Slide 1

Kontraktowanie usług
zatrudnienia
w Europie i na świecie
Ilona Gosk
Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych


Slide 2

Wprowadzenie
Obecnie na świecie testowanych jest wiele różnych
rozwiązań realizowania usług rynku pracy.
Zawsze fundamentalne jest:
- zdefiniowanie roli publicznych służb zatrudnienia,
- przyjęcie perspektywy odbiorcy usług.

2


Slide 3

Publiczne służby zatrudnienia
Zobowiązane są wesprzeć w znalezieniu pracy wszystkie
osoby, które się do nich zgłoszą o pomoc, ale:

- mają ograniczenia kadrowe i finansowe,
- czasem nie mają odpowiednich narzędzi, żeby wesprzeć
osoby w szczególnej sytuacji życiowej,
- finansowane są zwykle bez względu na wyniki pracy,
skutkiem czego nie zawsze działają efektywnie.

3


Slide 4

Kontraktowanie usług
Pozwala skompensować część deficytów, ale wymaga
spójnych i adekwatnych do indywidualnej „odległości od
rynku pracy”:
- klasyfikacji osób bezrobotnych,
- definicji rodzaju kontraktowanej usługi,
- systemu diagnozowania barier dostępu do rynku
pracy,
oraz stworzenia systemu oceny efektywności usług
i wymiany informacji pomiędzy aktorami.

4


Slide 5

Niezbywalne cechy systemu
1. nakierowanie na indywidualne bariery i potrzeby

2.
3.
4.
5.

5

beneficjenta,
przestrzeń na innowacyjność,
całościowe podejście do beneficjenta,
przestrzeń na elastyczność,
koncentracja na twardej, mierzalnej skuteczności.


Slide 6

Cele reform systemów
usług rynku pracy


Slide 7

Cele reform
• Powszechność dostępu do usług zatrudnieniowych
•
•
•

•

7

Wielka Brytania, Dania
Zmniejszenie wypłat świadczeń dla niezatrudnionych
Holandia
Podniesienie jakości usług zatrudnieniowych
Holandia, Dania
Utrzymanie poziomu usług zatrudnieniowych przy
obniżeniu kosztów ich świadczenia
Australia, Nowa Zelandia
Zapewnienie kompleksowości usług zatrudnieniowych
Holandia (toonkamers), Wielka Brytania (strefy
zatrudnienia)


Slide 8

Kontraktowanie usług
pośrednictwa


Slide 9

Australia
- kontraktowanie usług realizowane od lat 70.,
- przez jakiś czas współistnieli publiczni i niepubliczni
usługodawcy (skutek: „spijanie śmietanki”),

- od 1998 roku obowiązuje jako jedyny sposób
pozyskiwania usług zatrudnieniowych,

- deregulacja rynku ma na celu zachowanie skuteczności
świadczenia usług przy obniżeniu nakładów na nie
przeznaczonych.

9


Slide 10

Beneficjent
Centerlink
- rejestracja i klasyfikacja,
- kontrakty z beneficjentami
(wzajemne zobowiązanie),
- przyznawanie i wypłata
zasiłków,
- zarządzanie krajową bazą
wakatów (otwarty dostęp)

Ministerstwo
Pracy i
Stosunków Pracy
- realizacja
przetargów
- monitorowanie
wyników Job
Network

Agencje zatrudnienia (skupione w Job Network)
- realizacja pośrednictwa pracy i szkoleń
umiejętności poszukiwania pracy,
- intensywna opieka w okresie poszukiwania pracy

10


Slide 11

Rezultaty
- system oceny agencji zatrudnienia a jakość usług,

- skutki łączenia realizacji tych samych działań
równocześnie przez służby publiczne i podmioty
niepubliczne,

- wynagradzanie za rezultaty a efekt „parkowania”,
- wzrost efektywności systemu świadczenia usług rynku
pracy jako niezamierzony wynik obniżania kosztów.

11


Slide 12

Kontraktowanie całościowych
programów reintegracyjnych


Slide 13

Wielka Brytania
- pierwsze próby kontraktowania usług w latach 80.,
- różne modele testowane w różnych rejonach kraju,
- porównując wyniki osiągane przy poszczególnych
modelach, dokonano wyboru jednego, powszechnego
rozwiązania (evidence based policy),

- obecny system powszechnego kontraktowania
funkcjonuje od 2001 roku.

13


Slide 14

Beneficjent
Jobcentre Plus
- rejestracja i klasyfikacja beneficjenta,
- porozumienie nt. programu reintegracyjnego,
- wnioskowanie o zasiłki (przyznawane przez
Benefits Agency),
- baza wakatów,
- usługa pośrednictwa pracy

Publiczne Instytucje Partnerskie
Realizacja programów zatrudnieniowych
Agencje zatrudnienia
Realizacja wybranych zadań w ramach
programów

14


Slide 15

Holandia
- System pomocy socjalnej reformowany od 1995 roku
- zmiany w pełni wdrożone w 2002 roku,
- podlega ciągłej ewolucji,
- cel podstawowy: zapobiec napływowi nowych
beneficjentów zasiłków z tytułu ubezpieczeń społecznych,
- cel długookresowy: włączyć bieżących klientów w pełni
do społeczeństwa oraz rynku pracy,

-zasada: zatrudnienie ważniejsze od wynagrodzenia.

15


Slide 16

Beneficjent
Centrum dla pracy i dochodów
- rejestracja i klasyfikacja klienta
- zbieranie informacji o rynku pracy
- zarządzanie krajową bazą wakatów
Instytucja Zarządzania
Ubezpieczeniami
Pracowniczymi
- wypłacanie zasiłków dla
bezrobotnych i niepełnosprawnych
- finansowanie reintegracji

16

Agencja Zatrudnienia
- realizacja programu
reintegracji zawodowej
w grupie o podobnej
charakterystyce zgodnie
z indywidualnym
kontraktem

Samorząd lokalny
- wypłacanie zasiłku
socjalnego
- zapewnienie pomocy
osobom bez prawa
do jakiegokolwiek
zasiłku
Agencja Zatrudnienia
- realizacja programu
zgodnie z umową
z samorządem


Slide 17

Rezultaty
- wzrost szans na zatrudnienie i szybsze jego osiągnięcie,

17

Holandia
- zwiększenie dynamiki przepływów do zatrudnienia na
lokalnych rynkach pracy (mniejsza potrzeba mobilności,
zatrudnienie dostępne dla większej rzeszy osób),
Wielka Brytania
- obniżenie kosztów pośrednictwa pracy,
Wielka Brytania
- przestrzeń na innowacje społeczne (nowe rozwiązania),
Holandia
- w niektórych przypadkach: wydłużenie okresu
aktywizacji – efekt parkowania jako wynik wynagradzania
za rezultat.
Wielka Brytania


Slide 18

Integracja służb zatrudnienia
i pomocy społecznej


Slide 19

Holandia – Strefy zatrudnienia
- System opiera się o od dawna funkcjonujące instytucje
pomocy społecznej i rynku pracy oraz samorząd,

- kluczowy jest menedżer klienta (klantmanager),
- odpowiedzialność za poprawę własnej sytuacji
(znalezienie pracy) spoczywa z definicji na kliencie –
menedżer wspiera go na tej ścieżce,

- celem jest zatrudnienie (niekoniecznie w pełnym
wymiarze godzin, możliwe są dalsze fazy współpracy, jeśli
bieżące zatrudnienie nie spełnia oczekiwań klienta,
np. co do liczby godzin w tygodniu albo rodzaju pracy).

19


Slide 20

Klient

Menedżer

Realizacja kontraktu

Rejestracja
- przypisanie do menadżera
- podanie o zasiłek
(back office)

20

Zaplecze menadżera:
- analizy i prognozy
- doradztwo zawodowe
- lekarz medycyny pracy
- dział zakupów
- usługi kupowane na rynku


Slide 21

Uprawnienia menedżera
- dobór usług,
- zawieranie i egzekwowanie kontraktu z beneficjentem,
- możliwość rozpoczęcia pracy przed przyznaniem zasiłku,
- konstruowanie programu dochodzenia do zatrudnienia
dla beneficjenta (wymagania wobec beneficjenta),

- budowanie i utrzymywanie kontaktów z pracodawcami,
- zasada: najpierw działanie, później weryfikacja prawna
(wnioski na przyszłość, nie w przeszłość).

21


Slide 22

Zalety systemu
- kontrakt określający zobowiązania obydwu stron,
którego realizacja ma doprowadzić do jak najszybszego
znalezienia dobrej pracy,
- tylko jedna osoba odpowiada za sprawność świadczenia
usług rynku pracy wobec danego klienta,
- zintegrowanie usług zamiast kłopotliwej i kosztownej
integracji służb,
- wspólne standardy świadczenia usług dla wszystkich
służb (klient „nie wie, gdzie jest”),
- integracja wszystkich służb ogranicza możliwość
dryfowania pomiędzy różnymi służbami społecznymi.

22


Slide 23

Innowacje decydujące o sukcesie
- pojedyncze kanały komunikacji,
- kluczowa rola diagnozy,
- całościowa, zintegrowana usługa,
- zakup produktów, a nie całościowych sekwencji usług
(w pełni zindywidualizowany program),
- klient przejmuje odpowiedzialność za swoją przyszłość
(nie walczy z systemem, a o lepsze jutro),
- postawa menedżera i pracowników administracji,
- system śledzenia losów klientów.

23


Slide 24

Wyniki
- 84% klientów objętych działaniami podjęło płatną pracę
(w grupie kontrolnej 76%),
- szybsze uzyskanie pracy niż w grupie kontrolnej
(7% klientów),

- integracja działań różnych służb społecznych
- bez ingerencji w kształt tych służb,
- a jedynie dzięki innej organizacji pracy.

24


Slide 25

Podsumowanie


Slide 26

Kontraktowanie usług zatrudnienia
- prowadzone w oparciu o przejrzyste kryteria,
- zrozumiałe i konsekwentnie stosowane kryteria selekcji
ofert,

- płatności powiązane z wynikami beneficjentów,
- mechanizmy ograniczające negatywne skutki
„parkowania” i „spijania śmietanki”,

- otwarty dostęp do przetargów na świadczenie usług.

26


Slide 27

Najlepsze wyniki osiągnięto gdy:
- stworzono warunki do działań innowacyjnych,
- zarówno w procesie poszukiwania najlepszego
modelu, jak i po jego wprowadzeniu (ewolucja),
- całościowe usługi były szyte na miarę,
- indywidualizacja i jasny podział zobowiązań
pomiędzy beneficjentem, służbami i usługodawcą,
- skoncentrowano się na twardej, mierzalnej skuteczności,
- zarówno przy ocenianiu ofert jak i tworząc bodźce
(zasady wynagrodzeń) dla usługodawców,
- umożliwiono dostęp do zintegrowanych usług,
- nie tracąc energii na kłopotliwą integrację różnych
służb społecznych.

27


Slide 28

[Dziękuję za uwagę]
www.bezrobocie.org.pl