Transcript “Üniversite Öğrencilerine ÜS/CS Hizmet Modeli Oluşturma” Araştırması, (Hacettepe Örneği) Dr. Sare MIHÇIOKUR Hacettepe Üniversitesi, Beytepe Kampüsü, Öğrenci Sağlık Merkezi Üniversite Sağlık Merkezleri II.

“Üniversite Öğrencilerine ÜS/CS
Hizmet Modeli Oluşturma”
Araştırması, (Hacettepe Örneği)
Dr. Sare MIHÇIOKUR
Hacettepe Üniversitesi, Beytepe Kampüsü,
Öğrenci Sağlık Merkezi
Üniversite Sağlık Merkezleri II. Sempozyumu
15-16 Aralık 2006, ANKARA
Gençlerin Cinsel Sağlık / Üreme Sağlığı
Sorunları ve Etkileyen Faktörler
Araştırması (2001)
2000-2001 Eğitim Dönemi Birinci Sınıf
Öğrencileri
H.Ü - Beytepe
1789
Diyarbakır - Dicle
1877
Toplam
3666
Gençlerin Cinsel Sağlık / Üreme Sağlığı
Sorunları ve Etkileyen Faktörler Araştırması
(2001)
• Birinci sınıf öğrencilerinin cinsel / üreme
sağlığı konularında bilgi açığı ve hizmet
gereksinimi mevcuttur.
• Öğrencilerin %48.0’i akran/arkadaşlarından,
%36.3’ü okuldan, %18.0’i doktor/psikologdan
CS/ÜS konularında bilgi almışlardır.
• Öğrencilerin %7.6’sı üniversitenin öğrenci
sağlık merkezinden, %38.5’i özel kuruluştan)
hizmet almıştır.
Gençlerin Cinsel Sağlık / Üreme Sağlığı
Sorunları ve Etkileyen Faktörler
Araştırması (2001)
• Öğrencilerin %76, “sevgilileri”, %6.5, cinsel
deneyimi vardır. (Erkeklerin cinsel deneyimi
daha fazladır.)
• Cinsel deneyimi olan öğrencilerin %54.4’ü
cinsel ilişki esnasında gebelikten korunma
yöntemi kullanmamıştır.
Gençlerin Cinsel Sağlık / Üreme Sağlığı
Sorunları ve Etkileyen Faktörler
Araştırması (2001)
Hizmet almak istenen kuruluşlar (%)
Okullar
66.0
Üniversite Sağlık Merkezleri 60.0
Bağımsız Danışma Merkezleri 44.0
Hastaneler
34.0
Sağlık Ocakları
20.0
Öğrencilerin Beklentileri
• Başvurular/kayıtlar saklı
tutulmalıdır,
• Danışmanlık ve tedaviyi
kapsamalıdır,
• Kolay ulaşılabilmelidir,
• Hem kişisel hem de toplu hizmet
alınabilmelidir,
• Kadına kadın/erkeğe erkek uzman
hizmet vermelidir,
• Kampüste duyurular yapılmalıdır.
“Üniversiteler için Gençlere Yönelik
Üreme Sağlığı/Cinsel Sağlık
Hizmet Modeli Geliştirme” Projesi.
AMAÇLAR
Cinsel/üreme sağlığı konularında öğrencilere
danışmanlık/klinik ve eğitim hizmeti sunmak
üzere
bir
birim
oluşturarak,
öğrencilerin
gereksinimlerini karşılayabilecek bir hizmet
modelinin geliştirilmesi, uygulanması.
PROJE HAZIRLIK FAALİYETLERİ:
 Mediko-sosyal
sağlık
merkezlerinin
hizmet
sunum durumları ve hizmet gereksinimleri
saptandı
ve
“Gençlik
Danışma
Birim”leri
oluşturularak donanımları sağlandı.
 Hizmet sunanlar ve öğrenciler için eğitim BEİ
materyalleri
hazırlandı
ve
basıldı
(broşür,
posterler).
 Web sitesi oluşturuldu.
 Başka hastanelere sevk edilecek öğrenciler
için ilgili hastanelerden Uzman Doktor isimleri
belirlendi.
 Her iki sağlık merkezinde hizmeti sunacak 7
hekim,
3
psikolog
cinsel/üreme
sağlığı,
gençlerle iletişim konularında eğitildi.
 1 Nisan 2003’te her iki sağlık merkezinde
“Gençlik
başlatıldı.
Danışma
Birimi”nin
çalışmaları
1 NİSAN 2003 – 30 KASIM 2006 TARİHLERİ
ARASINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN FAALİYETLER:
 Gençlik Danışma Birim’lerinin faaliyetlerinin öğrencilere
duyurulması amacıyla TANITIM SEMİNERLERİ
 Yıllık Üniversite Senato toplantılarında SM çalışmaları
sunularak SAVUNUCULUK (ADVOCACY) çalışmaları
 “Gençlik
dönemi
gebelikten
ve
korunma
sorunları,
yöntemleri
gebeliğin
ve
oluşması,
CYBE”,
madde
bağımlılığı konularında EĞİTİM SEMİNERLERİ ve GRUP
SÖYLEŞİLERİ
 SM/GDB’lerin faaliyetlerinin tanıtımı, CS/ÜS ve diğer
sağlık konularında RADYO PROGRAMLARI ve TV’de
SÖYLEŞİLER
 BROŞÜR
DAĞITIMLARI
ve
kampüslerin
çeşitli
alanlarında POSTERLERİN ASILMASI
 WEB
SAYFASInın
içeriğinin
güncelliğinin
sağlanması çalışmaları
 AKRAN
EĞİTİCİLERİ
işbirliğinde
BAHAR
ŞENLİKLERİNDE STAND açma, FİLM gösterimleri,
öğrenci grupları ile CS/ÜS ve iletişim
konularında
çalıştaylar yapılması
 Öğrencilerin, CS/ÜS konularında bilgi düzeylerini,
davranışlarını
ve
sağlık
biçimlerini,
sağlık
durumlarını
saptamaya
yapılması
merkezlerini
hizmetlerinden
yönelik
kullanım
memnuniyet
ARAŞTIRMALAR
TANITIM SEMİNERLERİ/EĞİTİM/PANEL
(2003 – 2006)
Tanıtım
Seminerleri/Eğitim/Panel
Katılan kişi sayısı
BEYTEPE
MERKEZ
TOPLAM
Sağlık Merkezlerinin
GDB’lerinin tanıtımı
1237
1906
3143
Gençlik dönemi ve sorunları,
Gebeliğin Oluşması ve Korunma
Yöntemleri, CYBE ve korunma
konularında eğitim
7010
1311
8321
Beslenme (Panel)
52
-
52
Madde Bağımlılığı (Seminer –
Film)
77
45
122
8376
3262
11638
Toplam
BROŞÜR DAĞITIM FAALİYETLERİ
BEYTEPE/MERKEZ (2003-2006)
Broşür dağıtılarak yapılan tanıtım ve
bilgilendirme faaliyetleri
Sıhhiye ve Beytepe Kampüslerinde,
yeni kayıt yaptıran öğrencilere SM ve
GDB Hizmet Tanıtım broşürleri
dağıtımı
Cinsel/Üreme sağlığı konuları ve
Hizmetlerin Tanıtımı ile ilgili
broşürlerin Bahar Şenliklerinde
dağıtımı (Stand)
Dağıtılan
broşür
sayısı
14 837
8 250
Dağıtılan Broşürlerin Konuları
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Hizmetin Tanıtımı
Üreme Sağlığı/Cinsel Sağlık
Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar
Gebelikten Korunma Yöntemleri
Doğal Korunma Yöntemleri
Gebeliği Önleyici Haplar
Gebelikten Koruyucu İğneler
Bariyer Yöntemler
Kendi Kendine Meme Muayenesi
POSTER ve AFİŞLER
“Cinsel ve Üreme Sağlığı Danışmanlık/Klinik
Hizmet” Tanıtım posterinden toplam 189
adet poster değişik zamanlarda Merkez ve
Beytepe Kampüsleri’nde öğrencilerin
görebilecekleri alanlara asıldı.
 Spot cümleler içeren afişler hazırlanıp
asıldı.
WEB SAYFASI
(www.sagmer.hacettepe.edu.tr)
Sağlık Merkezleri ve GDB’lerinin web
sayfası Aralık 2003 – 10 Aralık 2006
tarihleri arasında 89 158 kez ziyaret
edilmiştir.
RADYO ve TELEVİZYON
(19 Mart 2004-Kasım 2006)
• Nisan 2003’de GDB çalışmalarının başlamasının
ardından Radyo Hacettepe’de çalışmaların tanıtımı
yapıldı.
• Radyoda, haftada 1 – 2 gün yarım saat “Sağlıklı
Yaşam ve Gençlik Programı”nda değişik sağlık
konularında söyleşiler yapılmaktadır.
• 11 Temmuz 2003’de CNN Türk haber programında
GDB’inin tanıtımı yapıldı
• 22 Nisan 2005 tarihinde TRT İnt’de “Kadına Dair”
programında “Gençlik Dönemi ve Sorunları” canlı
yayında anlatılmıştır
AKRAN EĞİTİCİLERİNİN FAALİYETLERİ
• Bahar Şenlikleri’nde stand açarak GDB’lerin
hizmet
tanıtımı,
Gebelikten
korunma
yöntemleri ve CYBE’lar broşürlerinin dağıtımı
• 20 öğrenciyle CYBE’lar çalıştayı
• SM/GDB
duyurulması
faaliyetlerinin
öğrencilere
• 3 kez film gösterimi (Madde bağımlılığı
konusunda “Requiem for a Dream”, AIDS
konusunda “Philadelphia Boy“ ve “Transit”)
ARAŞTIRMA
• 2001
yılında
HÜ
Beytepe
Kampüsün’de
yapılan
araştırmada öğrencilerin sağlık merkezini kullanımı,
cinsel sağlık/üreme sağlığı (CS/ÜS) konularında bilgi,
görüş ve davranışlarının, hizmet gereksinimi ve hizmetle
ilgili beklentilerinin profili çıkarılmıştır. (Birinci çalışma)
• GDB hizmet sunumunda başlamadan önce ve 1.5 yıl
hizmet sunduktan sonra sağlık merkezine başvuran
öğrencilere 2 kez anket uygulanarak öğrencilerin CS/ÜS
konularında bilgi, görüşleri ve sağlık merkezini kullanımı
ile
ilgili
profil
çıkarılarak
GDB’nin
faaliyetleri
planlanmıştır.
• GDB kurulmadan önceki 6 ayda ve GDB hizmet sunumuna
başladıktan
sonraki
son
6
ayda
SM’nedenleri
değerlendirilerek SM’nin kullanımındaki değişiklik ve
GDB’nin SM’ne katkısı saptanmıştır.
ARAŞTIRMA
• Erkek ve Kız öğrenci yurdunda kalan öğrencilerin sağlık
merkezini kullanım bilincinin saptanmasına yönelik bir
anket uygulaması yapıldı.
• Nisan – Mayıs 2005’de HÜ Beytepe Kampüsün’deki
fakültelerin
son
sınıfında
okuyan
üniversite
öğrencilerinin
sağlık
merkezini
kullanımı,
cinsel
sağlık/üreme sağlığı (CS/ÜS) konularında bilgi, görüş ve
davranışlarının, hizmet gereksinimi ve hizmetle ilgili
beklentilerinin saptanması amacıyla anket uygulanmıştır.
(İkinci çalışma)
• Ekim 2006’da Yabancı Diller Yüksekokulunda okuyan
öğrencilerin CS/ÜS konularında bilgi, görüşleri ve sağlık
merkezini kullanımı ile ilgili anket uygulanmıştır. Aynı
anket Ocak ve Mayıs 2007’de tekrar uygulanarak CS/ÜS
eğitimlerinin etkisi değerlendirilecektir.
1 Nisan 2003 – 10 Aralık 2006 tarihleri
arasında Sıhhiye ve Beytepe Kampüsü,
GDB’inde
sunulan
Danışmanlık/Klinik
hizmetler ile ilgili bulgular
ÜREME SAĞLIĞI GENÇLİK DANIŞMA BİRİMİ
HİZMET AKIŞ ŞEMASI
Sağlık Merkezi
Sekreterlik
Gençlik Danışma Birimi
Sağlık Merkezi Hekimleri
Üreme
Sağlığı
Sevk
A) Herhangibir şikayet ile;
Genel
Üreme
Sağlığı
Sevk
B)Sadece Bilgi için Gelenler
Genel
Bilgi
Danışmanlık
Tanı/Tedavi
Danışmanlık
Gebelikten Korunma Yöntemi
(Hap,Kondom,İğne,RİA)
DANIŞMANLIK HİZMETLERİ
• Üreme Sağlığı
• İstenmeyen Gebelikler
• Gebelikten Korunma Yöntemleri
(Kontraseptif Yöntemler)
• Cinsel Sağlık
DANIŞMANLIK HİZMETLERİ
• Beslenme
• Kişisel Hijyen
• Madde Bağımlılığı
(Sigara, alkol, uyarıcı ve uyuşturucu
mad.)
• Psikolojik Danışmanlık
• Cinsel İstismar ve Şiddet
KLİNİK HİZMETLER
• Muayene
• Gebelikten korunma Yöntemleri
Hap
 Kondom
 Koruyucu İğneler
 Rahim İçi Araç
• Cinsel ilişki sonrası gebelikten acil korunma
(Acil Kontrasepsiyon)
• Genital Yol Enfeksiyonları Tanı ve Tedavisi
GENÇLİK DANIŞMA BİRİMİ”NDE
• Kayıtlar kişiye özel ve saklı kalmaktadır,
• Sağlık Merkezimizdeki hizmet ücretsiz
olarak verilmektedir,
• Güler yüzlü, iletişime açık, donanımlı,
nitelikli bir hizmet sunulmaktadır.
GENÇLİK DANIŞMA BİRİMİ’NE
BAŞVURULAR (01.04.2003-10.12.2006)
KIZ
ERKEK
TOPLAM
BEYTEPE
MERKEZ
TOPLAM
1492
877
2369
260
48
308
1752
925
2677
SONUÇLAR
SONUÇLAR
BEYTEPE
MERKEZ
TOPLAM
1216
690
1806
Reçete
514
301
915
Sevk
187
161
348
Korunma yöntemi
660
466
1126
Broşür
767
456
1223
3344
2074
5418
Danışmanlık
TOPLAM
Başvuranların Önerileri
• Gerçekten çok ihtiyaç olan bir hizmet, bu
yüzden duyuruların yaygın yapılması gerekli,
• Öğrenci ne olursa olsun yargılanmamalı,
• Bu birim fazla tanınmıyor, kendini tanıtmak
için bölümleri gezebilir ve ayrıntılı bir şekilde
verdiği hizmetleri anlatabilir,
• Gebelik testi imkanı olabilmeli,
• Diğer üniversitelerde de bu hizmet verilmeli.
Üniversitede
okumayan
birimden faydalanabilmeli.
arkadaşlar
da
bu
Gençlerin Cinsel Sağlık / Üreme Sağlığı Sorunları
ve Etkileyen Faktörler Araştırması (2005)
• Öğrencilerin CS/ÜS konularında bilgi düzeyleri
yetersizdir.
• Öğrencilerin %60.2’si akran/arkadaşlarından
(%48.0) , %47.3’ü okuldan (%36.3), %22.2’si
doktor/psikologdan ( %18.0) CS/ÜS konularında
bilgi almışlardır.
• Öğrencilerin %41.6’sı üniversitenin öğrenci sağlık
merkezinden (%7.6), %42.1’i özel kuruluştan
(%38.5) hizmet almıştır.
• Öğrencilerin %23.4’ü “Gençlik Danışma Birimi”nden
(GDB) haberdar.
• Öğrencilerin %12.3’ü GDB’den hizmet almıştır.
Sağlık Merkezlerimizde GDB nin oluşturulması ve bu
hizmetlerin proje bitiminde rutin hizmetler olarak
verilmesi,
Verilen Hizmetlerin değerlendirilmesinde alınan
olumlu sonuçlar,
Hacettepe Ekibine, GDB’lerin kurulması ve gençlerin
ihtiyacı olan hizmetlerin diğer Üniversitelere de
yaygınlaştırılması gereğini düşündürdü……………
Bundan sonra neler yapıldığını benden sonraki
konuşmacılar sizlere sunacaklar
TEŞEKKÜR EDERİM