Transcript Mindfulness heeft juristen veel te bieden

Zingeving
Juristen die mediteren, hebben
minder stress, zijn effectiever en
vindingrijker. Bovendien maken ze
het rechtssysteem humaner en
rechtvaa rdiger.'Mindfulness lrrengt
wijsheid terug in de rechtszaal.'
DOOR MAARTEN VAN DER SCHAAF
FI
H
I
die verdacht wød van autorljden onder invloed, de recbtÊr verteld dat niet
hij maar zijn wouw achter hot stuu¡
had geæten. De man loog kennelijk zo doorzichtig dat de
rechter de m¡n een leugeuaar had genoemtl
Voorafgaand aan de tweede zitting gaf,Reeke baar
cli-
ent een ongebruikelijk advies. Natuurlijk kon de man zijn
wouw laten getuigen dat äj had gereden, maâr warlrom,
woeg Freeke, zou hij niet gewoon toegeven dat hij had
gelogen? De ma¡ besloot haar advies op te volgen. De
reohtø reageerde orpgelucbl op de onverwachte omnø
zwa¿i en oordeelde vewolgens milder dan vüwachti de
verdachte keeg slechts een voorwaarilelijke shaf.
Het oncouventiônele advies van deAmsterdamse advocate, die destijds voor het ge¡enommeerde advocatenkantoor De Roos & Pen werkte maar inmiddels haar
€igen kântoo¡ runt, kwam niet uit de lucht vall¡ln In eeu
luncb¡oom aãn een van deAmsterdamse gachlen vertelt
de 38-jarige advocatnhoe ze mindfi:lness als uitgaûgspInt
neemt voor de uitoefeníng van haar beroep. 'IWjn míndfrrlness-oefeningen - voomamelijk yoga en meditatie
helpen me om empatbie te hebtren voo¡ anderøn' , zegt ze.
'fo de rechtsz¡q'l is dat ongebruikelijk de advocaa¡ en de
openbaar aanklager st¿an taditioneol als vijanden tegenover elkaa¡. Ze focussen zich alleen op de wsl Da¡ leren
ze tijdens hun studie.'
Aan de Univetsiteit van Amsterdam (UvA) werd
Freeke zelf ook zo opgeleid. Van de Amerikaanse juris
Charles Halpern, de man die op deze mooie Ilollandse
herßtdag tegenover bøar nt,leetde zn dat het ook anders
kan Freeke stuiÍe op Hølpan taæ ze op een dag'mindûrl law'intikte op Google. Bovenaan prijkte de website
van het in 2011 door Halpem opgerichte Berkeley Initiative for M¡dftlness in Law aan de gerenommeerde Berkeley Scbool oflaw van de Universiteit van Califomië.
Freekenam contact op met deAúÊrikaan en:ontwikkèlde
daarop de introrfuctiecursus Minrlfulness iD het Rec,ht, die
in septernber van star,t ging aan de reóhtuifacufteit van de
UvA. Halpem zou daar een dag na onze onûnoeting êen
gastcollege geven onder grote belaDgstelling van studenteo, docenten enpralfiserende jwisten
'Mindftllness heeû juristên veel te bieden', zgg¡Halpem. Met zijn 75 jaar is hij een nog opmerlel!'k vitale
m¡n met vriendelijkê ogen en een gesoþeerde witte
baad Hij wijst op de stapels met wetenschappeliþ onderzoeken van gerenornmeerde Amerikaanse universiteiten zoals Harva¡d, die hebben aangetoond dat meditatie
heþt om stress te ve,minderen, ziekte heþt voorkomen
-
'Mfxn
ess
en
hee
{*hie #n'
Fl /i
Za
THEoPTIMIST.NI
ÌATERD^6 z2 NovEMBER
2014
hetconcenfratiev€mogeD ú9rbet€rt.
Aangezien uit een recent onderzoek onder advocaten in Nederland blijkt tlal ruim een rlerde van hen
strossklachten heeft en lijtlt onder een hoge'werkdruh
kun¡en mindû¡lness-oefeningeu veel voor hen betekenen
Niet voor niets adviseerde Advocatenblad, dat in okober
een covervedraal publiceerde rondom de vraag waa¡om
advocaten zo ongelulkig zijn, lezers om mindfrrlness-o+
feoingen te doe,n-
Ìlalpem, die zelf elke ochtend twintig minuton medit€eft, wüst erop dat mindî¡lness de emotionele intelligentie vergroot. In zijn cursussen op Berkeley laat hij
FOTO'Si PIÊIER DE SWART
I
i
studenten rollenspellen speleh waarin de advocaat met
volledige aanclacht naar zijn cliënt moet luistoren, zonder
hem ofhaar te onderbreken. In de praktijk hebben advocatil däar grote moeite mee, weet llalpern, die zelfjarenlang als advocaat werkte voordat hij decam werd aân de
rechtenafdeling van de Stadsuniversiteit van New York.
'Advocaten zijn meætal razenddn¡k en hebben nauwelijks
aandacht voor het persoonldlke verbaal van hun clithten',
vindt Halpem. 'Ze richten zich direct op dejuridischekanr
vm de zaak. Wist je dat advocaten hun cliéntø tijtlens ha
eerstg gesprek gemiddeld al na dettig seconden onderbre-
Vergeving en vergelding
¡il fiET UERA|NE DDSGHRIFT DE G'OS SCI{REEFOIEñÍ
Coßtens als pre3¡dent van de Hoge Raad onlangE rlil vergè
fê¿ warit la, dan
vlngvaak een heltzômere werl(hlg heeft dan vêrgeld¡n8. ln
het artlkel '¡¡ê kr"cñt van vefBeÌtng' stelt cofstens dat niêt
vergeven vorlammend kan wê¡ken, têrwijl vêlgeven 'de keten
van waåk vèrgeld¡ng en Encune kan doofbtekên ên rulmte
þ
ken? Daardoor missen ze belangrijke infomatie.'
Als advocaten mind€r stsess hebbon on beær luistererq
zijn ze efectiwer.envindin€rijk€r, steltHalpem.'hnølifte
rust helpt advocaten b!'voorbeeld tijdens een betoog voor
de rechtbank Daæaast zullen ze minder eeuldig gefocust ájn op hrm eigen vorhaal en beter luisteren naar het
betoog vm de o¡ryonant.' Volgenq Freeke
aak
heþ mindftl¡ess
füs tÊ benaderen. 'Met een
beginter h nind.komje tot ciøtievøe cplossingen'
Terwi¡l mindfirþess advocaten veel te bieden heeft, is
het daãnaast misschien nog wel belaagrijkor dat reþhfeß mediteren. Net als advocaten hebbør zij het vaak razenddnrk m staan ze ondo flinke tijdsdruk. Begin dit jaar
bleek uit een onderzoek van de Nederlandse Vereniþg
voor Rechtspraak (lWvR) dat de belft van de rechto¡s
west voor 'rnogelijke dwalingai of pijnlijke fouten' als
gevolg van de hoge werkd¡uk. 'Mindfr¡lness kan ¡echters
helpen om alle partijen i¡ een zaak aan te horen zonder
metee,¡ eenoo¡deel te velle,n', stelt Halpen 'Zo kan worden voorkcmren dat tunnelvisie ontstâat, mot juridische
missers tot gevolg.'
ook om elke nizuwe
weær
Mediterende advocaten. ofücieren van justitie en
rechte¡s fûuctioneren niet alleen beter, ze maken het
reohtssystes¡n ook rechtvaardiger en bumaner Halpem:
'Mediterende jurìsten gebruíken behalve hun verstand
ook hun hart Ze vsrrufthen hetjuridische vocabulaire met
universele waarden zoals empatbie, compassie, liefde,
wii:ndelijkheid en vergeving. Daardoor keert de wijshei(
traditioneel de hoogste waarde in het recht, terug in de
recbtspraak.'
Hoewel mindfulness in het recht nog in de kinderschoenen staat, is het gedachtegoed wel al verankerd in het hqstelrecht dat intemationaal aan een opmars bezig is. Het
herstelÌecbt, ook wel reslorative jwtice ge,noemd; is een
relatiefnieuwe ¡toming birmen het straftecht waarblj alle
betrokken padijen samen actief op zoek gaan nær een
oplossing voor em conflict. Behalve naar schuld, straf en
vergelding, wordt daarbij ook gekekq¡ naar de behoefte
\'\¡lr
i
is nr i rrdfi¡l rìess?
ln de weck dat Corstens ¿ln betooB publ¡ceerde, was et
tÕévallig æn wolkshoÞ m6t dezêlfde t¡tel als ¿ln artikel. De
doc€nt stBtrechtadvocæt en ñed¡atorwlkke Monstef die
samen mét Káartle Freeke het advocatenl€ntoor Fæke &
MOnSter runt. 'Als advocaat pfobeer ik mijn cllëntên
bemsl te
maken vân de mogoll|khe¡d van veGev¡nE, vât Monster haar
opdracht sâmm.
h¡d le mær gæn beveiliger mæten worden.
vær mælte zou
De cllênte håd bovendi€n bek€nd, dus urst
verd€r nog ln zo'n zaak steksn? lk vind dãt onbetlüpelÍk.
slachtoffsf ook dê vèrdachte ls daar nlot mee gediênd.'
Morster pakte het daârom anders aan. Toên ze mêrlce dat
haar cliëfit ¿c{l scìa¿mde voorwd æ had gsda¿¡, stelde 2e
voor dat de wouw de beveillger êen bfief z4u l(unnên shd¡ven. zo gesc-hþdde. ln de brlef vÌæg de vrouw nlet lettêflilk
om vefgêvlng, mæÌ ze bood trel opfecht haar excùæs aân.
8ôvèndlên oppede de wouw of ze lets voor de bevell¡ger
kon doen om het toed te maken. Monster:'Veryevlng ls heel
pêrsoonlük, maar åls advmte l(Ùn þ. als eêr cllënt daârvoor
haar 6grcsslê. tilonster 'Meestål wolÚt ln zo'n tevál doof
advocatèn een bêloep gedaan op vêuåchtende persoonll¡ke
trel toênarleñng zoekcn, een hanrlÞlklng doen en
ondezod(on of lG de s¡tuatle l(Unt helen.'
Mors{êl benldruK dat vergeving n¡êt ¡n dê plaats van vergelding moet komen, maar dat hêt een venfkdde åanvulllnt
kan ziin vån het rccht. 'Hst ls mlrn mlssle om æoor te zorgen
dat slachtoffefs en verdachtên ¡n de toekomst s{andaârd worden go¡lfomrêerd over de mo8Êli¡khe¡d tot ve¡tevlng. Oe tüd ls
omstând¡gheden 6n kl¡kên æ nlêt meerom nâar het slochtof-
or djp voor.' I M.v.D.s.
taaBt had dê âdvocate een zaak van een alle€nstâande
büstand$noðds dle w€rd veílüclrt v¡n dl€lbtsl ftet Seurdd.
De woüw was op hcùeldâåd bètrapt ên hâd, toen ze wenl
lngerel(end door de bovêlllgel om zlch hôen tetnpt, gestompt
en g6*hæuwd. De ò€veillger wås zichtbaar aangedaân dmr
van de d.ader, zijn ofhaar toekomstige terugkeer in de
maatschappij en de gwolgen val cen straf voor de omgeving van de dader. Als bijvoorbeeld de kostwinner van
eæ gezin de cel in gaat, zorgt dat immers voor nieuwe
maatschappelijke problemen.
'De Maori's in Nieuw-Zeeland pakken dat taditioneel
zo aan', vertelt Freeke. 'Uit de overfiriging dat içdereen
met elkaar vetbonden is, ontmoeten de famihes vm de
dads en het slachtoffer elkaar om samen tot eetr oplossing te kome.n waarmee recht wordt gedaan'
Mediation, een vorm van herstelrecht, is sinds 1 januan 2012 opgenomen in het Nederlandse sttafrecht.
Wanneer de verdachte en het slachtoffer ervoor kieàen
om met behulp van ee.n mediator in gesprek te gaan on
tot een oplo$sing te komo:, moet de rechter daannee rekening houden bij zijn oordeel In de Verenigde Staten
vo[nt herstelrecht al lmger onderdeel vm heJ strafrecht.
In 2011 diende daar een qpraaknakende herstelrechtszaak
waarin een l9-jarige man uit Florida áijn wiendin had
opensta¿tt,
doodgeschoten. De dadèr kon <le
doodsrafkijge4 mar
de ouders van het slachtofe¡ verzetÌen z.tch daartegen.
Onder leiding van Sujatba Baliga - een van oorsprong
Indiase strafadvocate en mediator die aljarenlang mediteert - ontnoetûen de dader, de oudos vm de dader en de
ouders van het slachtoffer elkaar, in de hoop om sanen tot
em rechtvaardige straf te komen. Uiteindel:jkkwamen ze
samen overeen dat een gevatgenisstraf van twintig jaar
voldoende was. Daamaast spraken ze af tlat de dader in
zijn proeftijd zijn vuhaalnl gaÀverælTenop middelbare
schole¡Hoewel een rechtssysteem dat is gebaseerd op mindfi:lness, humaner en rechwaardigø is, ivil dzt ¡d;et zeggø,
dat mensen niet meer worden gestrafr of opge.sloten. Dat
blijft altijd nodig, concludeøt Halpem terwijl
een laaÈ
ste slok neemt vm zijn gember-citoenthee. 'We mooten
\f
me¡sm alleen niot meer staffen uit hæ! maar als sociale
vorantwoordelijkheid om de rust en rechtvaardigheid in
de sarnenleving te herstellen.'
r
!r ¡tfFRtNn, rlltrrrtf:N riF¡FrJtkÊN BFH^rv¡
lllNVFRSl^Àir,OO( HIiNH^q' ¡F(rIliH^RLÊ1:
l^r Ff:p¡J I lùN[iR op hLI rìFFrFo v^N
iúINNTL]Li!F(S IN
H¡I
RF(JHI
MIÍ'IDFUI¡IES9 WAl,ACHTZAAMHEID' OF
'opmerleaamheld' betekênt, komt oorspronkell¡k ult
het bædrlh¡sme. omdst er ôllê¡lel verschlllende manieren zün om opmeícaamhêld te oefènen - zoalg
medltatle, yoga, tai chl en ql gong - llkt mlndfulnees
soms êên @nta¡nerùegrip.loch
ò
drâa¡en al die tech-
n¡êken uiteindeli¡k om h€tzeffde:le aandacht naar
binnen kêren.
Charlês Hâlpem meditéert s¡nds de lâren tacht¡g
êlke ochtênd twint¡g m¡nuten.'lk zlt dân Þchtop
ícht mlJn aândacht op mün âdemhäl¡ng. Alle
gedachten dié opdoemen, probær lk vooròl¡ te laten
en
oodelen. Dåt klinK heel
ænvoudl& maar in de praktijk bll¡kt het n¡et zo gemakkeli¡k' MedhatÍe ¡s geen torermiddel, benâdrukt
gaan, zonder daarover tè
Halpern.'ceduld en re8elmat¡B oefenen is belangri¡k.
Het is beter om elkè dag v¡lf mlnuton
te medlteren
d
dt,,
ZATERDAG
THEOPlIMIST.ilL îE
22 NovEMsER2o¡a Z.)