IFRS for SMEs Konu 2.4 Bölüm 14 İştiraklerdeki Yatırımlar Bölüm 15 İş Ortaklıklarındaki Paylar Bölüm 16 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller © 2011 IFRS Foundation.

Download Report

Transcript IFRS for SMEs Konu 2.4 Bölüm 14 İştiraklerdeki Yatırımlar Bölüm 15 İş Ortaklıklarındaki Paylar Bölüm 16 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller © 2011 IFRS Foundation.

IFRS for SMEs
1
Konu 2.4
Bölüm 14 İştiraklerdeki Yatırımlar
Bölüm 15 İş Ortaklıklarındaki Paylar
Bölüm 16 Yatırım Amaçlı
Gayrimenkuller
© 2011 IFRS Foundation
2
This PowerPoint presentation was prepared by IFRS Foundation education
staff as a convenience for others. It has not been approved by the IASB.
The IFRS Foundation allows individuals and organisations to use this
presentation to conduct training on the IFRS for SMEs. However, if you
make any changes to the PowerPoint presentation, your changes should be
clearly identifiable as not part of the presentation prepared by the IFRS
Foundation education staff and the copyright notice must be removed from
every amended page .
This presentation may be modified from time to time. The latest version
may be downloaded from:
http://www.ifrs.org/IFRS+for+SMEs/SME+Workshops.htm
The accounting requirements applicable to small and medium-sized entities
(SMEs) are set out in the International Financial Reporting Standard (IFRS)
for SMEs, which was issued by the IASB in July 2009.
The IFRS Foundation, the authors, the presenters and the publishers do not
accept responsibility for loss caused to any person who acts or refrains
from acting in reliance on the material in this PowerPoint presentation,
whether such loss is caused by negligence or otherwise.
IFRS for SMEs
3
Bölüm14 İştiraklerdeki Yatırımlar
ve
Bölüm 15 İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar
(müştereken kontrol edilen işletmeler)
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 & 15 – kapsam
Bölüm 14 & 15
– Sırasıyla iştiraklerdeki yatırımlar ve iş
ortaklıklarındaki yatırımların
muhasebeleştirmesini & raporlanmasını
belirler
– Temel finansal tablolarda (yani konsolide
finansal tablolar & ana şirket olmayan
ancak bir veya daha fazla iştiraki veya iş
ortaklığı olan yatırımcıların finansal
tabloları)
© 2011 IFRS Foundation
4
5
Bölüm 14 – İştirak
İştirak, yatırımcının üzerinde önemli
etkisinin olduğu bağlı ortaklık veya iş
ortaklığı niteliğinde olmayan işletmelerdir.
• Önemli etki, iştirakin finansal ve faaliyet
politikalarının belirlenmesi kararlarına
katılma gücü olup bu politikaları tek
başına kontrol etme veya müştereken
kontrol etme gücü değildir.
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 – önemli etki devam
Önemli Etki (ÖE) olup olmadığının
belirlenmesi değerlendirme gerektirir:
– yatırımcının doğrudan ya da dolaylı olarak
iştirakin oy hakkının ≥ %20 sahip olması
durumunda, ÖE olduğu varsayılır
– Tam tersi, eğer yatırımcı sahip olduğu<
%20...
– Başka bir yatırımcının yatırım yapılan
işletmenin çoğunluğuna sahip olması, ÖE
olmasına engel teşkil etmez
© 2011 IFRS Foundation
6
Bölüm 14 – önemli etki devam
• ÖE olup olmağının belirlenmesi
değerlendirme gerektirir. Bu bütün faktörlerin
göz önünde bulundurulması demektir,
örneğin;
– Potansiyel oy hakkı
– Yönetim kurulu veya eşdeğer idare organında
temsil edilme
– Temettüler ya da diğer dağıtım kararları dahil
olmak üzere, işletmenin politika belirleme
süreçlerine katılma
– Yatırımcı işletme ile yatırım yapılan işletme
arasında önemli işlemlerin gerçekleştirilmesi,
– İşletmeler arasında yönetici personel değişimi
– İşletme için gerekli teknik bilginin sağlanması
© 2011 IFRS Foundation
7
8
Bölüm 15 – iş ortaklıkları
• Bir İş Ortaklığı (İO), iki veya daha fazla
tarafın müşterek kontrole tabi bir
ekonomik faaliyeti gerçekleştirilmesini
sağlayan sözleşmeye bağlı düzenlemedir.
• İO farklı türler veya yapılar alabilir ancak
hepsi aşağıdaki özellikleri taşır:
– İki veya daha fazla ortak girişimci
sözleşmeye dayalı bir düzenleme ile
bağlanmıştır; ve
– Sözleşmeye bağlı düzenleme müşterek
kontrolü oluşturur.
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 15 – müşterek kontrol
9
• Müşterek kontrol, bir ekonomik faaliyet
üzerindeki kontrolün sözleşmeye dayalı
olarak paylaşılmasıdır
– Bu kontrolün, sadece ekonomik faaliyetle
ilgili stratejik finansal & faaliyetle ilgili
kararların, kontrolü paylaşan tarafların
(ortak girişimciler) oy birliği ile mutabakatını
gerektirdiği durumlarda var olduğu kabul
edilir.
• Kontrol, bir işletmenin finansal ve faaliyet
politikalarını yönetme gücüdür (bakınız
Bölüm 9).
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 9, 11, 14 & 15 – ilişkiler
10
• Özet (yatırımcıların ve yatırımları ile olan
ilişkisinin etkisi azalan sırada aşağıda
verilmiştir.):
– Ana şirket bağlı ortaklığını kontrol eder
(Bölüm 9)
– 2 veya daha fazla ortak girişimci bir iş
ortaklığını müştereke olarak (birlikte) kontrol
eder (Bölüm15)
– Bir yatırımcı iştiraki üzerinde önemli etkiye
sahiptir (Bölüm 14)
– Bir yatırımcı yatırımı üzerinde önemli etkiden
daha az etkiye sahiptir (örneğin Bölüm 11)
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 & 15 – örnekler
11
Tersine kanıt olmadıkça –B14, B15 veya
diğer bir bölüm kapsamında mıdır?
• Örnek 1*: A, B’nin %75’ine sahiptir.
• Örnek 3*: A, C’nin %25’ine sahiptir..
• Örnek 1# A, B, C, D & E (5 ilişkisiz işletme)’den
her biri Z’nin %20’sine sahiptir. Z’de stratejik
karar alınabilmesi için yatırımcılardan oy
kullanma gücüne sahip basit çoğunluğunun
(yani > %50) onayı gerekmektedir.
*bakınız IFRS Foundation’ın eğitim materyallerinden Modül 14’ün aynı numaralı örneği
#bakınız IFRS Foundation’ın eğitim materyallerinden Modül 15 örnek 1
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 & 15 – örnekler devam
12
Tersine kanıt olmadıkça –B14, B15 veya
diğer bir bölüm kapsamında mıdır?
• Örnek 2*: Örnek 1’deki ile aynı*, A, B & C
Z’yi kontrol etmek sözleşmeye dayalı olarak
anlaşmışlardır .
• Örnek 3*: A & B (2 ilişkisiz taraf) her biri,
Z’nin %50’sine sahiptir. Z’de stratejik
kararlar için yatırımcılardan oy kullanma
gücüne sahip basit çoğunluğunun (yani >
%50) onayı gerekmektedir.
* bakınız IFRS Foundation’ın eğitim materyallerinden Modül 15’in aynı numaralı örneği
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 & 15 – örnekler devam
13
Aksine kanıt olmadıkça– B14, B15 ya da
diğer bir bölüm kapsamında mıdır?
• Örnek 5*: A & B, Z’nin sırasıyla %75 &
%25’ine sahiptir. Z’nin stratejik kararlarda
sözleşmeye göre A&B’nin oy birliği ile
mutabakatını gerektirmektedir.
* bakınız IFRS Foundation’ın eğitim materyali Modül 15 örnek 5
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 & 15 – ölçüm
14
• Bir yatırımcı/ortak girişimci iştirak/müşterek
kontrol edilen işletmelerindeki bütün
yatırımlarını aşağıdakilerden birine göre
muhasebeleştirir:
– Maliyet modeli (ama eğer yayımlanmış fiyat
kotasyonu bulunuyorsa gerçeğe uygun değer
modeli kullanılır)
– Özsermaye yöntemi
– Gerçeğe uygun değer modeli (aşırı maliye ve
çabaya rağmen gerçeğe uygun değeri güvenilir
olarak ölçülemiyorsa maliyet modeli kullanılır)
İştirakler ve İş ortaklıkları için aynı model kullanılması
gerekir.
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 & 15 – maliyet modeli
15
• Bir yatırımcı/ ortak girişimci İştirak/İş
ortaklığındaki yatırımlarını maliyet eksi
birikmiş değer düşüklüğü zararları ile
ölçmektedir
– Değer düşüklüğü Bölüm 27 Varlıklarda Değer
Düşüklüğü’ne göre muhasebeleştirir
– Dağıtılan tutarlar, dağıtımların edinme
tarihinden önce veya sonra ortaya çıkan
birikmiş kârlarından kaynaklanıp
kaynaklanmadığını dikkate almaksızın, gelir
olarak muhasebeleştirir.
• Yayınlanmış fiyat kotasyonu bulunan yatırımlar
için gerçeğe uygun değer modeli kullanılır
© 2011 IFRS Foundation
Bölümler 14 & 15 – maliyet modeli örneği
16
• Ör 12*: 1/3/20X1’de A B’nin %30’unu
300,000’e almıştır.
B’nin karı = 31/12/20X1 dönem sonunda
800,000 . 31/12/20X1’de B 100,000 temettü
ilan etmiştir.
31/12/20X1’de A’nın B’deki yatırımındaki
geri kazanılabilir tutarı = 290,000 (yani
293,000 gerçeğe uygun değer eksi 3,000
satış maliyeti).
B için yayınlanmış fiyat kotasyonu
bulunmamaktadır.
* bakınız IFRS Foundation’ın eğitim materyali Modül 14 örnek 12
© 2011 IFRS Foundation
Bölümler 14&15 – maliyet modeli
örnekleri
17
• Örnek 12 uyarlanmış: B için yayınlanmış
fiyat kotasyonu bulunması dışında örnek 12
ile aynıdır.
© 2011 IFRS Foundation
Bölümler 14 & 15 – gerçeğe uygun
değer modeli
18
• İlk muhasebeleştirme: yatırımcı/ortak
girişimci İştirak/ iş ortaklığındaki
yatırımlarını işlem fiyatı üzerinden
ölçmektedir
– İşlem fiyatı işlem maliyetleri hariçtir.
• Bundan sonra (her raporlama tarihinde)
yatırım gerçeğe uygun değerinden ölçülür
– Paragraf 11.27–11.32’dekler rehber olarak
kullanılır
– GUD’deki değişimler kar veya zararda
muhasebeleştirilir
• Aşırı maliyet ve çabaya rağmen gerçeğe uygun
değeri güvenilir olarak ölçülemeyen her yatırım
için maliyet modeli kullanılır
© 2011 IFRS Foundation
Bölümler 14&15 – gerçeğe uygun değer
modeli örnekleri
19
• Ör 28*: 1/3/20X1’de A B’nin %30’unu 300,000’e
almıştır.
B’nin karı = 31/12/20X1 dönem sonunda 80,000
. 31/12/20X1’de B 100,000 temettü ilan etmiştir.
31/12/20X1’de A’nın B’deki yatırımındaki geri
kazanılabilir tutarı = 290,000 (yani 293,000
gerçeğe uygun değer eksi 3,000 satış maliyeti).
B için yayınlanmış fiyat kotasytonu
bulunmamaktadır.
• Ör 28 uyarlanmış: Örnek 28’deki ile aynıdır,
ancak gerçeğe uygun değer...olmaksızın
belirlenememektedir
* bakınız IFRS Foundation’ın eğitim materyali Modül 14 örnek 28
© 2011 IFRS Foundation
Bölümler 14 & 15 – özkaynak yöntemi
20
• Temel model
– Özkaynak yatırımının ilk
muhasebeleştirilmesi: yatırımcı/ortak
girişimci İştirak/İş ortaklığndaki yatırımını
işlem fiyatı ile ölçer (işlem maliyetini içerir)
– daha sonra aşağıdaki durumları
yansıtmak için yapılır:
–İştirak/İş ortaklığının kar veya zarar &
DKG’deki payları
–İştirak/İş ortaklığından alınan dağıtımlar
© 2011 IFRS Foundation
Bölümler 14&15 – özkaynak modeli örneği
21
• Ör 18*: 1/3/20X1’de A B’nin %30’unu
300,000’e almıştır (saklı şerefiye & gerçeğe
uygun değer düzeltmesi olmağı varsayılmıştır ).
B’nin karı = 31/12/20X1 dönem sonu karı
80,000 (Mart’tan Aralık’a kadar 66,667).
31/12/20X1’de B 100,000 temettü ilan etmiştir.
31/12/20X1’de A’nın B’deki yatırımındaki geri
kazanılabilir tutarı = 290,000 (yani 293,000
gerçeğe uygun değer eksi 3,000 satış maliyeti).
B için yayınlanmış fiyat kotasyonu
bulunmamaktadır.
* bakınız IFRS Foundation’ın eğitim materyali Modül 14 örnek 18
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 & 15 – özsermaye yöntemi
22
devam
• Bazı diğer konular
– Potansiyel oy hakkı
– Saklı şerefiye & gerçeğe uygun değer
düzeltmesi
– yatırımcının/ortak girişimcinin İştirak/iş Ortağı ile
olan işlemleri
– yatırımcının/ortak girişimcinin finansal tablo
tarihi
– yatırımcının/ortak girişimcinin muhasebe
politikaları
– Yatırımı aşan zararlar (kayıplar)
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 & 15 – özkaynak yöntemi
devam
23
• ÖE sona erdiğinde özkaynak modeli kullanılması
bırakılır.
– Eğer İştirak/iş Ortaklığı Bağlı Ortaklık olursa(veya
İş ortaklığı iştirak olursa): önceki özkaynak payı
gerçeğe uygun değeri ile tekrar ölçülür & yeniden
ölçüm sonucu oluşan kazanç ya da kayıplar kar
veya zararda muhasebeleştirilir
– Eğer elden çıkarılıyorsa, İştirak/İş Ortaklığı bilanço
dışı bırakılır & aşağıdaki değerler arasındaki fark
kar veya zararda muhasebeleştirilir (i) kazanç +
elde kalan payın gerçeğe uygun değeri & (ii)
ÖE/MK kaybedildiğindeki DD
– Elden çıkarma yoksa, DD o tarihteki yeni maliyet
olarak dikkate alır & Bölüm 11 & 12 kapsamında
muhasebeleştirir.
© 2011 IFRS Foundation
Bölümler 14 & 15 – açıklamalar
24
• İştirakler/ İş Ortaklıkları için ayrı ayrı
aşağıdakiler açıklanır (değerleme modeline
bakılmaksızın)
– yatırımlar için muhasebe politikası
– yatırımların defter değeri
• Ortak girişimcinin iş ortaklıklarının kendi
sermaye taahhütlerindeki ve diğer ortak
girişimcilerle birlikte girdiği sermaye
taahhütlerindeki payları ile birlikte, iş
ortaklıklarına ilişkin taahhütlerin toplam
tutarı.
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 & 15 – açıklamalar
devam
25
• Eğer özkaynak modeli kullanılıyorsa
aşağıdakiler açıklanır
– Yayınlanmış fiyat kotasyonu bulunan,
özkaynak yöntemine göre değerlenen
İştirakler/iş Ortaklıklarındaki yatırımımların
sırasıyla gerçeğe uygun değeri
– Sırasıyla iştirak/İş ortaklıklarının kar veya
zarardaki & DKG’deki payları &
durdurulan faaliyetlerdeki payları
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 & 15 – açıklamalar devam
26
• Eğer maliyet modeli kullanılıyorsa
aşağıdakiler açıklanır
– Gelir olarak muhasebeleştirilen temettü ve
diğer dağıtımlar.
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 14 & 15 – açıklamalar devam
27
• Eğer gerçeğe uygun değer modeli
kullanılıyorsa
– Paragraf 11.41–11.44’de gerekli görülen
açıklamalar yapılır.
© 2011 IFRS Foundation
IFRS for SMEs
28
Bölüm 15 İş Ortaklıklarındaki paylar
(müştereken kontrol edilen varlıklar &
müştereken kontrol edilen faaliyetler)
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 15 – müştereken kontrol edilen
faaliyetler
29
• Bir MKEF aşağıdaki gibi bir iş ortaklığıdır
– Ortak girişimcilerin kaynaklarının kullanılmasını
içerir (ayrı bir fiansal yapının kurulması yerine)
– Her ortak girişimci kendi MDV’larını kullanır,
kendi stoklarını taşır,kendi yükümlülüklerini
temsilen kendi masraflarına & borçlarına
katlanır & kendi finansmanını sağlar.
– İş ortaklığının faaliyetleri ortak girişimcinin
çalışanları tarafından ortak girişimcinin benzeri
faaliyetleri yanında yürütülebilir.
– İş ortaklığı sözleşmesi genellikle ortak ürünün
satış hasılatının & yapılan ortak giderlerin ortak
girişimciler arasında paylaşılmasına imkan
sağlar
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 15 – MKEF’lerin
muhasebeleştirilmesi
• Ortak girişimci aşağıdakileri
muhasebeleştirir
– Kontrol ettiği varlıkları & ortaya çıkan
borçları
– Kendi katlandığı masrafları & İş
ortaklığının mal veya hizmet satışından
elde edilen gelirlerdeki payı,
© 2011 IFRS Foundation
30
Bölüm 15 – MKEF örneği
31
• Ör 8*: A & B birlikte devlete 14 milyon
karşılığında bir otoyol inşa etmek için ihaleye
girmiştir .
A & B arasındaki sözleşme şöyledir:
– İnşa faaliyetinde her biri kendi ekipmanını
ve işçilerini kullanmaktadır
– A, 4 milyon maliyetli 3 köprü inşa edecektir
– B, 6 milyon maliyetli olan otoyolun geri
kalan diğer kısımlarının tamamını inşa
edecektir.
– A & B hükümete fatura edilen &alınan14
milyonu eşit olarak paylaşacaktır
* bakınız IFRS Foundation’ın eğitim materyali Modül 15 örnek 8
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 15 – müştereken kontrol edilen
varlıklar
32
• MKEV, iş ortaklığına verilmiş veya iş
ortaklığının amaçları için edinilmiş ve tahsis
edilmiş olan bir ya da daha fazla varlığın,
ortak girişimciler tarafından müştereken
kontrolünü ve çoğunlukla da ortak mülkiyetini
içeren iş ortaklıklarıdır.
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 15 – MKEV’ın
muhasebeleştirilmesi
33
• Yatırımcı aşağıdakileri muhasebeleştirir
– Müştereken yönetilen varlıktaki payı
(MKEV)
– Katlanması gereken yükümlülükler
– Diğer ortak girişimcilerle paylaştığı
yükümlülüklerdeki payı
– İş ortaklığının ürünündeki payının kullanımı
veya satışından elde edilen gelirler ile
birlikte iş ortaklığının giderlerindeki
katlandığı payı
– İş ortaklığındaki payı ile ilişkili olarak
katlandığı giderleri.
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 15 – MKEV örneği
34
• Ör 9*: A & B (birbirinden bağımsız petrol
üreticileri) bir petrol boru hattını birlikte
yönetmek ve işletmek için sözleşmeye dayalı
bir anlaşma yapmışlardır.
Her ortak girişimci kendi ürününü taşımak
amacıyla boru hattının işletilmesi sonucunda
oluşan giderler üzerinde mutabakata varılmış
orandaki tutarı karşılayarak söz konusu boru
hattını kullanacaktır.
* bakınız IFRS Foundation’ın eğitim materyali Modül 15 örnek 9
© 2011 IFRS Foundation
IFRS for SMEs
35
Bölüm 16
Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller
(gerçeğe uygun değeri güvenilir olarak
ölçülemeyen yatırım amaçlı
gayrimenkuller hariç )
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 16 – yatırım amaçlı gayrimenkuller
36
Yatırım amaçlı gayrimenkuller (YAG) kira
geliri veya değer artış kazancı ya da her
ikisini birden elde etmek amacıyla sahibi
veya finansal kiralama sözleşmesine göre
kiracı tarafından elde tutulan arsa veya
bina (ya da binanın bir kısmı veya her
ikisi).
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 16 – kapsam
37
Bölüm 16 aşağıdakilerin muhasebeleştirilmesi
& raporlanmasını belirler:
– gerçeğe uygun değeri aşırı çabaya ve
maliyete katlanmadan ölçülebilen YAG’ler; ve
– İşletme tarafından YAG olarak
muhasebeleştirilmesi tercih edilen faaliyet
kiralaması kapsamında elde tutulan belirli
gayrimenkuller.
Bölüm 17 MDV gerçeğe uygun değeri aşırı
maliyet ve çabaya katlanmadan güvenilir
olarak ölçülemeyen YAG
muhasebeleştirilmesini & raporlanmasını
belirler .
© 2011 IFRS Foundation
38
Bölüm 16 – kapsam devam
Kiracı tarafından faaliyet kiralaması
kapsamında elde tutulan mülkiyete ilişkin
hak Bölüm 16’yı kullanarak sadece ve
sadece aşağıdaki koşullarda YAG olarak
sınıflandırılabilir & muhasebeleştirilebilir;
– YAG tanımını karşılaması; &
– kiracı gayrimenkulün gerçeğe uygun
değerini aşırı maliyet ve çabaya
katlanmadan ölçebilmelidir.
Bu sınıflandırma seçeneğinin her bir gayrimenkul için
ayrı ayrı uygulanması mümkündür.
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 16 – mülke ilişkin hak örnekleri
39
Ör 10*: A kiralama hakkını gerçeğe uygun
değerinden YAG olarak muhasebeleştirebilir
mi?
A (kiracı olarak) faaliyet kiralaması kapsamında
bir bina kiralamıştır. A (kiraya veren olarak)
binayı alt kiralamayla faaliyet kiralaması
kapsamında başkasına kiralamıştır.
A binayı kiralama hakkını bina sahibinden daha
fazla bir bedelle kiracısına kiralayarak kȃr elde
etmektedir.
*
Bakınız IFRS Foundation’ın eğitim materyali Modül 16 örnek 10
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 16 – ilk muhasebeleştirme
40
• YAG’ün ilk muhasebeleştirilmesi= maliyet
– maliyet = satın alma fiyatı+ direkt ilişkili
masraflar, örneğin yasal & komisyon
ücretleri, gayrimenkul transfer vergisi &
diğer işlem maliyetleri
– Eğer ödemeler normal kredi vadesinde
ertelenmişse, maliyet = Gelecekteki
Ödemelerin Bugünkü değeri
– Eğer işletmece inşa edilmişse paragraf
17.10–17.14 kullanılır.
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 16 – ilk muhasebeleştirme devam
41
• Kiralama işlemi kapsamında elde tutulan ve
YAG olarak sınıflandırılan mülkiyet hakkının
ilk maliyeti aşağıdakilerden düşük olanıdır:
– Mülkiyet hakkının gerçeğe uygun değeri; &
– Asgari kira ödemelerinin bugünkü değeri.
• Eşdeğer tutar yükümlülük olarak
muhasebeleştirilir
– Yani paragraf 20.9’a göre mülkiyet hakkı
ilk olarak finansal kiralama olarak
muhasebeleştirilir & ölçülür.
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 16 – mülkiyet hakkı örneği
42
Ör 17*: A (kiracı olarak) faaliyet kiralaması
kapsamında bir bina kiralamıştır. A (kiraya
veren olarak) alt kiralama ile binayı kiracılarına
faaliyet kiralaması kapsamında kiralamıştır.
A kiraladığı binanın mülkiyet hakkını gerçeğe
uygun değerden YAG olarak sınıflandırmakta
ve muhasebeleştirmektedir.
Gayrimenkul üzerindeki hak ilk olarak, mülkiyet
hakkının gerçeğe uygun değeri ve asgari kira
ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olan
10,000 PB üzerinden muhasebeleştirilir.
* bakınız IFRS Foundation’ın eğitim materyali Modül 16 örnek 17
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 16 – sonraki ölçüm
• Her raporlama tarihinde YAG gerçeğe
uygun değerinden ölçülür
– Gerçeğe uygun değerdeki değişim kar
veya zararda muhasebeleştirilir.
– Eğer kiralama işlemi kapsamında elde
tutulan mülkiyet hakkı YAG olarak
sınıflandırılmışsa, mülkiyet hakkı
(gayrimenkulün kendisi değil) gerçeğe
uygun değerinden muhasebeleştirilir.
• Paragraf 11.27–11.32 gerçeğe uygun
değerin belirlenmesinde rehberlik sağlar.
© 2011 IFRS Foundation
43
Bölüm 16 – transferler
44
• Eğer gerçeğe uygun değerinden ölçülen
YAG için gerçeğe uygun değerin güvenilir bir
şekilde ölçülmesi artık mümkün değilse (aşırı
çabaya ve maliyete katlanmadan):
– bundan sonra kalem gerçeğe uygun değeri
güvenilir bir şekilde ölçülebilir hale gelene
kadar Bölüm 17’ye göre MDV olarak
muhasebeleştirilir ;
– YAG’ün DD bu tarihte Bölüm 17’ye göre
maliyeti olur;
– Transferin açıklaması(koşul değişikliği,
muhasebe politikasında değişiklik değil).
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 16 – transfer örneği
45
Ör 23*:
1/1/20X1 tarihinde değeri1,000 olan YAG
elde edilmiştir.
31/12/20X2’ye kadar gerçeğe uygun değeri
(GUD) ile ölçülmüştür. 31/12/20X1’de GUD =
1,050 & 31/12/20X2 ‘de = 1,200.
31/12/20X3 tarihi itibariyle GUD güvenilir
olarak ölçülemez olmuştur. Geri kazanılabilir
tutarı 700 olarak tahmin edilmektedir.
* IFRS Foundation’ın eğitim materyali Modül 16 örnek 23’ten uyarlanmıştır.
© 2011 IFRS Foundation
•
Bölüm 16 – açıklamalar
46
GUD muhasebeleştirilen bütün YAG için
aşağıdaki açıklamalar yapılır:
– GUD’in hesaplanmasında yöntemler & önemli
varsayımlar.
– GUD bağımsız bir değerleme uzmanının
değerlemesine dayanıyor (onaylanmış & ilgili
mesleki becerisi olan & bulunduğu yer hakkında
geçmiş deneyime sahip& YAG’ün sınıfı). Eğer
böyle bir değerleme yoksa bu durumun
açıklanması.
– YAG’ün nakde çevrilebilme veya gelirinin &
elden çıkarma üzerindeki varolan kısıtlamalar
& tutarları.
– Satın alma, inşa veya geliştirme ya da bakım,
onarım veya iyileştirmeye ilişkin sözleşmeye
bağlı yükümlülükler.
© 2011 IFRS Foundation
47
Bölüm 16 – açıklama mutabakatı
• Dönem başında & dönem sonunda YAG’ün
DD mutabakatı, aşağıdakilerle ayrı olarak
gösterilir:
– ilaveler (işletme birleşmesi yoluyla elde
edilenler ayrı açıklanır)
– Gerçeğe uygun değer düzeltmesinden
kaynaklanan kazanç ya da kayıplar
– GUD’in güvenilir olarak ölçülemez hale
geldiğinde MDV’a transferi
– Transferler & stoklardan &sahibi tarafından
kullanılan gayrimenkuller (MDV)
– Diğer değişiklikler
Bu mutabakatın önceki dönemler için
sunulması gerekmez
© 2011 IFRS Foundation
Bölüm 16 – diğer açıklamalar
48
• Bölüm 20’ye göre
– YAG’ün sahibi kiraya verinin
açıklamalarını sağlar.
– Eğer YAG finansal kiralama veya faaliyet
kiralaması kapsamında elde tutuluyorsa
kiracının açıklamaları finansal kiralama
için & kiraya verenini açıklamaları faaliyet
kiralaması içindir.
© 2011 IFRS Foundation