Transcript 2013 1_D_nya A__ haftas_ - Tekirdağ Halk Sağlığı Müdürlüğü

1. DÜNYA AŞI HAFTASI
22-27 Nisan 2013
TEKİRDAĞ HALK SAĞLIĞI
MÜDÜRLÜĞÜ
AŞI HAFTASI
Dünya Sağlık Örgütü Bölgesi,
2005 yılında,ilk defa
aşılamanın desteklenmesi
için “Avrupa Aşı Haftası”
yapılmasına karar vermiştir
ve 2013 yılına kadar
düzenlenen yedi “Avrupa Aşı
Haftası” etkinliğine ülkemiz
de katılmıştır.
2013’ten itibaren Dünya
Sağlık Örgütü tarafından
“Dünya Aşı Haftası” adı ile
22-27 Nisan 2013 tarihleri
arasında düzenlenmesine
karar verilmiştir.
AŞI HAFTASI
Toplumun tüm kesimlerini Aşılama ve aşı ile
korunabilir hastalıklar konusunda
bilgilendirmek, öncelikle 5 yaş altındaki eksik
aşılı çocukların aşılarını tamamlamak ve
aşılama hizmetlerinin yaygınlaştırmak Aşı
Haftasının amacıdır.
Aşı nedir?
• İnsan ve hayvanlarda hastalık
yapma yeteneğinde olan
mikropların (virüs, bakteri vb.)
hastalık yapma özelliklerinden
arındırılması ile geliştirilen
biyolojik maddelere AŞI denir.
• Aşı, insanları hastalıklardan ve
onun kötü sonuçlarından
koruyabilmek için sağlam ve
risk altındaki kişilere uygulanır.
Aşı Nasıl Etki Eder?
• Aşılar, vücutta savunma mekanizmasını
uyararak, hastalık etkenini tanıyan ve bu
etkenle karşılaşıldığında onu yakalayıp yok
eden koruyucu maddelerin (antikorlar)
oluşmasını sağlarlar.
• Bu şekilde aşılanan kişi aşılandığı hastalıklara
karşı bağışık yani dirençli olur. Oluşan direnç
genellikle ömür boyu vücutta kalır ve hastalık
etkeni ile karşılaşınca onu etkisiz kılmak için
savaşır.
Ülkemizde hangi aşılar yapılır?
• Ülkemizde hastalıkların ve bu hastalıklardan
kaynaklanan sakatlık ve ölümlerin
engellenmesi amacıyla 13 hastalığa karşı aşı
uygulanmaktadır.
• Bu hastalıklar; difteri, boğmaca, tetanoz,
kızamık, kızamıkçık, kabakulak, verem, çocuk
felci, zatürre, hepatit B,hepatit A (sarılık),
suçiçeği ve hemophilus influenza tip b’ye bağlı
hastalıklardır.
Sağlık Bakanlığı Aşıyla korunabilir hastalıklarla
mücadele için Genişletilmiş Bağışıklama Programı’nı
(GBP) uygulamaya koymuştur.
• GBP’nin (Genişletilmiş
Bağışıklama Programı)
amacı aşı ile korunabilir
hastalıkların ve bu
hastalıklardan
kaynaklanan sakatlık ve
ölümlerin
engellenmesidir. .
Hep-B
BCG
DaBT-İPA-Hib
KPA
KKK
DaBT-İPA
OPA
Td
*Hep-A
I
II
İlköğretim
8.sınıf
İlköğretim
1.sınıf
24. ay
18. ay
12. ay
6.ayın
sonu
4.ayın
sonu
2.ayın
sonu
1.ayın
sonu
Doğumda
Çocukluk Dönemi Ulusal Aşı Takvimi
III
I
I
II
III
I
II
III
**Suçiçeği
*Ekim 2012 tarihinde uygulanmamaya başlanmıştır.
** Aralık 2012 tarihinde uygulanmaya başlanmıştır.
R
R
I
I
R
R
II
R
I
I
II
Kimler aşılanmalıdır?
• Bütün bebekler doğar doğmaz aşı takvimine
uygun bir şekilde aşılanmaya başlanmalıdır.
• Bağışık olmayan tüm yetişkinler difteri, tetanoz,
grip, pnömokok hastalıklarına karşı aşılanmalıdır.
• Gebeler Td aşısı olarak doğacak çocuklarını
tetanoz hastalığına bağlı ölümden korumalıdır.
• Sarılık hastalığı için risk grubunda olan kişiler
(sağlık çalışanları, askerler, polisler, berber ve
kuaförler, diş hekimleri vb.) Hepatit B aşısı
yaptırmalıdır.
• Hastalıklar açısından riskli ülkelere seyahat
edecekler ise bölgenin özelliğine göre gerekli
aşıları yaptırmalıdırlar (örn.hac aşıları).
Bunları biliyor muyduk …
• Dünyada İlk uygulanan aşı çiçek aşısıdır ve
Anadolu’da aşıcı kadınlar tarafından
uygulanmıştır.
• Dr.Reşat Rıza (KOR) Dünyada ilk tifüs aşısını
bulan kişidir. 1915 yılında Erzurum’da 3.orduya
uygulanmıştır.
Bunları biliyor muyduk ..
• 1937 yılında Çin’de meydana gelen kolera
salgınında Ülkemizde üretilen aşılar Kızılay
aracılığıyla gönderilmiştir. Bu aşılar sayesinde
salgın ortadan kaldırılmıştır.
• Biz aşıları Türkler sayesinde öğrendik.
Avrupalı bilim adamları
Aşılama ile ulaşılan başarılar nelerdir?
•
Daha önce büyük
salgınlar ve ölümlere
yol açan çiçek hastalığı
1977 yılından itibaren
tamamen yok
edilmiştir. Hastalık
etkeni yok edildiğinden
çiçek aşısı
uygulamalarına ihtiyaç
kalmamış ve aşılama
durdurulmuştur.
Aşılama ile ulaşılan başarılar nelerdir?
• Çocukluk çağı bulaşıcı hastalığı
olan poliomiyelit (çocuk felci)
hastalığına karşı dünya genelinde
yaygın aşılama çalışmaları
yapılmış ve hastalık yok edilme
aşamasına getirilmiştir..
• Ülkemizde son Polio vakası 26
Kasım 1998 tarihinde
görülmüştür.
• Polio Eradikasyon Programı
çalışmaları ile Dünya Sağlık
Örgütü Avrupa Bölgesi Türkiye’yi
21 Haziran 2002’de “Poliodan
Arındırılmış Bölge” Sertifikası ile
belgelendirmiştir.
Melik Minas
Türkiye 2005
Son Polio Vakaları
Amerika Bölgesi
Luis Fermin Tenorio
Peru 1991
Batı Pasifik Bölgesi
Mum Chanty
Cambodia 1997
Avrupa Bölgesi
Melik Minas
Türkiye 1998
Aşılama ile ulaşılan başarılar nelerdir?
• Ülkemizde kızamık hastalığını yok etmeye
yönelik 2002 yılından bir program
başlatılmıştır. Yılda 30.000 üzerinde vaka
görülürken 2008-2012 yıllarında görülen az
sayıdaki vakaların tamamı yurt dışı kaynaklı
veya yurt dışı kaynaklı vaka ile ilişkili vakalardır.
• Verem hastalığı bulaşıcı
hastalıklar içinde hala
yüksek oranda görülmekte
ve toplum sağlığını olumsuz
yönde etmektedir.
• BCG aşısı özellikle çocukları
verem hastalığından korur.
• Ülkemizde doğumdan sonra
2-3 ay içinde yapılan zorunlu
bir aşıdır.
AŞININ ÖNEMİ ....
• Çocukluk çağında ciddi hastalık, sakatlık
ve ölümlere neden olan ve çok tehlikeli
olan bulaşıcı hastalıklardan
çocuklarımızın korunmaları için mutlaka
aşılanmaları gereklidir.
AŞININ ÖNEMİ ....
• Aşılamanın, hastalıklardan koruması yanında
ayrıca maddi açıdan da ülke ekonomisine
katkısı büyüktür. Örnek vermek gerekirse
karaciğer hastalığı nedeniyle siroza ilerlemiş
olan bir hastanın karaciğer nakli ve tedavi
masrafları on binlerce TL iken 3 doz hepatit B
aşısının maliyeti sadece 1,2 TL’dir.
• Aşılar, üretim aşamasından uygulama
aşamasına kadar dikkatle muhafaza edilerek
soğuk zincir kurallarıyla nakledilmektedir.
• Aşıların zamanında ve uygun aralıklarla uygulanması çok
önemlidir.
• Böylece çocuğunuza kreşlerde veya okulda da hastalık
bulaşmasını önlemiş olursunuz. Daha da önemlisi 5 yaşın
altındaki çocukların bağışıklık sistemleri henüz tam olarak
gelişmediklerinden, aşılanmamış olan bu çocuklar bu ciddi
enfeksiyon hastalıklarına karşı koyamazlar ve hastalıklara
yakalanabilirler.
UNUTMAYALIM Kİ
• YALNIZCA AŞI UYGULAYARAK,
UYGULANMASINI SAĞLAYARAK
HER YIL YAKLAŞIK
40-50.000
BEBEĞİN ÖLÜMÜNÜ BİRLİKTE ÖNLEYEBİLİRİZ.
• Aşı uygulamaları illerde
Sağlık Bakanlığına bağlı
Aile Hekimleri, Sağlık
Evleri, Devlet
Hastaneleri, Verem
Savaş Dispanserlerinde
ücretsiz olarak
uygulanmaktadır.
Aşıların yan etkileri var mıdır?
• Aşılamalardan sonra yapılan aşıya bağlı olarak;
hafif ateş, döküntü ve aşı yerinde ağrı ve
kızarıklık görülebilir. Bu gibi bulgular normal
olup, beklenen bir durumdur.
Aşı Kartı tutulması neden çok
önemlidir
• Aşı kartları saklanmalı, başka bir yere göç
edildiğinde, başka bir hekime veya sağlık
teşkilatına müracaat ettiğinizde ve çocuğunuz
kreşe veya okula başladığında çok yardımcı
olacaktır.
• Tüm sağlık kuruluşlarına başvurduğunuzda
“Aşı kartını” yanımızda götürmeliyiz.
Aşılama ile sağlıklı bir geleceğe
doğru çocuklarımızla birlikte
sağlıklı adımlar atalım.
‘Sağlıklı güzel günlere, aşıyla elele...’
çocukların hiç ağlamadığı bir dünya için...