Transcript kształcenie specjalne
Slide 1
Kształcenie uczniów
ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi – obecny stan
prawny
Kuratorium Oświaty w Warszawie
Wydział Zwiększania Szans Edukacyjnych
Warszawa, 10 listopada 2010 r.
Slide 2
„Gdyby każdy miał to samo,
nikt nikomu nie byłby potrzebny”
ks. Jan Twardowski
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 września
1991 r. o systemie oświaty (t. j. Dz. U. z 2004 r.
Nr 256, poz. 2572 ze zmianami)
oraz rozporządzeniami ministra właściwego do
spraw oświaty kształcenie specjalne jest
integralną częścią systemu edukacji.
Slide 3
W myśl art. 71b ust. 1 ww. ustawy kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci
i młodzież niepełnosprawną oraz niedostosowaną
społecznie, wymagające stosowania specjalnej
organizacji nauki i metod pracy.
Kształcenie to może być prowadzone w formie
nauki w szkołach ogólnodostępnych, szkołach lub
oddziałach integracyjnych, szkołach lub oddziałach
specjalnych i ośrodkach/placówkach specjalnych:
MOW, MOS, SOSW, SOW, ORW.
Slide 4
Uczniowie z różnymi rodzajami niepełnosprawności
powinni posiadać:
orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego,
orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego
rocznego przygotowania przedszkolnego,
orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania (jeśli
stan zdrowia dziecka uniemożliwia lub znacznie utrudnia
uczęszczanie do szkoły),
orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno wychowawczych (dla dzieci i młodzieży upośledzonych
umysłowo w stopniu głębokim),
opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju
dziecka.
Slide 5
Uwaga:
Dzieci i młodzież chore i przewlekle chore, przebywające
w zakładzie opieki zdrowotnej, w tym w zakładzie
opiekuńczo-leczniczym i zakładzie lecznictwa
uzdrowiskowego, a także w jednostce pomocy społecznej
i kształcące się w szkole specjalnej lub oddziale
specjalnym zorganizowanych w tych jednostkach, nie muszą
posiadać ww. orzeczeń i opinii.
Powinny natomiast mieć zapewnioną odpowiednią
organizację kształcenia oraz specjalne działania opiekuńczowychowawcze, zorganizowane zgodnie z rozporządzeniem
Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 27 lutego 2003 r.
w sprawie organizacji kształcenia oraz warunków i form
realizowania specjalnych działań opiekuńczo wychowawczych w szkołach specjalnych zorganizowanych
w zakładach opieki zdrowotnej i jednostkach pomocy
społecznej (Dz. U. z 2003 r. Nr 51, poz. 446).
Slide 6
System oświaty obejmuje kształcenie uczniów
niepełnosprawnych w:
przedszkolach, w tym z oddziałami integracyjnymi,
przedszkolach specjalnych oraz innych formach
wychowania przedszkolnego – nie dłużej niż do
ukończenia przez dziecko niepełnosprawne 10 r. ż.
(od roku 2012 nie dłużej niż do ukończenia 8 r. ż.)
Slide 7
System oświaty obejmuje kształcenie uczniów
niepełnosprawnych w:
szkołach podstawowych, w tym: specjalnych,
integracyjnych, z oddziałami integracyjnymi, nie dłużej
niż do ukończenia przez ucznia niepełnosprawnego
18 r. ż.
gimnazjach, w tym: specjalnych, integracyjnych,
z oddziałami integracyjnymi, nie dłużej niż do
ukończenia przez ucznia niepełnosprawnego 21 r. ż.
Slide 8
System oświaty obejmuje kształcenie uczniów
niepełnosprawnych w:
szkołach ponadgimnazjalnych, w tym: specjalnych,
integracyjnych, z oddziałami integracyjnymi, nie dłużej
niż do ukończenia przez ucznia niepełnosprawnego
24 r. ż. (projekt rozporządzenia przewiduje do 23 r. ż.)
Uwaga:
Dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym
w stopniu głębokim w wieku od 3 do 25 r. ż., organizuje
się w przedszkolach, szkołach, placówkach, zajęcia
rewalidacyjno-wychowawcze, prowadzone w formach:
zespołowej lub indywidualnej.
Slide 9
Rodzaje ośrodków/placówek kształcenia
specjalnego:
> młodzieżowe ośrodki wychowawcze dla dzieci
i młodzieży niedostosowanych społecznie,
> młodzieżowe ośrodki socjoterapii dla dzieci
i młodzieży zagrożonych niedostosowaniem społecznym
lub uzależnieniem,
Slide 10
> specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze
w szczególności dla dzieci i młodzieży:
- niesłyszących i słabo słyszących;
- niewidomych i słabo widzących;
- z niepełnosprawnością ruchową;
- z autyzmem;
- ze sprzężonymi niepełnosprawnościami;
- z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim,
umiarkowanym lub znacznym.
> specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych lub zagrożonych niedostosowaniem
społecznym, realizujących obowiązek szkolny i obowiązek
nauki poza ośrodkiem;
Slide 11
> ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze dla dzieci
i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu
głębokim, dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo
ze sprzężonymi niepełnosprawnościami.
Uwaga:
W myśl art. 3 pkt 18 ustawy z dnia 7 września 1991 r.
o systemie oświaty (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572
ze zm.) przez niepełnosprawności sprzężone należy
rozumieć występowanie u dziecka niesłyszącego lub
słabosłyszącego, niewidomego lub słabowidzącego,
z niepełnosprawnością ruchową, z upośledzeniem
umysłowym albo z autyzmem co najmniej jeszcze jednej
z wymienionych niepełnosprawności.
Slide 12
Dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
w wieku przedszkolnym realizują Podstawę programową
wychowania przedszkolnego.
Uczniowie w normie intelektualnej: niewidomi, słabo
widzący, niesłyszący, słabo słyszący,
z niepełnosprawnością ruchową, z autyzmem, z chorobami
przewlekłymi, z zaburzeniami psychicznymi,
niedostosowani społecznie, zagrożeni uzależnieniem oraz
uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim
realizują Podstawę programową kształcenia ogólnego.
Slide 13
Jedynie uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu
umiarkowanym lub znacznym oraz uczniowie
z niepełnosprawnościami sprzężonymi, realizują Podstawę
programową kształcenia ogólnego, odpowiednią dla tych
niepełnosprawności.
Ich specjalne trudności w uczeniu się wymagają
zaplanowania i realizacji zindywidualizowanych
oddziaływań w procesie edukacyjnym.
Slide 14
Obowiązujące akty prawne
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572
ze zmianami) – Art. 1 pkt 5, 5a i art. 71b.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
i Sportu z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie
warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w specjalnych przedszkolach,
szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach
(Dz. U. Nr 19, poz. 166).
Slide 15
Obowiązujące akty prawne
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
i Sportu z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie
warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w przedszkolach, szkołach
i oddziałach ogólnodostępnych lub
integracyjnych (Dz. U. Nr 19, poz. 167).
Slide 16
Obowiązujące akty prawne
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 30 stycznia 1997 r. w sprawie zasad
organizowania zajęć rewalidacyjnowychowawczych dla dzieci i młodzieży
upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim
(Dz. U. Nr 14, poz. 76).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r.
w sprawie zasad udzielania i organizacji
pomocy psychologiczno – pedagogicznej
w publicznych przedszkolach, szkołach
i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 11, poz. 114).
Slide 17
Obowiązujące akty prawne
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
i Sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie
rodzajów i szczegółowych zasad działania
placówek publicznych, warunków pobytu dzieci
i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości
i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców
za pobyt ich dzieci w tych placówkach
(Dz. U. z 2005 r. Nr 52 poz. 467 ze zm.) –
dotyczy placówek: SOSW, SOW, MOW, MOS,
ORW.
Slide 18
Obowiązujące akty prawne
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 18 września 2008 r. w sprawie sposobu
i trybu organizowania indywidualnego
obowiązkowego rocznego przygotowania
przedszkolnego i indywidualnego nauczania
dzieci i młodzieży (Dz. U. z 2008 r. Nr 175, poz.
1086).
Slide 19
Obowiązujące akty prawne
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
i Sportu z dnia 27 lutego 2003 r. w sprawie
organizacji kształcenia oraz warunków i form
realizowania specjalnych działań opiekuńczo wychowawczych w szkołach specjalnych
zorganizowanych w zakładach opieki zdrowotnej
i jednostkach pomocy społecznej (Dz. U. z 2003 r.
Nr 51, poz. 446).
Slide 20
Wspólne kształcenie wszystkich uczniów
W edukacji powinna spełniać się idea jedności
w zróżnicowaniu. Oznacza to tworzenie takich
warunków, w których – uznając indywidualne
potrzeby i możliwości dzieci
i młodzieży –
zapewnia się wspólne kształcenie wszystkim
uczniom,
ze
szczególnym
uwzględnieniem
uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Slide 21
Projekty 5 rozporządzeń zamieszczone
w Biuletynie Informacji Publicznej
• w sprawie udzielania i organizacji pomocy
psychologiczno-pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach,
• w sprawie warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w przedszkolach, szkołach
i oddziałach ogólnodostępnych lub
integracyjnych,
Slide 22
• w sprawie warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w specjalnych przedszkolach,
szkołach i oddziałach oraz ośrodkach,
Slide 23
• w sprawie szczegółowych zasad działania
publicznych poradni psychologicznopedagogicznych, w tym publicznych poradni
specjalistycznych,
• w sprawie ramowego statutu publicznej poradni
psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej
poradni specjalistycznej.
Slide 24
Dziękuję za uwagę.
Kształcenie uczniów
ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi – obecny stan
prawny
Kuratorium Oświaty w Warszawie
Wydział Zwiększania Szans Edukacyjnych
Warszawa, 10 listopada 2010 r.
Slide 2
„Gdyby każdy miał to samo,
nikt nikomu nie byłby potrzebny”
ks. Jan Twardowski
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 września
1991 r. o systemie oświaty (t. j. Dz. U. z 2004 r.
Nr 256, poz. 2572 ze zmianami)
oraz rozporządzeniami ministra właściwego do
spraw oświaty kształcenie specjalne jest
integralną częścią systemu edukacji.
Slide 3
W myśl art. 71b ust. 1 ww. ustawy kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci
i młodzież niepełnosprawną oraz niedostosowaną
społecznie, wymagające stosowania specjalnej
organizacji nauki i metod pracy.
Kształcenie to może być prowadzone w formie
nauki w szkołach ogólnodostępnych, szkołach lub
oddziałach integracyjnych, szkołach lub oddziałach
specjalnych i ośrodkach/placówkach specjalnych:
MOW, MOS, SOSW, SOW, ORW.
Slide 4
Uczniowie z różnymi rodzajami niepełnosprawności
powinni posiadać:
orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego,
orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego
rocznego przygotowania przedszkolnego,
orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania (jeśli
stan zdrowia dziecka uniemożliwia lub znacznie utrudnia
uczęszczanie do szkoły),
orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno wychowawczych (dla dzieci i młodzieży upośledzonych
umysłowo w stopniu głębokim),
opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju
dziecka.
Slide 5
Uwaga:
Dzieci i młodzież chore i przewlekle chore, przebywające
w zakładzie opieki zdrowotnej, w tym w zakładzie
opiekuńczo-leczniczym i zakładzie lecznictwa
uzdrowiskowego, a także w jednostce pomocy społecznej
i kształcące się w szkole specjalnej lub oddziale
specjalnym zorganizowanych w tych jednostkach, nie muszą
posiadać ww. orzeczeń i opinii.
Powinny natomiast mieć zapewnioną odpowiednią
organizację kształcenia oraz specjalne działania opiekuńczowychowawcze, zorganizowane zgodnie z rozporządzeniem
Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 27 lutego 2003 r.
w sprawie organizacji kształcenia oraz warunków i form
realizowania specjalnych działań opiekuńczo wychowawczych w szkołach specjalnych zorganizowanych
w zakładach opieki zdrowotnej i jednostkach pomocy
społecznej (Dz. U. z 2003 r. Nr 51, poz. 446).
Slide 6
System oświaty obejmuje kształcenie uczniów
niepełnosprawnych w:
przedszkolach, w tym z oddziałami integracyjnymi,
przedszkolach specjalnych oraz innych formach
wychowania przedszkolnego – nie dłużej niż do
ukończenia przez dziecko niepełnosprawne 10 r. ż.
(od roku 2012 nie dłużej niż do ukończenia 8 r. ż.)
Slide 7
System oświaty obejmuje kształcenie uczniów
niepełnosprawnych w:
szkołach podstawowych, w tym: specjalnych,
integracyjnych, z oddziałami integracyjnymi, nie dłużej
niż do ukończenia przez ucznia niepełnosprawnego
18 r. ż.
gimnazjach, w tym: specjalnych, integracyjnych,
z oddziałami integracyjnymi, nie dłużej niż do
ukończenia przez ucznia niepełnosprawnego 21 r. ż.
Slide 8
System oświaty obejmuje kształcenie uczniów
niepełnosprawnych w:
szkołach ponadgimnazjalnych, w tym: specjalnych,
integracyjnych, z oddziałami integracyjnymi, nie dłużej
niż do ukończenia przez ucznia niepełnosprawnego
24 r. ż. (projekt rozporządzenia przewiduje do 23 r. ż.)
Uwaga:
Dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym
w stopniu głębokim w wieku od 3 do 25 r. ż., organizuje
się w przedszkolach, szkołach, placówkach, zajęcia
rewalidacyjno-wychowawcze, prowadzone w formach:
zespołowej lub indywidualnej.
Slide 9
Rodzaje ośrodków/placówek kształcenia
specjalnego:
> młodzieżowe ośrodki wychowawcze dla dzieci
i młodzieży niedostosowanych społecznie,
> młodzieżowe ośrodki socjoterapii dla dzieci
i młodzieży zagrożonych niedostosowaniem społecznym
lub uzależnieniem,
Slide 10
> specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze
w szczególności dla dzieci i młodzieży:
- niesłyszących i słabo słyszących;
- niewidomych i słabo widzących;
- z niepełnosprawnością ruchową;
- z autyzmem;
- ze sprzężonymi niepełnosprawnościami;
- z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim,
umiarkowanym lub znacznym.
> specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych lub zagrożonych niedostosowaniem
społecznym, realizujących obowiązek szkolny i obowiązek
nauki poza ośrodkiem;
Slide 11
> ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze dla dzieci
i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu
głębokim, dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo
ze sprzężonymi niepełnosprawnościami.
Uwaga:
W myśl art. 3 pkt 18 ustawy z dnia 7 września 1991 r.
o systemie oświaty (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572
ze zm.) przez niepełnosprawności sprzężone należy
rozumieć występowanie u dziecka niesłyszącego lub
słabosłyszącego, niewidomego lub słabowidzącego,
z niepełnosprawnością ruchową, z upośledzeniem
umysłowym albo z autyzmem co najmniej jeszcze jednej
z wymienionych niepełnosprawności.
Slide 12
Dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
w wieku przedszkolnym realizują Podstawę programową
wychowania przedszkolnego.
Uczniowie w normie intelektualnej: niewidomi, słabo
widzący, niesłyszący, słabo słyszący,
z niepełnosprawnością ruchową, z autyzmem, z chorobami
przewlekłymi, z zaburzeniami psychicznymi,
niedostosowani społecznie, zagrożeni uzależnieniem oraz
uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim
realizują Podstawę programową kształcenia ogólnego.
Slide 13
Jedynie uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu
umiarkowanym lub znacznym oraz uczniowie
z niepełnosprawnościami sprzężonymi, realizują Podstawę
programową kształcenia ogólnego, odpowiednią dla tych
niepełnosprawności.
Ich specjalne trudności w uczeniu się wymagają
zaplanowania i realizacji zindywidualizowanych
oddziaływań w procesie edukacyjnym.
Slide 14
Obowiązujące akty prawne
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572
ze zmianami) – Art. 1 pkt 5, 5a i art. 71b.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
i Sportu z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie
warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w specjalnych przedszkolach,
szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach
(Dz. U. Nr 19, poz. 166).
Slide 15
Obowiązujące akty prawne
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
i Sportu z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie
warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w przedszkolach, szkołach
i oddziałach ogólnodostępnych lub
integracyjnych (Dz. U. Nr 19, poz. 167).
Slide 16
Obowiązujące akty prawne
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 30 stycznia 1997 r. w sprawie zasad
organizowania zajęć rewalidacyjnowychowawczych dla dzieci i młodzieży
upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim
(Dz. U. Nr 14, poz. 76).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r.
w sprawie zasad udzielania i organizacji
pomocy psychologiczno – pedagogicznej
w publicznych przedszkolach, szkołach
i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 11, poz. 114).
Slide 17
Obowiązujące akty prawne
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
i Sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie
rodzajów i szczegółowych zasad działania
placówek publicznych, warunków pobytu dzieci
i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości
i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców
za pobyt ich dzieci w tych placówkach
(Dz. U. z 2005 r. Nr 52 poz. 467 ze zm.) –
dotyczy placówek: SOSW, SOW, MOW, MOS,
ORW.
Slide 18
Obowiązujące akty prawne
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 18 września 2008 r. w sprawie sposobu
i trybu organizowania indywidualnego
obowiązkowego rocznego przygotowania
przedszkolnego i indywidualnego nauczania
dzieci i młodzieży (Dz. U. z 2008 r. Nr 175, poz.
1086).
Slide 19
Obowiązujące akty prawne
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
i Sportu z dnia 27 lutego 2003 r. w sprawie
organizacji kształcenia oraz warunków i form
realizowania specjalnych działań opiekuńczo wychowawczych w szkołach specjalnych
zorganizowanych w zakładach opieki zdrowotnej
i jednostkach pomocy społecznej (Dz. U. z 2003 r.
Nr 51, poz. 446).
Slide 20
Wspólne kształcenie wszystkich uczniów
W edukacji powinna spełniać się idea jedności
w zróżnicowaniu. Oznacza to tworzenie takich
warunków, w których – uznając indywidualne
potrzeby i możliwości dzieci
i młodzieży –
zapewnia się wspólne kształcenie wszystkim
uczniom,
ze
szczególnym
uwzględnieniem
uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Slide 21
Projekty 5 rozporządzeń zamieszczone
w Biuletynie Informacji Publicznej
• w sprawie udzielania i organizacji pomocy
psychologiczno-pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach,
• w sprawie warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w przedszkolach, szkołach
i oddziałach ogólnodostępnych lub
integracyjnych,
Slide 22
• w sprawie warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w specjalnych przedszkolach,
szkołach i oddziałach oraz ośrodkach,
Slide 23
• w sprawie szczegółowych zasad działania
publicznych poradni psychologicznopedagogicznych, w tym publicznych poradni
specjalistycznych,
• w sprawie ramowego statutu publicznej poradni
psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej
poradni specjalistycznej.
Slide 24
Dziękuję za uwagę.