KALİTE GÜVENCESİ & AKREDİTASYON Prof. Dr

Download Report

Transcript KALİTE GÜVENCESİ & AKREDİTASYON Prof. Dr

Slide 1

BOLOGNA SÜRECİ

KALİTE GÜVENCESİ
&
AKREDİTASYON
Prof. Dr. Lerzan Özkale (İTÜ)
[email protected]

Bolonya Rehberi
ECTS/DS Danışmanı
14 Haziran 2006- Marmara Üniversitesi
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale


Slide 2

KALİTE GÜVENCESİ &
AKREDİTASYON
NEDİR VE NASIL SAĞLANIR ?


KALİTE GÜVENCESİ, bir ürün veya hizmetin, bir eğitim
programının tanımlanmış kalite/performans göstergelerini
tam olarak yerine getirdiğine dair güvence sağlayabilmek
için yapılan tüm planlı ve sistematik işlemlerdir. Kurum ve
birimleri için yapılan SWOT analizleri ve özdeğerlendirme,
özdeğerlendirmeye göre yapılan gelişim planları veya
stratejik planlar kalite güvencesi sisteminin temel
elemanlarıdır.



AKREDİTE OLMAK demek, yetkili bir kuruluş tarafından,
kabul edilmiş kalite standartlarına uygun ve dönemsel
olarak yapılan akademik değerlendirmeler sonucunda bir
bölümün / programın kalitesi hakkında formel olarak
yapılan yetkin kılma beyanını almak demektir.
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale

2


Slide 3

EĞİTİM-ÖĞRENİMDEN
BEKLENENLER
YÜKSEKÖĞRENİM

İLKÖĞRENİM
ORTAÖĞRENİM

Nasıl bir insan ?
Nasıl bir işgücü ?
Nasıl bir mezun ?

Kalite Yönetimi & Akreditasyon konusu sonuçta üniversite öncesi eğitimöğrenimle de bağlantılıdır ve ulusal alanı gözardı etmeksizin
yükseköğrenim yoluyla Avrupa toplumsal ve ekonomik alanı için hangi
mesleksel ve kişisel yeterliliklere sahip mezunlar vermemiz gerektiğinin
cevabını ve uygulamanın kurumsal güvencelerini arar.
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale

3


Slide 4

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA
GEREKLİ YAPILANMA
STRATEJİK
PLANLAMA

KALİTE
YÖNETİMİ

KURUM
BÖLÜM/PROGRAM
BOLOGNA SÜRECİ

ÜNİVERSİTE

FAKÜLTE

KURUMSAL DEĞERLENDİRME
PROGRAM AKREDİTASYONU

BÖLÜM/PRG.

DERS

KALİTE GÜVENCESİ için SÜREKLİ İYİLEŞTİRME SÜRECİ
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale

4


Slide 5

STRATEJİK PLAN NEDİR ?
Kurumun/birimin fotoğrafını çekmektir.
 Performans/kalite göstergelerine dayalı
özdeğerlendirmedir, iyileştirme alanlarını
tanımlamadır.

Neredeyiz?



Nereye ulaşmak
istiyoruz?



Hedef belirlemedir, yol haritasıdır.
 Vizyon, misyon ve ilkeleri, kuruma ve birimlere
dayalı ölçülebilir amaç ve hedefleri tanımlamadır.

Gitmek istediğimiz yere  Sürekli iyileştirme için yöntemler, ayrıntılı iş
nasıl ulaşabiliriz?
planları, insan kaynakları planlaması ve
bütçelendirme ile etkinlik ve projeleri tanımlamadır.
 Kalite Yönetimi ilkelerinin uygulama alanıdır.
 Kurumsal Değerlendirme ve Akreditasyona
hazırlık aracıdır.
Başarılarımızı nasıl
takip eder ve
değerlendiririz?

Performans/kalite göstergeleriyle başarı ve
başarısızlıkları takip etme ve değerlendirmedir.


14 Haziran 2006 Lerzan Özkale


Slide 6

Stratejik Planda Kalite Güvencesi İçin
Performans/Kalite Göstergeleri (EUA)
(Özdeğerlendirme ve İyileştirme Alanları)


Yeni Öğrencilerin Nitelikleri








Öğrencilerin geldikleri okullar
Öğrencilerin geldikleri bölge ve kentler
Bölge/kent/ülke dışı öğrenci oranı
Başvuru/kabul oranı
Programa Giriş Puanı

Öğrenci Performansı






Yatay ve dikey geçiş sayıları
Öğrencilerin kurumla bütünleşme ve danışmanlık hizmetleri
Mezun oranları
Ortalama mezuniyet yılı
Mezuniyetten sonra iş bulma süre ve oranları
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale


Slide 7

Stratejik Planda Kalite Güvencesi İçin
Performans/Kalite Göstergeleri (EUA)
(Özdeğerlendirme ve İyileştirme Alanları)


Araştırma Kalitesi
– Araştırmacı yetiştirme düzeyi
– Güncel ve uygulanabilir çıktılı araştırma sayısı



Araştırma Etkinlikleri Düzeyi
– Araştırma yapan öğretim elemanı oranı
– Doktora öğrencileri/öğretim üyesi oranı
– Araştırma kaynakları/öğretim elemanı oranı



Araştırma Etkinlikleri Verimliliği





Yayın/öğretim elemanı oranı
Citation Index’li yayın sayı ve oranları
Patent/öğretim elemanı oranı
Ödül ve derecelendirmeler
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale


Slide 8

Stratejik Planda Kalite Güvencesi İçin
Performans/Kalite Göstergeleri (EUA)
(Özdeğerlendirme ve İyileştirme Alanları)


Kaynak Kazanım ve Kullanım Düzeyi








Öğrenci/öğretim üyesi oranları
Öğretim üyesi statüleri
Programlardaki dışarıdan görevli öğretim elemanı sayısı
Teknik ve destek personel/öğretim elemanı oranları
Öğretim elemanları için gelir arttırıcı önlemler
Operatif bütçe/öğrenci oranı
Öğrenci hizmetleri/öğrenci oranı





Derslik, laboratuar ve diğer öğrenim ortamları
Bilgisayar sayısı
Kütüphane hizmetleri göstergeleri
Diğer öğrenci hizmetleri (burs, barınma, beslenme, sağlık, kültür,
spor, kariyer planlama)
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale


Slide 9

Stratejik Planda Kalite Güvencesi İçin
Performans/Kalite Göstergeleri (EUA)
(Özdeğerlendirme ve İyileştirme Alanları)


Yönetim ve Yönetişim Pratiği












Karar alma organlarının bileşimi
Karar alma süreçlerine öğrencilerin katılım biçimleri
Bütçe kaynaklarını dağıtım mekanizmaları
Finans kaynaklarının çeşitlilik derecesi
Kurumsal planlama mekanizmaları
Üniversiteden giden akademik personel oranı
Disiplinler arası program geliştirme mekanizmaları
Yeni programları adaptasyon yeteneği
Öğretim ve öğrenim çıktılarını değerlendirme kalitesi
Üniversitenin çevresine açıklığı ve verdiği hizmetler
Üniversitenin dünyaya açıklığı (uluslararası hareketlilik, proje ve
danışmanlık hizmetleri)

14 Haziran 2006 Lerzan Özkale


Slide 10

BİR PROGRAM HANGİ ÖLÇÜTLERE
GÖRE DEĞERLENDİRİLİR ?
(ABET/MÜDEK)









Öğrenciler
Program Eğitim Amaçları
Program Çıktıları ve Değerlendirme
Eğitim Programı
Öğretim Kadrosu
Altyapı
Kurumsal Destek ve Parasal Kaynaklar
Programa Özgü Ölçütler
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale

12


Slide 11

BİR PROGRAM NASIL
SÜREKLİ İYİLEŞTİRİLİR ?




Öğrenci girdileri tanımlanır.
– Nasıl bir öğrenci aldım?
– Öğrencimi programa nasıl hazırlarım?
Program Girdileri tanımlanır.
– Ulusal/bölgesel/yerel önceliklerim ne? Paydaşlarım ne

istiyor? Bolonya Süreci ne istiyor?
– Hangi ders kompozisyonu gerekli?
– Ne tür öğretim elemanlarım var?
– Ders ortamlarım, laboratuar ve teknolojik alt yapım ne

durumda?
14 Haziran
Lerzan Özkale
– Mali olanaklarım
ne2006
durumda?

13


Slide 12

BİR PROGRAM NASIL
SÜREKLİ İYİLEŞTİRİLİR ?




Program/ders hedefleri tanımlanır.
– Programım öğrencilere hangi nitelikleri
kazandıracak?
– Bu nitelikleri hangi ders dağılımı ve
biçimleriyle kazandırabilirim?
– Bunları öğrencilerime nasıl duyuracağım?
Program/ders çıktıları ölçülür.
– Program hedeflerime ulaştım mı?
– Öğrenci Girdileri iyileşti mi?
– Paydaşlarımı bilgilendirip hangi iyileştirme
önlemlerini alacağım?
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale

14


Slide 13

BİR PROGRAM NASIL
SÜREKLİ İYİLEŞTİRİLİR ?




Program/ders girdileri ve çıktıları
ilişkilendirilir.
– Nerelerde ne kadar iyileşme oldu?
– Bu iyileşmeler kaça mal oldu?
– Önlem ve uygulamalar için ne kadar zaman
harcandı?
Program hedef ve çıktılarının işlevi ve
dayanıklılığı ölçülür.
– Mezunlarım iş bulabiliyor mu?
– Mezunlarım üç yıl sonra da yeterli mi?
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale

15


Slide 14

BİR PROGRAM NASIL
SÜREKLİ İYİLEŞTİRİLİR ?
 Ölçme

ve değerlendirmeler
öğrenim başında, öğrenim
sürecinde, öğrenim çıkışında ve
çıkıştan sonra da belli aralıklarla
yapılır.

14 Haziran 2006 Lerzan Özkale

16


Slide 15

INSTITUTIONAL VISION
and MISSION

OBJECTIVES
STRATEGIES
CONSTITUENCIES

FEEDBACK
for
CONTINUOUS IMPROVEMENT

INTERPRETATION
of EVIDENCE

DESIRED
OUTCOMES

DATA COLLECTION
and
ANALYSIS

SÜREKLİ KALİTE
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale
İYİLEŞTİRME


Slide 16

ABET EC 2000’İN İKİ ÇEVRİMİ
DETERMINE
EDUCATIONAL
OBJECTIVES

DETERMINE
OUTCOMES REQUIRED TO
ACHIEVE OBJECTIVES

EVALUATE/ASSESS

INPUT FROM
CONSTITUENCIES

FORMAL INSTRUCTION
STUDENT ACTIVITIES

DETERMINE HOW
OUTCOMES WILL BE
ACHIEVED

DETERMINE HOW
OUTCOMES WILL BE
ASSESSED

ESTABLISH INDICATORS
THAT OBJECTIVES ARE BEING
ACHIEVED
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale


Slide 17

PROGRAM
EDUCATIONAL
OBJECTIVES

MISSION OF THE UNIVERSITY/DEPARTMENT
ADVISORY BOARD

OUTCOMES AND PERFORMANCE
CRITERIA

PROGRAM DEVELOPMENT
EVALUATION

ASSESSMENT

ENT. STUDENT
SURVEY

ENTERING
STUDENTS

IMPROVEMENT OF
THE COURSES AND
LEARNING

UNDERGRAD.
PROGRAM

COURSE
EDUCATIONAL
OBJECTIVES

COURSE
CONTENTS
FOCUS GROUP
STUDENT SURVEYS

GRADUATING
CLASS

SURVEYS
CAPSTONE DESIGN
GRADUATION PROJECT

ALUMNI
ASSOCIATIONS

ALUMNI
SURVEYS

14 Haziran 2006 Lerzan Özkale
INDUSTRY

EMPLOYER
SURVEYS

DOCUMENTS


Slide 18

HAREKETE
GEÇ

PLANLA

ACTION
A

PLAN
P

CHECK
C

DO
D

KONTROL
ET

UYGULA

PDCA CYCLE

14 Haziran 2006 Lerzan Özkale


Slide 19

BİR DERS NASIL
TANIMLANIR?
(ABET ÖRNEĞİ)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

Dersin bölümü, numarası ve adı
Ders (katalog) tanımı
Derse katılabilme ön koşulları
Ders kitapları ve istenen diğer materyaller
Dersin hedefleri
Dersin kapsadığı konular (ders ve laboratuar)
Sınıf / laboratuar programı
Dersin profesyonel boyuta katkısı
Dersin program hedefleriyle ilişkisi
Ders programını14hazırlayan
kişiler ve hazırlama
Haziran 2006 Lerzan Özkale
tarihi


Slide 20

ÖĞRENME ÇIKTILARI
NEYE GÖRE
TANIMLANIR?
LİSANS, YÜKSEKLİSANS VE DOKTORA
DÜZEYLERİ İÇİN DUBLİN TANIMLAYICILARI’NIN
KURUCU ÖĞELERİ
(Avrupa Ortak Kalite Girişimi)
Bilme ve Anlama
Bilgiyi Uygulama ve
Anlama
3. Yargıda Bulunma
4. İletişim Becerileri
5. Öğrenme
Becerileri
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale
1.
2.


Slide 21

Princeton Üniversitesi, Elektrik Mh. Bölümü
ABET 2000 Planlaması

ÖĞRENME ÇIKTILARI NASIL
ÖLÇÜLÜR ?
Programın/Dersin
Öğrenme Çıktıları

Değerlendirme/Ölçme
Yöntemi

İleri düzeyde elektrik
mühendisliğinde yeterlilik



Sözlü ve yazılı iletişim
becerileri



Bağımsız ve yaratıcı çalışma
becerisi, mühendislik
sorunlarının çözümünde ve
tasarımda eleştirel düşünce



Transkriptler
 Ders hedeflerinin öğrenci ve öğretim
elemanları tarafından
değerlendirilmesi
Transkriptler (ilgili dersler)
 Laboratuar raporları ve bağımsız
çalışmaların değerlendirilmesi
 Sunum şartının yerine getirilmesi
Transkriptler
 Bağımsız çalışmaların
değerlendirilmesi
 Mezun çıkış anketi
 Güncel mezun anketi

14 Haziran 2006 Lerzan Özkale


Slide 22

KALİTE GÜVENCESİ & AKREDİTASYON
SÜRECİ
KALİTE KÜLTÜRÜ

ETKİNLİKLER

SÜREKLİ İYİLEŞTİRME
BOLOGNA SÜRECİ GİRDİLERİ
ECTS/DS
Müfredat Yenileme
Hareketlilik ve Tanınma
Yaşam Boyu Öğrenim
Ortak Dereceler
Kalite Güvencesi Göstergeleri

Akreditasyon ?
Dış Denetim
İç Denetim, İyileştirmeler
Kalite Yönetimine Geçiş
Stratejik Plan, Kalite/Performans Göstergeleri

Örnek Kurum Seçme, Karşılaştırma, Vizyon, Misyon

SWOT Analizleri, Öz değerlendirme
14 Haziran 2006 Lerzan Özkale

ZAMAN