Transcript Ochrona danych osobowych w ubezpieczeniach z perspektywy Policji
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH W UBEZPIECZENIACH Z PERSPEKTYWY POLICJI
Warszawa, 21.05.2010 r.
1
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Zarządzenie nr 372 Komendanta Głównego Policji z dnia 14 kwietnia 2008 r. w sprawie
regulaminu Komendy Głównej Policji
( Dz. Urz. KGP, nr 8, poz. 47 z późn. zm.) Zadaniem
Biura Ochrony Informacji Niejawnych KGP
jest koordynowanie i kontrolowanie w Policji ochrony danych osobowych oraz tworzenie standardów w tym zakresie, a w KGP - m.in. zapewnienie bezpieczeństwa danych osobowych (par.
26 ust. 1 pkt 1) Zadania
Wydziału Bezpieczeństwa Teleinformatycznego
obejmują m.in.: realizację zadań przewidzianych dla administratora bezpieczeństwa informacji, współpracę z Generalnym Inspektorem Ochrony Danych Osobowych w zakresie ochrony danych osobowych, przeprowadzanie doskonalenia zawodowego w zakresie ochrony danych osobowych dla policjantów i pracowników Policji; koordynowanie realizacji, przez komórki organizacyjne KGP, zadań związanych z ochroną danych osobowych.
2
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI I. Udostępnianie danych przez Policję
System Ewidencji Wypadków i Kolizji (SEWIK)
II. Pozyskiwanie danych przez Policję
Dostęp do informacji objętych tajemnicą ubezpieczeniową.
Możliwości i ograniczenia we współpracy Policji z: zakładami ubezpieczeń, Polską Izbą Ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym.
Zmiany prawne projektowane.
3
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI I. Udostępnianie danych przez Policję
System Ewidencji Wypadków i Kolizji – SEWIK
Celem przetwarzania danych osobowych w SEWIK jest realizacja zadań ustawowych Policji tj. obowiązku przekazywania informacji o zdarzeniach drogowych do Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych i zakładów ubezpieczeń oraz tworzenie zestawień statystycznych zdarzeń drogowych wykorzystywanych w analizach z zakresu problematyki bezpieczeństwa ruchu drogowego ( np. wiek sprawców i ofiar, płeć) 4
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Przetwarzanie danych w SEWIK odbywa się na podstawie następujących aktów prawnych: art. 20 ust. 2a ustawy o Policji (Dz. U. z 2007 roku Nr 43, poz. 277 z późn. zm.); art. 126 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152); art. 25 ustawy o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151); zarządzenie nr 635 Komendanta Głównego Policji z dnia 30 czerwca 2006 r. w sprawie metod i form prowadzenia przez Policję statystyki zdarzeń drogowych (Dz.
Urz. KGP Nr 11, poz.67); decyzja nr 167 Komendanta Głównego Policji z dnia 18 marca 2008 r. w sprawie funkcjonowania zestawu centralnych zbiorów informacji tworzących Krajowy 5 System Informacyjny Policji (Dz. Urz. KGP Nr 10, poz. 57 z późn. zm.).
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Art. 25 ustawy o działalności ubezpieczeniowej.
1. Sądy, prokuratura, Policja oraz inne organy i instytucje, na wniosek zakładu ubezpieczeń, w zakresie zadań przez ten zakład ubezpieczeń wykonywanych i w celu ich wykonania, w związku z wypadkiem lub zdarzeniem będącym podstawą ustalania odpowiedzialności, udzielają informacji , o stanie sprawy oraz udostępniają zebrane materiały, jeżeli są one niezbędne do ustalenia okoliczności tych wypadków i zdarzeń losowych oraz wysokości odszkodowania lub świadczenia.
2.
Sądy, prokuratura, Policja oraz inne organy i instytucje, na wniosek Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych lub Rzecznika Ubezpieczonych, w zakresie zadań przez nie wykonywanych i w celu ich wykonania, udzielają informacji, w zakresie stanu sprawy oraz udostępniają zebrane materiały.
6
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Art. 126 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych .
1.
Policja , w terminie 30 dni od zaistnienia zdarzenia, doznały obrażeń ciała.
przekazuje Biuru zawiadomienie o każdym wypadku spowodowanym ruchem pojazdu mechanicznego, bez względu na państwo jego rejestracji, w wyniku którego uczestniczące w nim osoby zmarły lub 2. Zawiadomiaenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera dane dotyczące wszystkich uczestników wypadku , w tym dane dotyczące numerów dowodów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i nazwę zakładu ubezpieczeń, w którym pojazdy mechaniczne były ubezpieczone, wskazanie sprawcy wypadku jak również informację o wystąpieniu o wszczęcie postępowania karnego.
3. Biuro przekazuje zakładowi ubezpieczeń, z którym sprawca wypadku miał zawartą umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, informacje o wypadku, o którym mowa w ust. 1, w zakresie określonym w ust. 1 i 2.
7
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
SEWIK jest centralnym zbiorem informacji o osobach uczestniczących w zdarzeniach drogowych : kierujących – sprawcach i poszkodowanych, pieszych - sprawcach lub poszkodowanych w przypadku obrażeń, pasażerach – sprawcach lub poszkodowanych w przypadku obrażeń, zawierającym dane osobowe, gromadzone w oparciu o „Kartę zdarzenia drogowego”.
Wstosunku do SEWIK realizowane są obowiązki wskazane w rozdziale 5 ustawy o ochronie danych osobowych, w szczególności stosowane są odpowiednie do zagrożeń środki techniczne i organizacyjne zapewniające ochronę danych przetwarzanych w SEWIK, prowadzona jest dokumentacja bezpieczeństwa, o której mowa w art. 36 ust. 2, wydawane są upoważnienia do przetwarzania danych osobowych przetwarzanych w SEWIK oraz prowadzona jest ewidencja osób upoważnionych.
8
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI II. Pozyskiwanie danych przez Policję
Akty prawne o randze ustawy regulujące dostęp do danych objętych tajemnicą Ubezpieczeniową, to w szczególności:
ustawa o Policji (Dz. U. z 2002 roku nr 7 poz. 58 z późn. zm.), ustawa o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2003 roku nr 124 poz. 1151 z późn. zm.), ustawa Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 1997 nr 89 poz. 555 z późn. zm.), ustawa o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2005 nr 196, poz. 1631 z późn. zm.), ustawa o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 roku nr 101 poz. 926 z późn. zm.), ustawa Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 roku nr 108 poz. 908 z późn. zm.).
9
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI Dostęp Policji do danych objętych tajemnicą ubezpieczeniową
Tajemnica ubezpieczeniowa art. 19 ust. 1
ustawy o działalności ubezpieczeniowej Zakład ubezpieczeń i osoby w nim zatrudnione lub osoby i podmioty, za pomocą których zakład ubezpieczeń wykonuje czynności ubezpieczeniowe, są obowiązane do zachowania tajemnicy dotyczącej poszczególnych umów ubezpieczenia.
10
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Zgodnie z zapisem
art. 19 ust. 2 , informacje objęte tajemnicą ubezpieczeniową mogą być udzielone na żądanie: sądu lub prokuratury ,
a także
Policji ;
organu nadzoru, Najwyższej Izby Kontroli; GIKS, GIIF, GIODO, Prezesa UOKiK; centralnej ewidencji pojazdów, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Ubezpieczonych, UFG, PBUK, PIU; banku upoważnionego do dokonywania czynności obrotu dewizowego; dyrektora izby celnej, biegłego rewidenta, komornika sądowego; ubezpieczającego, ubezpieczonego, uposażonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia; innego zakładu ubezpieczeń; Innych upoważnionych podmiotów.
11
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Uzyskiwanie dostępu do danych objętych tajemnicą ubezpieczeniową Policję : przez w trybie procesowym ( art. 19 ust. 2 pkt 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej), w toku czynności operacyjno - rozpoznawczych ( art. 19 ust. 2 pkt 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej), 12
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
w trybie procesowym ( art. 19 ust. 2 pkt 1 ustawy o działalności Ubezpieczeniowej),
po wszczęciu postępowania przygotowawczego
, w oparciu o wyżej przywołane przepisy, oraz wynikające z Kodeksu postępowania karnego,
prowadzący postępowanie może uzyskać dostęp do danych objętych tajemnicą ubezpieczeniową za zgodą prokuratora lub sądu, o ile dane te są niezbędne w toczącym się postępowaniu.
13
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
w toku czynności operacyjno - rozpoznawczych (art. 19 ust. 2 pkt 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej), w trybie określonym w art. 20 ustawy o Policji , Art. 20 ust. 3 ustawy o Policji stanowi, że jeżeli jest to konieczne dla skutecznego zapobieżenia przestępstwom określonym w art. 19 ust. 1 ustawy o Policji lub ich wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów, Policja może korzystać z
informacji dotyczących umów ubezpieczenia
, a w szczególności z przetwarzanych przez zakłady ubezpieczeń
podmiotów, w tym osób, które zawarły umowę ubezpieczenia
.
danych
w odniesieniu do: a) art. 286 § 1 k.k. (oszustwo ubezpieczeniowe), b) art. 298 k.k., o ile wysokość szkody lub wartość mienia przekracza pięćdziesięciokrotną wysokość najniższego wynagrodzenia za pracę określonego na podstawie odrębnych przepisów (umyślne spowodowanie zdarzenia ubezpieczeniowego w celu uzyskania nienależnego odszkodowania).
14
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Informacje te i dane oraz informacje związane z przekazywaniem tych informacji i danych podlegają o chronie przewidzianej w przepisach o ochronie informacji niejawnych i mogą być udostępniane jedynie policjantom prowadzącym czynności w danej sprawie i ich przełożonym, uprawnionym do sprawowania nadzoru nad prowadzonymi przez nich w tej sprawie czynnościami operacyjno - rozpoznawczymi. Akta zawierające te informacje i dane udostępnia się ponadto wyłącznie sądom i prokuratorom, jeżeli następuje to w celu ścigania karnego – art. 20 ust. 4 ustawy o Policji.
15
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI Podstawa uzyskania przez Policję informacji stanowiących tajemnicę ubezpieczeniową
Te informacje i dane,
udostępnia
się na podstawie postanowienia wydanego na
pisemny wniosek
Komendanta Głównego Policji albo komendanta wojewódzkiego Policji przez
sąd okręgowy właściwy miejscowo
ze względu na siedzibę wnioskującego organu – art. 20 ust. 5 ustawy o Policji.
Sąd (po rozpatrzeniu wniosku), w drodze Policji przysługuje zażalenie) albo wyraża postanowienia zgodę (na które organowi na udostępnienie informacji i danych wskazanego podmiotu, określając: ich rodzaj i zakres, podmiot zobowiązany do ich udostępnienia oraz organ Policji uprawniony do zwrócenia się o przekazanie informacji i danych albo odmawia udzielenia zgody na udostępnienie informacji i danych – art. 20 ust. 7 i 8 ustawy o Policji.
16
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Uprawniony przez sąd organ Policji pisemnie informuje podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji i danych, o: rodzaju i zakresie informacji i danych które mają być udostępnione, podmiocie , którego informacje i dane dotyczą, oraz osobie policjanta upoważnionego do ich odbioru – art. 20 ust. 9 ustawy o Policji 17
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Zgodnie z art. 20 ust. 10 ustawy o Policji w terminie
do 90 dni
od dnia przekazania tych informacji i danych, Policja
informuje podmiot
, którego informacje te dotyczą,
o postanowieniu sądu
udostępnienie informacji i danych.
wyrażającym zgodę na wyjątek stanowi art. 20 ust. 11 ustawy o Policji , kiedy
sąd
wydający postawienie o udostępnieniu informacji i danych
może
na wniosek Komendanta Głównego Policji, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego,
zawiesić
w drodze postanowienia, na czas oznaczony, z możliwością dalszego przedłużania
obowiązek informacyjny
, ale tylko jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że poinformowanie podmiotu może zaszkodzić wynikom podjętych czynności operacyjno rozpoznawczych; 18
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Jeżeli zaś
w ciągu tych 90 dni
, bądź
w czasie zawieszenia
obowiązku informacyjnego zostało
wszczęte postępowanie przygotowawcze podmiot, którego dane dotyczą jest powiadamiany
niezwłocznie po jego umorzeniu – o postanowieniu sądu o udostępnieniu informacji i danych przez prokuratora lub, na jego polecenie, przez Policję przed zamknięciem postępowania przygotowawczego albo art. 20 ust. 12 ustawy o Policji.
jeżeli natomiast te informacje i dane
nie dostarczyły podstaw do wszczęcia
postępowania przygotowawczego, organ wnioskujący o wydanie postanowienia
pisemnie zawiadamia
o tym podmiot, który informacje i dane przekazał art. 20 ust. 13 ustawy o Policji .
w art. 20 ust. 14 ustawy o Policji przewidziano
odpowiedzialność finansową Skarbu Państwa
, który ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone naruszeniem przepisów ust. 4 na zasadach określonych w Kodeksie 19 cywilnym.
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
zgodnie z art. 20 ust. 17 dane osobowe zebrane w celu wykrycia przestępstwa przechowuje się
przez okres, w którym są one niezbędne dla realizacji ustawowych zadań wykonywanych przez Policję
. Organy Policji dokonują
weryfikacji tych danych nie rzadziej niż co 10 lat
informacji, usuwając dane zbędne.
od dnia uzyskania zgodnie z art. 20 ust. 18
dane wrażliwe
-
osób podejrzanych
o popełnienie przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego,
które nie zostały skazane za te przestępstwa
, podlegają
komisyjnemu i protokolarnemu zniszczeniu
niezwłocznie po uprawomocnieniu się stosownego orzeczenia.
20
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Ujawnianie na rzecz Policji ubezpieczeniową informacji stanowiących tajemnicę w innym trybie , niż wynikający z art. art. 19 ust. 2 pkt 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej: art. 80 a i 80 b ustawy z 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym, art. 38 oraz art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy z 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym.
21
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Możliwości i ograniczenia we współpracy Policji z: Zakładami ubezpieczeń, Polską Izbą Ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym.
22
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI Zakłady ubezpieczeń
Realizacja obowiązku informowania o przestępstwie: Zakłady ubezpieczeń, które w myśl art. 49 § 1 kpk są osobami pokrzywdzonymi, zgodnie z zapisem obowiązku
art. 304
§
1 kpk
, nie mają prawnego złożenia zawiadomienia o popełnionym przestępstwie.
Brak bazy danych dotyczących zgłoszonych szkód.
Brak bazy danych dotyczących zawartych umów ubezpieczeń.
23
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI Współpraca z Polską Izbą Ubezpieczeń
Podstawa prawna utworzenia baz danych PIU:
Art. 220 ust. 2 pkt 7 ustawy o działalności ubezpieczeniowej.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 sierpnia 2007 roku w sprawie danych gromadzonych w bazach danych tworzonych przez Polską Izbę Ubezpieczeń (Dz. U. z dnia 3 września 2007 r. Nr 159 poz. 1119).
24
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Bazy Danych PIU
: Baza Danych o zgłoszonych roszczeniach, wypłaconych odszkodowaniach i świadczeniach oraz o odmowach i powodach ich odmów , z wyłączeniem ubezpieczeń, o których mowa w dziale II w grupach 3 i 10 załącznika do ustawy Baza o osobach , przeciwko którym było prowadzone postępowanie karne w związku podejrzeniem popełnienia przez nie przestępstwa na szkodę zakładu ubezpieczeń, zakończone prawomocnym wyrokiem skazującym lub warunkowym umorzeniem postępowania Brak informacji z Polskiej Izby Ubezpieczeń o postępach w tworzeniu w/w bazy danych.
25
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Baza danych PIU (zgodnie z informacją z PIU) odszkodowaniach i świadczeniach ze szkód osobowych o zgłoszonych roszczeniach, wypłaconych (baza szkodowa): Ochrona zakładów ubezpieczeń i ich klientów przed nieuczciwymi uczestnikami zdarzeń ubezpieczeniowych oraz finansowymi konsekwencjami takich zachowań.
Wcześniejsze wykrywanie nienależnych roszczeń w procesie likwidacji szkód i świadczeń.
Ułatwienie analizy skomplikowanych przypadków obsługi szkód i świadczeń, szczególnie przy podejrzeniu popełnienia przestępstwa ubezpieczeniowego.
Stworzenie bariery psychologicznej wśród potencjalnych sprawców przestępstw ubezpieczeniowych, skutkującej ograniczeniem liczby wyłudzeń.
z tytułu rozpowszechnienia informacji o funkcjonowaniu baz Baza może stać się również Przestępczością Gospodarczą – wymagane są uprzednie zmiany prawa, dające Policji uprawnienia dostępowe.
narzędziem w codziennej pracy Policji a szczególnie Wydziałów do walki z 26
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI Współpraca z Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym.
Ośrodek Informacji UFG art. 102
ustawy z dnia z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych: Ośrodek Informacji Ubezpieczeniowej Funduszu Gwarancyjnego prowadzi: Rejestr umów ubezpieczenia działu II grupy 3 i 10 załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej z wyłączeniem odpowiedzialności przewoźnika, zawierającego dane nt. zakładu ubezpieczeń, ubezpieczonego, umowy ubezpieczenia, pojazdu.
Bazę danych zawierającą informacje dotyczące uczestników zdarzenia powodującego odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, Bazę danych zawierającą informacje dotyczące zdarzenia powodującego odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia AC.
27
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI Ośrodek Informacji UFG
UFG ma przeszkody natury prawnej w wykorzystywaniu gromadzonych danych do celów innych niż ustawowe cele Funduszu, a te nie pokrywają obszaru przeciwdziałania przestępczości ubezpieczeniowej
Art. 104. 1.
(43)
Fundusz udostępnia zgromadzone dane, o których mowa w art. 102 ust. 2-4 oraz w art. 103: 9) sądowi lub prokuraturze, o ile są niezbędne w toczącym się postępowaniu.
Policja nie jest wymieniona na liście podmiotów upoważnionych do uzyskiwania informacji
28
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Zmiany prawne projektowane.
Projekt z dnia 17 maja 2010 roku ustawy o zmianie ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw.
Fundusz będzie uprawniony do przetwarzania danych (tj. prowadzenia rejestru umów ubezpieczenia działu II grupy 3 i 10, załącznika do ustawy; zawierające informacje dotyczące uczestników zdarzenia powodującego odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz informacje dotyczące zdarzenia powodującego odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia, określonego w grupie 3 działu II załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej) również w celu identyfikacji i weryfikacji zjawisk związanych z przestępczością ubezpieczeniową.
Zmiana zapisu art. 104 ust. 1 pkt 10 w ten sposób, aby otrzymał on postać: „10) Policji, o ile są niezbędne w toczącym się postępowaniu lub na potrzeby wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych na zasadach i w trybie określonym w art. 20 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji.” 29
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI Dziękuję za uwagę
30