Transcript Yücesoy, Köksal. Bilgisayar ve Otomasyon Sistemi. ODTÜ
Slide 1
Kütüphane Hizmetiçi Eğitim Seminerleri
Bilgisayarlar ve Otomasyon Sistemi
Company
23 Şubat 2007
LOGO
Ankara
Slide 2
Konular
1. İşletim Sistemi
2. Merkezi Sistemler Üzerindeki Hizmetler
3. Kütüphane Otomasyon Sistemi
4. Sorular ve Cevaplar
Slide 3
İşletim Sistemi Hakkında
Bilgisayar ile Çalışırken Alınacak
Temel Önlemler
Açılış
Şifresi
Antivirus
Yazılımı
Güncellemeleri
Windows XP
Güvenlik
Yamaları
Yedekleme
Slide 4
İşletim Sistemi Şifresi
Şifreler
Windows XP Açılış Şifresi Değiştirme
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Start Menü
Control Panel
User Accounts
Pick an Account to Change
Change My Password
Eski Şifrenizi İlk kutucuğa yazın
Yeni şifrenizi ikinci ve üçüncü kutucuğa yazın
Change Password butonuna klikleyin
Slide 5
Adım Adım Şifre Değiştirme
Starta Tıklayın
Slide 6
Adım Adım Şifre Değiştirme
Control Panele Tıklayın
Slide 7
Adım Adım Şifre Değiştirme
User Accounts’a Tıklayın
Slide 8
Adım Adım Şifre Değiştirme
Kullanıcı Adınıza Tıklayın
Slide 9
Adım Adım Şifre Değiştirme
Change my
password’a
Tıklayın
Slide 10
Adım Adım Şifre Değiştirme
Eski Şifre
Yeni Şifre
Tekrar Yeni
Şifre
Change Password’a Tıklayın
Slide 11
İşletim Sistemi Güncellemeleri
Şifreler
Windows XP Güvenlik Güncellemeleri
1.
2.
3.
4.
5.
Start Menü
All Programs
Windows Update
Express Update
Install Update
Slide 12
Adım Adım XP Güncelleme
Start’a Klikleyin
Slide 13
Adım Adım XP Güncelleme
Sırasıyla All Programs ve Windows
Update’e klikleyin
Slide 14
Adım Adım XP Güncelleme
Express’i Seçin
Slide 15
Adım Adım XP Güncelleme
Internet Explorer Güncellemeleri Kontrol ediyor
Slide 16
Adım Adım XP Güncelleme
Adım Adım XPInstall
Güncelleme
Updates’e
Tıklayın
Slide 17
Adım Adım XP Güncelleme
Güncelleştirmeler Microsoft Sitesinden indiriliyor....
Slide 18
Adım Adım XP Güncelleme
Güncelleme Tamamlandı
Slide 19
Antivirüs Programı
Güncelleme
Şifreler
MCAFEE Viruscan Antivirüs Programı Güncelleme
1. Mcafee ikonuna sağ klik
2. Update Now
3. Close
Slide 20
Adım Adım MCAFEE Viruscan
Güncelleme
Sırasıyla Viruscan İconuna Farenin
Sağ tuşuyla tıklayın
Sonra Açılan menüde Update Now
Seçeneğine tıklayın
Slide 21
Adım Adım MCAFEE
Viruscan Güncelleme
Güncelleme
Yapılıyor
Güncelleme
Tamamlandı
Slide 22
Dosyaların Yedeklenmesi
Windows XP işletim sisteminde Dosyaların
Yazılabilir CD’ye Yedeklenmesi
1.
2.
3.
4.
Yedeklenecek dizine (dosya,klasör,vs..) sağ tuşla klikleyin
Açılan menüden Send to üzerine gelin
Tekrar açılan menüden CD-RW seçeneğine klikleyin
Boş CD’yi yerleştirdikten sonra My computer penceresinde
file menüsünde bulunan Write These files to CD seçenegi
ile yazdırmayı başlatın.
Slide 23
Yazılabilir CD’ye Yedekleme
Yedeklemek istediğiniz klasör ya da
dosyaya farenizin sağ tuşu ile tıklayınız.
Send To üzerine geliniz ve sonra
açılan menüden CD-DVD-RW
Seçeneğine tıklayınız.
Slide 24
Yazılabilir CD’ye Yedekleme
Yazdırılmak üzere bekleyen
dosya ya da klasörlerin
beklediğini gösteren bir balon
açılacaktır.İsterseniz bu
balona tıklayabilir ya da My
Computer Penceresinden CDRW sürücüsünü açabilirsiniz.
Slide 25
Yazılabilir CD’ye Yedekleme
Yazılmak üzere
bekleyen dosyalarınızı
görebilirsiniz.Boş CD
yi cd-yazıcınıza
yerleştirmeyi
unutmayın
CD yazıcıyı Tıklayın
Slide 26
Yazılabilir CD’ye Yedekleme
File Menüsünde yer alan
Write these files to CD seçeneği ile
bekleyen dosyalarınızı yazdırabilir ya da
Delete temporary files seçeneği ile yazdırma
işlemini iptal edebilirsiniz.
Slide 27
İşletim Sistemi Güvenliği
Hatırlatmalar
• Gerekmedikçe Bilgisayarınızdaki Klasörleri paylaşıma
açmayınız.Eğer gereklilik üzerine açtıysanız işiniz bitince
paylaşımı iptal ediniz.
• En az hafta da bir kez sizin için ya da kurumunuz için
önemli dosyaların yedeklerini alınız.
• Hafta da bir kez işletim sisteminizin güvenlik
güncelleştirmelerini kontrol ediniz.Varsa yüklemeyi yapınız.
• Gereksiz uygulamaları bilgisayarlarınıza
kurmayınız.Özellikle internette bulunan ekran koruyucu vs.
küçük programların hem virüs ya da trojan içerebileceğini
hem de bilgisayarınızın hızını düşürdüğünü unutmayınız.
Slide 28
Merkezi sistemler üzerindeki
hizmetler
ODTÜ Sunucularından alınan hizmetler
• E-posta Uygulamaları
• Lisanslı yazılım arşivi
Slide 29
E-posta Uygulamaları
• Web tabanlı 2 adet Elektronik Posta Servisi uygulaması
•http://webmail.metu.edu.tr
•https://webmail2.metu.edu.tr
• SSH ya da Telnet ile posta kutunuza erişim
Slide 30
Adım Adım Posta Kutusu
Temizliği
1.
2.
3.
4.
5.
6.
http://webmail.metu.edu.tr adresinden sisteme girişi yapın
Üst Menüden Posta Kutularını Seçin
Gelen ekrandan Spambox’ı seçin
Silmek ya da Taşımak istediğiniz mesajları işaretleyin
Seçilenlenleri Sil ya da Seçilenleri Taşı Butonuna Tıklayın
İşleminizi onaylayarak sonlandırın
Slide 31
Adım Adım Posta Kutusu
Temizliği
Mesaj KutularınaTıklayın
Slide 32
Adım Adım Posta Kutusu
Temizliği
SPAMBOX’a tıklayın
Slide 33
Adım Adım Posta Kutusu
Temizliği
Gelen Ekranda Mesajları Kontrol ettikten sonra
Alttaki Hepsini seç kutusuna tıklayın.
Seçilen tüm mesajları silmek için Seçilenleri
Sil Ya da tek tek seçim yaptığınız mesajları
Gelen Kutusuna gödermek için Seçilenleri
Taşı butonuna basınız.
Slide 34
Adım Adım Posta Kutusu
Temizliği
Onaylamak için Tamam butonuna tıklayınız.
Posta Kutusu Temizliğini tamamladık.
Slide 35
E-posta Hesabınızın
Güvenliği
E posta adresinizin şifresinin değiştirilmesi
1. Telnet ya da tercihan SSH ile Merkezi sunucudaki hesabınıza bağlanın
2. Bağlantı için kullanılabilecek adresler
1. orca.cc.metu.edu.tr
2. rorqual.cc.metu.edu.tr
3. Login tamamlanıp komut satırı geldiğinde passwd komutun klavyeden yazın
4. Önce eski şifrenizi sonra yeni şifrenizi iki defa girip enter tuşuna basın.
5. İşlem tamamlandı.
Slide 36
Adım Adım E-posta Şifresi
Değiştirme
Bağlantı adresini girin
Kullanıcı Adınızı Girin
Connect’e klikleyin
Slide 37
Adım Adım E-posta Şifresi
Değiştirme
Şifrenizi Girdikten sonra OK butonuna klikleyin.
Slide 38
Adım Adım E-posta Şifresi
Değiştirme
Gelen ekranda passwd yazıp
Enter tuşuna basın
Slide 39
Adım Adım E-posta Şifresi
Değiştirme
Sırasıyla önce eski şifrenizi yazıp enter’e
Sonra Yeni şifreniz yazıp enter’e basınız
Yeni şifrenizi tekrar yazıp enter’a basınız.
Slide 40
Adım Adım E-posta Şifresi
Değiştirme
Şifre değiştirme başarılı olduysa
Password changed successfully for user (kullacıcı adı)
Bir mesaj gelir ve yeni şifre 4 saat içinde geçeli olur.
Olası Hatalar
•Sistem sözlüğünde bulunan bir kelimenin şifre
olarak seçilmesi (Çok basit şifre)
•Girilen yeni şifrelerin birbirini tutmaması
•Eski şifrenin hatalı girilmesi
Hata durumunda işlem tekrar edilir ve komut satırında exit yazılarak
oturum sonlandırılır.
Slide 41
Lisanslı Yazılım Arşivi
Üniversitemiz sunucularında bulunan ve ihtiyaç
duyulabilecek yazılımlara
•İşletim sistemi CD’leri
•Office Paketleri
•Antivirus Yazılımları
•Akademik Yazılımlar V.S.
ftp://ftp.cc.metu.edu.tr adresinden merkezi sunucular
üzerinde tanımlı kullanıcı adınız ve şifreniz ile
erişebilirsiniz.
Slide 42
Kütüphane Otomasyon
Sistemi Hakkında
HATIRLATMALAR
• Daima işlemini tamamladığınız kaydı close ile kapatınız.
(Patron,Bib,Item,Holding,VS)
•Lisans konusunda sorun çıkmaması ve hiçbir birimin dolayısı
ile kütüphanenin işlerinin aksamaması için kullanmadığınız
zaman programı kapatmayı unutmayınız.
• Millennium Programı JAVA tabanlı bir yazılımdır,
Dolayısı ile bilgisayarınızın kaynaklarını çok fazla tüketir
(Bellek,işlemci,VS).Bu nedenle bilgisayarınıza gereksiz yazılımlar
kurmayınız.(Ekran koruyucu, oyun, VB).
Slide 43
Hizmetiçi Eğitim Seminerleri
SORULARINIZ
Slide 44
Hizmetiçi Eğitim Seminerleri
Katılımınız için Teşekkürler.
Köksal Yücesoy
Kütüphane Hizmetiçi Eğitim Seminerleri
Bilgisayarlar ve Otomasyon Sistemi
Company
23 Şubat 2007
LOGO
Ankara
Slide 2
Konular
1. İşletim Sistemi
2. Merkezi Sistemler Üzerindeki Hizmetler
3. Kütüphane Otomasyon Sistemi
4. Sorular ve Cevaplar
Slide 3
İşletim Sistemi Hakkında
Bilgisayar ile Çalışırken Alınacak
Temel Önlemler
Açılış
Şifresi
Antivirus
Yazılımı
Güncellemeleri
Windows XP
Güvenlik
Yamaları
Yedekleme
Slide 4
İşletim Sistemi Şifresi
Şifreler
Windows XP Açılış Şifresi Değiştirme
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Start Menü
Control Panel
User Accounts
Pick an Account to Change
Change My Password
Eski Şifrenizi İlk kutucuğa yazın
Yeni şifrenizi ikinci ve üçüncü kutucuğa yazın
Change Password butonuna klikleyin
Slide 5
Adım Adım Şifre Değiştirme
Starta Tıklayın
Slide 6
Adım Adım Şifre Değiştirme
Control Panele Tıklayın
Slide 7
Adım Adım Şifre Değiştirme
User Accounts’a Tıklayın
Slide 8
Adım Adım Şifre Değiştirme
Kullanıcı Adınıza Tıklayın
Slide 9
Adım Adım Şifre Değiştirme
Change my
password’a
Tıklayın
Slide 10
Adım Adım Şifre Değiştirme
Eski Şifre
Yeni Şifre
Tekrar Yeni
Şifre
Change Password’a Tıklayın
Slide 11
İşletim Sistemi Güncellemeleri
Şifreler
Windows XP Güvenlik Güncellemeleri
1.
2.
3.
4.
5.
Start Menü
All Programs
Windows Update
Express Update
Install Update
Slide 12
Adım Adım XP Güncelleme
Start’a Klikleyin
Slide 13
Adım Adım XP Güncelleme
Sırasıyla All Programs ve Windows
Update’e klikleyin
Slide 14
Adım Adım XP Güncelleme
Express’i Seçin
Slide 15
Adım Adım XP Güncelleme
Internet Explorer Güncellemeleri Kontrol ediyor
Slide 16
Adım Adım XP Güncelleme
Adım Adım XPInstall
Güncelleme
Updates’e
Tıklayın
Slide 17
Adım Adım XP Güncelleme
Güncelleştirmeler Microsoft Sitesinden indiriliyor....
Slide 18
Adım Adım XP Güncelleme
Güncelleme Tamamlandı
Slide 19
Antivirüs Programı
Güncelleme
Şifreler
MCAFEE Viruscan Antivirüs Programı Güncelleme
1. Mcafee ikonuna sağ klik
2. Update Now
3. Close
Slide 20
Adım Adım MCAFEE Viruscan
Güncelleme
Sırasıyla Viruscan İconuna Farenin
Sağ tuşuyla tıklayın
Sonra Açılan menüde Update Now
Seçeneğine tıklayın
Slide 21
Adım Adım MCAFEE
Viruscan Güncelleme
Güncelleme
Yapılıyor
Güncelleme
Tamamlandı
Slide 22
Dosyaların Yedeklenmesi
Windows XP işletim sisteminde Dosyaların
Yazılabilir CD’ye Yedeklenmesi
1.
2.
3.
4.
Yedeklenecek dizine (dosya,klasör,vs..) sağ tuşla klikleyin
Açılan menüden Send to üzerine gelin
Tekrar açılan menüden CD-RW seçeneğine klikleyin
Boş CD’yi yerleştirdikten sonra My computer penceresinde
file menüsünde bulunan Write These files to CD seçenegi
ile yazdırmayı başlatın.
Slide 23
Yazılabilir CD’ye Yedekleme
Yedeklemek istediğiniz klasör ya da
dosyaya farenizin sağ tuşu ile tıklayınız.
Send To üzerine geliniz ve sonra
açılan menüden CD-DVD-RW
Seçeneğine tıklayınız.
Slide 24
Yazılabilir CD’ye Yedekleme
Yazdırılmak üzere bekleyen
dosya ya da klasörlerin
beklediğini gösteren bir balon
açılacaktır.İsterseniz bu
balona tıklayabilir ya da My
Computer Penceresinden CDRW sürücüsünü açabilirsiniz.
Slide 25
Yazılabilir CD’ye Yedekleme
Yazılmak üzere
bekleyen dosyalarınızı
görebilirsiniz.Boş CD
yi cd-yazıcınıza
yerleştirmeyi
unutmayın
CD yazıcıyı Tıklayın
Slide 26
Yazılabilir CD’ye Yedekleme
File Menüsünde yer alan
Write these files to CD seçeneği ile
bekleyen dosyalarınızı yazdırabilir ya da
Delete temporary files seçeneği ile yazdırma
işlemini iptal edebilirsiniz.
Slide 27
İşletim Sistemi Güvenliği
Hatırlatmalar
• Gerekmedikçe Bilgisayarınızdaki Klasörleri paylaşıma
açmayınız.Eğer gereklilik üzerine açtıysanız işiniz bitince
paylaşımı iptal ediniz.
• En az hafta da bir kez sizin için ya da kurumunuz için
önemli dosyaların yedeklerini alınız.
• Hafta da bir kez işletim sisteminizin güvenlik
güncelleştirmelerini kontrol ediniz.Varsa yüklemeyi yapınız.
• Gereksiz uygulamaları bilgisayarlarınıza
kurmayınız.Özellikle internette bulunan ekran koruyucu vs.
küçük programların hem virüs ya da trojan içerebileceğini
hem de bilgisayarınızın hızını düşürdüğünü unutmayınız.
Slide 28
Merkezi sistemler üzerindeki
hizmetler
ODTÜ Sunucularından alınan hizmetler
• E-posta Uygulamaları
• Lisanslı yazılım arşivi
Slide 29
E-posta Uygulamaları
• Web tabanlı 2 adet Elektronik Posta Servisi uygulaması
•http://webmail.metu.edu.tr
•https://webmail2.metu.edu.tr
• SSH ya da Telnet ile posta kutunuza erişim
Slide 30
Adım Adım Posta Kutusu
Temizliği
1.
2.
3.
4.
5.
6.
http://webmail.metu.edu.tr adresinden sisteme girişi yapın
Üst Menüden Posta Kutularını Seçin
Gelen ekrandan Spambox’ı seçin
Silmek ya da Taşımak istediğiniz mesajları işaretleyin
Seçilenlenleri Sil ya da Seçilenleri Taşı Butonuna Tıklayın
İşleminizi onaylayarak sonlandırın
Slide 31
Adım Adım Posta Kutusu
Temizliği
Mesaj KutularınaTıklayın
Slide 32
Adım Adım Posta Kutusu
Temizliği
SPAMBOX’a tıklayın
Slide 33
Adım Adım Posta Kutusu
Temizliği
Gelen Ekranda Mesajları Kontrol ettikten sonra
Alttaki Hepsini seç kutusuna tıklayın.
Seçilen tüm mesajları silmek için Seçilenleri
Sil Ya da tek tek seçim yaptığınız mesajları
Gelen Kutusuna gödermek için Seçilenleri
Taşı butonuna basınız.
Slide 34
Adım Adım Posta Kutusu
Temizliği
Onaylamak için Tamam butonuna tıklayınız.
Posta Kutusu Temizliğini tamamladık.
Slide 35
E-posta Hesabınızın
Güvenliği
E posta adresinizin şifresinin değiştirilmesi
1. Telnet ya da tercihan SSH ile Merkezi sunucudaki hesabınıza bağlanın
2. Bağlantı için kullanılabilecek adresler
1. orca.cc.metu.edu.tr
2. rorqual.cc.metu.edu.tr
3. Login tamamlanıp komut satırı geldiğinde passwd komutun klavyeden yazın
4. Önce eski şifrenizi sonra yeni şifrenizi iki defa girip enter tuşuna basın.
5. İşlem tamamlandı.
Slide 36
Adım Adım E-posta Şifresi
Değiştirme
Bağlantı adresini girin
Kullanıcı Adınızı Girin
Connect’e klikleyin
Slide 37
Adım Adım E-posta Şifresi
Değiştirme
Şifrenizi Girdikten sonra OK butonuna klikleyin.
Slide 38
Adım Adım E-posta Şifresi
Değiştirme
Gelen ekranda passwd yazıp
Enter tuşuna basın
Slide 39
Adım Adım E-posta Şifresi
Değiştirme
Sırasıyla önce eski şifrenizi yazıp enter’e
Sonra Yeni şifreniz yazıp enter’e basınız
Yeni şifrenizi tekrar yazıp enter’a basınız.
Slide 40
Adım Adım E-posta Şifresi
Değiştirme
Şifre değiştirme başarılı olduysa
Password changed successfully for user (kullacıcı adı)
Bir mesaj gelir ve yeni şifre 4 saat içinde geçeli olur.
Olası Hatalar
•Sistem sözlüğünde bulunan bir kelimenin şifre
olarak seçilmesi (Çok basit şifre)
•Girilen yeni şifrelerin birbirini tutmaması
•Eski şifrenin hatalı girilmesi
Hata durumunda işlem tekrar edilir ve komut satırında exit yazılarak
oturum sonlandırılır.
Slide 41
Lisanslı Yazılım Arşivi
Üniversitemiz sunucularında bulunan ve ihtiyaç
duyulabilecek yazılımlara
•İşletim sistemi CD’leri
•Office Paketleri
•Antivirus Yazılımları
•Akademik Yazılımlar V.S.
ftp://ftp.cc.metu.edu.tr adresinden merkezi sunucular
üzerinde tanımlı kullanıcı adınız ve şifreniz ile
erişebilirsiniz.
Slide 42
Kütüphane Otomasyon
Sistemi Hakkında
HATIRLATMALAR
• Daima işlemini tamamladığınız kaydı close ile kapatınız.
(Patron,Bib,Item,Holding,VS)
•Lisans konusunda sorun çıkmaması ve hiçbir birimin dolayısı
ile kütüphanenin işlerinin aksamaması için kullanmadığınız
zaman programı kapatmayı unutmayınız.
• Millennium Programı JAVA tabanlı bir yazılımdır,
Dolayısı ile bilgisayarınızın kaynaklarını çok fazla tüketir
(Bellek,işlemci,VS).Bu nedenle bilgisayarınıza gereksiz yazılımlar
kurmayınız.(Ekran koruyucu, oyun, VB).
Slide 43
Hizmetiçi Eğitim Seminerleri
SORULARINIZ
Slide 44
Hizmetiçi Eğitim Seminerleri
Katılımınız için Teşekkürler.
Köksal Yücesoy