Transcript Zapo*yczenia - prezentacja

Jonatan Olszewski
Wstęp
Języki
Wiek
X
Łacina
Czeski
Niemiecki
Ukraiński
Włoski
Węgierski
Turecko-tat.
Francuski
Rosyjski
Angielski
Grecki
XI
XII
XIII XIV
XV
XVI XVII
XVIII XIX
XX
Łacina
Okres
Słowa zapożyczone z języka łacińskiego
Epoka
efekt, foremny, honor, inwazja, kolumna, kwestia, norma,
Odrodzenia porcja, respekt, ruina
XVI wiek
akt, artykuł, cela, ceremonia, dekret, egzekucja, figura, historia,
komisarz, msza
Język czeski
Okres
XIV i XV
wiek
Słowa zapożyczone z języka czeskiego
biskup, czcionka, duchowieństwo, hańba, harcerz, istota,
jałmużna, jedwab, kielich, kulawy, książę, nabożeństwo,
obywatel, pawlacz, praca, robot, serce, sprawiedliwość,
starosta, szkoła, tasak, twarz, uprzejmy, wesele, więzień,
władza, własność, wstyd, zakonnik, zwiastować
Język niemiecki
Okres
XIII wiek
XIII wiek
XIII wiek
XIII wiek
XIII wiek
XIII wiek
Okupacja
wojenna
Dziedzina
Słowa zapożyczone z języka niemieckiego
Rolnictwo
folwark, grunt, pług, spichlerz
Budownictwo budowa, bednarz, belka, blacha, cegła, dach,
i rzemiosło klamka, kreda, malarz, mur, rura, rynna, strych,
szyba, szyna, ślusarz, śruba, waga, walec, warsztat
Życie miejskie burmistrz, bruk, gmina, jarmark, ratusz, rynek, wójt
Życie
kołnierz, kufer, kształt, obcas, papier, spacer,
codzienne
szlaban, szpilka, szuflada, talerz, zegar, żagiel
Przemysł
hałda, huta, sztolnia
Prawo
czynsz, grunt, koszt, ławnik, okres, warunek
Terminologia firer, folksdojcz, Gestapo, policmajster, szturm,
wojskowa
Wehrmacht
Język włoski
Okres
XVI i XVII
wiek
XVI i XVII
wiek
XVI i XVII
wiek
Dziedzina
Słowa zapożyczone z języka włoskiego
Architektura bank, belweder, fontanna, pałac, sala
Muzyka
a capella, balet, fortepian, koncert, kwartet,
opera, pianino, sonata, tempo
Ogrodnictwo cytryny, kalafiory, kalarepy, makarony, pizza,
i nazwy
pomarańcze, pomidory, risotto, selery, spaghetti,
żywności szparagi
Język węgierski
Okres
Panowanie
Stefana
Batorego
Panowanie
Stefana
Batorego
Panowanie
Stefana
Batorego
Panowanie
Stefana
Batorego
Dziedzina
Słowa zapożyczone z języka węgierskiego
Jeździectwo deresz (koń siwej maści),
konne
forga (pióropusz u konia)
Organizacja giermek (zbrojny sługa rycerza),
wojskowa hajduk (żołnierz piechoty węgierskiej),
orszak (drużyna)
Ubiór
dolman (węgierski strój narodowy),
wojskowy magierka (czapka węgierska)
Zbroja
czekan (broń służąca do ściągania jeźdźca z konia),
kord (krótki miecz)
Język turecko-tatarski
Okres
XVII wiek
Słowa zapożyczone z języka turecko-tatarskiego
arbuz, bazar, dywan, dzida, dziryt (oszczep), jogurt, kaftan,
karaluch, kawior, kebab, kobza, kołczan, kotara, maczuga,
szarańcza, torba, topór, tulipan, turban
Język francuski
Okres
XVII i XVIII
wiek
XIX wiek
Słowa zapożyczone z języka francuskiego
awangarda, bluza, bransoleta, bulwar, butik, dama, falbany,
fotel, gabinet, galanteria, garderoba, gorset, jury, makijaż,
maniery, manikiur, parkiet, perfumy, purée ziemniaczane,
rewanż, salon, szampan, szarża
amper, elektroda, gram, grawitacja, hektar, metr, tona
Języki wschodniosłowiańskie
Okres
Dziedzina
XVI i XVII
wiek
Słownictwo
nacechowane
negatywnym
zabarwieniem
XX wiek
Terminologia katiusza (wyrzutnia pocisków rakietowych,
wojskowa montowana na samochodach ciężarowych),
gruzownik i kukuruźnik (samoloty)
Rolnictwo kolektywizacja, kombajn
oraz terminy techniczne takie jak obróbka
Życie
czajnik, fufajka (ciepła kurtka)
codzienne
XX wiek
XX wiek
Słowa zapożyczone z języków
wschodniosłowiańskich
hołota, hultaj, morda, ohydny, wiedźma
Język grecki
Okres
XIX i XX
wiek
XIX i XX
wiek
XIX i XX
wiek
XIX i XX
wiek
Dziedzina
Słowa zapożyczone z języka greckiego
Nazwy nauk geometria, gramatyka, logika, matematyka
Terminy
naukowe
Terminy
polityczne
Sztuka
i literatura
atom, cykl, elektron, hipoteza, metoda, synteza
demokracja, monarchia
dramat, liryka, melodia, poezja, retoryka
Język angielski
Okres
Słowa zapożyczone z języka angielskiego
XX wiek
baseball, bikini, blues, bluff, bobslej, boks, budżet, country,
doping, dres, dubbing, drink, dżem, dżentelmen, dżinsy, e-mail,
fan, faul, folder, frustracja, gadżet, gej, gol, golf, hamburger, hit,
hobby, hokej, hol, hot-dog, internet, jazz, jogging, kakao,
keyboard, klub, koktajl, komputer, kontener, korporacja,
kowboj, laser, mecz, mikser, notebook, OK-okey, partner,
poliester, popcorn, prezenter, quiz, radio, radar, rekord, relaks,
rewolwer, ring, rock and roll, rugby, serial, show, skaner, skuter,
spiker, sport, start, strajk, stres, supermarket, telewizja, tenis,
tunel, toster, trend, trener, trening, weekend, western
Podsumowanie
Dziękuję za uwagę
Bibliografia
I. LITERATURA PODMIOTU.
•Artykuły prasowe ("Gazeta wyborcza", "Newsweek Polska", "Rzeczpospolita").
•Reklamy i programy telewizyjne.
•Artykuły udostępnione w Internecie.
II. LITERATURA PRZEDMIOTU.
•Red. S. Urbańczyk, Encyklopedia języka polskiego, Wrocław-Warszawa-Kraków 1992,
hasła: Czystość języka, Wpływy obce, Zapożyczenia.
•Red. A. Markowski, Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, Warszawa 1999,
hasła: Anglicyzmy, Bohenizmy, Galicyzmy, Germanizmy, Hellenizmy, Hungaryzmy,
Italianizmy, Latynizmy, Slawizmy, Turcyzmy, Zapożyczenia.
•W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1967,
dostępny także na stronie http://www.slownik-online.pl/
•Red. E. Sobol, Słownik wyrazów obcych, Warszawa 1996;
dostępny także na stronie http://swo.pwn.pl/
•Materiały on-line Zakładu Historii Języka Polskiego
dostępne na stronie http://www.staff.amu.edu.pl/~hjp/materialy.html