Transcript کليک - انجمن آبخیزداری ایران
Slide 1
دانشگاه علوم کشاورزی و
منابع طبیعی گرگان
سخنرانی 7خرداد 1394
از مجموعه کارگاههای برگزار شده در تور آموزش ی فرهنگی انجمن آبخیزداری ایران
سیستم پشتیبان تصمیم () Decision Support System
سخنران :احسان الوندی
LOGOگرگان
خرداد 1394
Slide 2
ی
تصمیم گیر
مسئله اساس ی تصمیمگیری انتخاب بهترین گزینه
از میان مجموعهای از گزینه هایی است که تحت
معیارهای غالبآ متضاد ارزیابی میشوند.
2
Slide 3
سیستم پشتیبانی تصمیم
سیستمهای پشتیبانی تصمیم یا ()DSS
سیستمهای تعاملی مبتنی بر کامپیوتر
جهت بهبود کیفیت تصمیمات
به کارکارگیری دادهها و مدلها
نه فقط یک راه حل بلکه چندین راه حل
پایگاه مدل
پایگاه داده
مدیریت پایگاه مدل
مدیریت پایگاه داده
رابط کاربر
3
کاربر
Slide 4
حوزه آبخیز
فیزیکی
اقتصادی
آنجایی که بین این ابعاد روابط متقابل و پیچیده ای وجود دارد ،برای هماهنگ
سازی آنها رو
آبخیززه آبخیز ضرورت می یابد.
حوزهچه حو
سیاسییکرد مدیریت یکپار
اجتماعی
اکولوژی
4
Slide 5
سیستم پشتیبانی تصمیم برای مدیریت حوزه آبخیز
در راستای تحقق اهداف مدیریت یکپارچه آبخیزها معموال ذینفعان با گزینهها و
اطالعات مختلفی روبرو میشوند به نحوی که اغلب تصمیمگیری در این شرایط
برای آنها دشوار خواهد بود.
یکپاور بچهرنامه-
مدیریت
ذینفعان را در ف
مختلف
استفادهوهازهای
باید به نوعی گر
ایندمدیریت
تصمیمر در
پشتیبانی
سیستم
مدیریت حوزههای
کننده بر
تسهیلنظرات آنها
آبخیز ،داد و از
آبخیز دخالت
شدناست
بهترایند
ای فر
این
ریزی حوزههایحوزه
آبخیز استفاده کرد.
5
Slide 6
هدف
توسعه سیستم پشتیبانی تصمیم به منظور تسهیل در فرایند تصمیمگیری گروه-
های مختلف ذینفعان آبخیز چهلچای استان گلستان در راستای مدیریت یکپارچه
ومشارکتی می باشد.
6
Slide 7
منطقه مورد مطالعه
چاي
چهلآبخیز:
حوزه
آبخیز
مشکالت
حوزه
تغییر کاربری اراض ی از جنگل به اراض ي
عرض شمالي
37ْ 13
36تا
اعيَدرْ 59
زر
شيب زياد
هاي با
دامنه
55ْ 23َ تا 55ْ 38طول شرقي
حساس بودن بعض ي از سازندهای زمین
کیلومتر مربع
256
مساحت
شناس ی به فرسایش آبی
متوسط ط ط ططط بط ط ط ططار س ط ط ط ططاالنه 766/5
فشار چراي دام
میلیمتر
سوبدهيط ط طباال
طط درج ط ط ططه ح ط ط طرارت س ط ط ططاالنه
ر متوس
جه سانتی گراد
15/4
خیزيدرباال
سیل
ک ط ط ط ط ط ط ط ط ط ط ططاربری عم ط ط ط ط ط ط ط ط ط ط ططده جنگ ط ط ط ط ط ط ط ط ط ط ططل
تخريب اكولوژيك
طبیعی( )%59و زراعت()%39
مشكل اشتغال و درآمد
7
Slide 8
مراحل تهیه سیستم پشتیبانی تصمیم برای آبخیز چهل چای
مدلهای
فیزیکی،
اجتماعی،
اقتصادی،
اکولوژیکی و
مدلهای تلفیق
مالکهای ارزیابی:
مدیریتی:
های
گزینه
اجتماعی
پذیرش
فرایند انتخاب
فرایند جمع
تراسبندی
شناسایی مشکالت
متغییر
های
هزینه
مورد
مدل های
آوری داده های
سودناخالصبرای تجزیه
احداث باغنیاز
مورد نیاز برای
ستری
اگروفا
انتخاب گزینه های مدیریتی
تحلیل دادهها
تفاعر روو
اناب
ار
ایجاد پایگاه
درختکاری و معیارهای
داده ایی
فرسایش خاک
موثر ارزیابی
انتخاب مالک های ارزیابی
علوفه
کارویزنی سطح
شاخص
پوشش گیاهی
این سیستم بر اساا اطالعاات و داده هاای
شاخص میانگین وزنی
موج ا ااود در ح ا ااوزه آبخی ا ااز چه ا اال چ ا ااای ال ا ااوار
مدیریت داده ها
سیستم
،Textبهن ا ا ا ازیر
مدل ا ها
لکهیر سیستم (مدیریت
اندازه ز
)1391و
اودی (
اای ()1390
،)1389ب ا ا ا
تولید شده است.
گوهردوست ()1391
Text
واسط کاربر گرافیکی
پرسش
پاسخ
ذینفعان
8
نمودار-گزارش
اطالعات پایه،
نقشها ،متن،
دادههای
(اقتصادی،
اجتماعی فیزیکی،
اکولوژیکی)
Slide 9
محیطهای مدلسازی سیستم پشتیبانی تصمیم در مدیریت منابع
محیطی
TIME
9
ICMS
GIS
SME
Slide 10
سیستم مدلسازی اجزای تعاملی()ICMS
ICMS ی ااا پایگ اااه م اادل-
سااازی مبت اای باار کااام یوتر اساات
کا ا ااه با ا اارای ،یک ارچا ا ااه سا ا ااازی و
اس ا ااتفاده از م ا اادله ا ااا توس ا ااعه
یافته است.
توس ا ااط بخ ا ااش س ا اارزمین و آب
موسسه تحقیقاتی CSIRO
اسا ااترالیا تهیا ااه و عر ا ااه شا ااده
است.
10
Slide 11
توسعه سیستم پشتیبانی تصمیم برای آبخیز چهلچای در
محیط ICMS
نرم افزار ICMSیک محیط مدلسازی ش یگرا است که قابلیت توسعه سریع و به اشتراک گذاری از
کد مدلها را دارا میباشد.
ICMS
کال ها
11
ش ی ها
مدل ها
Slide 12
کال ها و ویژگیهای ش یها در محیط ICMS
تصمیم گیری
فعالیتهای مدیریتی
ICMS
مالکهای موثر ارزیابی
متغییرهای خارجی
و عیت
متغیر خارجی
12
Slide 13
فعالیتهای مدیریتی پیشنهادی
تصمیم گیری
تراسبندی
13
احداث باغ
علوفه کاری
درخت کاری
ی
اگروفارستر
Slide 14
معیارهای موثر ارزیابی
و عیت
پذیرش اجتماعی
14
هزینه متغیر
درآمد ناخالص
ارتفاع رواناب
فرسایش خاک
شاخص وزنی
سطح پوشش
گیاهی
شاخص میانگین
وزنی اندازه لکه
Slide 15
متغیرهای خارجی
متغیر خارجی
دما
15
بارندگی
ق
تبخیر و تعر
Slide 16
فضای مدلسازی و ایجاد پایگاه مدل در محیط ICMSبرای
آبخیز چهلچای
تصمیم گیری
تا گزینه مدیریتی
فیزیکی،اقتصادی،اجتماعی ،اکولوژی
و عیت
متغییر خارجی
16
انتخاب گره
Slide 17
فضای مدلسازی در محیط ICMS
زبان ایطن فضطا یطک زبطان
داخلط ط ط ط ط ط ط ط ططی از زبط ط ط ط ط ط ط ط ططان C
( )MickLاسط ط ط ططت کط ط ط ططه
ای ط ط ططن زب ط ط ططان ب ط ط ططه وس ط ط ططیله
خیلططی از توابططع ICMS
پشتیبانی میشود.
17
Slide 18
تجزیهوتحلیل دادهها وایجاد پایگاه دادهای برای سیستم
پشتیبانی تصمیم
جداول
نقشه
نمودار
پایگاه داده ها
متن
18
عکس
Slide 19
نمایی از قالب دادهها در محیط ICMS
هر یطک از کطالسهطا موجطود
در سط ط ططامانه ش ط ط ططامل قال ط ط ططب
داده مرب ط ط ط ط ططو ب ط ط ط ط ططه خ ط ط ط ط ططود
اسططت .داده هططا و اطالعططات
موج ططود در تحقی ططق ب ططارو
سیس ط ط ططتماتیک و م ط ط ططنظم در
بخش هطای مخطخش شطده
ب طرای آنهططا مططدیریت و طبقططه
بندی شده است.
19
Slide 20
ارتباط بین ش یها و انتقال اطالعات در محیط ICMS
در مح ط ططیط ICMS
رابطططهی بططین شط یهططا
ب ط ط ط ط ط ط ططا اس ط ط ط ط ط ط ططتفاده از
ربط ط ط طططهط ط ط ططا ط ط ط ططورت
مطیگیطرد ،کطه باعط
انتقط ط ط ططال اطالعط ط ط ططات
بططین ش ط یهططا شططده
است.
20
Slide 21
تهیه واسط کاربر گرافیکی ( )GUIبرای استفاده ذینفعان آبخیز
چهلچای
نمودار
بر گرافیکی از مطالعات سعدالدین( )2006که برای
نسخه اولیه این واسط کار
مدل برای مدیریت شوری تهیه شده استفاده شده
استرالیا
آبخیز لیتل ری و
ح وزه
مديریت
است.
واسط کاربر
گرافیکی
مديریت
پايگاه داده
21
گزارش
Slide 22
کارکرد سیستم پشتیبان تصمیم تهیه شده و ارتباط بین بخشهای آن
درمحیط ICMS
22
Slide 23
نمایی از واسط کاربر گرافیکی DSSآبخیز چهل چای
23
Slide 24
نمایی از صفحه اطالعات ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
24
Slide 25
نمایی از صفحه نقشهها ،واسط کاربرگرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
25
Slide 26
نمایی از صفحه ورودیها ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
26
Slide 27
نمایی از صفحه سناریوها ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
27
Slide 28
نمایی از صفحه خروجی ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
28
Slide 29
نمایی از صفحه خروجی ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
29
Slide 30
نمایی از صفحه خروجی ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
در نهایت ذینفعان میتوانند از فحهی سناریو نسبت به انتخاب سایر گزینههای مدیریتی اقدام
نمایند و کلیه نتایج را با توجه به معیارهای مختلف ارزیابی مورد بررس ی و ارزیابی قرار دهند و با
توجه به نیازها ،محدودیتها و اولویتهای مختلف به تصمیمگیری نهایی از نظر انتخاب گزینه
مدیریتی و سناریو برتر دست یابند.
30
Slide 31
سا
31
از توجه شما
دانشگاه علوم کشاورزی و
منابع طبیعی گرگان
سخنرانی 7خرداد 1394
از مجموعه کارگاههای برگزار شده در تور آموزش ی فرهنگی انجمن آبخیزداری ایران
سیستم پشتیبان تصمیم () Decision Support System
سخنران :احسان الوندی
LOGOگرگان
خرداد 1394
Slide 2
ی
تصمیم گیر
مسئله اساس ی تصمیمگیری انتخاب بهترین گزینه
از میان مجموعهای از گزینه هایی است که تحت
معیارهای غالبآ متضاد ارزیابی میشوند.
2
Slide 3
سیستم پشتیبانی تصمیم
سیستمهای پشتیبانی تصمیم یا ()DSS
سیستمهای تعاملی مبتنی بر کامپیوتر
جهت بهبود کیفیت تصمیمات
به کارکارگیری دادهها و مدلها
نه فقط یک راه حل بلکه چندین راه حل
پایگاه مدل
پایگاه داده
مدیریت پایگاه مدل
مدیریت پایگاه داده
رابط کاربر
3
کاربر
Slide 4
حوزه آبخیز
فیزیکی
اقتصادی
آنجایی که بین این ابعاد روابط متقابل و پیچیده ای وجود دارد ،برای هماهنگ
سازی آنها رو
آبخیززه آبخیز ضرورت می یابد.
حوزهچه حو
سیاسییکرد مدیریت یکپار
اجتماعی
اکولوژی
4
Slide 5
سیستم پشتیبانی تصمیم برای مدیریت حوزه آبخیز
در راستای تحقق اهداف مدیریت یکپارچه آبخیزها معموال ذینفعان با گزینهها و
اطالعات مختلفی روبرو میشوند به نحوی که اغلب تصمیمگیری در این شرایط
برای آنها دشوار خواهد بود.
یکپاور بچهرنامه-
مدیریت
ذینفعان را در ف
مختلف
استفادهوهازهای
باید به نوعی گر
ایندمدیریت
تصمیمر در
پشتیبانی
سیستم
مدیریت حوزههای
کننده بر
تسهیلنظرات آنها
آبخیز ،داد و از
آبخیز دخالت
شدناست
بهترایند
ای فر
این
ریزی حوزههایحوزه
آبخیز استفاده کرد.
5
Slide 6
هدف
توسعه سیستم پشتیبانی تصمیم به منظور تسهیل در فرایند تصمیمگیری گروه-
های مختلف ذینفعان آبخیز چهلچای استان گلستان در راستای مدیریت یکپارچه
ومشارکتی می باشد.
6
Slide 7
منطقه مورد مطالعه
چاي
چهلآبخیز:
حوزه
آبخیز
مشکالت
حوزه
تغییر کاربری اراض ی از جنگل به اراض ي
عرض شمالي
37ْ 13
36تا
اعيَدرْ 59
زر
شيب زياد
هاي با
دامنه
55ْ 23َ تا 55ْ 38طول شرقي
حساس بودن بعض ي از سازندهای زمین
کیلومتر مربع
256
مساحت
شناس ی به فرسایش آبی
متوسط ط ط ططط بط ط ط ططار س ط ط ط ططاالنه 766/5
فشار چراي دام
میلیمتر
سوبدهيط ط طباال
طط درج ط ط ططه ح ط ط طرارت س ط ط ططاالنه
ر متوس
جه سانتی گراد
15/4
خیزيدرباال
سیل
ک ط ط ط ط ط ط ط ط ط ط ططاربری عم ط ط ط ط ط ط ط ط ط ط ططده جنگ ط ط ط ط ط ط ط ط ط ط ططل
تخريب اكولوژيك
طبیعی( )%59و زراعت()%39
مشكل اشتغال و درآمد
7
Slide 8
مراحل تهیه سیستم پشتیبانی تصمیم برای آبخیز چهل چای
مدلهای
فیزیکی،
اجتماعی،
اقتصادی،
اکولوژیکی و
مدلهای تلفیق
مالکهای ارزیابی:
مدیریتی:
های
گزینه
اجتماعی
پذیرش
فرایند انتخاب
فرایند جمع
تراسبندی
شناسایی مشکالت
متغییر
های
هزینه
مورد
مدل های
آوری داده های
سودناخالصبرای تجزیه
احداث باغنیاز
مورد نیاز برای
ستری
اگروفا
انتخاب گزینه های مدیریتی
تحلیل دادهها
تفاعر روو
اناب
ار
ایجاد پایگاه
درختکاری و معیارهای
داده ایی
فرسایش خاک
موثر ارزیابی
انتخاب مالک های ارزیابی
علوفه
کارویزنی سطح
شاخص
پوشش گیاهی
این سیستم بر اساا اطالعاات و داده هاای
شاخص میانگین وزنی
موج ا ااود در ح ا ااوزه آبخی ا ااز چه ا اال چ ا ااای ال ا ااوار
مدیریت داده ها
سیستم
،Textبهن ا ا ا ازیر
مدل ا ها
لکهیر سیستم (مدیریت
اندازه ز
)1391و
اودی (
اای ()1390
،)1389ب ا ا ا
تولید شده است.
گوهردوست ()1391
Text
واسط کاربر گرافیکی
پرسش
پاسخ
ذینفعان
8
نمودار-گزارش
اطالعات پایه،
نقشها ،متن،
دادههای
(اقتصادی،
اجتماعی فیزیکی،
اکولوژیکی)
Slide 9
محیطهای مدلسازی سیستم پشتیبانی تصمیم در مدیریت منابع
محیطی
TIME
9
ICMS
GIS
SME
Slide 10
سیستم مدلسازی اجزای تعاملی()ICMS
ICMS ی ااا پایگ اااه م اادل-
سااازی مبت اای باار کااام یوتر اساات
کا ا ااه با ا اارای ،یک ارچا ا ااه سا ا ااازی و
اس ا ااتفاده از م ا اادله ا ااا توس ا ااعه
یافته است.
توس ا ااط بخ ا ااش س ا اارزمین و آب
موسسه تحقیقاتی CSIRO
اسا ااترالیا تهیا ااه و عر ا ااه شا ااده
است.
10
Slide 11
توسعه سیستم پشتیبانی تصمیم برای آبخیز چهلچای در
محیط ICMS
نرم افزار ICMSیک محیط مدلسازی ش یگرا است که قابلیت توسعه سریع و به اشتراک گذاری از
کد مدلها را دارا میباشد.
ICMS
کال ها
11
ش ی ها
مدل ها
Slide 12
کال ها و ویژگیهای ش یها در محیط ICMS
تصمیم گیری
فعالیتهای مدیریتی
ICMS
مالکهای موثر ارزیابی
متغییرهای خارجی
و عیت
متغیر خارجی
12
Slide 13
فعالیتهای مدیریتی پیشنهادی
تصمیم گیری
تراسبندی
13
احداث باغ
علوفه کاری
درخت کاری
ی
اگروفارستر
Slide 14
معیارهای موثر ارزیابی
و عیت
پذیرش اجتماعی
14
هزینه متغیر
درآمد ناخالص
ارتفاع رواناب
فرسایش خاک
شاخص وزنی
سطح پوشش
گیاهی
شاخص میانگین
وزنی اندازه لکه
Slide 15
متغیرهای خارجی
متغیر خارجی
دما
15
بارندگی
ق
تبخیر و تعر
Slide 16
فضای مدلسازی و ایجاد پایگاه مدل در محیط ICMSبرای
آبخیز چهلچای
تصمیم گیری
تا گزینه مدیریتی
فیزیکی،اقتصادی،اجتماعی ،اکولوژی
و عیت
متغییر خارجی
16
انتخاب گره
Slide 17
فضای مدلسازی در محیط ICMS
زبان ایطن فضطا یطک زبطان
داخلط ط ط ط ط ط ط ط ططی از زبط ط ط ط ط ط ط ط ططان C
( )MickLاسط ط ط ططت کط ط ط ططه
ای ط ط ططن زب ط ط ططان ب ط ط ططه وس ط ط ططیله
خیلططی از توابططع ICMS
پشتیبانی میشود.
17
Slide 18
تجزیهوتحلیل دادهها وایجاد پایگاه دادهای برای سیستم
پشتیبانی تصمیم
جداول
نقشه
نمودار
پایگاه داده ها
متن
18
عکس
Slide 19
نمایی از قالب دادهها در محیط ICMS
هر یطک از کطالسهطا موجطود
در سط ط ططامانه ش ط ط ططامل قال ط ط ططب
داده مرب ط ط ط ط ططو ب ط ط ط ط ططه خ ط ط ط ط ططود
اسططت .داده هططا و اطالعططات
موج ططود در تحقی ططق ب ططارو
سیس ط ط ططتماتیک و م ط ط ططنظم در
بخش هطای مخطخش شطده
ب طرای آنهططا مططدیریت و طبقططه
بندی شده است.
19
Slide 20
ارتباط بین ش یها و انتقال اطالعات در محیط ICMS
در مح ط ططیط ICMS
رابطططهی بططین شط یهططا
ب ط ط ط ط ط ط ططا اس ط ط ط ط ط ط ططتفاده از
ربط ط ط طططهط ط ط ططا ط ط ط ططورت
مطیگیطرد ،کطه باعط
انتقط ط ط ططال اطالعط ط ط ططات
بططین ش ط یهططا شططده
است.
20
Slide 21
تهیه واسط کاربر گرافیکی ( )GUIبرای استفاده ذینفعان آبخیز
چهلچای
نمودار
بر گرافیکی از مطالعات سعدالدین( )2006که برای
نسخه اولیه این واسط کار
مدل برای مدیریت شوری تهیه شده استفاده شده
استرالیا
آبخیز لیتل ری و
ح وزه
مديریت
است.
واسط کاربر
گرافیکی
مديریت
پايگاه داده
21
گزارش
Slide 22
کارکرد سیستم پشتیبان تصمیم تهیه شده و ارتباط بین بخشهای آن
درمحیط ICMS
22
Slide 23
نمایی از واسط کاربر گرافیکی DSSآبخیز چهل چای
23
Slide 24
نمایی از صفحه اطالعات ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
24
Slide 25
نمایی از صفحه نقشهها ،واسط کاربرگرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
25
Slide 26
نمایی از صفحه ورودیها ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
26
Slide 27
نمایی از صفحه سناریوها ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
27
Slide 28
نمایی از صفحه خروجی ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
28
Slide 29
نمایی از صفحه خروجی ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
29
Slide 30
نمایی از صفحه خروجی ،واسط کاربر گرافیکی DSSبرای آبخیز چهل
چای
در نهایت ذینفعان میتوانند از فحهی سناریو نسبت به انتخاب سایر گزینههای مدیریتی اقدام
نمایند و کلیه نتایج را با توجه به معیارهای مختلف ارزیابی مورد بررس ی و ارزیابی قرار دهند و با
توجه به نیازها ،محدودیتها و اولویتهای مختلف به تصمیمگیری نهایی از نظر انتخاب گزینه
مدیریتی و سناریو برتر دست یابند.
30
Slide 31
سا
31
از توجه شما