Slide 1

การนาเสนอผลงานวิจย
ั ส่วนที่
3
การวิจย
ั ไมพลั
้ งงานทดแทน

โรงไฟฟ้าชีวมวล : โอกาสของการพัฒนาไมโตเร็
ว
้
ดร.มะลิวล
ั ย์
หฤทัยธนาสั นติ ์
นาเสนอในการประชุมวิชาการดานป
้
่ าไม้
“เทคโนโลยีดานป
่ ประชาชน”
้
่ าไมเพื
้ อ
วันที่ 28 - 29 มิถุนายน 2554
ณ อาคารกริต สามะพุทธิ กรมป่าไม้

1


Slide 2

L/O/G/O
29
มิถุนายน 2554

โรงไฟฟ้าชีวมวลชุมชน :
โอกาสของการพัฒนาไม้ โตเร็ว

ดร.มะลิวัลย์ หฤทัยธนาสันติ์ สถาบันผลิตผลเกษตรฯ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์


Slide 3

Contents

1 ภาพรวมของการขับเคลือ่ นการพัฒนาพลังงานทดแทน (REDP)
2 การผลิตไฟฟ้ าจากชีวมวลไม้ โตเร็ว
3 ศักยภาพของพืน้ ทีป่ ระเทศในการสร้ างสวนป่ าพลังงาน
4 ไม้ โตเร็ว : แหล่ งพลังงานและวัตถุดบิ สาหรับอนาคต

www.themegallery.com


Slide 4

Energy Update
 ประเทศไทยมีอตั ราการเติบโตของรายได้ประชาชาติเฉลี่ยปี ละประมาณ 4% และมีอตั ราการเจริ ญเติบโต
ของการใช้ไฟฟ้ าเฉลี่ยปี ละประมาณ 4.2%
 การใช้ไฟฟ้ าของไทยปรับตัวเพิม่ ขึ้นร้อยละ 10.5 ในปี 2553 ซึ่งมีภาคอุตสาหกรรมและภาคธุรกิจเป็ น
ผูบ้ ริ โภคหลัก
 การผลิตไฟฟ้ าของไทยปัจจุบนั พึ่งพิงแหล่งพลังงานจากก๊าซธรรมชาติถึงร้อยละ 72.0 ขณะที่การผลิต
ไฟฟ้ าจากลิกไนต์ ถ่านหินนาเข้า และพลังงานหมุนเวียน มีสดั ส่ วนรองลงไปร้อยละ 9.9 ร้อยละ 7.7 และ
ร้อยละ 6.3 ตามลาดับ
 ประเทศที่พฒั นาแล้ว เช่น สหรัฐอเมริ กาที่กระจายการผลิตไฟฟ้ าไปที่แหล่งพลังงานต่างๆ และพึ่งพิง
ก๊าซธรรมชาติเพียงร้อยละ 24 เท่านั้น
 ประเทศสามารถผลิตไฟฟ้ าจากก๊าซธรรมชาติไปได้อีกมากที่สุดเพียง 28 ปี
 กฟผ. กาหนดเป้ าหมายให้ประเทศลดการพึ่งพิงก๊าซธรรมชาติเหลือร้อยละ 44.0 ภายในระยะเวลา 20 ปี
และกระจายแหล่งพลังงานที่ใช้ผลิตไฟฟ้ ามากขึ้น โดยมุ่งเน้นไปยังแหล่งพลังงานจากถ่านหิ นนาเข้าร้อยละ
15.0 รับซื้อจากประเทศเพื่อนบ้านร้อยละ 18.0 พลังงานนิวเคลียร์ร้อยละ 8.0 พลังงานหมุนเวียนร้อยละ 8.0
และพลังงานน้ าร้อยละ 7.0 (PDP 2010)
www.themegallery.com


Slide 5

สถานภาพ SPP, VSPP พลังงานหมุนเวียน, 31 มกราคม 2553 (สนพ.)
3700 MW

รวมเป้ าหมายตามแผน 15 ปี
5,608 MW
28 มีนาคม 2554 เสนออีก 11 โรง
รวม 67.19 MW

800 MW
500 MW
120 MW
www.themegallery.com

160 MW

324 MW


Slide 6

แผนพัฒนาพัฒนาพลังงานทดแทน 15 ปี

www.themegallery.com


Slide 7

www.themegallery.com

• ส่ งเสริ มอุตสาหกรรม
เทคโนโลยีพลังงานทดแทน
• สนับสนุนพัฒนาต้นแบบ
เทคโนโลยีพลังงานทดแทน
ใหม่ๆให้มีความคุม้ ค่าทาง
เศรษฐศาสตร์เพิ่มสู งขึ้น
• ส่ งเสริ มการใช้เทคโนโลยี
ใหม่ในการผลิตเชื้อเพลิง
ชีวภาพ
• พัฒนาต้นแบบ Green
City และนาไปสู่ การ
สร้างความเข้มแข็งให้กบั
การผลิตพลังงานทดแทน
ระดับชุมชน

พ.ศ. 2565

• ส่งเสริ มเทคโนโลยี
พลังงานทดแทนที่ได้รับ
การยอมรับแล้วและมี
ศักยภาพแหล่งพลังงาน
ทดแทนสูงได้แก่
• Biofuel
• Biomass
• Biogas
• โดยใช้มาตรการ
สนับสนุนด้านการเงิน
เต็มรู ปแบบ

พ.ศ. 2559

พ.ศ. 2554

ทิศทางการส่งเสริมพลังงานทดแทน
• ส่ งเสริ มเทคโนโลยีพลังงาน
ทดแทนใหม่ๆ ที่มีความ
คุม้ ค่าทางเศรษฐศาสตร์
เช่น พลังงานไฮโดรเจน
• ขยายผล Green City
และพลังงานชุมชน
• สนับสนุนให้ประเทศไทย
เป็ นศูนย์ส่งออกเชื้อเพลิง
ชีวภาพและการส่ งออก
เทคโนโลยีพลังงานทดแทน
ในภูมิภาคอาเซี ยน


Slide 8

ข้ อจากัดของการใช้ ไม้ โตเร็วเพือ่ ผลิตไฟฟ้ า
 ไมเหมาะกั
บโรงไฟฟ้าขนาดใหญ่
่
เนื่องจากต้องใช้พ้นื ที่ปลูก การเก็บรวบรวม และสารองเชื้อเพลิงทา
ได้ยาก
 ตองมี
การวางแผนการจัดการระบบโลจิสติกส์
้
โดยเฉพาะ
ราคารับซื้ อเชื้อเพลิงมีผลต่อความเสี่ ยงของการขาดแคลนวัตถุดิบ
และการเกิดผลกระทบต่อการปลูกพืชเกษตรอื่นๆ จึงต้องมีการ
กาหนดแผนและมาตรป้ องกันระยะยาว
 การปลูกพืชมีความเสี่ ยงสูงในดาน
้
ผลผลิต โดยเฉพาะความเสี่ ยงจากภัยธรรมชาติ ดังนั้นจึงต้องเพิ่ม

www.themegallery.com


Slide 9

เทคโนโลยีการผลิตไฟฟ้า

 GASIFICATION
 Cogeneration (Boiler and steam turbine
 Organic Ranking Cycle

www.themegallery.com


Slide 10

www.themegallery.com


Slide 11

L/O/G/O


Slide 12

L/O/G/O


Slide 13

Biomass Cogeneration Plant

Biomass
Fuel

Biomass
Boiler

Steam
25 TPH

Electrostatic
Precipitator

Electricity
8 MW net

Water
Fertilizer

Ash
ระบบหม้ อนา้ เชื้อเพลิงชีวมวล
(Biomass Fired Boiler System)

www.themegallery.com

เครื่องผลิตไฟฟ้ากังหันไอนา้
(Steam Turbine
Generator)


Slide 14

โครงสร้ างการดาเนินธุรกิจ : กรณีตัวอย่ าง บ.สหโคเจน กรีน จากัด
เชา่ ทีด
่ น
ิ ปลูก

ร่วมทุน
ไม ้โตเร็ว Plantation

ปลูกไม ้โตเร็ว

FGT Plantation

สง่ เสริม

เศษเหลือ Residues

จัดหาชวี มวล

ผลิต/จัดสง่

ื้ เพลิงชวี มวล
เชอ

ปฎิบต
ั ก
ิ าร ผลิต/จาหน่าย
ไฟฟ้ า+ไอน้ า
www.themegallery.com


Slide 15

กรอบการพัฒนาโครงการส่ งเสริมการผลิตพลังงานชีวมวลแบบครบวงจร
พืน้ ที่นาร่ อง อ.โพธิ์ชัย จ.ร้ อยเอ็ด
การใช้ ประโยชน์ ทดี่ ิน
สมรรถภาพทีด่ ิน
ปัญหา
ผู้ใช้ ประโยชน์
ห่ วงโซ่ คุณค่ า

ประเมินศักยภาพ
• การผลิตวัตถุดิบ
• พืน้ ทีโ่ ครงการ

เศรษฐกิจ-สั งคม
สิ่ งแวดล้อม
ปัญหา

กาหนดพืน้ ที/่ กลุ่มเป้าหมาย
สหกรณ์

บริหารจัดการ/จัดหาวัตถุดิบ
รวบรวม

ผู้ใช้ ประโยชน์
เตาถ่ าน

วิสาหกิจชุ มชน

รับซื้อ

โรงไฟฟ้า

อืน่ ๆ

ผลิต

อืน่ ๆ (Wood pellet, BTL)

วิจัยและพัฒนา
พืชพลังงานชนิดอืน่ ๆ (หญ้าทอง, Miscanthus)
เทคโนโลยีการผลิตใหม่ ๆ

www.themegallery.com


Slide 16

ศักยภาพพืน้ ทีป่ ลูกไม้ โตเร็วของประเทศไทย
www.themegallery.com


Slide 17

www.themegallery.com


Slide 18

ประเทศไทย
พืน้ ที่ท้งั หมด 513,115 ตร.กม. หรือ 320 ล้ านไร่
ภูมิอากาศ เขตร้ อน/มรสุ มเมืองร้ อน
อุณภูมิเฉลีย่ สู งสุ ดและตา่ สุ ด 14-34 องศาเซลเซียส
ปริมาณน้าฝนเฉลีย่ รายปี 1,500 มม.

www.themegallery.com


Slide 19

การใช้ ประโยชน์ ทดี่ นิ ประเทศไทย ปี 2549/50 (กรมพัฒนาทีด่ นิ )
1.
2.
3.
4.
5.

พืน้ ทีช่ ุมชนและสิ่ งปลูกสร้ าง
พืน้ ที่เกษตรกรรม
พืน้ ที่ป่าไม้
พืน้ ที่แหล่ งนา้
พืน้ ที่อนื่ ๆ
รวม

www.themegallery.com

พืน้ ที่ (ไร่ )
ร้ อยละ
14,830,519 4.6245
168,878,255 52.6598
17,497,895 36.6383
7 ,934,062 2.4740
11,556,156 3.6035
320,696,887 100.0000


Slide 20

พืน้ ที่ดนิ มีปัญหา
> ร้ อยละ 20 ของพืน้ ทีป่ ระเทศ
(กรมพัฒนาที่ดนิ )
• ดินเค็ม
• ดินเปรี้ยว
• ดินทรายจัด
• ดินอินทรีย์
• ดินตืน้
• ดินบนพืน้ ที่ลาดชัน
www.themegallery.com


Slide 21

www.themegallery.com


Slide 22

www.themegallery.com


Slide 23

พืน้ ที่ปัญหาดินทรายจัด

พืน้ ทีป่ ัญหาดินเป็ นกรด

www.themegallery.com


Slide 24

Green City
Concept

www.themegallery.com


Slide 25

www.themegallery.com

www.malignani.ud.it/.../power/Biomass.htm


Slide 26

Integrated Biorefinery (พงษ์ศักดิ์, 2554)
Cropping systems

High-value Biomass

Bio-materials

Extraction
Sugars

Biomass
Carbon Fixation

Low-value Biomass

Fast Pyrolysis/Liquefaction
High-value Chemicals

Extraction
Cellulose
Hydrolysis

2nd Bioethanol

Fermentation

Gasification

Ash

Fuel Cells

Gas Clean Up
CO2
www.themegallery.com
2nd Biodiesel

CO

H2

CH4

....

Gas-to-liquid Conversion

Power

Waste

Chemicals
H2
Polymers

ICE
....

Catalytic Conversion
Up-grading Process

Liquid Biofuel

CO2


Slide 27

เสถียรภาพและความมันคงด้
่
านพลังงานและ
สิ่งแวดล้อมของประเทศ
เพิ่ มพืน้ ที่สีเขียวลดภาวะโลกร้อน

ลดการพึ่งพาเชื้อเพลิงจาก
ต่างประเทศ

ความสาเร็จในการใช้พลังงานทดแทนจากไม้โตเร็ว

ฐานวัตถุดิบที่มีอย่างเพียงพอและมีคณ
ุ ภาพ

เครือข่ายไม้โตเร็วเพื่อพลังงาน

ชุมชนในพื้นที่ที่มีศกั ยภาพในการปลูกไม้โตเร็ว
www.themegallery.com


Slide 28

L/O/G/O

Thank You!

www.themegallery.com