Transcript Maria Sk*odowska

Maria Skłodowska-Curie
Opracowała Małgorzata Nieradka, kl. II TL
„Trzeba mieć wytrwałość i wiarę w siebie. Trzeba
wierzyć, że człowiek jest do czegoś zdolny i osiągnąć to
za wszelką cenę”
Maria Skłodowska-Curie
Maria Salomea Skłodowska-Curie –
urodziła się 7 listopada 1867 w Warszawie.
Zajmowała się badaniami z zakresu fizyki
i chemii. Do jej największych dokonań należą:
opracowanie teorii promieniotwórczości,
opracowanie technik rozdzielania izotopów
promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch
nowych pierwiastków: radu i polonu.
Dwukrotnie wyróżniona Nagrodą Nobla
za osiągnięcia naukowe. Zmarła 4 lipca 1934
w Passy.
DZIECIŃSTWO
Urodziła się w Warszawie, jako ostatnie, piąte dziecko w rodzinie, ojciec Władysław wykładał
matematykę i fizykę w gimnazjum, matka Bronisława Boguska była przełożoną szkoły żeńskiej. W domu
w którym mieszkali, przy ulicy Freta na Nowym Mieście, znajduje się Muzeum.
Mania od dzieciństwa wyróżniała się niezwykłą pamięcią, kształciła się początkowo na pensji
prywatnej, a następnie w gimnazjum rządowym w Warszawie, które ukończyła w roku 1883
z wyróżnieniem, dostała złoty medal. Kiedy rodzina znalazła się w tarapatach finansowych, na skutek
nietrafnych inwestycji ojca, podjęła pracę jako nauczycielka. W latach 1884-85 studiowała na
nielegalnym Uniwersytecie Latającym, przygotowując się do podjęcia studiów. W wieku 18 lat przyjęła
posadę guwernantki na wsi pod Płockiem, aby swymi zarobkami przyczynić się do opłacenia studiów
medycznych swej siostry Bronisławy w Paryżu. W roku 1890 uzyskała dostęp do Laboratorium Muzeum
Przemysłu i Rolnictwa, gdzie kierownikiem pracowni fizycznej był jej kuzyn Józef Boguski, tam
opanowała podstawy analizy chemicznej i zetknęła się z pracą naukowo-badawczą. Rok później
wyjechała na studia do Paryża i dostała się na Sorbonę.
Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie przy ul. Freta 16
w Warszawie, miejsce urodzenia M. Skłodowskiej
Maria z rodzeństwem
STUDIA NA SORBONIE
W Paryżu Maria
Skłodowska zdała w 1891 r.
jako pierwsza kobieta
w historii egzaminy wstępne
na wydział fizyki i chemii
Sorbony. W dzień studiowała,
a wieczorami pracowała jako
korepetytorka.
W 1893 r. uzyskała licencjat z fizyki i zaczęła
pracować jako laborantka w przemysłowym
laboratorium zakładów Lippmana. W tym czasie
dalej studiowała na Sorbonie, uzyskując drugi
licencjat z matematyki w 1894 roku.
MAŁŻEŃSTWO
W 1894 roku poznała Piotra Curie - profesora
fizyki w Szkole Przemysłowej Fizyki i Chemii
w Paryżu. Rok później odbył się ich ślub. Łączyło ich
uczucie, wspólne zainteresowania i prace naukowe.
Ich pierwsza córka Irène, późniejsza laureatka
Nagrody Nobla przyszła na świat w 1897 roku.
Obowiązki macierzyńskie nie przeszkodziły Marii
w podjęciu wspólnie z mężem wielkich badań
z zakresu promieniotwórczości.
Małżonkowie kontynuowali i rozwijali
doświadczenia A. H. Becquerela w tej dziedzinie.
W prymitywnych warunkach, w opuszczonej
szopie, która służyła kiedyś za prosektorium
szkoły medycznej, wyposażonej w kilka stołów,
piecyków i palników gazowych pracowali
od wczesnego rana do późnej nocy.
RAD I POLON
Maria Skłodowska, początkowo z pomocą robiącego licencjat młodego
chemika André-Louisa Debierne'a, rozpoczęła żmudną pracę rozdzielania
rudy uranowej na pojedyncze związki chemiczne i poszukiwanie związku
powodującego jej wysoką radioaktywność. Do zespołu tego dołączył później
Pierre Curie. Badania te po 4 latach doprowadziły do odkrycia najpierw
polonu, następnie dużo bardziej radioaktywnego radu, a także do
wyjaśnienia prawdopodobnych przyczyn zjawiska radioaktywności jako
efektu rozpadu jąder atomów. W 1903 r. Maria Skłodowska-Curie jako
pierwsza kobieta
w historii otrzymała stopień doktora fizyki. W tym samym roku przyznano
jej i jej mężowi Nagrodę Nobla.
RODZINA CURIE
Po otrzymaniu Nagrody Nobla Maria
i Pierre Curie stali się nagle bardzo
sławni. Pierre'owi Curie władze Sorbony
przyznały stanowisko profesora
i zezwoliły na założenie własnego
laboratorium, w którym Maria
Skłodowska-Curie została kierownikiem
badań. W tym też czasie urodziła drugą
córkę Eve.
19 kwietnia 1906 roku
Pierre Curie zginął,
przejechany przez konny
wóz ciężarowy. Maria
Skłodowska-Curie straciła
towarzysza życia i pracy.
LABORATORIUM W SORBONIE
13 maja 1906 roku rada wydziałowa postanowiła utrzymać katedrę,
stworzoną dla Pierre'a Curie, i powierzyła ją Marii Skłodowskiej-Curie wraz
z pełnią władzy nad laboratorium. Umożliwiło to wyjście Marii
Skłodowskiej-Curie z cienia. Stała się w ten sposób pierwszą kobietą
profesorem Sorbony. Parę lat później, w 1911 roku, tylko dwóch głosów
zabrakło jej do tego, aby stała się jednym z czterdziestu członków Académie
française i jedynym płci żeńskiej. Według niektórych ocen zadziałała
ksenofobiczna postawa wobec cudzoziemców.
Maria Skłodowska-Curie wśród
największych uczonych początku
XX wieku (m.in. Albert Einstein)
INSTYTUT RADOWY
Pod koniec 1911 r. otrzymała drugą Nagrodę Nobla, dzięki której
przekonała rząd Francji do przeznaczenia środków na budowę
prywatnego Instytutu Radowego – Institut du radium (obecnie Institut
Curie), który został wzniesiony w 1914 r. i w którym prowadzono
badania z zakresu chemii, fizyki i medycyny. Instytut ten stał się kuźnią
noblistów – wyszło z niego jeszcze czterech laureatów nagrody Nobla,
w tym córka Marii Skłodowskiej-Curie, Irène, i zięć Frédéric Joliot-Curie.
I WOJNA ŚWIATOWA
Gdy 28 czerwca 1914 roku Maria Skłodowska-Curie
kupiła gazetę „Le Temps”, z której dowiedziała się
o zastrzeleniu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, następcy
tronu monarchii austro-węgierskiej w Sarajewie, wiedziała,
że za chwilę wybuchnie wojna. Ale jak zawsze i wobec tego
stanu rzeczy przyjęła postawę praktyczną: „Trzeba działać,
działać!”. W krótkim czasie Maria zorganizowała pokaźną
flotyllę samochodów wyposażonych w aparaturę
rentgenowską i personel, trzymając pieczę nad organizacją
wojskowego lecznictwa radiologicznego. Gdy na froncie
zrobiło się niespokojnie, armia niemiecka była już u bram
Paryża i trzeba było wyjeżdżać dalej, do Bordeaux, Maria
zapakowała to, co dla niej najcenniejsze. W ciężkiej
skrzynce znajdowało się dwadzieścia kilo ołowiu i jeden
gram radu. Dwadzieścia kilo ołowiu na barkach kobiety
o drobnej budowie, która ze strachem w oczach
przemierzała pociągiem Francję. Maria pomagała
lekarzom, nieposiadającym jeszcze doświadczenia w
radiologii, właściwie przez cały czas trwania wojny, aż do
uspokojenia frontu i ucieczki cesarza Wilhelma II z
Niemiec. Maria cały czas drżała też o sytuacjęw Polsce,
dlatego, gdy Polska została wyzwolona z pęt, a jej znajomy
Ignacy Paderewski został premierem w Warszawie, nie
kryła szczęścia.
CZASY POWOJENNE
Po wojnie uczona nadal szefowała
Instytutowi Radowemu w Paryżu
i jednocześnie jeździła po świecie, gdzie
pomagała poprzez swoją fundację zakładać
medyczne instytuty leczenia chorób
nowotworowych. W 1932 r. z pomocą
Prezydenta RP Ignacego Mościckiego jeden
z pierwszych takich instytutów został
założony w Warszawie (obecnie Centrum
Onkologii – Instytut im. Marii SkłodowskiejCurie w Warszawie). Jego pierwszym szefem
została siostra Marii Skłodowskiej-Curie,
Bronisława. Maria ofiarowała nowej
placówce gram radu, będący jej własnością.
Był on podstawą rozpoczęcia działalności
Instytutu.
OSTATNIE CHWILE ŻYCIA
W 1933 prowadziła ostatnie wykłady na
Sorbonie. W 1934 roku zaczęły wyraźnie
występować u niej objawy anemii złośliwej
(białaczki).
Zmarła 4 lipca 1934 roku w sanatorium Sancellemoz na skutek choroby
spowodowanej długoletnią pracą z substancjami promieniotwórczymi, była pierwszą
ofiarą radioaktywności. Pochowano ją w Sceaux pod Paryżem, obok męża. W 1995
doczesne szczątki Piotra i Marii przeniesiono do paryskiego Panteonu.
Grób Marii
Skłodowskiej-Curie
i Piotra Curie
WYRÓŻNIENIA I NAGRODY. UPAMIĘTNIENIE
Maria Skłodowska-Curie odznaczona została Legią Honorową.
Uhonorowana została również doktoratami honorowymi:
• Politechniki Lwowskiej – 1912,
• Uniwersytetu Poznańskiego – 1922,
• Uniwersytetu Jagiellońskiego – 1924,
• Politechniki Warszawskiej – 1926.
W roku 1995 Maria Skłodowska-Curie została pierwszą kobietą
pochowaną pod kopułą paryskiego Panteonu w uznaniu jej zasług.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił rok 2011. rokiem Marii
Skłodowskiej-Curie.
Maria Skłodowska-Curie
na banknocie 20 000 zł
z 1989 roku
Awers medalu
poświęconego Marii
Curie-Skłodowskiej
(proj. W. Gosławska)
Rewers medalu
poświęconego Marii
Curie-Skłodowskiej
(proj. W. Gosławska)
Pomnik Marii
Skłodowskiej-Curie
w Warszawie
Pomnik Marii
Skłodowskiej-Curie
w Lublinie
CYTATY MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE
„Nie można bowiem mieć nadziei na skierowanie świata ku lepszym drogom, o ile się
jednostek nie skieruje ku lepszemu. W tym celu każdy z nas powinien pracować nad
udoskonaleniem się własnym, jednocześnie zdając sobie sprawę ze swej, osobistej
odpowiedzialności za całokształt tego, co się dzieje w świecie, i z tego, że obowiązkiem
bezpośrednim każdego z nas jest dopomagać tym, którym możemy się stać najbardziej
użyteczni”
„Jestem z tych, którzy wierzą, że Nauka jest czymś bardzo pięknym”
„Nauka leży u podstaw każdego postępu, który ułatwia życie ludzkie i zmniejsza cierpienie”
„Nikomu z nas życie, zdaje się, bardzo łatwo nie
idzie, ale cóż robić, trzeba mieć odwagę i głównie
wiarę w siebie, w to, że się jest do czegoś zdolnym
i że do tego czegoś dojść potrzeba. A czasem
wszystko się pokieruje dobrze, wtedy kiedy
najmniej się człowiek tego spodziewa”
„Niczego w życiu nie należy się bać, należy
to tylko zrozumieć”
BIBLIOGRAFIA
•
Internet:
http://pl.wikiquote.org/wiki/Maria_Sk%C5%82odowska-Curie
http://polscynoblisci2004.republika.pl/noblisci/maria_sklodowska-curie.html
http://pl.wikipedia.org/wiki/Maria_Sk%C5%82odowska-Curie
http://historia_kobiet.w.interia.pl/teksty/sklodowska.html
http://supermozg.gazeta.pl/supermozg/1,111514,9219114,Nieznany_alfabet_
Marii_Sklodowskiej_Curie.html
http://omega.if.pw.edu.pl/~slodkow/mtj/students/20012002/Chajecki/htdocs/index.php?m=1
http://www.wsipnet.pl/oip/fizyka_3/Rozdzial_3/strony/r3_u_biografia.html