Transcript Wydział Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Bydgoszczy Pojęcie czynu karalnego i zachowań będących przejawem demoralizacji asp.

Wydział Prewencji
Komendy Wojewódzkiej Policji
w Bydgoszczy
Pojęcie czynu karalnego
i zachowań będących
przejawem demoralizacji
asp. Marek Kolinski
13
15
17
18
21
Odpowiedzialność za zachowania
będące przejawem demoralizacji
Odpowiedzialność za czyny karalne
Pełna odpowiedzialność karna
ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich
Art. 1. par. 1. Przepisy ustawy stosuje się w zakresie:
1) zapobiegania i zwalczania demoralizacji –
w stosunku do osób, które nie ukończyły lat 18.
2) postępowania w sprawach o czyny karalne –
w stosunku do osób, które dopuściły się takiego czynu
po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły lat 17,
3) wykonywania środków wychowawczych
i poprawczych w stosunku do osób względem osób,
których środki te zostały orzeczone, nie dłużej jednak
niż do ukończenia przez te osoby lat 21.
13
15
17
18
21
Odpowiedzialność za zachowania
będące przejawem demoralizacji
Odpowiedzialność za czyny karalne
Pełna odpowiedzialność karna
Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich
Art.. 2 par. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) „ nieletnim” – rozumie się przez to osoby
o których mowa w par. 1,
2) „czynie karalnym” – rozumie się przez to
czyn zabroniony przez ustawę jako:
a) przestępstwo lub przestępstwo skarbowe,
b) wykroczenie określone w art. 51, 69, 74,
76, 85, 87, 119, 122, 124, 133, 143 kodeksu
wykroczeń.
art. 51 kw - „zakłócenie wybrykiem spokoju lub porządku
publicznego”,
art. 62 kw - skreślony (było: „znęcanie się nad zwierzętami” obecnie jest to przestępstwo),
art. 69 kw - „niszczenie i uszkadzanie znaków umieszczonych
przez organ państwowy”,
art. 74 kw - „uszkadzanie znaków lub urządzeń zapobiegających niebezpieczeństwu”,
art. 76 kw - „rzucanie kamieniami lub innymi przedmiotami
w pojazd mechaniczny będący w ruchu”,
art. 85 kw - „samowolna zmiana, niszczenie lub uszkadzanie
znaków drogowych”,
art. 87 kw - „prowadzenie pojazdu przez osobę znajdującą się
w stanie wskazującym na użycie alkoholu lub podobnie
działającego środka”,
art. 119 kw - „kradzież lub przywłaszczenie mienia”,
art. 122 kw - „paserstwo”,
art. 124 kw - „niszczenie lub uszkodzenie mienia”,
art. 133 kw - „spekulacja biletami wstępu”,
art. 143 kw - „utrudnianie korzystania z urządzeń przeznaczonych do użytku publicznego”.
Ustawa o postępowaniu w sprawch
nieletnich
Art. 5. Wobec nieletniego mogą być
stosowane środki wychowawcze oraz środek
poprawczy w postaci umieszczenia w zakładzie poprawczym; kara może być orzeczona
tylko w wypadkach prawem przewidzianych,
jeżeli inne środki nie są w stanie zapewnić
resocjalizacji nieletniego.
UPN Art. 6. Wobec nieletnich sąd rodzinny może:
 udzielić upomnienia,
 zobowiązać do określonego postępowania, a zwłaszcza
do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub
społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego,
do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od
przebywania w określonych środowiskach lub miejscach
albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka
w celu wprowadzania się w stan odurzenia,
 ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub
opiekuna,
 ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej
organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej
zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego,
 zastosować nadzór kuratora,
Art. 6 UPN cd.
skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą
z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się
z tą organizacją lub instytucją,
 orzec zakaz prowadzenia pojazdów,
 orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego,
 orzec umieszczenie w rodzinie zastępczej, w odpowiedniej placówce opiekuńczo-wychowawczej albo ośrodku
szkolno-wychowawczym,
 orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym,
 zastosować inne środki zastrzeżone w niniejszej
ustawie do właściwości sądu rodzinnego, jak również
zastosować środki przewidziane w Kodeksie rodzinnym
i opiekuńczym.
Kodeks karny
Art. 10 par. 1. Na zasadach
określonych w tym kodeksie
odpowiada ten, kto popełnia czyn
zabroniony po ukończeniu 17 lat.
Kodeks wykroczeń
Art. 8. Na zasadach określonych
w niniejszej ustawie odpowiada ten,
kto popełnia czyn zabroniony po
ukończeniu lat 17.
13
15
17
18
21
Odpowiedzialność za zachowania
będące przejawem demoralizacji
Odpowiedzialność za czyny karalne
Pełna odpowiedzialność karna
Osoba, która popełniła przestępstwo odpowiada na zasadach określonych w kodeksie
karnym (art. 10 § 1 kk) i podlega karom
(odpowiedzialności karnej) w nim
przewidzianym:
 grzywna w wysokości od 100 do 720.000zł,
ograniczenie wolności do 1 roku,
pozbawienie wolności od 1 miesiąca do 15
lat,
25 lat pozbawienia wolności,
dożywotnie pozbawienie wolności.
Gdy osoba popełni wykroczenie odpowiada na zasadach określonych w kodeksie wykroczeń (art. 8 kodeksu wykroczeń) i podlega karom, które on
przewiduje:
 nagana,
grzywna od 20 do 5.000 zł,
ograniczenie wolności trwające
1 miesiąc,
 areszt od 5 do 30 dni.
Art. 10 § 2 kk.
Nieletni, który po ukończeniu 15 lat
dopuszcza się popełnienia czynu zabronionego określonego w art. 134, art. 148 § 1,
2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub
3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 §
3, art. 252 § 1 lub 2 oraz w art. 280, może
odpowiadać na zasadach określonych
w tym kodeksie, jeżeli okoliczności sprawy
oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio
stosowane środki wychowaw-cze lub
poprawcze okazały się bezskuteczne.
•zamach na życie Prezydenta RP,
•zabójstwo, spowodowanie ciężkiego uszczerbku na
zdrowiu lub kalectwa,
•sprowadzenie powszechnego niebezpieczeństwa dla
życia, zdrowia lub mienia w postaci pożaru,
rozprzestrzenienia się substancji trujących, duszących
lub parzących,
•uprowadzenie statku wodnego lub powietrznego,
•sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym,
powietrznym zagrażającej życiu lub zdrowiu wielu osób
albo mieniu w wielkich rozmiarach,
•zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem lub
wspólnie z innymi osobami,
•zamach terrorystyczny,
•napad rabunkowy, rozbój.
13
15
17
18
21
Odpowiedzialność za zachowania
będące przejawem demoralizacji
Odpowiedzialność za czyny karalne
Pełna odpowiedzialność karna
Art. 4. § 1. Każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego,
w szczególności:
naruszanie zasad współżycia społecznego,
popełnienie czynu zabronionego,
systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego
lub kształcenia zawodowego,
używanie alkoholu lub innych środków w celu
wprowadzenia się w stan odurzenia,
uprawianie nierządu,
włóczęgostwo,
udział w grupach przestępczych,
ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego,
szkoły, sądu rodzinnego, Policji lub innego
właściwego organu.
13
15
17
18
21
Odpowiedzialność za zachowania
będące przejawem demoralizacji
Odpowiedzialność za czyny karalne
Pełna odpowiedzialność karna
Przejawy demoralizacji u nieletnich:
niesystematyczne uczęszczanie do szkoły,
wagary, inne zaniedbywanie nauki,
niestosowne zachowanie się w szkole i poza szkołą,
dłuższe przebywanie poza domem bez kontroli,
wałęsanie się w towarzystwie zdemoralizowanych
kolegów i łączenie się w grupy,
zachowania agresywne,
wandalizm,
ucieczki z domu,
palenie tytoniu,
picie alkoholu,
używanie narkotyków i innych środków odurzających,
przedwczesne podejmowanie życia seksualnego,
popełnianie czynów zabronionych przez osobę w wieku
poniżej 13 lat lub nie uznanych za czyny karalne.
Ustawa o postępowaniu w sprawach
nieletnich.
Art. 4. § 2. Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny
lub Policję.
§ 3. Instytucje państwowe i organizacje społeczne, które w związku ze swą działalnością
dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego
czynu karalnego ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym sąd rodzinny
lub Policję oraz przedsięwziąć czynności niecierpiące zwłoki, aby nie dopuścić do zatarcia śladów
i dowodów popełnienia czynu.
Czyny karalne nieletnich, będące przestępstwami i wykroczeniami, które uczniowie mogą popełnić na terenie szkoły:
zabójstwo
art. 148 kk,
nieumyślne spowodowanie śmierci art. 155 kk,
spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub ciężkiego
kalectwa art. 156 § 1 kk,
nieumyślne spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub
ciężkiego kalectwa
art. 156 § 2 kk,
spowodowanie innego naruszenia czynności organizmu art.
157 § 1 kk,
naruszenie czynności organizmu do 7 dni (czyn ścigany
z oskarżenia prywatnego)
art. 157 § 2 kk,
nieumyślne spowodowanie naruszenia czynności organizmu art.
157 § 3 kk,
udział w bójce lub pobiciu z narażeniem na bezpośrednie
niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszczerbku na zdrowiu
art. 158 § 1 kk,
udział w bójce lub pobiciu ze skutkiem śmiertelnym art. 158 § 3,
udział w bójce lub pobiciu przy użyciu broni lub innego
niebezpiecznego narzędzia art. 159 kk,
sprowadzenie powszechnego niebezpieczeństwa dla
życia, zdrowia lub mienia w postaci pożaru, rozprzestrzenienia się substancji trujących,duszących lub
parzących art. 163 § 1 kk,
nieumyślne sprowadzenie powszechnego niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia lub mienia w postaci pożaru,
rozprzestrze-nienia się substancji trujących, duszących
lub parzących art. 163 § 2 kk,
zgwałcenie (czyn ścigany na wniosek pokrzywdzonego)
art. 197 § 1,2 kk,
zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem lub wspólnie
z innymi osobami art. 197 § 3 kk,
obcowanie płciowe z osobą poniżej 15 lat
art. 200 § 1 kk,
prezentowanie lub udostępnianie treści
pornograficznych osobom do 15 lat art. 200 § 2,3 kk,
rozpijanie małoletniego art. 208 kk,
znieważenie (czyn ścigany z oskarżenia
prywatnego) art. 216 § 1 kk,
naruszenie nietykalności cielesnej (czyn ścigany
z oskarżenia prywatnego) art. 217 § 1 kk,
nielegalne posiadanie broni palnej (w tym
gazowej) i amunicji
art. 263 § 1,2 kk,
podrabianie lub przerabianie dokumentu
art. 270 § 1,3 kk,
używanie podrobionego dokumentu
art. 270 § 1,2 kk,
kradzież lub przywłaszczenie dokumentu
stwierdzającego tożsamość art. 275 § 1 kk,
kradzież cudzej rzeczy o wartości powyżej 250
PLN art. 278 § 1,3 kk,
kradzież rzeczy o wartości do 250 PLN
(wykroczenie) art. 119 § 1 kw,
kradzież z włamaniem art. 279 § 1 kk,
rozbój, (inaczej rabunek) art. 280 § 1 kk,
rozbój przy użyciu broni palnej, innego niebezpiecznego przedmiotu lub środka obezwładniającego art. 280 § 2 kk,
kradzież rozbójnicza art. 281 kk,
wymuszenie rozbójnicze (inaczej tzw. "haracz")
art. 282,
przywłaszczenie mienia o wartości powyżej 250
PLN art.284 § 1 kk,
przywłaszczenie mienia o wartości do 250 PLN
(wykroczenie) art. 119 § 1 kw,
uszkodzenie rzeczy (czyn ścigany na wniosek
pokrzywdzonego) art. 288 § 1,2 kk,
uszkodzenie rzeczy o wartości poniżej 250 PLN
(czyn ścigany na wniosek pokrzywdzonego –
wykroczenie) art. 124 § 1 kw,
zakłócenie porządku publicznego
(wykroczenie) art.51§ 1 kw,
zakłócenie porządku publicznego
w sposób chuligański (wykroczenie)
art. 51 § 2 kw,
paserstwo umyślne art. 291 § 1,2 kk,
paserstwo nieumyślne
art. 292 § 1,2 kk,
paserstwo przedmiotu o wartości do
250 PLN (wykroczenie) art. 122 kw,
przestępstwa z ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii:
nielegalne udzielanie lub nakłanianie
do używania środków odurzających art. 45,
nielegalne udzielanie lub nakłanianie do
używania środków odurzających w celu
osiągnięcia korzyści majątkowej (sprzedaż
narkotyku)
art. 46,
nielegalne posiadanie środków
odurzających art. 48 ust. 1,2,
nielegalne posiadanie środków
odurzających
w znacznej ilości art. 48
ust. 3.
Dziękuję za uwagę.
Asp. Marek Kolinski
Wydział Prewencji KWP w Bydgoszczy
tel. służbowy 0-52 328 54 26,
mail: [email protected]