Transcript Ale mam „newsa” – o zapożyczeniach z języka angielskiego.

Zapożyczenia to obce w strukturze
danego języka wyrazy, zwroty, formy
fleksyjne, czy związki frazeologiczne.
Najprościej mówiąc jest to zjawisko
przechodzenia pewnych cech jednego
języka do innego. Zacierają one
pierwotne zależności między językami.
Klasyfikacja zapożyczeń jest oparta na
różnych kryteriach: przedmiotu
zapożyczenia, pochodzenia, stopnia
przyswojenia, drogi dostania się do
języka i funkcji. Wyróżnia się także
specjalną grupę: internacjonalizmy.
Bierze pod uwagę co zostało
zapożyczone z języka obcego.
Przedmiot zapożyczenia dzielimy na:
 -Zapożyczenia właściwe
 -Strukturalne – „kalki” podział na :

1. Słowotwórcze

2. Frazeologiczne
 -Semantyczne (znaczeniowe)
 -Zapożyczenia sztuczne
 -Zapożyczenia fonetyczne
 -Zapożyczenia gramatyczne
Zapożyczone zostają słowa wraz ze
swoimi znaczeniami z języka żywego. W
przeciwieństwie do zapożyczeń sztucznych, które
pochodzą z języka martwego, np. starożytnej
greki, łaciny. Najczęściej pierwotne formy ulegają
spolszczeniu np.
 -mecz – ang. match – przejęcie słowa i znaczenia
(starcie sportowe), spolszczenie pisowni.
 -burmistrz – niem. Burgmeister – przejęcie słowa i
znaczenia (przewodniczący miasta), spolszczenie
pisowni.
Wierne odwzorowania obcych konstrukcji
językowych, tłumaczenia ich na język polski.
Wyróżniamy dwa typy kalek:
 -Słowotwórcze- Odwzorowania pojedynczych obcych
słów. Np. zaimek od łac. pronomen
 -Frazeologiczne- Odwzorowania obcych zwrotów.
Np. wziąć się za coś
Do istniejącej już w systemie leksykalnym
konstrukcji zapożyczane jest nowe znaczenie.
Zwane są także pożyczkami ukrytymi.
Przykład:
 - wyraz mysz oznaczał tylko gatunek zwierzęcia, a
pod wpływem angielskiego Mouse zaczął oznaczać
także „mysz komputerową”;
Tworzone z obcych cząstek składowych.
Dzielimy je na:
 - Grupa, w której cząstki pochodzą z jednego
języka. Np. telefon – gr. tele-daleko i
gr.phone czyli dźwięk;
 - Hybrydy – grupa, w której cząstki pochodzą z
różnych języków. Np. telewizja – gr. tele i
łac. visio (widzenie).
Przejmowanie fonetyki obcych języków.
Przykłady:
 pol. wiesiele pod wpływem języka czeskiego
przybrało postać wesele.
Słabiej są zbadane wpływy gramatyki jednego
języka na drugi, choć wiele wskazuje na to, że i
one odgrywają znaczącą rolę.






Mówi o tym skąd pochodzą pożyczki. Ten podział
mówi o kontaktach z innymi językami.
Przykłady:
- anglicyzm – język angielski,
- bohemizm – język czeski,
- galicyzm – język francuski,
- germanizm – język niemiecki,
- rutenizm – języki ruskie, języki
wschodniosłowiańskie (np. język białoruski, język
ukraiński),
Mówi o tym, w jak dużym stopniu słownictwo obce
zadomowiło się w naszym systemie leksykalnym.
Dzielimy je na:
 - Cytaty
 - Wyrazy częściowo przyswojone
 - Wyrazy całkowicie przyswojone
Wyrazy i zwroty przeniesione z innego języka
w niezmienionej postaci graficznej i fonetycznej.
Przykłady: fr. à propos, à la carte; ang. bye bye;
wł. allegro; łac. Incognito.
Odczuwane jako obce ze względu np.
na wymowę, pisownię, nieodmienność, ale mocno
tkwiące w naszym systemie leksykalnym.
Przykłady: sinus (wymowa), apartheid (pisownia), dżu
do (brak odmiany).
Odczuwane jako rodzime ze względu
na spolszczoną formę i odmienność. Są to
np. burmistrz, brokuły, chleb, cegła, fontanna,
szkoła itd.
Określa rodzaj drogi jaką zapożyczenia dostały się
do naszego języka. Dzielimy je na:
 - Zapożyczenia pośrednie- Dostały się z jakiegoś
języka poprzez inny. Przykład:
 łac. castellum → czes. kostel → do pol. kościół
 - Zapożyczenia bezpośrednie- Dostały się do
naszego języka bez pośrednika. Przykład:
 niem. Bürgermeister → pol. burmistrz
Specjalna grupa wyrazów międzynarodowych.
Posługuje się nimi wiele nacji. Słowa takie
mają identyczne znaczenie w wielu językach.
Różnią się tylko formą. Przykład:
 - pol. Totalitaryzm
 - ang. Totalitarism
 - czes. Totalita
 - fin. Totalitarismi
Słownictwo polskie dzielimy na rodzime i
zapożyczone. Te drugie stanowią zasadniczą
grupę leksykalną naszego języka. Pojawia się ono
w polszczyźnie od początków jej rozwoju. Jest
świadectwem licznych kontaktów politycznych i
kulturalnych Polski z innymi krajami.
Zapożyczenia są to, bowiem wyrazy, związki
frazeologiczne, konstrukcje składowe przyjęte z
obcego języka.
 -Cesarz - z łac. - zapożyczenie z okresu przed
przyjęciem chrześcijaństwa.
 - Pop - za pośrednictwem języków germańskich. Do
XV w. był jedną z nazw duchownego.
 - Ksiądz - z germańskiego, jest polskim
przekształceniem greckiego wyrazu "kunnigs", wódz,
władca. W staropolszczyźnie oznaczał dostojnika
świeckiego.
Charakteryzując słownictwo w poszczególnych etapach
rozwoju języka polskiego można zauważyć, że:
 - w okresie staropolskim (od XV do XVI w.) miały miejsce
silne wpływy niemieckie, łacińskie i czeskie
 - w okresie średniopolskim (od XVI w. do 70-tych lat XVIII
w.) nastąpiło osłabienie wpływów łacińskich, niemieckich i
czeskich natomiast nasiliły się wpływy języka włoskiego,
francuskiego, ruskiego, tureckiego i węgierskiego.
 - w okresie nowopolskim od 70-tych lat XVIII. Do 1945r.)
upowszechniły się germanizmy, rusycyzmy i zapożyczenia
z języka angielskiego
Najwięcej nowych zapożyczeń w j. polskim
pochodzi z j. angielskiego. Jest to spowodowane
wciąż narastającą popularyzacją języka
angielskiego, zwłaszcza w środowiskach najsilniej
oddziaływujących na młode pokolenie.
naukowo- kultura
techniczne
sport
muzyka
ekonomia
moda
jedzenie
flesz
bestseller
tenis
pop
biznes
top
hamburger
kompakt
thriller
hokej
hip-hop
biznesmen
dżinsy
chipsy
komputer
happening
mecz
rock
menadżer
bikini
fast food
kontener
hobby
rugby
disco
sponsor
topless
stek
stres
pub
set
blues
leasing
kipsy
popcorn
telewizor
show
ring
DJ
monitoring
T-shirt
tost
 -Buczkowski Łukasz
 -Burda Szymon
 -Iwański Marcin
 -Polak Mateusz
 -Woszczak Bartłomiej