHRLU&»
is er nauwelijks beleving als het
gaat om kunst en cultuur; zelfs de
harmonie speelt geen prominente
rol”, licht Vennix toe. Daarom heeft
deze werkgroep gekozen voor het
standaardmodel. Vennix: “We zijn
heel blij dat de kinderen op deze
manier gedurende hun basisschoolperiode met alle kunstdisciplines in
aanraking komen.”
Er is geen marktplaats in Hilvarenbeek en er zijn geen voorloperscholen. Toch is er een kleine verschuiving merkbaar. Vennix: “We hebben
doorgezet, onze succeservaringen
gedeeld en langzaamaan krijgen we
meer grip op het lokale aanbod.”
De werkgroep organiseert nu zelf
een Erfgoedmenu waarin verschillende klassen verschillende musea
bezoeken. “Kijk, de verwondering
van de kinderen is er altijd. Daar
moet je op inspelen”, aldus Vennix.
MET MIX MEER MAATWERK
De werkgroep Veghel staat op
een kruispunt. Dorian Verkuijlen is
cultuurmakelaar en daarmee verantwoordelijk voor het afstemmen
van vraag en aanbod. “Al jarenlang
nemen we het hele Kunstmenu af
van Kunstbalie”, vertelt Verkuijlen. Er zitten veel voordelen aan.
Verkuijlen: “Je bent gegarandeerd
van je disciplines en je doorlopende
leerlijn. Je hoeft weinig zelf te organiseren en de kosten blijven laag.”
gen af”, zegt Langenhuijzen. “Die
zijn van hoge kwaliteit en prachtig
te combineren met het lokale aanbod.”
Een voordeel van lokaal aanbod is
dat de kinderen de kunstenaars op
straat tegenkomen. Ook de lokale
kunstenaars vinden het leuk naar de
scholen toe te gaan. Maar hoe garandeer je de kwaliteit? Langenhuijzen: “Dat doen we door hen zelf te
scholen. We kennen de kunstenaars
inmiddels en weten welke expertise
zij in huis hebben.” Een kanttekening die zij hierbij maakt is dat je de
scholen van tevoren wel goed moet
inlichten. “Dan kloppen de verwachtingen en kunnen daar geen misverstanden over ontstaan.”
Cor Vennix
º>LaPQUOLLS
ISPQKH[KL
RPUKLYLUVW
deze manier
NLK\YLUKLO\U
IHZPZZJOVVS
WLYPVKLTL[
HSSLR\UZ[
KPZJPWSPULZ
PUHHUYHRPUN
komen.’
Toch is er een beweging gaande:
“Als er wel eens budget over was,
kozen we uit het aanbod dicht bij
school.” Dat is de werkgroep zo
goed bevallen dat er na dit seizoen
meer projecten vanuit het lokale
aanbod aan de scholen aangeboden worden. “We hebben een cultureel rijke omgeving, dus waarom
zouden we daar geen gebruik van
maken?”, redeneert Verkuijlen.
In Veghel zal ook aanbod vanuit Kunstbalie vertegenwoordigd
blijven. Het vraagt namelijk veel van
scholen om zelf het lokale aanbod
te inventariseren. Kunstenaars weten andersom ook niet altijd de weg
naar de scholen te vinden. Verkuijlen: “We hopen dat we met deze
mix meer maatwerk kunnen leveren
aan scholen. De eerste geluiden zijn
in elk geval positief.”
DYNAMISCH AANBOD
Volgens Dian Langenhuijzen,
cultuurmakelaar uit de werkgroep
Bernheze, is het lokale aanbod
en het standaardmodel samen te
veel van het goede. “We moesten
kiezen.”
In Bernheze zijn ze al gewend om
op maat te werken. Dat pakken ze
dynamisch aan: ze maken gebruik
van de Erfgoedlijn (gesponsord
door de Rabobank), een lokaal
aanbod en het Keuzemenu om het
tweede en derde domein te garanderen. “Van Kunstbalie nemen we
enkel de roulerende tentoonstellin-
Dian Langenhuijzen
º=HU2\UZ[IHSPLULTLU
we enkel de roulerende
[LU[VVUZ[LSSPUNLUHM»
Uitgangspunten en cijfers
8
Werken aan cultuureducatie
Kunstbalie ontwikkelde met De Cultuur Loper handvatten ter ondersteuning van het cultuureducatieve programma op school. Deze geven
onder meer zicht op de rol die kunst van professionele, autonome
makers kan spelen in het totale programma cultuureducatie.
3 domeinen
Wat de school zelf in huis heeft op het
gebied van cultuureducatie, zoals een
dramales uit de methode of een
presentatie bij de weekafsluiting.
In het schooljaar 2014-2015 werken
464
42
Regionale werkgroepen
WERKGROEPEN
SCHOLEN
92.098
LEERLINGEN
Noord-Brabant
met één van de
menu's van Kunstbalie.
Hoe breng je kinderen in aanraking met kunst? Natuurlijk wil je ze fraaie voorstellingen
laten zien, als het even kan in een imposant theater. Maar kunst en cultuur is ook
dichterbij te vinden. Op school zelf, of met personen of instellingen uit de buurt.
1 In huis
Rubrieksnaam
Rubrieksnaam
9
3
Uit de grote wereld
3 competenties
Een competentie is een samenhangend geheel van vaardigheden, kennis en
attitude; iets kennen, iets kunnen en aangesproken worden op je houding. We
onderscheiden drie competenties waarmee een school de cultuureducatie een
duidelijke richting kan geven
Wat de grote wereld van kunst en
cultuur de leerlingen te bieden
heeft, zoals een concert met een
workshop door musici of een
tentoonstelling in de school met
werk van een bekende kunstenaar.
Onderzoekend
vermogen
2
Met de
culturele
omgeving
Wat de culturele omgeving van
de school de leerlingen te
bieden heeft, zoals een
muurschildering maken samen
met een kunstenaar of een
kunstvakdocent in de klas.
Reflecterend
vermogen
De leerling kan vanuit een
vraag zichzelf en zijn
omgeving leren kennen.
De educatieprojecten
die Kunstbalie
bemiddelt, krijgen
het label
KunstSelect.
De leerling kan terugkijken
op eigen ervaringen, deze
interpreteren en er betekenis
aan geven.
www.kunstbalie.nl/kunstselect
Creërend
vermogen
De leerling kan op eigen wijze vormgeven aan zijn
ervaring, waarneming, verbeelding en kennis.
Workshop: Het nagesprek
10
11
Workshop: Oren naar kunst
Tips voor Leonie,
Hanneke en Theo
Het leven van een ICC’er gaat niet over
rozen. Hoe zet je cultuur op school
meer in de spotlights en hoe creëer je
draagvlak? Esther Leenders en Bram
Relouw geven frisse handreikingen en
een nieuwe dosis moed.
De kunst van
het doorvragen
Oké, dan hebben de kinderen een voorstelling of
tentoonstelling bezocht…wat nu?
Het idee achter het brengen van
kunst en cultuur op school is dat
kinderen zich breder ontwikkelen,
dat ze leren nadenken over dingen
die anders zijn, of dat ze soms
anders gaan dan ze verwachtten. Daarom is napraten over de
voorstelling (of tentoonstelling)
ILSHUNYPQR,LUTVTLU[YLÅLJ[LYLU
Nadenken. Er betekenis aan geven.
¸9LÅLJ[PLPZJY\JPHHSPUOL[SLLYWYVJLZ¹SLN[[YHPULYLUÄSVZVVM
Monique Fischer uit. “Kinderen
ondergaan een concrete ervaring,
YLÅLJ[LYLUKHHYVWLU]LY]VSNLUZ
conceptualiseren ze dat, geven er
betekenis aan. Dat is de leercirkel
van Kolb.”
)PQR\UZ[ILSL]PUNPZYLÅLJ[LYLU
waardevol, omdat kunst bij uitstek
het gebied is waar antwoorden niet
LLUK\PKPNaPQU-PZJOLY!¸9LÅLJ[LYLU
in de klas is het stellen van de juiste
vragen. Het betekent ook het zoeken naar persoonlijke ervaringen en
naar emoties die door het ondergaan van de kunst vrijkomen. Die
ervaringen en emoties worden door
leerlingen benoemd: angst, woede,
geluk, spanning, onzekerheid.” Uit
al die emoties kiest de klas er één
waarover verder gepraat zal worden.
Voor de docent betekent dat:
doorvragen. En dat is lang niet altijd
gemakkelijk. Te snel vraag je vérder:
je gaat dan vooral de breedte in.
Doorvragen is blijven bij het eerste
antwoord en de diepte opzoeken.
Fischer: “Doorvragen is in het begin
niet eenvoudig, maar kun je trainen.
9LÅLJ[LYLUPZ]VVYSLLYSPUNLUUPL[
gemakkelijk, maar naarmate ze het
vaker doen worden gesprekken
beter en de kunstervaring waardevoller.”
Ralf de Kinderen, leerkracht
OBS ’t Schrijverke, Goirle
Bezocht de workshop: Hoe
]VLYQLLLUNLZWYLRUHHÅVVW
van een voorstelling?
Belangrijkste leerpunt:
¸9LÅLJ[LYLUPZTVLPSPQRPULLU
grote groep. Ik ga op zoek
naar handvatten om ook stille
RPUKLYLU[PQKLUZLLUYLÅLJ[LYende opdracht de kans te
geven om zich te uiten.”
Barbara Hoens, leerkracht
Nutsschool de Meent in
Aalst-Waalre
Bezocht de workshop: Hoe
]VLYQLLLUNLZWYLRUHHÅVVW
van een voorstelling?
Belangrijkste leerpunt:
“Leuk om op zo’n interactieve
en snelle manier met elkaar
van gedachten te wisselen en
informatie te verkrijgen.”
Betrokkenheid is de kern van succes. Een betrokken
leerling leert sneller, zelfstandiger en beleeft meer plezier aan het leren. Dat is niet anders voor leerkrachten.
Hoe groter de betrokkenheid, hoe beter de cultuureducatie. Maar niet iedere leerkracht is hetzelfde of heeft
dezelfde ideeën en verwachtingen over cultuureducatie
in school.
Om dat te illustreren gebruiken Esther en Bram drie
archetypen. Leonie bevindt zich nog in fase 1 en heeft
^LPUPNHɉUP[LP[TL[R\UZ[Hanneke zit in fase 2: ze wil
wel, maar is vaak nog onzeker. En ;OLV zit al in fase 3:
hij is enthousiast en gepassioneerd.
In welke fase iemand zich ook bevindt, sluit altijd aan
bij die situatie. Maar hoe doe je dat?
TIPS VOOR LEONIE
1. Maak de aanleiding voor het project duidelijk.
2. Wijs haar op afspraken en verplichtingen.
3. Ga het gesprek aan: waar heb je hulp nodig?
4. Geef haar een positieve ervaring.
5. Koppel haar aan een maatje die fungeert als coach.
6. Sluit aan bij wat zij doet.
TIPS VOOR HANNEKE
1. Neem haar onzekerheid serieus en maak deze
bespreekbaar. Wat heb je nodig?
2. Bied veiligheid, structuur en begeleiding.
3. Ondersteun in woord en daad, bijvoorbeeld een
vakdocent in de klas.
4. Evalueer de georganiseerde activiteiten goed.
5. Laat haar vanuit een positieve ervaring nieuwe
stappen zetten.
TIPS VOOR THEO
1. Geef hem de rol van inspirator.
2. Daag hem uit en geef hem nieuwe prikkels.
3. Laat hem actief collega’s betrekken bij de invulling
van projecten.
4. Geef op tijd informatie over een project.
Chantal van Hulst, Leerkracht
basisschool Het Palet in Hapert
Bezocht de workshop: Oren naar
Kunst
Belangrijkste leerpunt: “Nu ik me
ervan bewust ben dat mijn teamleden
en ik allemaal in een andere fase van
het proces cultuureducatie zitten,
kan ik ze er beter bij betrekken.”
Eva Ubbink, leerkracht basisschool
De Toermalijn, Bladel
Bezocht de workshop: Oren naar
Kunst
Belangrijkste leerpunt: “Ik weet nu
dat er belemmerende en bevorderende factoren zijn in cultuureducatie, en
ga mijn collega’s op een passende
manier hierover benaderen.”
Workshop: Culturele kaart
12
Laat leerlingen zelf cultuuraanbod verzamelen
Bij Stichting Prodas maken leerlingen in
samenwerking met de lokale omroep Siris
‘De buurman van’. In dat programma interviewen leerlingen markante personen uit
de buurt; een soort Klokhuis meets Man
bijt Hond.
“Maar zo’n programma moet wel passen binnen het
J\YYPJ\S\T¹SLN[;LZZH]HUAHKLSOVɈ]HU:[PJO[PUN7YVdas, een samenwerkingsverband van 25 scholen in de
regio Deurne-Someren. “En die leerdoelen zijn gevonden: erfgoedonderwijs, cultuuronderwijs, mediawijsheid
en Nederlandse taal- en woordenschat.”
In elke gemeente is veel te doen, alleen weten we dat
UPL[HS[PQKSPJO[=HUAHKLSOVɈ[VL=VVYOHHY^HZOL[
de uitdaging een platform te bieden waarop scholen
de cultuur van de omgeving kunnen tonen. Die vond
ze in ‘Thinglink’. Op een kaart van bijvoorbeeld Google
Maps kun je plekken – museum, kunstenaar, theater,
bibliotheek, noem maar op - markeren en daar foto’s,
ÄSTWQLZ^LIZP[LZLUH\KPVMYHNTLU[LUHHUOHUNLU
Die fragmenten kunnen gemaakt of verzonnen zijn door
RPUKLYLU=HUAHKLSOVɈ!¸AVRVT[KLJ\S[\YLSLRHHY[[V[
leven. Tegelijkertijd werk je aan vaardigheden van de
21ste eeuw.”
De culturele kaart kun je maken op het niveau van de
school, van de regio of zelfs van de provincie. “En je
hoeft geen professionele apparatuur te hebben. Met
een smartphone kun je tegenwoordig heel fatsoenlijke
ÄSTWQLZTHRLU¹
9 workshops voor leerkrachten, ICC’ers en werkgroepen
Op de studiedag Haal meer uit
je Keuzemenu werd tijdens drie
workshops getoond hoe je
binnen de school aan kunsteducatie kunt werken. Kunstbalie biedt nog zes andere
inspirerende workshops aan!
DE SMOESJESBOX
Leerlingen moeten zich creatief
ontwikkelen om goed voorbereid
te zijn op de toekomst. Maar wat
is creativiteit en hoe creatief ben je
zelf als leraar?
GESPREKSINSTRUMENT
Als aanbieder van cultuureducatie
weet je hoe je onderwijsprojecten
creatief moet ontwikkelen en uitvoeren. Creativiteit is ook het voeren
van een co-creërend gesprek.
KIESWIJZER /AMBITIEGESPREK OP WERKGROEP
NIVEAU
Stel als cultuurcoördinator een
lijst samen met kwaliteitscriteria.
Deze kan je inzetten bij het maken
van nieuwe keuzes uit het enorme
aanbod van culturele producten en
projecten.
Dienstverlening
13
Henny Sigmans, leerkracht basisschool De
Regenboog, Goirle
Bezocht de workshop:
Culturele kaart
Belangrijkste leerpunt:
“Klein beginnen. Collega’s die geïnteresseerd
zijn en expertise hebben
in kunsteducatie kan ik
hierbij betrekken.”
Jan Jansen, leerkracht basisschool De Brink, Ottersum
Bezocht de workshop:
Culturele kaart
Belangrijkste leerpunt:
“Ik wil kijken of we in onze
regio en ICC-werkgroep zo’n
interactieve culturele kaart op
kunnen zetten.”
lijkheden voor verdieping en eigen
activiteiten.
CREËER MEER SAMENHANG
IN HET PROGRAMMA
Door verschillende activiteiten in
je kunsteducatieve programma te
koppelen, creëer je meer samenhang. Maar hoe doe je dat?
WERKEN MET COMPETENTIES
CULTUUREDUCATIE
Wat zijn de competenties cultuureducatie en hoe herken je die in het
gedrag van leerlingen? Hoe gebruik
je de competenties om te komen
tot een samenhangend kunsteducatief programma.
KANSEN VOOR DE ICC’ER
Aanbod van Kunstbalie, inzet van
marktplaatsen… Wat is de rol van
de ICC’er nog? Verken de moge-
MEER INFORMATIE? MONIQUE
KOOLEN: TEL. 013 464 82 61,
E-MAIL: MONIQUE.KOOLEN@
KUNSTBALIE.NL
Home
Voor leraren
Over Klunky
Zoeken
POWERED BY KUNSTBALIE
Klunky
is geheel
vernieuwd
Klunky is de website voor leerlingen een leerkrachten die hoort
bij KunstSelect. Download de
handleidingen en vind aanvullende informatie, afbeeldingen en
ÄSTWQLZIPQHSSL[P[LSZ5LLTZULS
een kijkje op www.klunky.nl!
Speel de
Haal-meer-uitje-keuzemenuquiz
Om werkgroepen op verschillende manieren te laten kijken
naar de wijze waarop je het
lokale kunstprogramma samen
kunt stellen is de interactieve
’Haal-Meer-Uit-Je-Keuzemenuquiz’ ontwikkeld. Waar hecht je
belang aan in het gezamenlijk
programma, welke doelen streef je
na? Werkgroepen die enthousiast
zijn geworden bieden we graag
de mogelijkheid om deze quiz
zelf te gaan spelen. Mail naar:
[email protected] om
de quiz-kastjes en bijbehorende
software te lenen.
Partnerovereenkomsten
Kunstbalie hecht sterk aan een intensieve samenwerking tussen het onderwijs, lokale intermediairs,
cultuuraanbieders en kunstencentra.
Er vinden in het najaar van 2014 gesprekken met de betrokken partners plaats om nieuwe afspraken te maken. Wat zijn hun ervaringen
met het Keuzemenu tot nu toe, welke lokale ontwikkelingen vinden
er plaats en in welke vorm kan Kunstbalie in de toekomst bijdragen
aan de versterking van kunsteducatie? Op deze en andere vragen
formuleren de betrokkenen een antwoord. We kijken vooruit en
stellen gezamenlijk vast welke disciplines vanuit KunstSelect worden
afgenomen in combinatie met het lokale aanbod.
MEER INFORMATIE: OLIVIER DE JONG > 013 464 82 66
[email protected]
KunstSelect
14
Achter de schermen
bij Kunstbalie
Een nieuw label van Kunstbalie is KunsSelect: een breed
programma dat speciaal door Kunstbalie is geselecteerd
uit het landelijke kunstaanbod. Maar hoe komt een voorstelling of tentoonstelling mét educatief materiaal bij de
klas terecht?
2
HET PROGRAMMEREN
Olivier de Jong, senior
programmeur kunsteducatie
Verantwoordelijk voor de programmering van voorstellingen en
tentoonstellingen.
Vindt de kwaliteit van de producten
het belangrijkste.
15
Driekwart van de deelnemers aan de
werkconferentie werkt in het onderwijs.
1
HET SCOUTEN
Marja Kemps, consulente dans
Verantwoordelijk voor het scouten
en selecteren van dansvoorstellingen voor KunstSelect
Vindt dat de voorstellingen moeten
aansluiten bij de doelgroep. “Als
iets met zorg ontwikkeld is, raakt
het.”
3
HET ONTWIKKELEN VAN
EDUCATIEF MATERIAAL
Esther Leenders, consulent
beeldende kunst
Verantwoordelijk voor het
scouten, selecteren en ontwikkelen
van beeldende kunst binnen en
buiten de klas.
Vindt dat alle kinderen op de basisschool in aanraking moeten kunnen
komen met kunst.
De conferentie in beeld
9LUZRL]HU+PSSLU]YHHN[[PQKLUZKLX\Pa
UHHYV]LY^LNPUNLU]HUOL[W\ISPLR
4
ORGANISATIE
Carlijn de Bot-Jongh,
medewerker kunsteducatie
Verantwoordelijk voor de
algemene ondersteuning
Vindt zichzelf een echte
duizendpoot. “Ik ondersteun
waar nodig: KunstSelectproducten moeten zo goed
mogelijk tot hun recht komen.”
:LYPL\ZHHUOL[^LYRNLaL[!LLUUHNLZWYLR]VLYLUUH
LLUR\UZ[]VVYZ[LSSPUNPZ]YHNLUS\PZ[LYLUPU[LYWYL[LYLUKVVY]YHNLULU^LLY[LY\NUHHYKLLLYZ[L]YHHN
5
DE PRODUCTIE
Franny Meijer, senior
medewerker productie
Verantwoordelijk voor het in
het juiste jasje steken van alle
KunstSelect producten.
Vindt het belangrijk dat alles er
aantrekkelijk en verzorgd uitziet.
6
HET CONTACT MET DE SCHOOL
Herman Kuypers, adviseur
kunsteducatie
Verantwoordelijk voor relatiebeheer met werkgroepen
Vindt dat scholen weloverwogen
een eigen visie over kunsteducatie
moeten vormen. “Als je kiest voor
KunstSelect, dan moet je daar ook
100% voor gaan.”
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP:
WWW.KUNSTBALIE.NL/KUNSTSELECT
7
HET VERVOER
Johan Kersten, medewerker
tentoonstellingen
Verantwoordelijk voor het brengen
van kunst naar werkgroepen en
scholen met de Kunstbaliebus
Vindt dat er met zorg omgegaan
moet worden met het materiaal.
“Dan heeft de volgende school er
net zoveel plezier van.”
,Y]HYPUNLULU[PWZ\P[^PZZLSLU
Nablijven
5HHÅVVW]HUKL^LYRJVUMLYLU[PLHaal meer uit uw Keuzemenu
mochten de deelnemers ‘nablijven’ om hun nog prangende vragen
aan medewerkers van Kunstbalie te stellen. Vijf vragen en antwoorden uitgelicht.
Tiny van Hal:¸/VLYLÅLJ[LLYQLVWLLUNVLKLTHUPLYHSZSLLYRYHJO[
muziek? Ik heb het gevoel dat mijn discipline zich daar minder goed
voor leent.”
Kunstbalie: “Bij muziek kan je net als bij de andere disciplines doorvragen naar persoonlijke ervaringen en naar emoties die bijvoorbeeld
KVVYOL[S\PZ[LYLUVMHJ[PLMT\ZPJLYLU]YPQRVTLU9LÅLJ[LYLUPZaV^LS
voor de leerkracht als de leerling niet gemakkelijk, maar je kunt het
wel trainen, Kunstbalie biedt hier een mooie training voor!”
Fieke Barten: “We zoeken als werkgroep Sint Oedenrode naar een
meer passend aanbod in de toekomst. Ons contract loopt binnenkort
af. Hoe gaan we nu verder?”
Kunstbalie: “Goede vraag! Het is ook mogelijk om voor een kortere
periode een overeenkomst af te sluiten, voor bijvoorbeeld een of twee
QHHYAVILUQLPUKLNLSLNLUOLPKVTÅL_PILSVT[LNHHUTL[SVRHSL
veranderingen.”
Ruud van Ooij: “Ik heb een goed kunsteducatieplan ontwikkeld om
dit in onze school te implementeren. Hoe kom ik met andere scholen
in contact om dit te delen?”
Kunstbalie: “Wat een prachtig plan hebben jullie bedacht, Ruud.
Kunstbalie is er enthousiast over en heeft na jouw beschrijving van
het plan een andere school die in dezelfde fase zit op de hoogte
gebracht. Dit is een eerste goede stap, we gaan kijken of we het nog
breder kunnen uitzetten.”
Ralf de Kinderen: “We hebben een groot team. Hoe krijg ik als ICC’er
alle neuzen dezelfde kant op?”
Kunstbalie: “Jouw vraag is herkenbaar. Iedereen weet dat rekenen
moet, maar cultuur roept een ander gevoel op. Probeer met elkaar de
waarde van cultuureducatie te formuleren, dan zorg je dat iedereen
zich eigenaar voelt. Kunstbalie organiseert bijeenkomsten op scholen
om hierover met elkaar van gedachten te wisselen.”
Lida Hagenaars: “Er is weinig aan cultuur in de omgeving van Land
van Altena. Hoe maak ik de noodzaak duidelijk?”
Kunstbalie: “Begin met kleine stapjes. Denk aan projecten waarmee
leerkrachten lokaal al een link hebben. Maak cultuureducatie tot een
vast agendapunt in de teamvergadering. Toon trailers van voorstellingen en laat reacties van de kinderen zien. Materiaal hiervoor is op
www.klunky.nl te vinden.”