Transcript ANAHTAR KELİMELER: EĞİTİM; ETİK İLKELER ; SOSYAL SORUMLULUK; EVRENSEL DOĞRULAR;BİLİŞİM;ÖNDER;MESLEK; GİRİŞ: Eğitim en kısa anlatımla bir değişim sürecidir.

ANAHTAR KELİMELER:
EĞİTİM; ETİK İLKELER ; SOSYAL SORUMLULUK;
EVRENSEL DOĞRULAR;BİLİŞİM;ÖNDER;MESLEK;
GİRİŞ:
Eğitim en kısa anlatımla bir değişim sürecidir. Geniş
bir tanımla eğitim bireylerin ya da onların
oluşturdukları grupların yüklendikleri ya da ilerde
yüklenecekleri görevleri daha etkin ve başarılı
yapabilmeleri için, onların mesleki bilgi ufuklarını
genişleten, düşünce, rasyonel karar alma, davranış ve
tutum, alışkanlık ve anlayışlarında olumlu gelişimi
amaçlayan bilgi, görgü ve becerileri arttıran eğitsel
eylemlerin tümüdür.
EĞİTİM,HEYKELTRAŞIN MERMERİ YONTUP
ŞEKİLLENDİMESİ GİBİ, İNSAN VE TOPLUMU
ÖYLECE ŞEKİLLENDİRME VE ŞAHSİYETLENDİRME
SANATIDIR.
Addison
Eğitim bir insanın ahlak sorunları hakkında belirli
bir anlayışı bulunması,ahlak ve maneviyat ile ilgili
konularda düşünmüş olması gerekir.Bu konular
yüzyıllar boyunca pek az değişmiş olsa da ,
bireysel seçimlerin meydana getirdiği açmazlar
yüzünden ,her kuşak için yeni bir önem
kazanır.Belki de ,eğitimli bir insanın en belirgin
niteliği ,ona ahlak konularında bilinçli seçimler
yapma imkanı veren ,bilgiye dayalı kıyaslama
yeteneğidir.
EĞİTİM
Dünya bilgisayar sektöründe önemli bir yere
sahip olan IBM bilgisayarlarının kurucusu Tom
Watson’un eğitim anlayışı ve insan yetiştirmesi
hakkında anlatılan meşhur bir öykü vardır.
Watson’un yardımcılarından birisi,günün birinde
şirkete 10 milyon dolar gibi çok büyük mali
portresi olan korkunç bir hata yapar. Adam,
Watson’un bürosuna çağrıldığında büyük bir
üzüntü içinde “Sanırım istifa etmemi
istiyorsunuz”der.
Watson yardımcısına bakar ve gayet olgun bir
şekilde “Şaka mı yapıyorsun ?”der .Sadece
eğitim için 10 milyon dolar harcadık,o kadar.”
Eğitim süreçlerinde arzulanan başarıların
sürekli kalıcılığı etik değerlere bilimsel ve akılcı
uyumla sağlanabilir Çok yönlü olarak dürüstlük,
güven, saygı ve paylaşımla gelişebilir.Eğitim etiği
eğitimde erişilmek istenen doğru yolu gösteren
ilke ve değerler bütünüdür.Etik prensipler
bireysel gelişimle toplumsal değer bilincinin
kazanım ölçütüdür. Geniş anlamda ahlak
felsefesi olan etik, dar anlamda iş ve meslek
ahlakı kavramı ile eş anlamlıdır.Ahlakın olduğu
yerde kardeşlik, eşitlik, özgürlük, bağımsızlık,
sevgi, adalet gibi yüce vasıflar da vardır. İç
temizliği, dirlik, düzenlik, güzellik ve yararlılık
vardır. İnsanları gereksinimler yönlendirir.
Gereksinimlerin meşru ve mantıklı olması aranır,
bu da ahlak ile kaimdir .
Ahlak insana özgü bir kavramdır; bu nedenle
ahlaki davranmak tarihten bugüne insanın en
önemli mücadele alanlarından biridir Yani ahlak,
hem insan davranış ve ilişkilerinin yönetimiyle
ilişkili, hem de insan hayatını daha değerli kılan
kurallarla ilgilidir. Böylece etik amaçlar; kişiyi
eğitip toplumda layık olduğu en uygun yere
eriştirerek ahlaklı, bilinçli, üretken ve mutlu
olmasını sağlar.Karşılıklı anlayış, güven
duygularıyla toplumda sosyal ve ekonomik denge
sağlamaktır.Saygınlığını dürüstlük, adil uygulama
ve bilgisinden alan eğitim kurumları, öğrenciye
yakın ve desteğini kazanan örgütlerdir.
Eğitimde etik davranışın temel kuralları sürekli gelişim
içindedir.Bu süreçte etik davranışın temel kuralları şöyledir.
İnsanların gelişimine olanak tanımak, dürüstlük,
sorumluluk, sözünün eri olmak, elinden geleni yapmak,
sadakat, hakkaniyet ve toplumsal sorumluluktur.
Örgütlerde etik standardın yüksekliği, kamuoyu önünde
prestijinin artmasını sağlar. Çünkü etik anlayış ve
davranışların örgütsel iklime aktarımı, duygusal olgunluk
kadar, sosyal bir sorumluluk bilincidir. Bir organizasyonda
etik kurallar, organizasyonun İK’na etik bakımdan neyin
doğru veya neyin yanlış olduğuna karar vermede yol
gösterir ve koyduğu kurallara uyulmaması halinde yaptırım
gücü olan resmi bir dökümandır. Eğitimde etik algı ile
olgunlaşan düşün potansiyeli, entelektüel bir öğrenim
ikliminin gelişimine katkı sağlar. İK’nın psikolojisine,
niyetine, örgütün konumuna ve kazancına bağlıdır. Etik,
doğru/yanlış ve iyi /kötüyü belirterek neyin yapılması neyin
yapılmamasını belirler
ETİK İLKE VE DEĞERLER
Bir disiplin olarak etik, ahlaki kriterlerden yararlanılarak
insan davranışlarına yön verme bilimi ve insan
davranışlarına yönelik kabul edilmiş değerler ve standartlar
olarak ahlak bilimi şeklinde tanımlanabilir. Çalışlar’a göre ,
bir felsefe dalı olarak etik, insanların töresel ya da ahlaksal
ilişkilerini, davranış biçimlerini ve görüşlerini araştıran bir
bilim dalıdır.Aristo, etiği, insanın günlük hayatında yararlı
olacak davranışların keşfi olarak tanımlarken, bugün bazı
yazarlarca etik, insan hareketlerinin ahlaki uygulamalar
doğrultusunda düşünülmesi şeklinde açıklanabilmektedir.
 Sonuçta, kültürel farklılık ve kültürel görecelik ahlaki
göreceliğe yol açmamalıdır.Daha belirli sınırları olan etik, moral
davranış ya da kodları inceler. Hukuk kurallarının zorlayıcılığı
yanında etik kurallarının zorlayıcılığı yoktur. Etik, birey
kararlarını alırken belirli durumları dikkate alır. Bir değer
yargısını diğerine tercih eder. Seçtiği kuralın uygulanmaması bir
başkası tarafından engellenemez.Bu nedenle etikte tek taraflılık
vardır. Aldığı kararın sorumlusu, bireyin kendisidir. Hukuki
işlemlerde ise konulan kuralların yaptırım gücüne
sahiptir.Çağdaş toplumların eğitiminde etik sorumluluk anlayışı
çok yönlü eğitim hayatının ve toplumsal sorumluluğun bir
gereğidir. Çağdaş toplumsal sorumluluğun dört aşaması;
Sağduyu, etik, yasal ve ekonomik sorumluluklardır. Etik
sorumluluklar, toplum bireylerinin örgütlerden beklediği
davranış ve faaliyetlerdir.Toplumsal sorumluluklar bir bütündür.
Gelişimin temelinde etik sorumlulukların rolü ve katkısı
fazladır. Bir bireyin, diğer bireyden beklediği moral değerleri
içeren toplumsal davranış biçimidir. Kendine ve diğer bireylere
karşı, belirlenen moral değerlerle davranılması gerektiği
hissedilir
GAYRET
Enine boyuna, iriyarı bir adama gıpta ve
hayranlıkla bakan ufak-tefek bir genç dedi
ki:
“Ben de sizin gibi iri yapılı ve güçlü olsaydım
dünya ağır sıklet şampiyonu olurdum.”
Adam cevap verdi;
Peki ama, dedi.Seni dünya hafif sıklet
şampiyonu olmaktan alıkoyan nedir?
Etik sözcüğünün günümüzdeki anlamı insan
tutum ve davranışlarının iyi ya da kötü yönden
değerlendirimidir. Etik, geçmiş ve bu güne
ilişkin doğru ve yanlış ölçülerinin anlatımı,
ahlak ise bir toplumun değer, norm ve ilkeleri
ile ilgili davranış biçimi bütünüdür. Etik bir
ahlak felsefesi, bir ahlak görüşü ya da
anlayışıdır. Bütün bu tanımlardan sonra etik;
iyi ve kötü davranışları belirleyebilen ve
düzenli olarak sunan bir disiplin olarak
açıklanabilir. Toplumsal değişimle ahlak
kuralları da değişir. Ne var ki hızla yenilenen
bu ahlak kuralları, toplumda genel kabul gören
normlar düzeyine ulaşamıyor veya ulaşması
zaman alıyor. Socrates’e göre eğitim etik
üzerine kurulu bir öğrenim sürecidir. Kişiye
ahlaki eylemin anlam bilimsellliği etik aracılığı
ile olur. Etik eğitiminin amacı, bireyin içinde
yaşadığı toplumun norm ve kurallarının
ötesinde akıl yürüterek ideal bir toplumun
hangi tür ilkeler üstüne kurulabileceği
konularıdır.
Eğitilmek varmak değil, farklı bir görüşle yola
devam etmektir. Farkı anlayacak sınırlayıcı
gözlüklerin çıkartılması sürecidir. Öğrenmenin asıl
sonucu öğrenilecek ne kadar çok şeyin kaldığını
fark etmektir. Önemli etik değerler
(dürüstlük/doğruluk,hukukilik, sorumluluk,
güvenirlilik ve başkalarına saygılı olma) hakkında
düşünme pratiğinin gelişimidir. Düşünmeyi
öğrenimdir. Öğrenci öğrenime hazır ve istekli
olduğunda öğrenim süreci vardır. Billington’un
yaklaşımı; "zorlamayla edinilen bilgi akılda
kalmaz. Bir kişi bir atı su içmeden sudan
geçirebileceği gibi, bir öğretmen de bir öğrenciye
düşündürmeden de ders verebilir". Etkin bir
eğitimden beklenilen, bilgiden ziyade bilgiyi
işleyerek düşünme yeteneğinin kazanımıdır.
Etik Eğitimi İle Aşağıdaki
Davranışlar Amaçlanmaktadır
1-Ahlaki davranış edinimi güçlendirir, ahlaki davranışları
geliştirir ve ahlaki deneyim aktarır.
2-Etik değerler, kişide ölçü dışına çıkan her türlü arzu ve
girişimleri engelleyici bir rol üstlenir. Meslek
içerisindeki etik bağların kopması disiplinsizliği
beraberinde getirir. Zira etik değer etrafında gelişen
bir disiplin kişilik oluşumunda rol oynar.
3-Ahlak, insanlar arası ilişkilerde “iyi” ve “kötü”
biçiminde nitelenen davranış ve eylemlerdir, yaşanan
bir şeydir.
4-Ahlak, bir bilinç meselesidir, iç ve dış ahlak olarak bir
bütündür. Bireylerin temiz duyguları, dış davranışlarla
bütünleşirse, içindeki dünyanın güzelliği, dış dünyada
diğer insanlarla paylaşılan dünyayı güzelleştirir.
MESLEK ETİĞİ VE
MESLEKLERİN AMACI
- Aynı meslekten bireylerin birbirleri ile
ilişkilerinde belli davranış kalıplarına
uymaları meslek etiğinin gereğidir
-Mesleklerin amacı, tüm insanların mutluluk
ve yaşam kalitesini yükseltmektir
-Bilişim toplumunda İK’nın ele aldığı, TKY,
öğrenen organizasyonlar, kurumsal imaj gibi
konuların çıkışı eğitim etiği ve evrenselliğini,
toplumsal ve küresel konuma taşımaktadır
EĞİTİMDE
ÖNDERLİK
Önderlik, belirli koşullarda belirli kişisel ve grupsal
amaçlarını gerçekleştirmek üzere, bir kimsenin
başkalarının faaliyetlerini etkilemesi ve yönlendirmesi
sürecidir. Önderin kişilik, yetişim ve tutumlarını
beğenen astlar çeşitli şekillerde önderle özdeşleşirler,
önderin yönetim felsefesini benimseyerek örnek almaya
çalışırlar.
Yöneticiler bir organizasyonun ahlaki ya da gayri ahlaki
davranışında kilit bir rol oynar.
Karar vericiler, organizasyondaki herkesten çok kurum
için ahlaki bir imaj yaratım olanağına sahiptir.
Yöneticiler, diğer çalışanlara iyi model olarak, tutum ve
davranışları ile öğrencilerin güvenini kazanmalıdır.
Karşılıklı saygı ve nezaketin farkında olmalıdır
Eğitimde etik değer, davranış ve tutumlar, öğrenci ve
kamu oyunu etkiler. Bu nedenle evrensel etik ilkelerini
temel alan, yüksek entelektüel sermayeye sahip eeğitim önderleri, çağdaş eğitimin gelişimine katkı
sağlar. Evrensel ilkeler ışığında zenginleşen eğitim etiği
özgün bir önderlik vizyonu gerektirir. Evrensel
olmayan bir kural belki pratik bir yol gösterici olabilir
ama iş ahlakı ilkesi olamaz. Eğitim ahlakı ilkeleri her
duruma uygulanabilir yalın ilkelerdir. Yalan söylemek,
aldatmak, çalmak, sözünü tutmamak, rüşvet alıp
vermek, her yerde ahlak dışı olarak kabul edilir. Eeğitimde kurgusal dünya için önder ve katılımcılar
arasında yazısız kural ve ön onaylar vardır. Süreç
içinde bu kurallar katılımcılar ile lider arasında
sessizce çalışmalıdır.. İnsan ve meslek onuru etik
değerlerin gelişimiyle hız kazanabilir. Eğitim hayatının
saygın, itibarlı ve inandırıcı bir düzeye erişimi, özgür
ve güvence altına alınmış evrensel etik çalışma
ilkeleriyle sağlanabilir. Hoşgörü, adalet, sorumluluk,
dürüstlük, demokrasi, sevgi ve saygı kazanımı, eğitsel
düzeyde etik kurallar bütünlüğüne sahip başarılı eğitim
önderleri için temel bir yetkinliktir.
SONUÇLAR 1
 1.Eğiticimci mesleğinin değer, ahlak kural ve misyonunu









göz önünde tutar,
2.Bilişim aktivitelerinde mesleğe yakışır, dürüst, doğru,
saygılı ve adilcedir,
3.Mesleki yaşamla ilgili hukuk kurallarına tam olarak uyar,
4.Bilişimle ilgili bütün mesleki sırlara saygı duyar,
5.Mesleğin çıkarları kişisel çıkarlardan üstündür, mesleğin
saygınlığını gözetir,
6. Mesleki eğitim programı içinde uzmanlık gelişimini
sürdürür.
7.Bilişim toplumunun eğitim gereksinimini belirleyerek
karşılamaya çalışır.
8. Bilişim toplumu etkileşimine açıktır.
9.Doğru bilgilendirme sorumluluğu taşır.
10. İnsan haklarına saygı ve ayırımcılık yapmamalıdır.
SONUÇLAR 2
 Eğitim ile ilgili etik kurallar;
1. Eğitim programlarının oluşturulması,
2. Eğitimde doğruluk ve nesnellik,
3. Öğrenciyi kişisel bilgilerini açıklamaya
zorlamamak,
4 Danışmanın eğitim konusunda onaylanmış
uzmanlığı,
5. Grup eğitim süreçleri ve eğitimin kesintiye
uğramasının önlenmesi,
6. Eğitimde güvenirliği ve geçerliliği sınanmış
araçlarının kullanımı,
7. E-eğitimci değerlendirme testlerini uygular,
puanlar, yorumlar,
8. Testlerin hazırlanım, sunum ve yorumunda etik
değerlere uyulması,
 9. Eğitim değerleri paylaşımı,
 10. Araştırı ve yayın etiğine uyum,
SONUÇLAR 3
 Eğitim yönetim danışmanlarının eğitim verilen bireylere karşı










sorumlulukları;
1.Eğitim sistem kalitesini değerlendirir,
2.Bilişimde insanlar arası ayrımcılığa yol açabilecek davranışları
önler,
3. Eğitim alanları, hak, sorumluluk, hukuk konularında
bilinçlendirir,
4. Bilişimde öğrenci ve insanların güvenliğini koruyan süreçleri
izler.
5. Yetki ve uzmanlığını toplumun ortak çıkarı için kullanır,
6. Bilişim, eğitim ve yönetimde mali çıkar ya da hediye kabul
edemez,
7. Cinsel ve diğer taciz türlerinin bulunmadığı, ırk, dil, din, inanç,
etnik köken, yaş, cinsiyet ve sakatlığa yönelik bir ayırımcılığın
bulunmadığı, tehditsiz bir çalışma ortamı yaratır.
8. Kişilerin yetkinliğini kullanabileceği güvenli bir çalışma ortamı
sağlar.
9. Önder eğitim sisteminde yaşanan tüm süreçlerden sorumludur.
10.Eğitim sistemi önderi etik kuralların ihlalini etik değerler
kurulu’na bildirir.
SONUÇLAR 4
 Kurumsal Sorumluluklarda Eğitim Sistemi Önderleri,
 1. Demokratik, insana saygılı ve insana değer veren






olmalıdır ,
2.Eğitim sistemini etik değerler boyutunu da dikkate alarak
sunar,
3. Toplumsal eğitim hizmetlerinin gelişim ve paylaşımına
katkı sağlar,
4. Yönetsel ve eğitsel standartların gelişimine önderlik
yapar,
5. Kurumsal vizyon ve misyona uyumlu olarak insanların
davranışlarına saygılıdır,
6. Mesleki ve kurumsal iletişimde güvenilir ve inanılır
bilgi ve iletişim sağlar.
7.Eğitimi ile ilgili kişi ve kuruluşlarla iletişim, gelişim ve
işbirliği içinde olur